ကန္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ား ျမန္မာသမၼတနဲ႔ေတြ႔ဆံု

ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ Nancy Pelosi ဦးေဆာင္တဲ့ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ကို ဒီကေန႔ ေနျပည္ေတာ္မွာ သြားေရာက္ေတြ႔ဆုံၿပီး ေဒသတြင္း လုံၿခဳံေရးကိစၥ အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ က်င္းပဖုိ႔႐ွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥ၊ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကိစၥရပ္ေတြကို အျမင္ခ်င္း ဖလွယ္ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ 

အာရွ ၅ ႏိုင္ငံကိုခရီးထြက္ေနတဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ Nancy Pelosi ဦးေဆာင္တဲ့ အေမရိ ကန္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ အဖြဲ႔ဟာ ဧၿပီ ၁ ရက္ေန႔လည္ပိုင္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ကို ေနျပည္ေတာ္က သမၼတအိမ္ေတာ္မွာ သြားေရာက္ေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ ေဆြးေႏြးပြဲ အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္က ဗြီအုိေအကို အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

“က်ေနာ္တုိ႔ဘက္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ကိစၥေတြကုိ ရွင္းျပပါတယ္။ ဟုိဘက္ ဒီဘက္ က်ေနာ္တုိ႔ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးတဲ့ ကိစၥေတြကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥ၊ ေနာက္တခါ လြတ္ လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ က်င္းပႏုိင္ေရးကိစၥ၊ ေဒသတြင္း လုံၿခံဳေရးကိစၥ၊ ၿပီးလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ အေျခအေနေတြေပါ့၊ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ေတာ့  အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ Nancy Pelosi တေယာက္တည္း တင္ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ လုိက္လာတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ၃ ဦးကလည္း သမၼတႀကီးကုိ သူတုိ႔သိခ်င္တဲ့ ကိစၥေလးေတြကုိ ေမးျမန္းၿပီးေတာ့မွ အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။

ၿခံဳၾကည့္လုိက္ရင္ေတာ့ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းၿပီးေတာ့မွ အျမင္ခ်င္းဖလွယ္ႏုိင္ တဲ့ ေဆြးေႏြးပဲြလုိ႔ ေျပာလုိ႔ရပါ တယ္။”

ေမး - ျမန္မာစစ္တပ္နဲ႔ အေမရိကန္စစ္တပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ေရး ကိစၥမ်ဳိးေတြေရာ ေဆြးေႏြးျဖစ္ပါ သလား။

ေျဖ - “ေဒသတြင္းလုံၿခံဳေရး ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါမွာေတာ့ ရည္ညႊန္းေျပာဆုိတာေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တုိက္႐ုိက္ေခါင္းစဥ္ တခုတည္းကုိ ေဆြးေႏြးတာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။”

ေမး - သူတို႔အေနနဲ႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ အခုသြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ဘာေတြ စုိးရိမ္မႈရွိလဲခင္ဗ်။
ေျဖ - “ထုံးစံအတုိင္းေပါ့ဗ်ာ၊ တခ်ဳိ႕ဟာေတြကေတာ့ ၀ါရွင္တန္မွာသြားၿပီး ေျပာေနတာေတြ သတင္းမီဒီယာ တခ်ဳိ႕မွာ ပါတာေလာက္နဲ႔ သူတုိ႔က စုိးရိမ္မႈေတြေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အရမ္းႀကီးေတာ့ ရည္ညႊန္းၿပီး ေျပာ တာမ်ဳိးေတာ့ မရွိဘူး။ သမၼတႀကီးကေတာ့ ဘာေျပာလဲဆုိေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ အသြင္ကူးေျပာင္းဆဲ ႏုိင္ငံ တခုမွာ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထရွိတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ေနရတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တျခားႏုိင္ငံထက္ စာရင္ ႀကံဳေတြ႔ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကုိ ပုိၿပီးေတာ့မွ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ကုိင္တြယ္ႏုိင္တယ္ ဆုိတာကုိေျပာ တယ္။

ေနာက္တခုကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ရွိရင္ Activists ေတြရဲ႕ ေျပာတာတခုတည္းနဲ႔ ဘယ္ဟာကုိ မွ မဆုံးျဖတ္ပါနဲ႔၊ ကုိယ္တုိင္လာၾကည့္၊ ကုိယ္တုိင္ေလ့လာၿပီးေတာ့မွ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကုိ ကဲြျပားျခားနားတဲ့ ေနရာေတြကေန ရယူၿပီးေတာ့မွ ဆုံးျဖတ္ပါ။ ၿပီးရင္ အခုလုိလာၿပီးေတာ့ လည္တာဟာ အခုလုိမ်ဳိး သတင္းအခ်က္အလက္ စုံလင္ေစဖုိ႔အတြက္ အေထာက္အကူ ျဖစ္ေစတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ႀကိဳဆုိပါတယ္လုိ႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။”

ေမး - သပိတ္ေမွာက္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ အေရးကိစၥ ကိုင္တြယ္တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ေရာ Nancy Pelosi တုိ႔ဘက္က သမၼတႀကီးကို တခုုခု ေျပာဆုိတာရွိပါသလား။
ေျဖ - “ေက်ာင္းသားေလးေတြကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ဗ်ာ၊ အျမန္ဆုံး ျပန္လႊတ္ေပးႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္ လင့္တယ္ ဆုိတာမ်ဳိးပဲ ေျပာပါတယ္။ ေတာင္းဆုိတာမ်ဳိး မရွိပါဘူး။”

ေမး -  သမၼတႀကီးဘက္ကေရာ ဘယ္လို ျပန္ေျဖတာ႐ွိပါသလဲ။
ေျဖ - “က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ အားလုံးကို ဥပေဒနဲ႔အညီ ကုိင္တြယ္ေဆာင္ရြက္ သြားမယ္ ဆုိတာပါပဲ။”

ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ ေျဖၾကားသြားတာပါ။ Nancy Pelosi နဲ႔ အေမရိကန္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ဟာ အခုလိုေနျပည္ေတာ္မွာ သမၼတနဲ႔ မေတြ႔ဆုံခင္ လူထုအေျချပဳ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္ ၆ ဦးနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမဳိ ႕ အေမရိကန္သံ႐ုံးမွာ ဒီေန႔မနက္ ၁၀ နာရီေလာက္က ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးခဲ့ ပါတယ္။ အဲဒီေဆြးေႏြး ပြဲကို ကုိယ္တုိင္ တက္ေရာက္ခဲ့သူ က်ား/မတန္းတူညီ မွ်ေရးကြန္ယက္အဖြဲ႔ ဦးေဆာင္သူ မေမစပယ္ျဖဴက သူတို႔ေဆြးေႏြးခ်က္ေတြ ကို ေျပာပါတယ္။

“သူတုိ႔ကေတာ့ အခုလက္ရွိ က်မတုိ႔ Civil Societies အေနနဲ႔ Concerns ရွိတဲ့ အရာေတြေပါ့ေနာ္၊ အဲဒါေတြ ကုိ သူတုိ႔ သိခ်င္ပါတယ္တဲ့။ က်မတုိ႔က အဓိကေျပာတာကေတာ့ လက္ရွိမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီးေတာ့ လႈပ္ရွားလုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ သူေတြရဲ႕ Security ကုိ က်မတုိ႔ အထူးသျဖင့္ Concern ျဖစ္ တယ္လုိ႔ က်မတုိ႔က အဲဒါေလးကုိပဲ နံပတ္တစ္ အေနနဲ႔ ေျပာျဖစ္တယ္။

ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အခုက ယူနီေဖာင္းေတြကုိပဲ က်မတုိ႔က ေၾကာက္ေနရတာ မဟုတ္ဘူး။ ဘယ္သူ မွန္းမသိတဲ့၊ ဘယ္ကမွန္းမသိတဲ့ လူေတြကလည္း က်မတုိ႔ကုိ အႏၱရာယ္ျပဳႏုိင္တယ္ ဆုိတာက အခုလတ္ တေလာမွာ ျဖစ္သြားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြက သက္ေသျဖစ္တယ္။ လက္ပတ္နီ၊ တာ၀န္ ဆုိၿပီးေတာ့မွ လုပ္ထားတဲ့ သူေတြက ျပည္သူလူထုကုိ ဖမ္းပုိင္ခြင့္ရွိတယ္၊ ႐ုိက္ႏွက္ပုိင္ခြင့္ရွိတယ္ ဆုိတဲ့အရာသည္ ဒါဟာ အင္မတန္မွ စုိးရိမ္စရာ အခ်က္ျဖစ္တယ္ေပါ့။”

အေမရိကန္ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ Nancy Pelosi ဦးေဆာင္တဲ့ အေမရိကန္ ေအာက္ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္အဖြဲ႔မွာ လႊတ္ေတာ္၊ စြမ္းအင္နဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ သယံဇာတနဲ႔ လက္နက္ကိုင္တပ္မ်ားဆိုင္ရာ ေကာ္မတီတို႔က ကိုယ္စားလွယ္ေတြလည္း ပါ၀င္ၾကပါတယ္။

VOA