Thursday, January 29, 2015

ခရီးသြားစဥ္ ပ်ိဳ႕-အန္ျခင္း (Motion sickness )


၁။ ကြ်န္ေတာ္ အသက္ ၃၁ ႏွစ္ျဖစ္ေနျပီ။ အခုခ်ိန္ထိ ခရီးေ၀းသြားရင္ ကားစီးတ႔့အခါ ေခါင္းေခြ်းေတြထြက္ျပီး မူးျပီးအန္တယ္။ အဲကြန္းပါေပမယ့္ အလုံးပိတ္ဆုိရင္ ကားစီးျပီး ၃ နာရီၾကာေလာက္ဆုိကားမူးျပီး ေဆး ၾကိဳေသာက္ေပမယ့္လည္း မရဘူး။ ခရီးသြားရင္ အစာမစားရဲဘူး။ စားရင္အန္တယ္။ ေရေသာက္ရင္ ေရျပန္ အန္တယ္ဆရာ။ ကုိယ္ရ့ဲ immune system အားနည္းလုိ႔လား။ အဓိကေတာ႔ ေခြ်းေစးထြက္ျပီးမူးတာ။ ေလ ရရင္ သက္သာတယ္။ ခရီးသြားရင္ ကားမမူးေအာင္ ဘယ္လုိျပင္ဆင္ရမလဲ။
၂။ အသက္က ၂၆ ႏွစ္ရွိပါၿပီ။ ႕႕႕႕႕ မွာ အလုပ္လာလုပ္တာ ၃ လ ေလာက္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ အလုပ္ကစိတ္ ဖိစီးမႈ နည္းနည္း ရွိပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာေနတုန္းက ကားမူးၿပီးအန္ခ်င္တာေလာက္ပဲရွိတာပါ။ ေဆးခန္းၿပ တာလဲ စကားေၿပာ အဆင္မေၿပတာေၾကာင့္ပါ။

ခရီးသြားစဥ္ မူးေဝေအာ့အန္ျခင္းျဖစ္ရတာက မ်က္စိကျမင္သိျပီး ဦးေႏွာက္ဆီ ပို႔လႊတ္တဲ့ အာရံုေၾကာစနစ္ ရ့ဲေပးပို႔ခ်က္နဲ႔ ကိုယ္ခႏၶာ အတတ္-အဆင္း၊ ဘယ္ေကြ႔-ညာေကြ႔ျဖစ္တဲ့အခါ နားအတြင္းထဲရွိတဲ့ အဂၤါ အစိတ္အပိုင္းက ပို႔လႊတ္တဲ့ ေပးပို႔ခ်က္ေတြ သဟဇတမျဖစ္လို႔ မူးေဝေအာ့အန္ျဖစ္ေစျခင္းျဖစ္ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ နားအတြင္းကလာမဲ့ ေပးပို႔ခ်က္ကို ဦးေႏွာက္က အန္ျခင္း ကို ျဖစ္ေစတဲ့ေနရာဆီ မေရာက္ေစေအာင္ တားဆီးမဲ့ေဆးကိုေပးရတယ္။ Hyoscine, Cyclizine, Cinnarizine, Promethazine တို႔ကိုေပးႏိုင္တယ္။

အသံုးအမ်ားဆံုးေဆး Dramamine ကို အသက္ ၂ ႏွစ္ အထက္ေပးႏိုင္သည္။ ကိုယ္တိုင္ကားေမာင္သူအား မေပးရ။ အရက္ႏွင့္မတြဲရ။ အျခားအိပ္ခ်င္ေစ သည့္ေဆးမ်ား (အေအးမိသက္သာေဆး၊ ဘိန္းပါသည့္ေဆး၊ အိပ္ေဆး၊ စိတ္ျငိမ္ေဆး၊ အတက္သက္သာေဆး၊) မ်ားႏွင့္ တြဲမေပးသင့္ပါ။ ခရီးမထြက္မီ နာရီဝက္၊ ၁ နာရီ ၾကိဳတင္ေသာက္ရမယ္။ အခ်ိဳ႕ေဆးက ၄ နာရီခံျပီး အခ်ိဳ႕က ၂၄ နာရီခံတယ္။ ေဆးကို ေရတဖန္ခြက္ အျပည့္ျဖင့္ေသာက္ပါ။ တျခားအအန္သက္ သာေဆးေတြက မထိေရာက္ပါ။ နားေၾကာင့္ျဖစ္ရသည့္ ေခါင္း မူးေရာဂါအတြက္ တေန႔ ၄-၆ ၾကိမ္။ အိပ္ခ်င္မယ္။ အိပ္ေပ်ာ္ေနမယ္။

အၾကံျပဳခ်က္မ်ား

မိုးကုပ္စက္ဝိုင္းဆီကိုသာၾကည့္ပါ။ အေဝးကိုၾကည့္ပါ။ စာမဖတ္ပါနဲ႔။ ေခါင္းကိုျငိမ္ျငိမ္ထားပါ။ ေဆးလိပ္ မေသာက္ပါနဲ႔။ ေဆးလိပ္ေသာက္သူနဲ႔တြဲမထိုင္ပါနဲ႔။ ခရီးမထြက္မီ အဆီ-အစပ္မ်ားတာမစားပါနဲ႔။ အရက္ မေသာက္ပါနဲ႔။ အျပင္ကို မျမင္ရခ်ိန္မွာဆိုရင္ မ်က္စိတဖက္တည္းသာဖြင့္ေနပါ။ အိပ္ႏိုင္ေအာင္ၾကိဳးစားပါ။ ပီေက (ျခဴယင္းဂမ္း) ဝါးေနပါ။ ေလေအး ေလသန္႔ရတာသက္သာေစတယ္။

Meclizine (Antivert), Dimenhydrinate (Dramamine) ေဆးတခုခုကို ခရီးမထြက္မီ နာရီဝက္ တနာရီ ၾကိဳေသာက္ပါ။ ေဆးက အိပ္ခ်င္မွာကိုသတိျပဳပါ။ Scopolamine transdermal patches (1.5 mg) ေဆးကပ္ခြါ၊ Scopolamine tablet form (0.4 mg) ေဆးျပားသံုးႏိုင္တယ္။

ခရီးမထြက္ခင္ ေစာႏိုင္သမွ်ေစာေစာၾကိဳကပ္ထားပါ။ တခါကပ္ရင္ ၇၂ နာရီ ခံတယ္။ ပန္းနာ၊ မ်က္စိေရတိမ္၊ ဆီးအသြားခက္သူေတြနဲ႔မသင့္ပါ။ Metoclopramide နဲ႔ Prochlorperazine ေဆးလဲ သံုးႏိုင္တယ္။ head-worn computer device ေခါင္းတပ္ ကြန္ျပဴတာသံုးကိရိယာလဲ သံုးၾကတယ္။ ViBAN မ်က္စိတပ္ ကိရိယာလဲ သံုးတယ္။ Wristband လက္ေကာက္ဝတ္တပ္စရာလဲ သံုးတယ္။ Ginger root ခ်င္း (ဂ်င္း) ျမစ္ကိုလဲ သံုးၾကတယ္။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ

No comments:

Post a Comment

My Blog List