ေခတ္အဆက္ဆက္ ေျပာင္းလဲ ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့သည့္ အကယ္ဒမီ ဆုမ်ား

 ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္အဆင့္အတန္း ျမႇင့္တင္ေရးအကဲျဖတ္အဖြဲ႔ကို ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းသည္။ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္တို႔တြင္ ႐ုပ္ရွင္ ထူးခၽြန္ဆု သံုးမ်ဳိးသာ သတ္မွတ္ ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့သည္။

ယင္းႏွစ္ ႏွစ္တြင္ ပထမ အေကာင္းဆံုး ဇာတ္ကား ဆုကို ေရႊကိႏၷရီ ႐ုပ္၊ဒုတိယ အေကာင္း ဆံုးဇာတ္ ကားဆုကို ေငြေဒါင္း႐ုပ္၊ တတိယ အေကာင္းဆံုး ဇာတ္ကား ဆုကို ေၾကးျခေသၤ့႐ုပ္၊ အေကာင္းဆံုး အမ်ဳိးသား ပညာ သည္ဆုႏွင့္ အေကာင္းဆံုး အမ်ဳိးသမီး ပညာ သည္ဆု တို႔ကို ေရႊရင္ ထိုးမ်ား ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့သည္။

၁၉၅၄ ခုႏွစ္တြင္ ဒါ႐ိုက္တာ ထူးခၽြန္ဆုကို ထပ္တိုး ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့ၿပီး ၁၉၅၅ ခုႏွစ္တြင္ ဇာတ္ကား ထူးခၽြန္ဆု ကိုပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ ဆုဟူ၍ မခြဲျခားဘဲ အေကာင္း ဆံုးဇာတ္ကားဆု တစ္ဆု တည္းကို သာေရႊ ကိႏၷရီ ႐ုပ္ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့သည္။ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္တြင္ ႐ုပ္ရွင္ ဓာတ္ပံု ထူးခၽြန္ဆု တစ္ဆု ကိုပါ ထပ္မံ တိုးျမႇင့္ခဲ့ သည္။

၁၉၅၇ ခုႏွစ္တြင္ ဆုပံုသဏၭာန္ ကို ေရႊရင္ထိုးတံဆိပ္မွ တစ္ေျပးညီ ကိႏၷရီေရႊစင္႐ုပ္သို႔ စတင္ေျပာင္း လဲ ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့သည္။ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွစ၍ အမ်ဳိးသားပညာ သည္ဆုႏွင့္ အမ်ဳိးသမီး ပညာသည္ ဆုမ်ားကို အမ်ဳိးသား ဇာတ္ေဆာင္ဆု၊ အမ်ဳိးသမီး ဇာတ္ေဆာင္ဆု၊ အမ်ဳိးသား ဇာတ္ပို႔ဆု၊ အမ်ဳိးသမီး ဇာတ္ပို႔ ဆုဟူ၍ ထပ္မံ ခြဲျခား ကာ ထူးခၽြန္ဆု အေရ အတြက္ကို ထပ္တိုး ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။

၁၉၉၀ျပည့္ႏွစ္မွစ၍ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ၫႊန္း ထူးခၽြန္ဆု၊ ႐ုပ္ရွင္ေတးဂီတ ထူးခၽြန္ဆုႏွင့္ ႐ုပ္ရွင္ အသံထူးခၽြန္ ဆု တို႔ကို ထပ္မံ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ ခဲ့ရာ စုစုေပါင္း ျမန္မာ့ ႐ုပ္ရွင္ ထူးခၽြန္ဆု ၁၀ မ်ဳိးအထိ ခ်ီးျမႇင့္ရန္ တိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ ခဲ့သည္။

၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ေရႊကိႏ္ၷရီ႐ုပ္ အျပင္ ေငြက်ပ္ ႏွစ္ေသာင္းကို ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့သည္။ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ ေငြသား က်ပ္ႏွစ္ေသာင္း ကိုခ်ီးျမႇင့္ျခင္း မျပဳ ဘဲေရႊ ကိႏ္ၷရီ ႐ုပ္တြင္ တပ္ဆင္ ထားသည့္ ေငြ ၾကယ္ အစား ေရႊသားစစ္ စစ္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ ထားေသာ ေရႊၾကယ္ တပ္ဆင္ ခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့သည္။၁၉၉၄ ခုႏွစ္ မွစတင္၍ ႐ုပ္ရွင္ တည္းျဖတ္ ဆုကို ထပ္မံတိုးျမႇင့္ သတ္မွတ္ခဲ့ရာ စုစုေပါင္း ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ ထူးခၽြန္ဆု ၁၁ မ်ဳိးအထိ ခ်ီးျမႇင့္ ရန္တိုးျမႇင့္သတ္ မွတ္ခဲ့သည္။

ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ ထူးခၽြန္ဆု ၁၁ မ်ဳိးစာရင္းတြင္ ဇာတ္ကားဆု၊ ဒါ႐ိုက္တာဆု၊ အမ်ဳိးသား ဇာတ္ေဆာင္ဆု၊ အမ်ဳိးသမီး ဇာတ္ေဆာင္ဆု၊ အမ်ဳိးသား ဇာတ္ပို႔ဆု၊အမ်ဳိး သမီး ဇာတ္ပို႔ဆု၊ ႐ုပ္ရွင္ ဓာတ္ပံုဆု၊ ႐ုပ္ရွင္ ဇာတ္ၫႊန္းဆု၊ ႐ုပ္ရွင္ေတး ဂီတဆု၊ ႐ုပ္ရွင္ အသံဆု၊ ႐ုပ္ရွင္ တည္းျဖတ္ ဆုတို႔ ပါ၀င္လာ ခဲ့သည္။

႐ုပ္ရွင္ထူးခၽြန္ဆုမ်ား ခ်ီးျမႇင့္ရာတြင္ ၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ သံုးဆု၊ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္တြင္ သံုးဆု၊ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ တြင္ သံုးဆု၊ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္မွ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္အထိ တစ္ႏွစ္ လွ်င္ ငါးဆု၊ ၁၉၅၉ ခုႏွစ္တြင္ေျခာက္ဆု၊ ၁၉၆၀ ျပည့္ႏွစ္ တြင္ငါးဆု၊ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္တြင္ငါးဆု၊ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ တြင္သံုးဆု၊ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္တြင္အကယ္ ဒမီ ထူးခၽြန္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ ပြဲမက်င္းပျဖစ္ခဲ့ဘဲ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္တြင္ သံုးဆု၊ ၁၉၆၅ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ အထိ တစ္ႏွစ္လွ်င္ သံုးဆု၊ ၁၉၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ခုႏွစ္ဆု၊ ၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ေလးဆု၊ ၁၉၇၀ ျပည့္ႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္တို႔တြင္ ခုနစ္ဆုစီ အသီးသီး ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။

၁၉၇၂ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ဆု၊၁၉၇၃ ခုႏွစ္တြင္ေျခာက္ဆု၊ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ႏွစ္ဆု၊ ၁၉၇၅ခုႏွစ္ တြင္ေျခာက္ ဆု၊ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ ေလး ဆု၊ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္တြင္ ငါးဆု၊ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ တြင္ ေျခာက္ဆု၊ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ တြင္ ငါးဆု၊ ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ေျခာက္ဆု၊ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္ တြင္ ေလးဆု၊ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္တြင္ ငါးဆု၊ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္တြင္ေျခာက္ဆု၊ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္တြင္ သံုးဆု၊ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္တြင္ခုနစ္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ ခဲ့သည္။၁၉၈၆ ခုႏွစ္မွ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အထိ အကယ္ဒမီ ထူးခၽြန္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ပြဲ က်င္းပႏုိင္ ခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။

ယင္းအျပင္၁၉၈၉ ခုႏွစ္တြင္ ေလးဆု၊ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ငါးဆု၊ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ငါးဆု၊ ၁၉၉၂ခုႏွစ္ တြင္ သံုးဆု၊ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ တြင္ ခုနစ္ဆု၊ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ တြင္ ကိုးဆု၊ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္တြင္ ကိုးဆု၊ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ တြင္ ခုနစ္ဆု၊ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ၁၁ဆု၊ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တြင္ ခုနစ္ဆု၊ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ခုနစ္ဆု၊ ၂၀၀၀ျပည့္ႏွစ္ တြင္ ခုနစ္ဆု၊ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ရွစ္ဆု၊ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ၁၁ ဆု၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ ၁၁ ဆု၊၂၀၀၄ခုႏွစ္တြင္ ၁၁ ဆု၊၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ ၁၁ဆု၊ ၂၀၀၆ခုႏွစ္တြင္ ၁၁ဆု၊ ၂၀၀၇ခုႏွစ္ တြင္ေျခာက္ ဆု၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ခုနစ္ဆု၊ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ တြင္ ကိုးဆု၊ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၁၀ ဆု၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ တြင္ ၁၁ ဆုႏွင့္၂၀၁၂ခုႏွစ္ တြင္ ကိုးဆုခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။ 

အကယ္ဒမီေပးပြဲ ထူးျခားခ်က္

အကယ္ဒမီေပးပြဲ၏ ထူးျခား ခ်က္သည္ ထိုက္တန္ မွေပးမည္ ဆိုျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ေျခာက္ဆုေပးလွ်င္ ေပးမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံ၌ တစ္ႏွစ္ လံုးတြင္ ႏွစ္   ေယာက္ သာ ရရိွတတ္သည္။ ယခုေနာက္ပိုင္း ၁၁ ဆုေပးျခင္းျဖင့္ ေျပာင္းလဲလာသည္္။

အကယ္ဒမီ ေရႊစင္႐ုပ္တု၏အဓိပၸာယ္

ေရႊစင္႐ုပ္တုက အဓိပ္ၸာယ္မ်ားစြာ ပါ၀င္သည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ေအာက္တြင္ ဖလင္ခံုပါၿပီး ယင္း ဖလင္ ခံုေပၚ ကိႏၷရီ႐ုပ္သည္ေျခဖ်ားေထာက္ၿပီး ၾကယ္ကို လွမ္းဆြတ္ေနသည့္ပံု ျဖစ္ျခင္းေၾကာင့္ အသက္၀င္သကဲ့ သို႔ လွပသည္။ထူးခၽြန္သည့္သူမွ ၾကယ္ကို လွမ္းဆြတ္၍ရသည့္ အႏုပညာသေဘာပင္ျဖစ္သည္။

အကယ္ဒမီေပးပြဲ က်င္းပခဲ့သည့္ေနရာမ်ား

၁၉၅၂ ခုႏွစ္တြင္ ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ၌စတင္ က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ယင္းေနာက္တြင္ ၀ိဇယ႐ံုတြင္ က်င္းပခဲ့ၿပီး စက္မ ႈအထက္တန္း ေက်ာင္းတြင္လည္း က်င္းပခဲ့ သည္။န၀ေဒး ႐ုပ္ရွင္႐ံု တြင္က်င္းပၿပီး အင္းယားလိတ္ ဟိုတယ္တြင္လည္း ယင္းဆုေပးပြဲကို က်င္းပ ခဲ့သည္။ ယင္းအျပင္ ႐ုပ္ရွင္ျမႇင့္ တင္ေရး၊ ျမန္မာ့အသံ၊ အမ်ဳိး သားကဇာတ္႐ံု၊ သု၀ဏ္ၰ မိုးလံုေလလံုေနရာမ်ားတြင္ က်င္းပခဲ့ၿပီး ၂၀၀၉ ခုႏွစ္မွစတင္ကာ ေနျပည္ေတာ္၌ ေျပာင္းလဲက်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။၂၀၁၂ခုႏွစ္ တြင္ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သု၀ဏ္ၰမိုးလံုေလလံု အားကစားကြင္းတြင္ ျပန္လည္ က်င္းပခြင့္ ရခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဇာတ္ကားတစ္ကားေပၚ အကဲျဖတ္မႈပံုစံ ေျပာင္းလဲလာပံု

ယခင္က်င္းပစဥ္က ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ၀န္ထမ္း ပိုင္းဆိုင္ရာမ်ား ပါ၀င္ခဲ့သည္။ ယေန႔ေခတ္တြင္ ပညာရွင္မ်ား နည္းသြားၿပီး ၀န္ထမ္းမ်ား ပိုမ်ားလာသည္။ ၀န္ ထမ္း မ်ားျခင္းေၾကာင့္ အကယ္ဒမီ စံကိုတိုင္းသည့္ အခါ ကိုယ္က်င့္ တရားမ်ားႏွင့္ ေပၚလစီ မ်ားကို ထည့္တိုင္းခဲ့ၾကသည့္အတြက္ အဆင္မ ေျပမႈမ်ားရိွခဲ့ ၾက သည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ စတင္ကာ ပညာရွင္မ်ား ပိုမိုမ်ားျပား လာၿပီး ၀န္ထမ္း တစ္ဦး တည္းသာ ပါ၀င္ခဲ့ သည္။ ယခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ပညာရွင္ မ်ားသာ ဆံုးျဖတ္ ခြင့္ရ လာၾကသည္။

အကယ္ဒမီရရွိရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ားလာ

ဇာတ္ကားမ်ား နည္းလာျခင္းေၾကာင့္ ၿပိဳင္ရသည့္သူ နည္းသြားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခက္ခဲမႈ မရိွခဲ့ေသာ္လည္း ၁၁ ဆု ရရိွေစရန္ ေဖာျခင္းေသာျခင္း ေပးခဲ့သည္ မ်ားရွိသည္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြက္ ေပးခဲ့သည့္ အကယ္ ဒမီတြင္ ကိုးဆုသာ ေပးခဲ့ျခင္း ေၾကာင့္ စိစစ္ ခဲ့သည္ဟု သံုးသပ္ႏိုင္သည္။ အကယ္ဒမီေပၚ သံုးသပ္ခ်က္ အကယ္ ဒမီသည္ မွတ္တိုင္ တစ္ခုပင္။ တစ္တိုင္ၿပီးတစ္တိုင္ စိုက္ထူခဲ့ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။

အကယ္ဒမီရသူ တိုင္းသည္ ေလာကအက်ဳိး ကိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင့္၍မရေပ။ အကယ္ဒမီ မရေသာ္လည္း ေလာက အက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ ခဲ့သူေတြ ရွိသည္။ အႏုပညာသည္တစ္ေယာက္ကို တိုင္းတာသည့္အခါတြင္ ဤအခ်က္မ်ား ပါေသာ္လည္း လူအမ်ား၏အက်ဳိးကို ဘယ္ေလာက္သယ္ ပိုးႏိုင္လဲ၊ကိုယ့္ေလာ ကကို ဘယ္ေလာက္ထိ အက်ဳိးရွိေအာင္ လုပ္ႏိုင္ လဲဆိုသည့္သူမ်ားကသာလွ်င္ တန္ဖိုးရွိ သည္ဟု သံုးသပ္မိသည္။

Mizzima