ျမန္မာ့ ပညာေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ေနသူ ေဒါက္တာသိန္းလြင္

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျဖစ္လာဖို႔ လႈပ္ရွားမႈမ်ားစြာ သူေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တပါတီ အာဏာရွင္ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့စဥ္ ကာလကတည္းက “စစ္အစိုးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ မေက်နပ္လို႔” ဟုဆိုကာ ေက်ာင္းသား အေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ထို လႈပ္ရွားမႈမ်ားေၾကာင့္ စစ္အစိုးရ၏ “ေက်ာင္းသားဆိုး” ဟူသည့္ အမည္ တပ္ခံ ရၿပီး ေက်ာင္းထုတ္ခံခဲ့ရသည္။

သူ ေက်ာင္းထုတ္ပယ္ ခံရၿပီးေနာက္ ျမစ္ဝကြ်န္းေပၚရွိ ရြာတရြာတြင္ တြဲဖက္ေက်ာင္းဆရာ လုပ္ခဲ့သည္။ သူသည္ စာေပးစာယူ ျဖင့္ ဘြဲ႔ရခဲ့ၿပီး ဂုဏ္ထူးတန္း တက္ခြင့္ရသည္။ ထို႔ေနာက္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ အဂၤလန္ ႏိုင္ငံရွိ တကၠသိုလ္ တခုမွ ပညာ ေရး မူဝါဒေရးရာဘြဲ႔အတြက္ ေက်ာင္းတက္ခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ထိုတကၠသိုလ္မွ Ph.D ဘြဲ႔ ရခဲ့ၿပီးေနာက္ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္တြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားထဲမွ ေက်ာင္း ဆရာမ်ားကို သင္တန္းပို႔ခ်မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ သည္။

သူ၏ အမည္မွာ ေဒါက္တာသိန္းလြင္ ျဖစ္သည္။ လက္ရွိတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရး ႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ ရာ ကြန္ရက္ (NNER) ကိုယ္စားလွယ္ အျဖစ္ တာဝန္ယူေနသည္။

NNER ဆိုသည္မွာ တိုင္းရင္းသား ပညာေရး စာေပႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔မ်ားျဖင့္ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ အစိုးရကို အႀကံဉာဏ္ေပးရန္ စုေပါင္းဖြဲ႔စည္းထားေသာ အဖြဲ႔တခု ျဖစ္သည္။

သူသည္ NNER ႏွင့္အတူ အစိုးရ၏ ပညာေရးဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈကို ထိပ္တိုက္ေတြ႔ဆံု၍ မသန္စြမ္း ကေလးငယ္ မ်ား တန္းတူ ပညာသင္ခြင့္ ရရွိေရး၊ တိုင္းရင္းသား ကေလးမ်ား၏ ဘာသာစကား သင္ၾကားမႈ အခြင့္အ လမ္း ရရွိေရးႏွင့္ ပညာ ေရး အသံုးစရိတ္ တိုးျမႇင့္ေပးေရး စသည့္ ပညာေရး အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေပၚလာ ရန္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ ေရြး ေကာက္ပြဲကာလ ေနာက္ပိုင္းမွ စတင္အရွိန္ျမႇင့္ ေဆာင္ရြက္လာခဲ့သူ လည္း ျဖစ္သည္။

“ NNER ကို ဖြဲ႔ျဖစ္တယ္ ဆိုတာက အစိုးရရဲ႕ ပညာေရးမူဝါဒ၊ ေပၚလစီကို သေဘာ မက်ဘူး။ လူထု၊ ေက်ာင္းသားေတြ လိုလား တဲ့ ပညာေရး ဥပေဒ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ ပညာေရး ေျပာင္းလဲဖို႔ အတြက္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ေကာင္းသြားမွ၊ ဘယ္အဖြဲ႔ အာဏာ ရမွ ဆိုတဲ့အထိ မေစာင့္ႏိုင္ဘူး။ ပညာေရးစနစ္ အျမန္ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုတယ္။ ဒါဟာ ကေလးေတြ ပညာေရး ေကာင္းမြန္ ဖို႔ ျဖစ္တယ္” ဟု ေဒါက္တာ သိန္းလြင္က ေျပာသည္။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္၏ ပညာေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး ေတာင္းဆိုခ်က္တိုင္း အစိုးရက “လက္ေတြ႔မက် ေသာ၊ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ေသာ တင္ျပခ်က္မ်ား” ျဖစ္သည္ဟု ဆိုကာ မၾကာခဏ ပယ္ခ်သည္၊ ျငင္းဆန္ သည္။ သူတို႔၏ ပညာေရး ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ စနစ္ျဖင့္သာ ဆက္လက္သြား လိုသည္။ သို႔ေသာ္ ေဒါက္တာ သိန္းလြင္ အေနျဖင့္ အားေလ်ာ့ မသြားဘဲ “ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲပါ” ဟု အခ်ိန္ျပည့္ တိုက္တြန္းေနဆဲ ျဖစ္သည္။

သူသည္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ပညာေရး ကြန္ရက္တာဝန္ခံ အျဖစ္လည္း ေဆာင္ရြက္ခဲ့ ေသး သည္။ သို႔ေသာ္ NLD က ေဒါက္တာသိန္းလြင္ကို ေက်ာင္းသားမ်ား သပိတ္ေမွာက္ ေတာင္းဆိုေနသည့္ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ၄ ပြင့္ဆိုင္ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ မယူဘဲ အစည္းအေဝး တက္ေရာက္ခဲ့သည္ ဟု ဆိုကာ ၂၀ဝ၅ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလပိုင္းက ထုတ္ပယ္လိုက္သည္။

ထို႔ေနာက္ပိုင္းတြင္ သူက NNER အေနျဖင့္ ျမန္မာ့ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အတြက္ ပိုမို အားစိုက္ ေဆာင္ရြက္လာခဲ့ၿပီး အစိုးရပိုင္း အဖြဲ႔ အစည္းမ်ားႏွင့္ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား၊ တိုက္တြန္းမႈမ်ား ပိုမိုျပဳလုပ္လာသည္ ကို ေတြ႔ရသည္။

“အစိုးရ ပညာေရးစနစ္က ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ စစ္အာဏာ သိမ္းၿပီးခ်ိန္ကတည္းက လုပ္ခဲ့တဲ့ ပညာေရး စနစ္၊ မေအာင္ျမင္ဘူး ဆိုတာ အားလံုး သိထားတယ္။ အထူး ေျပာေနစရာ မလိုဘူး။ ေက်ာင္းသား ေတြရဲ႕ ရလဒ္ကို ၾကည့္ရင္သိတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ပညာ တတ္မလာဘူး။ အရည္အခ်င္း မရွိဘူး။ အလုပ္အ ကိုင္ လုပ္ဖို႔အတြက္ စြမ္းရည္ေတြ ပါမလာ ပါဘူး။ အစိုးရရဲ႕ ပညာေရးမူဝါဒက ဒီအတိုင္း ဆက္သြားေနမယ္ ဆိုရင္ ပညာေရး တိုးတက္လာမွာ မဟုတ္ဘူး” ဟု သူက ေဝဖန္ေထာက္ျပသည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေနာက္ပိုင္းကာလ ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပညာေရးစနစ္ကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ေဒါက္တာသိန္းလြင္က NNER ၏ တျခားအဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ ေက်ာင္း သားမ်ားႏွင့္ အတူ ေထာက္ျပ ေဝဖန္ခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ အစိုးရက အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒၾကမ္းကို ေရးဆြဲစဥ္ ကာလပင္ ရွိေသးသည့္ အတြက္ အႀကံေပးမႈမ်ား ဆက္လက္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း ပယ္ခ်ခံခဲ့ရ သည္။

အစိုးရက ေဒါက္တာသိန္းလြင္ ကဲ့သို႔ ပညာရွင္မ်ား၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ ျပည္သူလူထု မ်ားစြာက ကန္႔ကြက္ျခင္း၊ ေဝဖန္ ေထာက္ျပျခင္း ျပဳလုပ္ေနသည့္ ၾကားမွ ပညာေရး ဥပေဒၾကမ္းကို လႊတ္ေတာ္သို႔ တင္သြင္းလိုက္ၿပီးေနာက္ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းလိုက္သည္။ ကန္႔ကြက္မႈမ်ား ၾကားမွ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းလိုက္သည့္ အတြက္ ေက်ာင္းသားမ်ားက ဆႏၵျပၾကသည့္ အေပၚ အစိုးရ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။

“ပညာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ရွိေစခ်င္တယ္။ ဆရာေတြ၊ အတတ္ပညာရွင္၊ သုေတသန ပညာရွင္ေတြ အတြက္လည္း လြတ္လပ္တဲ့ ပညာေရး ရွိေစခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရက ခြင့္မျပဳဘူး။ ခြင့္မျပဳ ခ်င္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ NNER က ေတာင္းဆိုတာကို ပယ္ခ်တယ္။ ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ပညာေရးစနစ္ကိုပဲ သြားခ်င္တယ္။ အဓိကကေတာ့ သူတို႔ ခ်ဳပ္ကိုင္ ထားတာ မလႊတ္ခ်င္လို႔ လုပ္တာလို႔ ထင္တယ္။ အခုထိ လည္း တင္းခံေနဆဲပဲ။ ဘာမွ ေျပာင္းလဲတာ မရွိဘူး” ဟု ေဒါက္တာသိန္းလြင္က အစိုးရ၏ လက္ရွိ လုပ္ရပ္မ်ား အေပၚ ေဝဖန္ေထာက္ျပသည္။

မၾကာေသးမီက ကမၻာ့ ပညာေရး ညီလာခံ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံမွလည္း တက္ေရာက္ခြင့္ ရခဲ့သည္။ အဆိုပါ ညီလာခံတြင္ ႏိုင္ငံတကာမွ သေဘာထားမ်ားသည္ ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္ NNER တို႔၏ သေဘာ ထားမ်ားႏွင့္ ထပ္တူ ညီေနသည္ဟု သိရသည္။

ယင္း ညီလာခံႀကီးတြင္ ေဆြးေႏြးၾကသည့္ မသင္မေနရ အခမဲ့ ပညာေရးစနစ္၊ ပညာေရး အသုံးစရိတ္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ ၁၂ ႏွစ္ အရြယ္ရွိ ေက်ာင္းသားမ်ား ပညာသင္ၾကားမႈ စရိတ္သည္ ႏုိင္ငံေတာ္ စရိတ္ျဖစ္ေရး၊ ၁၂ တန္းပညာေရးႏွင့္ မူႀကိဳႏွင့္ မူလတန္းတြင္ အခမဲ့ မသင္မေနရ ပညာေရး၊ ၁၂ တန္းပညာေရးစနစ္ ျဖစ္ေရး၊ ပညာေရး ဥပေဒမ်ားႏွင့္ မူဝါဒမ်ားခ်မွတ္ရာတြင္ လည္း သက္ဆုိင္ရာ ဆရာမ်ားႏွင့္ ေက်ာင္းသားမ်ား ပါဝင္ခြင့္ ရရွိေရး၊ မတူကဲြျပားသည့္ ဘာသာစကား သင္ၾကားႏုိင္ခြင့္ စသည့္ ကိစၥမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံတကာ သေဘာထားႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ေနသည့္ အတြက္ အားရ ေက်နပ္မိသည္ ဟုလည္း သူက ေျပာျပသည္။

“ေဒါက္တာ သိန္းလြင္ဆိုတာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ရမယ္ ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ စိတ္အား ထက္သန္တဲ့ သူ၊ အတိုက္အခံ လုပ္ၿပီးေတာ့ကို အလုပ္လုပ္တဲ့ သူ။ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာင္းလဲခ်င္တဲ့ စိတ္ တအားရွိတဲ့ လူတေယာက္ပဲ။ သူနဲ႔ စကားေျပာတယ္ ဆိုရင္လည္း ဘာပဲ ေျပာေျပာ ဂ႐ုတစိုက္ နားေထာင္ ေပးတတ္ တဲ့ အက်င့္ရွိတယ္။ တည္ၿငိမ္တယ္။ ဘယ္ေတာ့မွ ဇြတ္တရြတ္ မလုပ္ဘူး။ သိပ္အံ့ဩစရာ ေကာင္းတယ္” ဟု ေဒါက္တာသိန္းလြင္ႏွင့္ ပညာေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ ေဆာင္ရြက္စဥ္ ကတည္းက အတူပါဝင္ခဲ့သူ ရန္ကုန္ တကၠသိုလ္၊ သမိုင္းဌာနမွ ေဒါက္တာ သိန္းဦးက ေျပာျပသည္။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္သည္ ျမန္မာ့ပညာေရး စနစ္ ပ်က္ယြင္း ေနေသာ္လည္း အစိုးရက ထိေရာက္သည့္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈ မျပဳလုပ္သည့္အေပၚ စိုးရိမ္တႀကီး ျဖစ္ေနပံုရသည္။ ပညာေရးသည္ ႏိုင္ငံတကာတြင္ ေနာက္က်က်န္ေနၿပီး လူငယ္မ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ား၏ အနာဂတ္မ်ား အေပၚ စိတ္ပူေနသည္။ ဘာသာမတူ၊ လူမ်ိဳး ကြဲျပားသူမ်ားႏွင့္ မသန္စြမ္း သူမ်ားသည္လည္း အျခားသူမ်ား နည္းတူ လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ၾကား ခြင့္ ရရွိေစခ်င္သည့္ ဆႏၵ သူ႔မွာ ရွိသည္။

“တိုင္းရင္းသား ကေလးငယ္ေတြ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ သူတို႔ရဲ႕ ဘာသာစကားဆိုင္ရာ သင္ၾကားမႈ အခြင့္အ လမ္းေတြ ဆံုး႐ံႈးေနတယ္။ အဲဒါ လူ႔အခြင့္ အေရး၊ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ အခြင့္ အေရးကို က်ေနာ္တို႔ ရခ်င္တယ္။ ဒါဟာ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးတင္ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လည္း ဆိုင္တယ္။ တိုင္းရင္း သားေတြဟာ သူတို႔ အခြင့္အေရး ဆံုး႐ံႈးေနလို႔ ျပည္တြင္းစစ္ေတြ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ပညာေရးမွာ ေနာက္က် က်န္လို႔ ဆိုတာ မျဖစ္ေစရဘူး။ ဘာ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔မွ ခြဲျခားတာ မျဖစ္ေစရဘူး။ အဲဒီ အတြက္ေၾကာင့္ ေတာင္းဆို ေနရတာ” ဟု ေဒါက္တာသိန္းလြင္က ေျပာျပသည္။

ျမန္မာ့ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း ေဒါက္တာသိန္းလြင္ ကဲ့သို႔ ပညာရွင္ မ်ား၊ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ယေန႔ထိတိုင္ အစိုးရကို ေထာက္ျပ ေဝဖန္ေနဆဲ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယေန႔အခ်ိန္ထိ အစိုးရပိုင္းက ေဆြးေႏြးမႈတခ်ိဳ႕သာ ျပဳလုပ္ေပးၿပီး ေဒါက္တာ သိန္းလြင္တို႔ ေတာင္းဆို တိုက္တြန္းမႈမ်ားကို တင္းခံေနကာ ေျပာင္းလဲမႈ တစံုတရာ မရွိသည့္ အေပၚလည္း သူ႔အေနျဖင့္ အားမလို အားမရ ျဖစ္ေနပံုရသည္။

“ပညာေရး ေျပာင္းလဲမွပဲ ကေလးေတြ အရည္အခ်င္းရွိတဲ့ ပညာေရးကို ရမယ္။ ဒါမွ ႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး တိုးတက္မွာ။ မျဖစ္မေန လုပ္ဖို႔လိုတယ္” ဟု သူက ေျပာျပသည္။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္သည္ အစိုးရ၏ ဗဟိုခ်ဳပ္ ကိုင္မႈ စနစ္ျဖင့္သာ သြားေနရဆဲ ျဖစ္သည့္ ျမန္မာ့ ပညာေရး စနစ္ကို အျမန္ဆံုး ေျပာင္းလဲလိုသည့္ အတြက္ ဆက္လက္ တိုက္တြန္းရင္း တိုက္ပြဲဝင္ေနဦးမည္ ျဖစ္သည္။

ဧရာ၀တီ