၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အင္အားႀကီး ရွမ္းပါတီႀကီးႏွစ္ခု ျဖစ္ေသာ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (SNDP) ႏွင့္ ရွမ္း တိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္(SNLD) တို႔၏ ထိပ္တုိက္ေတြ႕ ဆုံ အားၿပိဳင္မႈ၊ ယွဥ္ၿပဳိင္မႈမ်ားသည္ ျပင္းထန္ႏုိင္ေသာအေျခအေနရွိသည္ဟု ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသူမ်ားက ေျပာ ဆိုသည္။
ယင္းပါတီႀကီး ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းေရးသည္ ၂၀၁၅ အလြန္တြင္မွ ျဖစ္ႏုိင္မည္ဟူေသာ အေျခအေနေပၚတြင္ ထိုသုိ႔ သုံးသပ္ ေျပာဆိုၾက ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ရွမ္းပါတီႏွစ္ခုကမူ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ဆံုမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာပါက ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ သြားရန္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ျပည္သူ၏ အဆံုးအျဖတ္ကိုသာရယူသြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွစ္ ဖက္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။
က်ားျဖဴ ပါတီ ဟုလည္း ေခၚေသာ SNDP ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးစုိင္းလွေက်ာ္က“ထိပ္တုိက္ေတြ႔ ဆံုမႈ မရွိေအာင္ ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ပါတီက ထိပ္တိုက္ႀကီးရင္ဆုိင္ၿပီး မွ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အၿပိဳင္အဆုိင္လုပ္မယ္ ဆုိရင္ ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ပါတီစလံုးအတြက္ အက်ဳိးရွိမွာ မဟုတ္ဘူး။ အက်ဳိး နည္းဖုိ႔ပဲရွိတယ္”ဟု ေျပာဆုိသည္။
သို႔ေသာ္ ရွမ္းျပည္နယ္ အေျခစိုက္ အင္အားႀကီး ရွမ္းပါတီ ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းေရးသည္ လာမည့္ ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးမွသာ ျဖစ္ႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ႏွစ္ဖက္စလံုးက ေျပာဆိုထားသည္။
ထို SNDP ပါတီႏွင့္ က်ားေခါင္း ပါတီဟုလည္း ေခၚေသာ SNLD ရွမ္းႏွစ္ပါတီ ေပါင္းစည္းေရးကို ရွမ္းျပည္သူ အသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးအသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္ လည္းေကာင္း စိတ္၀င္တစား ေလ့ လာေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည္မွာ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္ၿပီးရွမ္းျပည္သူလူထုက ႏွစ္ပါ တီေပါင္းစည္းေရးကို လုိလားေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ပါတီႏွစ္ခု မေပါင္းစည္းႏုိင္ျခင္းသည္ မူ၀ါဒပိုင္းဆုိင္ရာအားျဖင့္ က်ားေခါင္းပါတီ၏ ၈ ျပည္နယ္မူႏွင့္ က်ားျဖဴပါတီ၏ ၁၄ ျပည္နယ္ မူ တို႔ကြဲျပားျခင္းေၾကာင့္သာမက တျခားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္း ရွိႏုိင္ေၾကာင္း ရွမ္းျပည္သူမ်ားက ထင္ျမင္ေနၾကသည္ဟု လည္း ဆိုသည္။
“မေပါင္းႏုိင္တဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလံုးက အားေပး အားေျမႇာက္တဲ့သူ ရွိမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ဖက္စလံုးက ႀကဳိးဆြဲတဲ့သူ ရွိမလား မသိဘူးဗ်။ ေငြေၾကာင့္လား၊ အာဏာေၾကာင့္လား စဥ္းစားရခက္တယ္လုိ႔ ရွမ္း ျပည္သူေတြက ေမးေနၾကၿပီ ေလ။ ေပါင္းေတာ့ ေပါင္းေစခ်င္တာအမွန္ပဲ”ဟု ရွမ္းျပည္နယ္ ေက်ာက္မဲလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစုိင္းသန္းေမာင္က ေျပာသည္။
လက္ရွိအေျခအေနအရ လာမည့္ ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ကို က်ားျဖဴပါတီက စတင္ျပင္ ဆင္ေနၿပီ ျဖစ္သကဲ့သို႔ က်ားေခါင္းပါတီ ကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ အမွန္တကယ္ျဖစ္မည္ဆုိပါက ေရြးေကာက္ ပြဲ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေရး အတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္ဟု ႏွစ္ဖက္ပါတီမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
က်ားျဖဴပါတီ အေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ အပါအ၀င္ မဲဆႏၵနယ္ ၆၃ ခုတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ဟု ပါတီ ၏ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ ပါတီညီလာခံ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္တြင္ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ထုိ႔အျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း အမ်ားစုအႏုိင္ရၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္အစုိးရ ဖြဲ႔စည္းႏုိင္ေရး အတြက္ ႀကဳိးပမ္း ေဆာင္ရြက္မည္ဟုလည္း ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာၾကားထားသည္။
ဦးစုိင္းအုိက္ေပါင္း ဦးေဆာင္သည့္ က်ားျဖဴပါတီသည္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ရာ မဲဆႏၵနယ္ ၅၇ ေနရာ အႏိုင္ ရရွိကာ တတိယ ဆႏၵမဲအမ်ားဆံုး ပါတီအျဖစ္ ရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၁ ေနရာ အႏုိင္ရခဲ့သည္။
ဦးခြန္ထြန္းဦး ဦးေဆာင္သည့္ က်ားေခါင္းပါတီသည္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအ တာျဖင့္ ဒုတိယ မဲအမ်ားဆံုး အႏုိင္ရခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ ပြဲတို႔တြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
က်ားေခါင္းပါတီသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္းမရွိပါက ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ေၾကာင္း အေစာပိုင္းက ေျပာၾကားခဲ့ ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရးအရလုိအပ္ပါက ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ႏုိင္ရန္ ျပင္ ဆင္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။
က်ားေခါင္း ပါတီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးစုိင္းလိတ္က“ေရြးေကာက္ပြဲ အမွန္တကယ္ က်င္းပျဖစ္ တယ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ ကို က်ေနာ္တု႔ိ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ အေနအထားေလာက္အထိ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ႏုိင္ ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ၀င္မယ္လုိ႔ မဆံုးျဖတ္ေသးပါဘူး။ ၀င္ဖုိ႔ လုိအပ္ရင္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေအာင္ အခုကတည္းကစၿပီး ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေနတယ္”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၌ အေျခစုိက္သည့္ တုိင္းရင္းသားပါတီ ၁၃ ခုခန္႔ရွိၿပီး ပါတီအားလံုးက လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပဳိင္မည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ လက္ရွိအာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီ(ႀကံ့ခိုင္ေရး ပါတီ)ႏွင့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိ ကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)တုိ႔လည္း ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပဳိင္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၌ ရွမ္းျပည္အေျချပဳ ပါတီႀကီးႏွစ္ခု၊ အာဏာရ ႀကံ့ခုိင္ေရး ပါတီႏွင့္ NLD ပါတီတို႔၏ အားၿပဳိင္မႈသည္ အႀကိတ္အနယ္ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ဳိးသိမ္းက သံုးသပ္သည္။
“က်ားျဖဴနဲ႔ က်ားေခါင္းကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ရွမ္းျပည္နယ္ရဲ႕ျပည္သူလူထုၾကားမွာ က်ားေခါင္းေပၚမွာ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားေတြက ေထာက္ခံမႈ ပိုျမင့္မားတယ္လုိ႔ သံုးသပ္လုိ႔ရတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ မွာ က်ားျဖဴနဲ႔ က်ားေခါင္းရဲ႕အားၿပိဳင္မႈဟာ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာ ျပင္းထန္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေယဘုယ် သံုးသပ္လုိ႔ရ တယ္”ဟုလည္း ၎က ေျပာဆုိသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ SNDP ပါတီမွ SNLD သို႔ ကူးေျပာင္းသြားသည့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၉ ဦး၊ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ဦး၊ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦး ရွိၿပီျဖစ္သည္။
ယင္းကဲ့သို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ျဖစ္ၿပီးမွ ပါတီ ကူးေျပာင္းျခင္းမ်ဳိးကို ေနာက္ပိုင္း ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားတြင္ မျဖစ္ေစရန္ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ သေဘာမ်ဳိး ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသည္ဟု က်ားျဖဴပါတီ က ေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ခံခဲ့ရသည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ပါတီပံုရိပ္ကို အသံုးျပဳအႏုိင္ရခဲ့သည့္အတြက္ တျခားပါတီ တခုသို႔ ကူးေျပာင္းမႈမ်ားရွိပါက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း မွတ္ပံုတင္ေၾကး၏ ၁၀ ဆ ေလ်ာ္ေၾကးေပးရမည္ဟု က်ားျဖဴပါတီ၏ န၀မ အႀကိမ္ေျမာက္ ဗဟုိ အလုပ္ အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔ အစည္းအေ၀းတြင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ရွမ္းျပည္ႏိုင္ငံေရးတြင္ က်ားေခါင္းပါတီႏွင့္ က်ားျဖဴပါတီတုိ႔သာမက ရွမ္းတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ ၂ ဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ ရွမ္းျပည္ တုိးတက္ေရး ပါတီ/ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္(SSPP/SSA)ႏွင့္ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ/ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA)တုိ႔ကလည္း အေရးႀကီးသည့္ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္သည္ဟု ႏုိင္ငံေရးအသုိင္းအ၀ုိင္းက ေျပာဆိုၾကသည္။
RCSS/SSA သည္ က်ားျဖဴပါတီ၏ ညီလာခံႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ လူမ်ဳိးေပါင္းစံု၏ ညီလာခံသုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ ၿပီး ျပည္နယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ ေရး ကိစၥမ်ားတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ ရွွမ္းတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ၂ ခုအေနနဲ႔ ဘယ္ပါတီနဲ႔ ပိုၿပီးနီးစပ္ တယ္ဆုိတာထက္ ရွမ္းျပည္သူလူထု အမ်ားစုကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ပါတီဘက္ကို ရပ္တည္တာဟာ ႏုိင္ငံေရး အရ ပိုၿပီးအားေကာင္းမယ္။ လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တယ္ လုိ႔လည္း ထင္တယ္။ တခ်ိန္တည္း တၿပဳိင္တည္းမွာပဲ ရွမ္းျပည္မွာရွိတဲ့ ပါတီႀကီး ၂ ခုေရာ၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၂ ခု ေရာ က ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးၿပီး ယံုၾကည္မႈ နားလည္မႈ တည္ေဆာက္တဲ့ Dialogue(ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးေရး) ပလက္ေဖာင္း တခုကို ဆက္ၿပီး တည္ေဆာက္ ထားသင့္တယ္လုိ႔ ျမင္တယ္”ဟု ေဒါက္တာ ရန္မ်ဳိးသိမ္းက ေျပာသည္။
ရွမ္းျပည္သူမ်ားႏွင့္ သံဃာမ်ားကမူ ရွမ္းပါတီႏွစ္ခုကို တခုတည္းအျဖစ္ ေပါင္းစည္းေစခ်င္ၾကသည္။ မေပါင္းစည္းႏုိင္သည့္အဆံုးတြင္ လည္း ရွမ္းျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ျပည္သူ႔အက်ဳိးအတြက္ အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္မည့္ ပါတီကိုသာ ေရြးခ်ယ္ မဲထည့္သြားမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီရွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္းအားလံုးက က်ားေခါင္း ပါတီဘက္ အကုန္လံုးေရာက္ေနၿပီ။ ဒါကေတာ့ ျပည္သူလူထု အဆံုးအျဖတ္ပါပဲ။ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးကို ပိုၿပီးလုပ္ေပးႏုိင္တဲ့ ပါတီကိုပဲ ေရြးခ်ယ္ မဲထည့္သြားမွာပါ”ဟု ပင္လံုၿမဳိ႕နယ္မွ ကိုစုိင္းဟြမ္စစ္က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ရွမ္းႏွစ္ပါတီအေနျဖင့္ ႏွစ္ပါတီ၏မူ၀ါဒ ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ တျခားေသာ အေၾကာင္းအရာ မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေစ တပါတီတည္း အျဖစ္ မေပါင္းစည္းႏုိင္ေစကာမူ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ထိပ္တုိက္ ယွဥ္ၿပဳိင္မႈမ်ား မျဖစ္ဘဲ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား လုိခ်င္ေနသည့္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ရရွိရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္မည့္ ပါတီကိုသာ ရွမ္းျပည္သူမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္ ဟု လည္း ဆိုသည္။
ရွမ္းပါတီႀကီးႏွစ္ခု သီးျခားစီ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ျခင္းသည္ ရွမ္းျပည္ႏုိင္ငံေရး ကို ႀကီးႀကီးမားမား ထိခုိက္ႏုိင္ မည္ မဟုတ္သကဲ့သို႔ ျပည္ သူ ၏ ေရြးခ်ယ္မႈ သာ အဓိက ျဖစ္သည္ဟုလည္း ႏွစ္ဖက္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား က ယံုၾကည္ေနၾကသည္။
ဧရာ၀တီ
ယင္းပါတီႀကီး ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းေရးသည္ ၂၀၁၅ အလြန္တြင္မွ ျဖစ္ႏုိင္မည္ဟူေသာ အေျခအေနေပၚတြင္ ထိုသုိ႔ သုံးသပ္ ေျပာဆိုၾက ျခင္း ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ ရွမ္းပါတီႏွစ္ခုကမူ ၎တုိ႔အေနျဖင့္ ထိပ္တုိက္ေတြ႔ဆံုမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ေရြးေကာက္ပြဲ နီးလာပါက ညိႇႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ သြားရန္ရွိေၾကာင္းႏွင့္ ျပည္သူ၏ အဆံုးအျဖတ္ကိုသာရယူသြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ႏွစ္ ဖက္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာသည္။
က်ားျဖဴ ပါတီ ဟုလည္း ေခၚေသာ SNDP ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးစုိင္းလွေက်ာ္က“ထိပ္တုိက္ေတြ႔ ဆံုမႈ မရွိေအာင္ ညွိႏႈိင္း ေဆာင္ရြက္သြားဖုိ႔ ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ပါတီက ထိပ္တိုက္ႀကီးရင္ဆုိင္ၿပီး မွ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အၿပိဳင္အဆုိင္လုပ္မယ္ ဆုိရင္ ေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႏွစ္ပါတီစလံုးအတြက္ အက်ဳိးရွိမွာ မဟုတ္ဘူး။ အက်ဳိး နည္းဖုိ႔ပဲရွိတယ္”ဟု ေျပာဆုိသည္။
သို႔ေသာ္ ရွမ္းျပည္နယ္ အေျခစိုက္ အင္အားႀကီး ရွမ္းပါတီ ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းေရးသည္ လာမည့္ ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲၿပီးမွသာ ျဖစ္ႏိုင္ေတာ့မည္ဟု ႏွစ္ဖက္စလံုးက ေျပာဆိုထားသည္။
ထို SNDP ပါတီႏွင့္ က်ားေခါင္း ပါတီဟုလည္း ေခၚေသာ SNLD ရွမ္းႏွစ္ပါတီ ေပါင္းစည္းေရးကို ရွမ္းျပည္သူ အသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးအသုိင္းအ၀ုိင္းတြင္ လည္းေကာင္း စိတ္၀င္တစား ေလ့ လာေစာင့္ၾကည့္ေနၾကသည္မွာ အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ၾကာျမင့္ေနၿပီျဖစ္ၿပီးရွမ္းျပည္သူလူထုက ႏွစ္ပါ တီေပါင္းစည္းေရးကို လုိလားေနၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ပါတီႏွစ္ခု မေပါင္းစည္းႏုိင္ျခင္းသည္ မူ၀ါဒပိုင္းဆုိင္ရာအားျဖင့္ က်ားေခါင္းပါတီ၏ ၈ ျပည္နယ္မူႏွင့္ က်ားျဖဴပါတီ၏ ၁၄ ျပည္နယ္ မူ တို႔ကြဲျပားျခင္းေၾကာင့္သာမက တျခားေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္း ရွိႏုိင္ေၾကာင္း ရွမ္းျပည္သူမ်ားက ထင္ျမင္ေနၾကသည္ဟု လည္း ဆိုသည္။
“မေပါင္းႏုိင္တဲ့ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းကေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလံုးက အားေပး အားေျမႇာက္တဲ့သူ ရွိမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ဖက္စလံုးက ႀကဳိးဆြဲတဲ့သူ ရွိမလား မသိဘူးဗ်။ ေငြေၾကာင့္လား၊ အာဏာေၾကာင့္လား စဥ္းစားရခက္တယ္လုိ႔ ရွမ္း ျပည္သူေတြက ေမးေနၾကၿပီ ေလ။ ေပါင္းေတာ့ ေပါင္းေစခ်င္တာအမွန္ပဲ”ဟု ရွမ္းျပည္နယ္ ေက်ာက္မဲလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစုိင္းသန္းေမာင္က ေျပာသည္။
လက္ရွိအေျခအေနအရ လာမည့္ ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ကို က်ားျဖဴပါတီက စတင္ျပင္ ဆင္ေနၿပီ ျဖစ္သကဲ့သို႔ က်ားေခါင္းပါတီ ကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ အမွန္တကယ္ျဖစ္မည္ဆုိပါက ေရြးေကာက္ ပြဲ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ေရး အတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္ ရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္ဟု ႏွစ္ဖက္ပါတီမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
က်ားျဖဴပါတီ အေနျဖင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ အပါအ၀င္ မဲဆႏၵနယ္ ၆၃ ခုတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ဟု ပါတီ ၏ ေလးႀကိမ္ေျမာက္ ပါတီညီလာခံ သေဘာထား ေၾကညာခ်က္တြင္ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ထုိ႔အျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္း အမ်ားစုအႏုိင္ရၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္အစုိးရ ဖြဲ႔စည္းႏုိင္ေရး အတြက္ ႀကဳိးပမ္း ေဆာင္ရြက္မည္ဟုလည္း ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားက ေျပာၾကားထားသည္။
ဦးစုိင္းအုိက္ေပါင္း ဦးေဆာင္သည့္ က်ားျဖဴပါတီသည္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ရာ မဲဆႏၵနယ္ ၅၇ ေနရာ အႏိုင္ ရရွိကာ တတိယ ဆႏၵမဲအမ်ားဆံုး ပါတီအျဖစ္ ရပ္တည္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ၁ ေနရာ အႏုိင္ရခဲ့သည္။
ဦးခြန္ထြန္းဦး ဦးေဆာင္သည့္ က်ားေခါင္းပါတီသည္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပဲြတြင္ တႏုိင္ငံလံုး အတုိင္းအ တာျဖင့္ ဒုတိယ မဲအမ်ားဆံုး အႏုိင္ရခဲ့ေသာ္လည္း ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြႏွင့္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ ပြဲတို႔တြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
က်ားေခါင္းပါတီသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ျခင္းမရွိပါက ေရြးေကာက္ပြဲမဝင္ေၾကာင္း အေစာပိုင္းက ေျပာၾကားခဲ့ ေသာ္လည္း ႏုိင္ငံေရးအရလုိအပ္ပါက ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ႏုိင္ရန္ ျပင္ ဆင္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီ၏ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူမ်ားက ေျပာသည္။
က်ားေခါင္း ပါတီ၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး ဦးစုိင္းလိတ္က“ေရြးေကာက္ပြဲ အမွန္တကယ္ က်င္းပျဖစ္ တယ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ ကို က်ေနာ္တု႔ိ ေမွ်ာ္မွန္းထားတဲ့ အေနအထားေလာက္အထိ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ တယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ႏုိင္ ေအာင္ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ ၀င္မယ္လုိ႔ မဆံုးျဖတ္ေသးပါဘူး။ ၀င္ဖုိ႔ လုိအပ္ရင္ အဆင္သင့္ျဖစ္ေအာင္ အခုကတည္းကစၿပီး ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေနတယ္”ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၌ အေျခစုိက္သည့္ တုိင္းရင္းသားပါတီ ၁၃ ခုခန္႔ရွိၿပီး ပါတီအားလံုးက လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ပါ၀င္ယွဥ္ၿပဳိင္မည္ျဖစ္သကဲ့သို႔ လက္ရွိအာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီ(ႀကံ့ခိုင္ေရး ပါတီ)ႏွင့္ အမ်ဳိးသားဒီမုိ ကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္(NLD)တုိ႔လည္း ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပဳိင္ မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္၌ ရွမ္းျပည္အေျချပဳ ပါတီႀကီးႏွစ္ခု၊ အာဏာရ ႀကံ့ခုိင္ေရး ပါတီႏွင့္ NLD ပါတီတို႔၏ အားၿပဳိင္မႈသည္ အႀကိတ္အနယ္ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ဳိးသိမ္းက သံုးသပ္သည္။
“က်ားျဖဴနဲ႔ က်ားေခါင္းကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ရွမ္းျပည္နယ္ရဲ႕ျပည္သူလူထုၾကားမွာ က်ားေခါင္းေပၚမွာ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားေတြက ေထာက္ခံမႈ ပိုျမင့္မားတယ္လုိ႔ သံုးသပ္လုိ႔ရတယ္။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ မွာ က်ားျဖဴနဲ႔ က်ားေခါင္းရဲ႕အားၿပိဳင္မႈဟာ ရွမ္းျပည္နယ္ထဲမွာ ျပင္းထန္ႏုိင္တယ္လုိ႔ ေယဘုယ် သံုးသပ္လုိ႔ရ တယ္”ဟုလည္း ၎က ေျပာဆုိသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ SNDP ပါတီမွ SNLD သို႔ ကူးေျပာင္းသြားသည့္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၉ ဦး၊ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၅ ဦး၊ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၂ ဦး ရွိၿပီျဖစ္သည္။
ယင္းကဲ့သို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ျဖစ္ၿပီးမွ ပါတီ ကူးေျပာင္းျခင္းမ်ဳိးကို ေနာက္ပိုင္း ေရြးေကာက္ပြဲ မ်ားတြင္ မျဖစ္ေစရန္ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ သေဘာမ်ဳိး ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားသည္ဟု က်ားျဖဴပါတီ က ေျပာသည္။
ေရြးေကာက္ခံခဲ့ရသည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ ပါတီပံုရိပ္ကို အသံုးျပဳအႏုိင္ရခဲ့သည့္အတြက္ တျခားပါတီ တခုသို႔ ကူးေျပာင္းမႈမ်ားရွိပါက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း မွတ္ပံုတင္ေၾကး၏ ၁၀ ဆ ေလ်ာ္ေၾကးေပးရမည္ဟု က်ားျဖဴပါတီ၏ န၀မ အႀကိမ္ေျမာက္ ဗဟုိ အလုပ္ အမႈေဆာင္ အဖြဲ႔ အစည္းအေ၀းတြင္ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ရွမ္းျပည္ႏိုင္ငံေရးတြင္ က်ားေခါင္းပါတီႏွင့္ က်ားျဖဴပါတီတုိ႔သာမက ရွမ္းတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ ၂ ဖြဲ႔ျဖစ္သည့္ ရွမ္းျပည္ တုိးတက္ေရး ပါတီ/ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္(SSPP/SSA)ႏွင့္ ရွမ္းျပည္ ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ/ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (RCSS/SSA)တုိ႔ကလည္း အေရးႀကီးသည့္ အခန္းက႑မွ ပါ၀င္သည္ဟု ႏုိင္ငံေရးအသုိင္းအ၀ုိင္းက ေျပာဆိုၾကသည္။
RCSS/SSA သည္ က်ားျဖဴပါတီ၏ ညီလာခံႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ လူမ်ဳိးေပါင္းစံု၏ ညီလာခံသုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့ ၿပီး ျပည္နယ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ ေရး ကိစၥမ်ားတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
“က်ေနာ့္အျမင္ကေတာ့ ရွွမ္းတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း ၂ ခုအေနနဲ႔ ဘယ္ပါတီနဲ႔ ပိုၿပီးနီးစပ္ တယ္ဆုိတာထက္ ရွမ္းျပည္သူလူထု အမ်ားစုကို ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ပါတီဘက္ကို ရပ္တည္တာဟာ ႏုိင္ငံေရး အရ ပိုၿပီးအားေကာင္းမယ္။ လုိအပ္ခ်က္ျဖစ္တယ္ လုိ႔လည္း ထင္တယ္။ တခ်ိန္တည္း တၿပဳိင္တည္းမွာပဲ ရွမ္းျပည္မွာရွိတဲ့ ပါတီႀကီး ၂ ခုေရာ၊ ရွမ္းတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၂ ခု ေရာ က ေတြ႔ဆံု ေဆြးေႏြးၿပီး ယံုၾကည္မႈ နားလည္မႈ တည္ေဆာက္တဲ့ Dialogue(ေတြ႕ဆုံ ေဆြးေႏြးေရး) ပလက္ေဖာင္း တခုကို ဆက္ၿပီး တည္ေဆာက္ ထားသင့္တယ္လုိ႔ ျမင္တယ္”ဟု ေဒါက္တာ ရန္မ်ဳိးသိမ္းက ေျပာသည္။
ရွမ္းျပည္သူမ်ားႏွင့္ သံဃာမ်ားကမူ ရွမ္းပါတီႏွစ္ခုကို တခုတည္းအျဖစ္ ေပါင္းစည္းေစခ်င္ၾကသည္။ မေပါင္းစည္းႏုိင္သည့္အဆံုးတြင္ လည္း ရွမ္းျပည္သူမ်ားအေနျဖင့္ ျပည္သူ႔အက်ဳိးအတြက္ အမွန္တကယ္ လုပ္ေဆာင္မည့္ ပါတီကိုသာ ေရြးခ်ယ္ မဲထည့္သြားမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း သိရသည္။
“ဒီရွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္းအားလံုးက က်ားေခါင္း ပါတီဘက္ အကုန္လံုးေရာက္ေနၿပီ။ ဒါကေတာ့ ျပည္သူလူထု အဆံုးအျဖတ္ပါပဲ။ ျပည္သူလူထု အက်ဳိးကို ပိုၿပီးလုပ္ေပးႏုိင္တဲ့ ပါတီကိုပဲ ေရြးခ်ယ္ မဲထည့္သြားမွာပါ”ဟု ပင္လံုၿမဳိ႕နယ္မွ ကိုစုိင္းဟြမ္စစ္က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။
ရွမ္းႏွစ္ပါတီအေနျဖင့္ ႏွစ္ပါတီ၏မူ၀ါဒ ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ တျခားေသာ အေၾကာင္းအရာ မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေစ တပါတီတည္း အျဖစ္ မေပါင္းစည္းႏုိင္ေစကာမူ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ထိပ္တုိက္ ယွဥ္ၿပဳိင္မႈမ်ား မျဖစ္ဘဲ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား လုိခ်င္ေနသည့္ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ရရွိရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏုိင္မည့္ ပါတီကိုသာ ရွမ္းျပည္သူမ်ားက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္ ဟု လည္း ဆိုသည္။
ရွမ္းပါတီႀကီးႏွစ္ခု သီးျခားစီ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ျခင္းသည္ ရွမ္းျပည္ႏုိင္ငံေရး ကို ႀကီးႀကီးမားမား ထိခုိက္ႏုိင္ မည္ မဟုတ္သကဲ့သို႔ ျပည္ သူ ၏ ေရြးခ်ယ္မႈ သာ အဓိက ျဖစ္သည္ဟုလည္း ႏွစ္ဖက္ပါတီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား က ယံုၾကည္ေနၾကသည္။
ဧရာ၀တီ
No comments:
Post a Comment