မၾကာခင္ကမွ က်င္းပၿပီးစီးခဲ့တဲ့ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲလို နည္းစနစ္မက်တာမ်ိဳးနဲ႔ ျပႆနာမ်ားစြာရွိခဲ့တာမ်ိဳး ေနာင္ေရြးေကာက္ပြဲေတြမွာ မျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြလုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ႏုိင္ငံေရး အသိုင္း အ၀ိုင္းက ေ၀ဖန္ေျပာဆုိေနၾကပါတယ္။
မွန္ကန္မႈမရွိတဲ့ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲလို လာမယ့္ ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲစာရင္းက်န္ခဲ့တာ မ်ိဳးျဖစ္ရင္ အျငင္းပြားမႈေတြ ရွိလာႏုိင္တဲ့အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ပါတီေတြအေနနဲ႔လည္း အစိုးရပိုင္းကို တြန္းအားေပး ေဆာင္ရြက္ခိုင္းဖုိ႔ လိုအပ္ေနတယ္လို႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဂ်င္မီက ေျပာပါတယ္။
“အိမ္ေထာင္ဦးစီးပဲ မဲထည့္ရမယ္။ ေနာက္ၿပီး အိမ္ေထာင္စုစာရင္းရွိတဲ့သူေတြပဲ မဲထည့္ရမယ္ဆုိေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ဆုိတာက အိမ္ငွားေနတဲ့သူေတြမ်ားတယ္။ သူတုိ႔ေတြက အႀကံဳးမ၀င္ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ေနာက္ၿပီး အခု ေရြးေကာက္ပြဲက က်င္းပသာ ၿပီးသြားတယ္။ ျပည္သူေတြက သိလိုက္ပံုမေပၚဘူး။ ဒါဟာ အားနည္း ခ်က္ေတြ ရွိေနလို႔ပါ”လို႔လည္း ဦးဂ်င္မီက ဆုိပါတယ္။
၎ကဆက္ၿပီး“ဒီစည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပိုၿပီးေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ အေျခအေနျဖစ္သြားၿပီ။ ေနာက္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ေလ့လာေစာင့္ၾကည္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြေရာ၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြကပါ အေျခအေနမွန္ေတြ ရဖုိ႔ အဓိက ေတာင္းဆိုႏုိင္ဖုိ႔ အေရးႀကီးသြားၿပီလို႔ က်ေနာ္ျမင္ တယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။
ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီးအတြင္းမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း ပထမအႀကိမ္ စတင္က်င္းပခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္ မတီ ေရြးခ်ယ္ပြဲဟာ ဒီမုိကေရစီ နည္းလမ္းမက်တဲ့၊ စနစ္တက်မရွိတဲ့ ေရြးခ်ယ္ပြဲသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္တခ်ိဳ႕ကလည္း ေျပာဆုိပါတယ္။
ရန္ကုန္ အေနာက္ပိုင္းခ႐ိုင္ ကိုယ္စားျပဳ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ ေကာ္မတီဝင္ေနရာမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံခဲ့တဲ့ ဦးဝင္းခ်ိဳကလည္း အခု ေရြးေကာက္ပြဲဟာ တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။
“အခုက်င္းပခဲ့တဲ့ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲဟာ တရားမွ်တမႈ မရွိပါဘူး။ ဘယ္အခ်ိန္ကတည္းက တရားမွ်တမႈ မရွိသလဲဆုိရင္ ဥပေဒ ေတြ၊ နည္းဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္တဲ့ အခ်ိန္ထဲက တရားမွ်တမႈ မရွိတာပါ။ အဲဒီဥပေဒေတြ နည္းဥပေဒေတြ ထုတ္ျပန္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္း ေတြက တရားမမွ်တမွန္း သိသိႀကီးနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္”လို႔ ဦး၀င္းခ်ိဳက ဆုိပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္က ရန္ကုန္တၿမိဳ႕လံုးရွိ ၿမိဳ႕နယ္ အသီးသီးမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ၀င္ အဆင့္ ေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပခဲ့ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပတဲ့ရက္ မနက္ပိုင္းကတည္းက သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္စည္ပင္႐ုံးေတြမွာ မဲစာရင္းက်န္ေန ခဲ့တဲ့ ျပႆနာေတြ ေျဖ ရွင္းေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆုိမႈေတြ ဆက္တုိက္ဆုိသလို ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲက်ုင္းပေနတဲ့ မနက္ပိုင္း ၁၀ နာရီေလာက္မွာ ဧရာ၀တီသတင္းဌာနရဲ႕ ဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမး ျမန္းမႈအရ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ေျမာက္ပိုင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္းက ရပ္ကြက္ ၁၀ ခုေလာက္မွာ မဲစာရင္း က်န္ေနခဲ့လို႔ တုိင္ၾကားမႈေတြ ရွိေနၿပီလို႔ စည္ပင္သာယာေရး ႐ုံးရဲ႕ စည္မံေရးရာဌာနက လက္ေထာက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး ဦးလွမ်ိဳးက ေျပာျပထားပါတယ္။
အဲဒီလို မဲစာရင္းႂကြင္းက်န္ခဲ့တာကို မေက်နပ္လို႔ ဒလၿမိဳ႕နယ္မွာ ရပ္ကြက္သူ၊ ရပ္ကြက္သားေတြက ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခဲ့ၾကပါေသး တယ္။
ဆႏၵမဲေပးမယ့္ တခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာလည္း မဲစာရင္းအေရအတြက္ဟာ ထက္၀က္ခန္႔ က်န္ေနခဲ့တဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ဆႏၵမဲေပးတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ စိတ္၀င္စားမႈဟာလည္း သိသိသာသာ က်ဆင္းေၾကာင္း သိရပါတယ္။
ၿမိဳ႕နယ္အခ်ိဳ႕မွာ ဆႏၵမဲေပးရမယ့္ လူဦးေရစာရင္းရဲ႕ သံုးပံု ႏွစ္ပံုခန္႔ဟာ မဲ႐ုံကိုလာၿပီး မဲမေပးခဲ့ၾကဘူးလို႔ သတင္းေတြမွာလည္း ေဖာ္ျပ ပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္တဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ႕ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးမႈ အားနည္းခ်က္ေတြနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ စိတ္၀င္စားမႈ အားနည္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ လည္း မဲလာထည့္သူ ဦးေရ ေလ်ာ့က်ခဲ့တာကို လည္း ေတြ႔ရတယ္။
ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉး တဦးက“စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲကို ျပည္သူေတြက သိပ္စိတ္မ၀င္စားဘူး၊ စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မသိဘူး”လို႔ ေျပာတယ္။
ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ အေနနဲ႔လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ မက်င္းပမီ လပိုင္းေလာက္ အလိုကတည္းက မဲဆြယ္စည္း႐ုံးမႈ နည္းလမ္း ေပါင္းစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ေရြးေကာက္ပြဲ ေၾကညာခ်က္ေတြအရ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြဟာ မဲဆြယ္စည္း႐ုံးရာမွာ ေဘလ္ ဘုတ္ေတြ ေထာင္ၿပီး မဲဆြယ္ခြင့္ မရွိေပမယ့္ တျခားနည္းလမ္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ မဲဆြယ္ၾကပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ကိုယ္စားလွယ္ေတြဆုိရင္ ကိုယ္စားလွယ္ အရည္အခ်င္းေတြနဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ေဆာင္ပုဒ္ကို ေရးထားတဲ့ လက္ကမ္းေၾကာ္ျငာ စာေတြ ေ၀သလို ဓာတ္ပံုပါ မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားအရြယ္ စာရြက္ေတြကိုလည္း မဲမထည့္မီ ရက္ပိုင္းေလာက္မွာ တအိမ္တက္ဆင္း ေ၀ ငွထားတာေတြလည္း ေတြ႔ရတယ္။
တခ်ိဳ႕ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ပါတီတခ်ိဳ႕က ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳၿပီး မဲဆြယ္စည္း႐ုံးရာမွာ ကူညီတာေတြ လည္း ေတြ႔ရတယ္။
“မဲထည့္တဲ့ သူေတြကို မဲ႐ုံမွာ မဲထည့္ႏုိင္ေအာင္ နီးစပ္တဲ့လူေတြက သူတုိ႔ကားေတြနဲ႔ စုေပါင္းေခၚၿပီးေတာ့ ကို ကူညီေပးၾကတယ္။ ျပည္သူေတြက စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲအေပၚ ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားမႈ အားနည္း တယ္”လို႔ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ေျမာက္ပိုင္း ၿမိဳ႕နယ္ စည္ပင္ ေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ေနရာကို ၀င္ေရာက္ေရြးခ်ယ္ခံတဲ့ ဦးျမင့္ေဇာ္က ေျပာပါတယ္။
မဲေပးတဲ့ မဲ႐ုံကို သြားေရာက္ေလ့လာတဲ့အခါမွာလည္း မဲလာထည့္သူ လူဦးေရ ၁၀ ေယာက္မွာ ၇ ေယာက္ ခန္႔ဟာ အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ပိုင္းက မ်ားျပားတာ ေတြ႔ရတယ္။ လူငယ္၊ လူလတ္ပိုင္း အရြယ္ အမ်ားစုက စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲ အေပၚ စိတ္၀င္စားမႈ မရွိၾကပါဘူး။
မဲစာရင္း ျပဳစုတဲ့ေနရာမွာလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြ မ်ားစြာေတြ႔ရတယ္။ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြ မွာဆုိရင္ မဲစာရင္းကို ေကာက္ယူေပမယ့္ ဘယ္အတြက္ေၾကာင့္ ေကာက္ယူတယ္ဆုိတာမ်ိဳး မေျပာခဲ့သလို တခ်ိဳ႕ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ အိမ္တလံုးမွာ ေနရာ အတည္ ယူၿပီး အိမ္ေတြက လာေပးမယ့္ နာမည္စာရင္းကို ေစာင့္ၿပီး ေကာက္ယူခဲ့တာမ်ိဳးလည္း ရွိခဲ့တယ္လို႔ စံုစမ္းသိရွိရတယ္။
“က်မတုိ႔ ရပ္ကြက္မွာ မဲလာေပးဖုိ႔ ေအာ္တာကို နားမလည္ဘူး။ သူတုိ႔ ဘာကိုဆုိလိုမွန္း က်မတို႔ မသိဘူး။ က်မတုိ႔ကို စာရင္း လာေကာက္တာလဲ မရွိဘူး။ က်မတို႔မိသားစုက တေယာက္မွ သြားမေပးျဖစ္ဘူး”လို႔ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ေျမာက္ပိုင္း ၄၄ ရပ္ကြက္မွာ ေနသူ အမ်ိဳးသမီးတဦးက ေျပာပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး အခု က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိသလို တရားမွ်တမႈ မရွိဘူးဆုိၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္ သာယာေရး ေကာ္မတီ႐ုံးက ျပန္လည္ေျဖရွင္းေပးဖုိ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ ကိုယ္စား လွယ္မ်ားစြာက ေတာင္းဆုိေနတယ္လို႔လည္း စံုစမ္း သိရပါတယ္။
“ပထမဆံုး ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္လုိ႔ အမွားအယြင္းမ်ားစြာရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္ ေလာင္းေတြက ဒီလိုမ်ိဳးရက္ေတြမွာ အက်ႌ ေတြ၊ ဦးထုတ္ေတြ ၀တ္ၿပီး မဲဆြယ္တာေတြက လံုး၀မျဖစ္သင့္ဘူး”လို႔ ရန္ကုန္ ေျမာက္ပိုင္းခ႐ိုင္ ကိုယ္စားျပဳ ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ ေကာ္ မတီဝင္ေနရာမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ အေရြးခံခဲ့တဲ့ ေနာ္စူစန္နာ လွလွစိုးက ေျပာဆိုပါတယ္။
အခု စည္ပင္ေရြးေကာက္ပြဲမွာလို အျငင္းပြားဖြယ္ မဲစာရင္းက်န္ခဲ့မႈ၊ မဲစာရင္းမမွန္ကန္မႈေတြ ျဖစ္တာမ်ိဳး လာမယ့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမွာ မျဖစ္လာေအာင္ အစိုးရဘက္က ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔ လိုအပ္ေနၿပီလို႔ ႏုိင္ငံေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းကလည္း ေထာက္ျပေနၾကပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ တုန္းကလည္း မဲေပးသူေတြ မဲစာရင္းမွာ က်န္ ေနခဲ့တဲ့ သာဓကမ်ားစြာလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။
လူ ဦးေရ သန္း ၆၀ အေပၚမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ ကိစၥဟာလည္း ျပန္လည္သံုး သပ္စရာ ျဖစ္ေနေၾကာင္း၊ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီလက ေကာက္ခံခဲ့တဲ့ ျပည္လံုးကြ်တ္ သန္းေခါင္စာရင္းရဲ႕ ရလဒ္အရ လူဦးေရ ၅၁ သန္းေက်ာ္သာ ရွိေၾကာင္း လွည္း ကူး မဲဆႏၵနယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္မွာ လူဦးေရ ေကာက္ခံထားတဲ့ အေျခအေနနဲ႔ မဲေပးႏုိင္သူ လူဦးေရ စာရင္းဟာ ေျပာင္းလဲေနတယ္။ အဲဒီ အေပၚမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အတည္ျပဳတုန္းကလည္း မဲေပးႏုိင္သူ လူဦးေရအေရ အတြက္ဟာ လူ သန္း ၆၀ ေက်ာ္ေလာက္နဲ႔ တြက္ ထားတာ ျဖစ္ေနေတာ့ ဒါဟာလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ၀ိ၀ါဒ ကြဲစရာျဖစ္ေနတယ္။ ေသသြားၿပီးတဲ့သူေတြ၊ မရွိတဲ့သူေတြက မဲေပးခဲ့ သလားလို႔ ဆုိရေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီမဲစာရင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေျခအေနကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေရြးေကာက္ ပြဲေတြအတြက္ အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္”လို႔ သူက ဆုိပါတယ္။
လက္ရွိမွာလည္း ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရပိုင္းက မဲစာရင္းေတြကို တိတိက်က် လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ လိုအပ္ေနၿပီ လို႔ သူ က ဆက္ေျပာပါတယ္။
“မဲစာရင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္မွာ တိတိက်က် ျဖစ္ဖုိ႔ လိုအပ္သလို စည္ပင္သာယာကိုလည္း မဲေပးေရြးခ်ယ္တဲ့ ေနရာ မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေန ျပည္သူလူထု မဲေပးႏုိင္တဲ့ မဲဆႏၵရွင္ေတြကေန ေရြးခ်ယ္မႈလည္း ျဖစ္သင့္တယ္”လို႔ ဦးၿဖိဳးမင္းသိန္းက ေျပာပါတယ္။
လာမယ့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ မဲစာရင္းျပဳစုတဲ့ ေနရာမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕ ၀န္ထမ္းေတြနဲ႔ပဲ လုပ္ေဆာင္တာမ်ိဳး မဟုတ္ဘဲ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ ေတာင္းဆုိ ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီ၀င္ေတြပါ ပါ၀င္ၿပီး မဲစာရင္းျပဳစုဖုိ႔ လုပ္ေဆာင္သြားသင့္တယ္လို႔လည္း သူက ေျပာဆုိ ပါတယ္။
ဧရာ၀တီ
No comments:
Post a Comment