ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး စုိးရိမ္ေၾကာင္း ကုလ ကုိယ္စားလွယ္ေျပာၾကား

ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကုိယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee က ရခုိင္ျပည္နယ္ မွာ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့အေျခ အေနေတြေၾကာင့္ ဗုဒၵဘာသာဝင္နဲ႔ မြတ္စလင္ေတြအၾကား ရာသက္ပန္ ခြဲျခားမွႈျဖစ္ေပၚလာမွာကုိ စုိးရိမ္ပူပန္မိေၾကာင္း မေန႔က ေျပာၾကားလုိက္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ သူက ဗုဒၵဘာသာနဲ႔ မြတ္စလင္ လူမွႈအသုိင္းအဝန္း ၂ ခုအၾကား ျပန္လည္ သင့္ျမတ္ေရးကုိ အျမန္ဆုံးေဆာင္ရြက္ဖုိ႔လည္း ျမန္မာအစုိးရကုိ တုိက္တြန္းလုိက္ပါတယ္ ။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၁ဝ ရက္ၾကာ သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ ကုလအထူးကုိယ္စားလွယ္က ရန္ကုန္ေလဆိပ္ မွာမေန႔ညေနက သတင္းစာရွင္းပြဲျပဳလုပ္ ခဲ့ရာမွာ ခုလုိေျပာဆုိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

Ms Yanghee Lee က ျမန္မာျပည္မွာ အမွန္ပကတိျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခ အေနေတြကုိ ပုိမုိသိရွိလုိတ့ဲအတြက္ လာေရာက္ခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိမိရဲ႕ ပထမဆုံးခရီးစဥ္ အဆင္ေျပေခ်ာေမြ႔ေအာင္ အစစအရာရာ ပံ့ပုိးကူညီခဲ့တဲ့ ျမန္မာအစုိးရကုိ လွႈိက္လွဲစြာေက်းဇူး တင္ရွိပါေၾကာင္း၊ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ မႏၱေလးတုိင္းေတြကုိ သြားေရာက္ၾကည့္ရွႈ႕ခဲ့သလုိ အစုိးရေခါင္းေဆာင္ ေတြ၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံေရး၊ ဘာသာေရးနဲ႔ လူမွႈေရးအဖြဲ႔အစည္းေခါင္းေဆာင္ ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံႏုိင္ ခဲ့ေၾကာင္းေျပာပါတယ္။

အဲ့ဒီေနာက္သူက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္အတြင္း ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမွႈေရးကဏၰေတြ အံ့ၾသ ဖြယ္ရာတုိးတက္ ေျပာင္းလဲခဲ့တာကုိ မိမိတုိ႔သိရိွပါေၾကာင္း၊ အခုလုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွႈေဆာင္ရြက္ေန ခ်ိန္မွာ ႀကံဳေတြ႔ရတဲ့ စိန္ေခၚမွႈေတြကုိ ေက်ာ္လႊားေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕အားေပးကူညီမွႈေတြ ပုိမုိလုိအပ္တယ္လုိ႔ ဒီခရီးစဥ္အတြင္း မိမိကုိလူအမ်ားအျပားက ေျပာၾကားခဲ့တာကုိလည္း ျပန္လည္တင္ျပ မွာျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားရင္း တၿပိဳင္နက္မွာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ေျပာင္းလဲမွႈေတြကုိ ထိခုိက္ပ်က္ျပားႏုိင္တဲ့ လကၡ ဏာေတြကုိ အခုစုိးရိမ္ပူပန္စြာ ျမင္ေတြ႔ေနရေၾကာင္း ၊ ျမန္မာျပည္ဒီမုိကေရစီ ေျပာင္းလဲေရးမွာ လြတ္လပ္ စြာ ဆႏၵသေဘာထားေဖာ္ထုတ္ခြင့္ေတြ၊ လြတ္လပ္စြာစုေဝးခြင့္ေတြ ရရွိခဲ့တာကုိထူးျခားတဲ့ တုိးတက္မွႈ အျဖစ္ အားလုံးကရွႈျမင္ခဲ့ၾက ပါေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ လတ္တေလာမွာ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ ေထာင္ခ်ဖိႏွိပ္ တရားစြဲ ခံရမွႈအပါအဝင္ အဲဒီလြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ျပန္လည္ေလွ်ာ႔နည္းသြားခဲ့တာကို သတိျပဳမိေၾကာင္း၊ တုိင္းရင္းသူေတြကုိ စစ္တပ္ကမုဒိမ္းက်င့္မွႈ၊ အမ်ိဳးဘာသာကူးေျပာင္းေရးနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ လက္ထပ္ထိမ္းျမား ခြင့္ရရွိေရး လွႈပ္ရွားသူေတြကုိ ၿခိမ္းေျခာက္မွႈေတြရွိေနတယ္လုိ႔ ၾကားသိရေၾကာင္း၊ လယ္ယာေျမ သိမ္းပုိက္ခံရလုိ႔ ဆႏၵျပသူေတြကို အျပစ္ေပးတာေတြ ေထာင္ထဲမွာႏုိင္ငံေရးသမားေတြ က်န္ရွိေနတာေတြ လည္း သိရွိရေၾကာင္း စသျဖင့္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အဲ့ဒီေနာက္ ရခုိင္ျပည္နယ္ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရခုိင္နဲ႔ မြတ္စလင္အသုိင္းအဝန္း ၂ခုလုံး ရဲ႕ေျပာၾကား ခ်က္ေတြကုိ သူမ အေလးအနက္ ဂရုစုိက္ၿပီး နားေထာင္ခဲ့ပါေၾကာင္း၊ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္ အျမင္ေတြကုိ အေသ အခ်ာ သေဘာေပါက္ နားလည္ခ်င္လုိ႔ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ဟာ ျမန္မာျပည္မွာ အဆင္းရဲဆုံး ျပည္နယ္တခုျဖစ္ေနတာကုိ သိရွိခဲ့ရသလုိ ရခုိင္တုိင္းရင္းသားေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေရ၊ မီး၊ အိမ္သာ စတဲ့ အေျခခံလုိအပ္မွႈေတြ မရရွိခဲ့့ၾကေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ အေျခအေနအလြန္ ဆုိးဝါးေနေၾကာင္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကုိယ္စားလွယ္ Ms Yanghee Lee ကေျပာပါတယ္။

တဆက္တည္းမွာသူက ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ မြတ္စလင္ေတြအေပၚ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ ဆက္ဆံ မွႈေတြရွိေနေၾကာင္း၊ မြတ္ဆလင္ေတြအေနနဲ႔ လြတ္လပ္စြာသြားလာခြင့္၊ လက္ထပ္ခြင့္၊ လယ္ယာပုိင္ဆုိင္ခြင့္၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပညာေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အေရးေတြဆုံးရွႈံးေနၾကေၾကာင္း၊ ဖမ္းဆီးခံေနရတဲ့ မြတ္ဆလင္ေတြ ႏွိပ္စက္ခံရၿပီး တရားဥပေဒဆုိင္ရာအခြင့္အေရးေတြ ဆုံးရွႈံးေနတယ္လုိ႔လည္း ၾကားခဲ့ရေၾကာင္း၊ ဒါ့အျပင္ သူမကုိ အာဏာပုိင္ေတြက ရုိဟင္ဂ်ာ လူမ်ဳိးေတြကုိ အစုိးရအေနနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမရွိတဲ့အတြက္ အဲ့ဒီ ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတဲ့စကားလုံး ကုိသုံးစြဲျခင္းမျပဳဖုိ႔ ထပ္တလဲလဲေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း၊ တကယ္ေတာ့ သူမသိရွိထားတဲ့ နုိင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒသေတြအရဆုိရင္ လူနည္းစုေတြမွာလည္း လူမ်ဳိး ဘာသာကြဲျပားမွႈကုိ အေျချပဳၿပီး သူတုိ႔လူမ်ဳိးအမည္ကုိ သူတုိ႔ဖာသာ လြတ္လပ္စြာ ေခၚေဝၚသတ္မွတ္ခြင့္ ရွိပါေၾကာင္း ေျပာၾကား သြားခဲ့ပါတယ္။

အခုခရီးစဥ္က ေတြ႔ရွိခ်က္ေတြနဲ႔ ထပ္မံရရိွတဲ့အခ်က္ေတြကုိျဖည့္စြက္ၿပီး ဒီႏွစ္ကုန္ပုိင္း က်င္းပမယ့္ ၆၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံမွာ အစီရင္ခံ တင္ျပမွာျဖစ္ေၾကာင္းလည္း Ms Yanghee Lee ကေျပာၾကားခဲ့ ပါတယ္။

RFA Burmese