လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚခြင့္၊ ေဖာ္ျပခြင့္၊ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္မ်ားကုိ ဖိႏွိပ္ေနမည္ ဆုိပါ က ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ ပြဲသည္ စစ္မွန္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံလူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆုိင္ရာ အထူးအစီရင္ခံစာ တင္သြင္းသူ မစၥရန္း(င္)ဟီးလီက ဇူလုိင္ ၂၆ ရက္တြင္ ရန္ကုန္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေလဆိပ္၌ ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသည္။
ယူနတီဂ်ာနယ္မွ ဂ်ာနယ္လစ္ ေလးဦးႏွင့္ အယ္ဒီတာတစ္ဦးတုိ႔အား ၁၉၂၃ ႏုိင္ငံေတာ္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္ ဥပေဒျဖင့္ အလုပ္ၾကမ္းႏွင့္ ေထာင္ဒဏ္ ၁ဝ ႏွစ္ခ်မွတ္ၿပီး ေနာက္တြင္ ျမန္မာျပည္ကုိ မိမိအေနျဖင့္ ေရာက္ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းစီရင္ခ်က္ကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပခဲ့သည့္ ဂ်ာနယ္လစ္ အေယာက္ ၅ဝ ကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္ႏွင့္ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈ ျဖင့္ အေရးယူ ထားေၾကာင္း၊ အစုိးရ အက်င့္ပ်က္ျခစား မႈမ်ားကဲ့သုိ႔ ထိလြယ္ရွလြယ္ေသာ အေရးႀကီးသည့္ ကိစၥရပ္အေပၚ သတင္းေဖာ္ျပခဲ့မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားကုိ ဖမ္းဆီးမႈမ်ား ရွိေၾကာင္းကုိ မိမိအေနျဖင့္ ၾကားသိ ခဲ့ရေၾကာင္း မစၥရန္း(င္)ဟီးလီက ေျပာၾကားသည္။
ထုိ႔အျပင္ ဥပမာအားျဖင့္ မႏၱေလး ပဋိပကၡႏွင့္ပတ္သက္၍ သတင္းေဖာ္ျပရန္ ႀကိဳးစားခဲ့သည့္အေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ျခင္း အစရွိသျဖင့္ ဂ်ာနယ္လစ္မ်ားကုိ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရျခင္းမ်ား၊ ဖိႏွိပ္မႈမ်ားမႈမ်ား ရွိေနသည္ကုိ ၾကားသိရေၾကာင္း၊ လက္ရွိအေျခအေနအရ မေသခ်ာမေရရာမႈမ်ား၊ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား၊ ဖမ္းဆီးခံရမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာမည္ကုိ ေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ားေၾကာင့္ မီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ ကုိယ္တုိင္ဆင္ဆာ ျဖတ္ေတာက္ျခင္း (Self-censorship) မ်ား ျဖစ္ေပၚေနသည္ဟု အမ်ားစုက ေျပာျပၾကေၾကာင္း မစၥရန္း(င္)ဟီးလီက ဆုိသည္။
“သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စည္း႐ုံးခြင့္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလွည့္လည္ခြင့္ေတြက ျမန္မာ့ဒီမုိ ကေရစီအတြက္ မရွိမျဖစ္ အစိတ္အပုိင္းမ်ား ျဖစ္တဲ့အျပင္ ႏုိင္ငံေရး ျပႆနာမ်ားကုိ ေဆြးေႏြးျငင္းခုံဖုိ႔ ေျဖရွင္းဖုိ႔ အထူးသျဖင့္ ၂ဝ၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္ခင္ ကာလေတြမွာ အလြန္အေရးပါတဲ့ ကိစၥေတြျဖစ္တယ္။ ဒီမုိကေရစီစံႏႈန္းေတြ၊ စည္းမ်ဥ္းေတြ ပုိမုိအားေကာင္းတဲ့ ႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံအျဖစ္ ဆက္လက္ရပ္တည္ဖုိ႔အတြက္ ေရြးေကာက္ပြဲကာလဆုိတာ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ အခ်ိန္ေတြပါပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပတယ္ဆိုတဲ့ တစ္ခ်က္ေလာက္က ဒီမုိကေရစီရွိတယ္လုိ႔ လုံေလာက္တဲ့ ၫႊန္ျပခ်က္ မဟုတ္ဘူး။ ေရြးေကာက္ပြဲကုိ လုပ္ေဆာင္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ကသာ ဒီမုိကရက္တစ္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အေရးႀကီးတဲ့ အစိတ္အပုိင္းျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ မတရားေႏွာင့္ယွက္မႈမွ ကာကြယ္ရန္ တင္းက်ပ္ၿပီးတိက်တဲ့ အကာအကြယ္ေတြ ျပဳေပးရမယ္။ အထူးသျဖင့္ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚခြင့္၊ ေဖာ္ျပခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ေတြကုိ ကာကြယ္ေပးရမယ္။ အကယ္၍ ဒီအခြင့္အေရးေတြကုိ ဖိႏွိပ္ေနမယ္ဆုိရင္ စစ္မွန္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး” ဟု မစၥရန္း(င္)ဟီးလီက ေျပာၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ျဖစ္စဥ္မ်ားက ေဖာ္ျပသကဲ့သို႔ ဥပေဒဆုိသည္မွာ အားနည္းခ်က္မ်ားရွိၿပီး ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံၫႊန္းႏွင့္ မညီပါက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏုိင္ေၾကာင္း၊ ၁၉၈၂ ႏုိင္ငံသားဥပေဒသည္ ႁခြင္းခ်က္တစ္ခု မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း မစၥရန္း(င္) ဟီးလီက ထည့္သြင္းေျပာၾကားသည္။
ယင္းအျပင္မစၥရန္း(င္)ဟီးလီက ရွင္းလင္းေျပာၾကားရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေနာက္ဆုတ္သြားမည္ကုိ စုိးရိမ္မိေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ထပ္မံလြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ေပးရန္ လုိအပ္ေၾကာင္း၊ တုိင္းျပည္၏ေရးရာမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ အခန္းက႑မ်ားကုိ တုိးျမွင့္သင့္ေၾကာင္း၊ ကခ်င္စစ္ေဘး ဒုကၡသည္မ်ား၏ အေနအထားကုိ စုိးရိမ္မိေၾကာင္း၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ခုအၾကား တင္းမာမႈေလွ်ာ့ခ်ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရးတုိ႔သည္ အေရးႀကီးေၾကာင္းတုိ႔ ပါဝင္သည္။
မႏၱေလးပဋိပကၡႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမုန္းတရားမ်ား ပြားေစေသာ ေရးသားမႈမ်ားကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ လုိအပ္ေၾကာင္းႏွင့္ ထပ္မံေရးသားမႈမ်ား မရွိေစရန္ တိက်ေသာဥပေဒ တစ္ရပ္ကိုေရးဆြဲၿပီး ထိန္းခ်ဳပ္ သင့္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ ထုိဥပေဒသည္ လြတ္လပ္စြာေျပာဆုိပုိင္ခြင့္ကို ထိန္းခ်ဳပ္သည့္ အေနအထား မေရာက္ေစသင့္ေၾကာင္း စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကားသည္။
မစၥရန္း(င္)ဟီးလီသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ဇူလုိင္ ၁၆ ရက္ညပုိင္းက ေရာက္ရွိလာခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး အင္းစိန္ အက်ဥ္းေထာင္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္၊ မႏၱေလးတုိင္း ေဒသႀကီးမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ကာ ေနျပည္ေတာ္၌ အစုိးရအဖြဲ႕ သက္ဆုိင္ရာဝန္ႀကီးမ်ား၊ ဌာနအႀကီးအကဲမ်ားႏွင့္လည္း ေတြ႕ဆုံခဲ့သည္။
ယင္းအျပင္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႕အစည္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသားလူ႔ အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္၊ ဘာသာေပါင္းစုံ ညီၫြတ္ေရး အဖြဲ႕တုိ႔ႏွင့္ ေတြ႕ဆုံခဲ့ၿပီး ဇူလုိင္ ၂၆ ရက္ညပုိင္းတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ျပန္လည္ထြက္ခြာသြားသည္။
Eleven Media Group
No comments:
Post a Comment