၂၅ ႀကိမ္ အာဆီယံထိပ္သီးညီလာခံ အႀကိဳသံုးသပ္ခ်က္

အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔  အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲေတြကို ေရွ႕သီတင္း ပတ္ထဲမွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္နဲ႔ လက္ခံက်င္းပေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးပြဲေတြကို အေမရိကန္နဲ႔ ႐ုရွားႏိုင္ငံေတြက သမၼတေတြအျပင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္နဲ႔ အိႏၵိယဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္တို႔ပါ တက္ေရာက္ၾကမွာျဖစ္သလို အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြက ေခါင္းေဆာင္ေတြလည္း တက္ ေရာက္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲေတြအတြက္ အခုလို ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းေတြ တက္ေရာက္ လာၾကမွာ ျဖစ္ေပမဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္ေတြေတာ့  သိပ္မထားၾကဘူးလို႔  ဘန္ေကာက္က VOA သတင္ေထာက္  Steve Herman က သတင္း ပို႔ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္ တင္ျပထားပါတယ္။

အာဆီယံရဲ႕ တညီတညြတ္တည္း ဆံုးျဖတ္မႈေတြ၊ ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးနဲ႔ သူတပါးႏိုင္ငံကိစၥ ၾကားမဝင္တဲ့ လုပ္နည္းေတြဟာ တည္ၿငိမ္မႈ သိပ္မရွိလွတဲ့ ဒီေဒသကို အခုႏွစ္ပိုင္းအတြင္းမွာ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္း ရွိေနေစ သလို ဒါဟာ အာဆီယံအတြက္ ထိေရာက္တဲ့ လုပ္နည္းတခုလုိ႔ စကၤာပူ အေရွ႕အာရွ ေလ့လာေရးဌာန အႀကီးအကဲျဖစ္တဲ့ အရင္အာဆီယံ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း Rodolfo Severino က ေျပာပါတယ္။

“အာဆီယံရဲ႕ ထံုးစံက တခုခု ျပတ္ျပတ္သားသား ထလုပ္ဖုိ႔မဟုတ္ဘဲ တခုၿပီးတခု တဆင့္စီ လုပ္တာမ်ိဳးပါ။” 

ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာေတြ ေျဖရွင္းရာမွာ အတားအဆီးတခုလို႔ BKK Webster တကၠသိုလ္က ပါေမာကၡ Jason Briggs က ျမင္ပါတယ္။

“အာဆီယံဟာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႔ဆံုပြဲတို႔၊ ထိပ္သီးညီလာခံတုိ႔အၿပီးမွာ ျပတ္ျပတ္သားသား ဘာလုပ္ မယ္ဆိုတာထက္ မွတ္တမ္းေတြ၊ ေၾကညာစာတမ္းေတြ၊ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ေတြလုိ ခပ္ေလ်ာ့ေလ်ာ ့ပံုစံ မ်ိဳးေတြ ထုတ္ျပန္တာပဲ ေတြ႔ရပါတယ္။”

အာဆီယံမွာ ထူးျခားတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈတခုအေနနဲ႔ ေတြ႔ရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာကေတာ့ ေရွ႕ႏွစ္ထဲ အာဆီယံ စီးပြားေရး အသိုက္အဝန္းရဲ႕ နယ္စပ္ေက်ာ္ျဖတ္ ကုန္သြယ္မႈနဲ႔ ခရီးသြားလုပ္ငန္းေတြ အဆင္ေျပေျပ ျဖစ္လာဖို႔ပါ။ ဒါေတာင္ အခုထိ ဘာမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရေသးတဲ့အတြက္ ဒီႏွစ္ ထိပ္သီးညီလာခံ ကေန ေသေသခ်ာခ်ာ ခ်ျပသင့္တယ္လုိ႔ Severino က ေျပာပါတယ္။

“အစည္းေဝးက်င္းပဖို႔ သိပ္မလိုေတာ့တာမို႔ ကိုယ့္အသိုင္းအဝိုင္း ဘယ္ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္သင့္တယ္ဆိုတာကို  အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ေတြက ခ်ျပရမွာပါ။ ဒါဟာ မေလးရွားႏုိင္ငံ အလွည့္က်ဥကၠဌျဖစ္တဲ့ အခ်ိန္ အတြက္ျဖစ္ၿပီး ဒီလို ျဖစ္လာဖို႔ လိုပါတယ္။”

ၿပီီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ထိပ္သီးအစည္းအေဝး အခ်ိန္မွာတုန္းက အေမရိကန္မွာ အစိုးရလုပ္ငန္းေတြ ေခတၱရပ္ဆိုင္းသြား ခဲ့တာမို႔ သမၼတအိုဘားမား မလာေရာက္ခ်ိန္မွာေတာ့ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေနရာေကာင္းဝင္ယူဖို႔ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာလည္း အေမရိကန္အစိုးရဟာ အာဆီယံ ၁၀ ႏုိင္ငံကလြဲရင္ တျခားအစိုးရ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ သံတမန္ေရး အဆင္မေျပျဖစ္ခ်ိန္မွာ ေတြ႔ဆံုရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

“အိႏၵိယက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္သစ္ Modi အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ ႐ုရွားေခါင္းေဆာင္ေတြပါ ဒီပြဲကိုတက္ဖုိ႔ ဖိတ္ထားပါတယ္။ ႐ုရွားဆို အေမရိကန္နဲ႔ ႏွစ္ဘက္ မေျပလည္္မႈေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒါဟာ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ ဒီေခါင္း ေဆာင္ေတြၾကား အဆင္ေျပေျပ ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အလန္း တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”

သမၼတ အိုဘားမားအေနနဲ႔ IS အစၥလာမ္စစ္ေသြးႂကြေတြရဲ႕ လႈပ္ရွားမႈ၊ ယူကရိန္းျပႆနာ၊ ပစိဖိတ္ေဒသ ကုန္ သြယ္ေရးျပႆနာေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ရဲ႕ ေရျပင္ပိုင္နက္ ခ်ဲ႕ထြင္မႈအျပင္ အေနာက္အာဖရိကက အီဘိုလာကပ္ေရာဂါ ကို ဘယ္လုိထိန္းခ်ဳပ္မယ္ ဆိုတာေတြ အပါအဝင္ အေရးႀကီးတဲ့ ျပႆနာ အမ်ားအျပားကို ေဘးပန္းေတြ႔ဆံုပြဲ ေတြမွာ ေဆြးေႏြးႏိုင္မယ့္ အခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

VOA