အမ်ိဳးဘာသာ ဥပေဒမ်ား လက္မွတ္မထိုးရန္ ျမန္မာသမၼတကို Amnesty International ေတာင္းဆို

အမ်ိဳးဘာသာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးကို ရည္ရြယ္ေရးဆြဲသည့္ ဥပေဒကို လက္မွတ္မထုိးရန္ ျမန္မာႏိုင္ ငံ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ထံသို႔ Amnesty International က စာေရးသားေတာင္းဆိုထားသည္။ ဧၿပီလ ၁၄ ရက္တြင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ထံသို႔ ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔ Amnesty International က ေပးပို႔သည္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာကို ဘာသာျပန္ဆို ေဖၚျပေပးလုိက္ပါသည္။
အမ်ိဳးဘာသာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒေလးရပ္အတြက္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာကို ျပည္ေထာင္စု သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ထံသို႔ စာေရးတိုက္တြန္းပါသည္။

လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈဥပေဒၾကမ္း သို႔မဟုတ္ အျခားေသာ ဥပေဒခ်မွတ္မႈမ်ား သည္ ဘာသာေရးႏွင့္ လိင္အေျခခံေပၚတြင္ ပိုင္းျခားမႈမ်ား အျမစ္တြယ္ေစျခင္း သို႔မဟုတ္ လြတ္လပ္ စြာေတြးေခၚမႈ၊ သိရွိမႈ၊ ကိုးကြယ္မႈ၊ တစ္ဦးခ်င္းအခြင့္အရး၊ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးႏွင့္ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္မ်ားအပါအဝင္ အျခားေသာ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို လည္းထိခိုက္ေစမည္ျဖစ္၍ လက္မွတ္ေရး ထိုးျခင္း မျပဳရန္ ေတာင္းဆို ပါသည္။

Amnesty International က အဆိုပါဥပေဒၾကမ္းေလးရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အလြန္ေၾကာင့္ၾကစိုးရိမ္မႈ ရွိေနပါသည္။ ယင္းဥပေဒၾကမ္း ေလးရပ္အား အေသးစိတ္ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာလ်က္ရွိၿပီး အဆိုပါဥပေဒမ်ားသည္ လူ႔အခြင့္အေရး မ်ားစြာကို ခ်ိဳးေဖာက္လာႏိုင္သည့္အက်ိဳးဆက္မ်ား ျဖစ္လာေစႏိုင္သည္။

လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒၾကမ္းကို၂၀၁၅ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၆ ရက္က အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္လုံးက အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္၍ ဥပေဒ အတည္ျဖစ္လာရန္ သမၼတက လက္မွတ္ေရးထိုး မည္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနခ်ိန္ျဖစ္သည္။

ယင္းဥပေဒသည္ လူ႔အခြင့္အေရးကို ျပည့္ဝစြာေပးႏိုင္ျခင္းမရွိသလို မ်ိဳးဆက္ပြားျခင္းအေပၚ အတင္းအက်ပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားကို ကာကြယ္စြမ္းမဲ့မည္ဟု သုံးသပ္ပါသည္။ လက္ရွိအေနအထားတြင္ အဆိုပါဥပေဒကို လက္မွတ္မထိုးသင့္ပါ။

ဥပေဒၾကမ္းကို လႊတ္ေတာ္သို႔ တစ္ဖန္လြဲအပ္၍ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒစံႏႈန္းစံထားမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီေအာင္ျပင္ဆင္ေရးဆြဲသင့္သည္ဟု ကၽြန္ေတာ္ တုိ႔ အေလးအနက္တိုက္တြန္းသည္။ ကုလသမဂၢ က ျပ႒ာန္းထားသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ ခြဲျခားဆက္မႈ အလုံးစုံဖယ္ရွားေရး ပဋိညာဥ္ႏွင့္ ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရး ပဋိညာဥ္တို႔ကို အတိအက် တာဝန္ယူရမည္ျဖစ္သည္။

အျခားက်န္ရွိသည့္ ဥပေဒၾကမ္းသုံးရပ္က လႊတ္ေတာ္တြင္ အဆိုတင္ ထားဆဲျဖစ္သည္။ထိုဥပေဒမ်ားအ တြက္လည္း တစ္မူကြဲျပားစြာဆင္ျခင္စဥ္းစား သုံးသပ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္း ဥပေဒ ၾကမ္းႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူးထိမ္းျမားခြင့္ ဥပေဒတို႔သည္ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ မေလ်ာ္ ညီေသာဥပေဒမ်ားျဖစ္သည္။

ထုိဥပေဒၾကမ္းႏွစ္ရပ္ အတည္ျပဳၿပီး လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ သမၼတထံ တင္ျပလာပါက လုံးလုံးပလပ္ပစ္ရန္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အေလးအနက္ တုိက္တြန္းပါသည္။ တစ္လင္တစ္မယား ဥပေဒသည္လည္း တစ္ဦးခ်င္း အခြင့္အေရးမ်ားကို ခ်ိဳးေဖာက္ရာေရာက္ၿပီး လက္ရွိအေနအထားႏွင့္အတည္ျပဳရန္မသင့္ပါ။

လူဦးေရ ထိန္းခ်ဳပ္ေရး က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒၾကမ္း

လူဦးေရထိန္းခ်ဳပ္ေရး က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈဥပေဒၾကမ္း၏ ရည္ရြယ္ခ်က္အမ်ားစုသည္ ေယဘုယ် အားျဖင့္ ႀကိဳဆိုလက္ခံစရာ ျဖစ္ေသာ္ လည္း အမ်ိဳးသမီမ်ား၊ အမ်ိဳးသားမ်ားႏွင့္ အရြယ္ေရာက္ၿပီးသူမ်ား၏ မ်ိဳးဆက္ပြားျခင္းႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးမ်ားကိုအျပည့္အဝ လုံၿခံဳမႈ မေပးႏိုင္ေပ။

ကိုးကြယ္ရာဘာသာ ကူးေျပာင္းျခင္း ဥပေဒ

လူ႔အခြင့္အေရး တကမာၻလုံးဆိုင္ရာေၾကညာခ်က္ UDHR  ၏ အခန္း ၁၈တြင္ လြတ္လပ္စြာေတြးေခၚခြင့္၊ စဥ္းစားခြင့္ႏွင့္ ကုိးကြယ္ခြင့္မ်ားကိုျပဌာန္းထားသည္။ တစ္စုံတစ္ဦး၏ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္ရာ ကူးေျပာင္းျခင္း လြတ္လပ္ခြင့္ကို ယင္းေၾကညာခ်က္တြင္ ထည့္သြင္းထားသည္။ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္၏ ကိုးကြယ္ယုံ ၾကည္မႈသည္ တစ္ဦးတည္းပုဂၢလဘဝ အခြင့္အေရးသာျဖစ္သည္။

ဘာသာျခားသုိ႔ ကူးေျပာင္းျခင္းႏွင့္ ဘာသာစြန္႔လႊတ္ျခင္းမ်ားသည္ ႏိုင္ငံႏွင့္ သက္ဆိုင္ျခင္းမရွိသည့္ ပုဂၢိဳလ္ေရး ကိုယ္ေရးကိုယ္တာသာ ျဖစ္သည္။

ဘာသာကူးေျပာင္းျခင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ႀကိဳးစားသည့္ ကုိးကြယ္ရာဘာသာ ကူးေျပာင္းျခင္းဥပေဒၾကမ္းသည္ မေလ်ာ္မကန္သည့္ ကိစၥသာျဖစ္ၿပီး UDHR ၏ သတ္မွတ္ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကိုလည္းခ်ိဳးေဖာက္ရာေရာက္သည္။

ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူးထိမ္းျမားခြင့္ ဥပေဒၾကမ္း

ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အထူးထိမ္းျမားလက္ထပ္ခြင့္ ဥပေဒၾကမ္းသည္ ဘာသာေရးႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ကို လုံးလုံးခြဲျခားဆက္ဆံသည့္ဥပေဒၾကမ္းသာျဖစ္သည္။ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္းဆိုင္ရာတြင္ အရြယ္ မေရာက္ေသးေသာ ကေလးငယ္မ်ားမွအပ လုံးလုံးလြတ္လပ္ခြင့္ရွိျပီး ညီမွ်မႈႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားမွ လြတ္ၿငိမ္းမႈတို႔ ခိုင္မာေစရန္သာ ဥပေဒျဖစ္သင့္သည္။

ယခု ဥပေဒသည္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာမဟုတ္သူ အမ်ိဳးသား စုံတြဲတို႔ကို လုံးဝခြဲျခားဆက္ ဆံထားသည္။ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသားမ်ားကို ကန္႔သတ္တင္းၾကပ္မႈမ်ားမရွိဘဲ ယင္းအမ်ိဳးသားမ်ားကို ဆန္႔ က်င္သည့္ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ခြဲျခားဆက္ဆံထားသည့္ ဥပေဒၾကမ္းတစ္ရပ္ျဖစ္သည္။

တစ္လင္ တစ္မယား ဥပေဒ

တစ္လင္တစ္မယားဥပေဒ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ျပတ္ျပတ္သားသားမရွိေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ထပ္ ထမ္းျမားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဥပေဒမ်ားက ရွိႏွင့္ၿပီးျဖစ္သည္။ ယခုဥပေဒၾကမ္းသည္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒစံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ားႏွင့္ မကိုက္ညီသည့္ ဥပေဒျဖစ္သည္။

ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔သည့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ

အထက္ပါ ဥပေဒေလးရပ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အျပင္းအထန္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈကို ေဖာ္ျပမႈသည္ Amnesty International တစ္ဖြဲ႔တည္း မဟုတ္ပါ။ ဇန္နဝါရီလအတြင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ၁၈၀ ေက်ာ္က လႊတ္ေတာ္က ဥပေဒၾကမ္းကို အတည္မျပဳရန္ ပူးတြဲထုတ္ျပန္ခ်က္ကို လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾက သည္။

မတ္လတြင္လည္း  ျမန္မာႏိုင္ငံရွိလူ႔အခြင့္အေရး ကုလသမဂၢအထူးကိုယ္စား လွယ္ ယန္ဟီလီးက "ဥပေဒ ၾကမ္းေလးရပ္က ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္လာႏိုင္တယ္" ဟု သတိေပးလိုက္ကာ ျမန္မာ အစိုးရအေနျဖင့္ ယင္းဥပေဒမ်ား ျပင္ဆင္ျခင္းသို႔မဟုတ္႐ုတ္သိမ္းျခင္းတို႔အတြက္ စဥ္းစားသင့္သည္ဟု ေျပာ ဆိုလုိက္သည္။

ထိုတစ္လတည္းမွာပင္ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက ျမန္မာအစိုးရသည္ လူမ်ိဳးေရးႏွင့္ဘာသာေရး တြင္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး စံမ်ားႏွင့္အညီ ဥပေဒမ်ား ခိုင္မာေစရန္ လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ဟု တုိက္ တြန္းသည္။

အဆုိပါဥပေဒမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ခြဲျခားဆက္ဆံမႈမ်ားႏွင့္ ဘာသာေရးအျငင္းပြားမႈမ်ား ျမင့္ တက္ေနခ်ိန္တြင္ ထြက္ေပၚလာျခင္းကိုသုံးသပ္ဆင္ျခင္လ်က္ Amnesty International က စုိးရိမ္ျခင္းျဖစ္ သည္။

ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ လူဦးေရထိန္းခ်ဳပ္ေရး က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ ဥပေဒၾကမ္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သမၼတ လက္မွတ္မေရးထိုးပါရန္ အေလး အနက္ တိုက္တြန္းျခင္းျဖစ္သည္။ အျခားဥပေဒသုံးရပ္ကဲ့သို႔လည္း ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈမ်ား ျဖစ္ေစမည့္ မည္သည့္စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကိုမွ လက္မွတ္မထိုးပါရန္ တိုက္တြန္းပါ သည္။

စဥ္းစားေပးသည့္အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။ အထက္ပါအေၾကာင္းမ်ား အေပၚ မည္သို႔တုံ႔ျပန္မည္ကို လည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနပါသည္။

ေလးစားလ်က္
Amnesty International
Mizzima - News in Burmese