၆ ပြင့္ဆိုင္ျငင္းသည့္ သမၼတႏွင့္ ကာခ်ဳပ္သေဘာထားအေပၚ အျမင္မ်ား

လႊတ္ေတာ္ထဲ ၆ ပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးဖို႔ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ရက္ပိုင္းအတြင္း မွာပဲ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တို႔က ေရွဆင့္ေနာက္ဆင့္ ဆိုသလို ျငင္းဆိုခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအေပၚ ႏုိင္ငံေရးပါတီေတြ နဲ႔ လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ေတြက ေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ရဲ႕ အျမင္ေတြကုိ ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ဦး၀င္းျမင့္ (အန္အယ္ဒီပါတီ ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္)

“တခ်ိဳ႕က ေျပာၾကတယ္ဗ်ာ။ ၆ ပြင့္ဆိုင္က ပုဂၢိဳလ္ေရးဆန္တယ္ေပါ့။ ၁၄ ဦး ေတြ႔တာက အဖြဲ႔အစည္းဆန္ တယ္ေပါ့ ေျပာၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲ့ဒီ ၁၄ ဦးေတြ႔တာကမွ ပုဂိၢဳလ္ေရးဆန္တာဗ်၊၊ဘာလို႔ဆိုေတာ့ အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ ဖိတ္တာမဟုတ္ဘူး။ By name အေနနဲ႔ နာမည္တပ္ဖိတ္တာ။ အဖြဲ႔အစည္းအေန နဲ႔ဖိတ္ၿပီး အဖြဲ႔အစည္းေတြက ေရြးလိုက္တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြ မဟုတ္ဘူး။ အခုဟာက အဖြဲ႔အစည္းဆန္တာဗ်။ ပုဂိၢဳလ္ေရးဆန္တာ မဟုတ္ဘူး။ အဖြဲ႔အစည္းဆန္တယ္ဆိုတာက လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ခုလံုးကိုယ္စားျပဳတဲ့ ဥကၠ႒ေတြပါတယ္ဗ်ာ။ တပ္မေတာ္တခုလံုး ကိုယ္စားျပဳတဲ့ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ပါတယ္ဗ်ာ။ အစိုးရတဖြဲ႔လံုးကိုယ္စားျပဳတဲ့ သမၼတဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ အတိုက္အခံပါတီအေနနဲ႔လည္း ေျပာလို႔ရတဲ့ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုအေနနဲ႔လည္း ေျပာလို႔ရတဲ့ က်ေနာ္တို႔ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါတယ္ဗ်ာ။ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္ကလဲ တိုင္းရင္းသားေတြ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ သူတို႔ လွ်ဳိ႕၀ွက္မဲနဲ႔ေရြးတဲ့ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ဗ်ာ။ ဒါကမွ အဖြဲ႔အစည္းကို ကိုယ္စားျပဳတာဗ်။ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တကယ္ရခ်င္တယ္၊ ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းေရးကို တကယ္ေခ်ာေမြ႔စြာ ကူးေျပာင္းခ်င္တယ္၊ ဖြဲ႔စည္းပံျပင္ဆင္ေရးကို တကယ္ ေခ်ာေမြ႔ေစခ်င္တယ္၊ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကိုလည္း တကယ္လိုလားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေတြ႔ဆံုတယ္ဆိုတာက မေတြ႔ဆံုတာထက္စာရင္ေတာ့ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အက်ိဳးရွိတာပဲေလ။ ဒါကို မေတြမဆံု မေဆြးေႏြးခ်င္ဘူးဆိုတာ ဘယ္လိုသေဘာထားလဲဆိုတာ က်ေနာ္ နားမလည္ဘူး။”

ဦးခင္ေမာင္ေဆြ (ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီမဟာမိတ္ – အက္ဖ္ဒီေအ)

‘“သမၼတနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ႏို၀င္ဘာ ၂၆ ေတြ႔တုန္းက တိုင္းရင္းသားပါတီ ေတြက ေျပာတယ္။ ဗမာ၊ ကရင္၊ ကခ်င္၊ ရွမ္း စသျဖင့္ တမ်ိဳးခ်င္းစီက ကိုယ္စားလွယ္တေယာက္စီ ပါမွပဲ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္မယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ ေနာက္ၿပီး ထိပ္သီးဆိုတဲ့ကိစၥကလည္း ဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲဆိုေတာ့ သမၼတ ကေတာ့ ႏိုင္ငံ႔အႀကီးအကဲဆိုေတာ့ သူေခၚရင္ေတာ့ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္မွာ ေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ ၁၄ ဦးတုန္းက က်ေနာ္ပါသြားတယ္။ က်ေနာ့္ကို ထိပ္သီးလို႔ ဘယ္လို ေျပာလို႔ရမလဲ။ က်ေနာ့္ကို ထိပ္သီးဆိုၿပီးေတာ့ ေရြးထားတာမွ မရွိဘဲ။ ထိပ္သီးေရာဂါေတြ ျဖစ္ေနၾကတယ္ဗ်၊။ ထိပ္သီးလုပ္ခ်င္ၿပီး အစည္းအေ၀း တက္ခ်င္ ေနတဲ့သူေတြ ပါေနေတာ့ကာ အဲ့ဒီမွာတင္ အလုအယက္ေတြ၊ မေျပလည္တာေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးေလာကမွာ ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမွာရွိေနတဲ့ မူလျပႆ နာကို ဆြေပးလိုက္သလို ျဖစ္ေနတာေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ ၆ ပြင့္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးလို႔ေကာ ႏိုင္ငံေရးျပႆ  နာ ေျပလည္မလားဆိုေတာ့ က်ေနာ့္အျမင္ေတာ့ မေျပလည္ဘူးဗ်။ ဘာလို႔ဆိုေတာ့ ေဒၚစုနဲ႔ ဦးေရႊမန္းက တဘက္၊ စုမန္း တဘက္နဲ႔ သိန္းမင္းတဘက္ ျဖစ္ေနတယ္။ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္တို႔ တဘက္ ျဖစ္ေနေတာ့ကာ ၆ ပြင့္ပဲဆိုင္ဆိုင္ ဘယ္ႏွပြင့္ပဲဆိုင္ ဆိုင္ ဒီေလးဦးၾကားထဲမွာ စည္း ျခားေနတာ ေတြ႔ေနရတယ္ေလ။ ေကာင္းတာက ထိပ္သီးလည္း မလုပ္နဲ႔ ေလးဦးလည္း မလုပ္နဲ႔ ဆယ့္ေလးဦးလဲ မလုပ္နဲ႔ အေရးႀကီးတာက သမၼတရယ္၊ ကာခ်ဳပ္ရယ္၊ လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္က ဥကၠ႒ ႏွစ္ေယာက္ရယ္၊ ေဒၚစုရယ္ သူတို႔ သေဘာေတြ ၾကားထဲမွာ အရင္ညႇိႏႈိင္းၿပီးေတာ့မွ ဘာကို ေဆြးေႏြးၾကမွာလဲ၊ ဘယ္အခ်က္ကိုေဆြးေႏြးမွာလဲ ေဆြးေႏြးလို႔ရွိရင္ ဘယ္ေလာက္အထိ အေျဖ ရႏိုင္မလဲ၊ ဘယ္ေလာက္အထိ အေလွ်ာ့အတင္းလုပ္ႏိုင္ၾကမလဲ ဆိုတဲ့ ၾကားအျမင္တခုကို အရင္ဆံုးရွာ ဖို႔လိုတယ္ဗ်။ ၿပီးေတာ့မွ ထိပ္သီးတို႔၊ ဘာသီးတို႔၊ ညာသီးတို႔ ေျပာတာ ေကာင္းမယ္ထင္ပါတယ္။ ေလးပြင့္ ျငင္းလို႔ လႊတ္ေတာ္ကေန ၆ ပြင့္ေတာင္းၿပီး အတင္းကို က်ံဳးသြင္းၿပီး ေျပာခိုင္းသလိုျဖစ္ေနေတာ့ မလွပ ဘူးေပါ့။”

ဦးဂ်င္မီ (၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႔အဖြဲ႔အစည္း)

“က်ေနာ္တို႔ ေတာင္းဆို တာေတာ့ ေလးပြင့္ဆိုင္ေပါ့ဗ်ာ။ ေလးပြင့္ဆိုင္ ဆိုရာမွာ ကိုယ္စားျပဳမႈလည္း ရွိတယ္၊ အျငင္းပြားမႈလည္း အနည္းဆံုးျဖစ္တဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေလးေယာက္ကေန ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲကို စတာေပါ့၊ အဲ့ဒါကို ေတာင္းဆိုတာ။ အခုက တခါ ၆ ပြင့္ဆိုတာ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ တိုးလာတဲ့ ႏွစ္ပြင့္ကလည္း ကိုယ္စားျပဳမႈရွိၿပီး အျငင္းပြားမႈလည္း နည္းတယ္။ ၆ ပြင့္ကလည္း စလို႔ရတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူထားၿပီးသားဗ်။ ေျပာခ်င္တာက ႏိုင္ငံေရးျပႆ နာေတြရွင္းဖို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ အစပဲေလဗ်ာ။ ဒီအစမွာေတာ့ ကိုယ္စားျပဳမႈ က်စ္က်စ္လ်စ္လ်စ္နဲ႔ စရမွာပဲဗ်။ ေနာက္ေတာ့မွ လိုအပ္သလို စားပြဲ၀ိုင္း ခ်ဲ႔သြားေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ ပိုၿပီး အားေကာင္းတာက ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ကန္႔ကြက္သူမရွိ အတည္ျပဳထားတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္ေနတယ္ဗ်။  ျဖစ္ေနေတာ့ ဒါကို သမၼတေရာ၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေရာ ေလးစားလိုက္နာသင့္တယ္ဗ်။ ေနာက္တခုက ၆ ပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးပြဲဆိုတာ ထြက္လာေတာ့ ျပည္တြင္းျပည္ပ ကန္႔ကြက္သူ မရွိသေလာက္ ျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ ၆ ပြင့္ဆိုင္ေဆြးေႏြးပြဲက စရမယ္။ လုပ္ကိုလုပ္သင့္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။”

ဦးရဲထြန္း (သီေပါၿမိဳ႕နယ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္)

“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေလးပြင့္ဆိုင္ေတာင္းတယ္။ လႊတ္ေတာ္က ၆ ပြင့္ဆိုင္လုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းတယ္။ ဒီအေပၚမွာ သမၼတတို႔၊ ကာခ်ဳပ္တို႔ စဥ္းစားခ်က္က ဖြဲ႔စည္းပံုျပင္ဖို႔ အခ်ိန္ ေစာလြန္းေနေသးတယ္။ တိုင္းရင္း သား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးပြဲေတြလည္း မၿပီးေသးဘူးဆိုၿပီး သူတို႔က institution ေတြအေပၚ တည္ၿပီး လုပ္ခ်င္တယ္။ institution ေပၚတည္တယ္ ဆိုတာကဗ်ာ၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြရဲ႕ ဆႏၵကိုပါယူခ်င္တာေပါ့ ဗ်ာ။ အဲ့ဒီအဓိပၸာယ္ပါပဲ။ ႏွစ္ဘက္က ဒီအေျခခံကြဲလြဲခ်က္ေတြကို သူတို႔ခ်င္း မညႇိဘဲ နဲ႔ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာကို ဇြတ္အတင္း ဖိအားေပးတဲ့သေဘာမ်ိဳး သက္ေရာက္ေနတဲ့အခါက်ေတာ့ သမၼတနဲ႔ ကာခ်ဳပ္တို႔က ဒါကို မေတြ႔နိုင္ဘူးလို႔ ျငင္းလိုက္တဲ့ သေဘာပါ။ လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ကေတာ့ တိုက္တြန္းတာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သမၼတက မလုပ္ႏိုင္ဘူး၊ မလုပ္ခ်င္ဘူးလို႔ သူ႔ ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔သူ လုပ္တဲ့ကိစၥျဖစ္ တာမို႔ လႊတ္ေတာ္က စြပ္စြဲျပစ္တင္တာတို႔၊ ဘာတို႔ လုပ္လိမ့္ မယ္ေတာ့ မထင္ဘူး။ ဒါဟာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ တရပ္ရပ္ကို ခ်ိဳးေဖာက္တာလည္း မဟုတ္ဘူး။ တကယ္လို႔ လႊတ္ေတာ္က စြပ္စြဲျပစ္တင္ လည္း လႊတ္ေတာ္ထဲ လံုေလာက္တဲ့ မဲရလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ဘူး။ စြပ္စြဲျပစ္တင္မႈ ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ ေအာင္ ဇြတ္အတင္းလုပ္ၾကမယ္ ဆိုရင္လည္း တပ္မေတာ္က အာဏာျပန္သိမ္းႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ယူဆတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ လႊတ္ေတာ္ထဲ စြပ္စြဲျပစ္တင္တဲ့အထိ သြားလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ မထင္ဘူး။”

ေဒၚခြန္ဂ်ာ(ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္)

“အျမန္ဆံုး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈတခုကေတာ့ လုပ္ေဆာင္မွပဲရမယ္။ အခုလို တင္းမာၿပီး မေတြ႔မေတြ႔ဆိုရင္ ေတာ့ နာတာက ျပည္သူလူထုပဲ နာတာရွင့္။ ဒါေပမယ့္ ၆ ပြင့္ဆိုင္လို႔ ေျပာၿပီးမွ ဥပမာ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ကိုယ္စားလွယ္၊ ၿပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီတပ္ဖြဲ႔ေပါင္းစံုအတြက္ ကိုယ္စားလွယ္၊ ေနာက္ တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္၊ ေနာက္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္၊ အဲ့ဒီလို လူတန္းစားမ်ိဳးစံုကို ကိုယ္ စားျပဳတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ပါ၀င္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဘာလို႔ဆို အခုလို လူပုဂိၢဳလ္ေပၚမူတည္ၿပီး ေတြ႔ဆံုတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ တကယ္လို႔မ်ား သူတို႔ မရွိတဲ့အခါမွာ သူတို႔ေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဘယ္သူေတြက အေကာင္အထည္ေဖာ္မွာလဲဆိုတာ ျပႆ  နာ ရွိပါတယ္။”

DVB