လႈ႔ံေဆာ္သူမ်ား အေရးယူမခံရေသးပါ

‘‘မြန္ျမတ္တဲ့ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈကို ခုတံုးလုပ္ၿပီး အလဲြသံုးတဲ့ အယူသီးအစြန္းေရာက္လုပ္ရပ္ေတြ၊ မတူညီ တဲ့ ဘာသာတရားေတြၾကား အမုန္းတရားတိုးပြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ၊ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားနဲ႔ယွဥ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး အျမတ္ထုတ္ လုပ္ေဆာင္လာမႈေတြကို ပေပ်ာက္သြားေအာင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔အစိုးရ အေနနဲ႔ ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၊ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားနဲ႔အညီ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ သြားမွာ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သတိေပး ေျပာၾကားလိုပါတယ္’’

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က မိတၳီလာပဋိပကၡအၿပီး ၂၀၁၃ မတ္လ ၂၈ ရက္က ျပည္သူလူထုသို႔ ရွင္းလင္းေျပာၾကားရာတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဆူပူေစရန္လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာအေရးယူမည္ဟု ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက ေျပာၾကားခဲ့ၿပီးေနာက္ ရက္ပိုင္းအတြင္းစတင္ကာ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရး အေျခခံသည့္ ႐ုန္းရင္းဆန္ခတ္မ်ား၊ ပဋိပကၡမ်ား ဆယ္ခုထက္မနည္း ဆက္လက္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားေစသည့္ အမုန္းစကားမ်ားမွာလည္း အင္တာနက္လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမ်ား၊ ျပည္သူမ်ားၾကားတြင္ ဆက္လက္ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနဆဲျဖစ္သည္။

လတ္တေလာျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ မႏၲေလးပဋိပကၡမတိုင္မီ ဆူပူေစရန္ လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ား၊ ေကာလာဟလမ်ား ျဖန္႔ခ်ိမႈမ်ားမွာလည္း ယမန္ႏွစ္အတြင္းက တုိင္းေဒသႀကီးတစ္ခုလံုး ငါးႀကိမ္ထက္မနည္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ လံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ေက်ာ္လႊားႏုိင္ခဲ့ေသာ မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္အားလံုးသိၿပီးသည့္ အတိုင္း ဇူလိုင္ ၁ ရက္မွာေတာ့ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး အသြင္ေဆာင္သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား စတင္ျဖစ္ ပြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ထုိေၾကာင့္ပင္ ပဋိပကၡမ်ားျဖစ္ပြားေစသည့္ အမုန္းစကားလံႈ႔ေဆာ္ေနမႈမ်ားကို ထိေရာက္စြာကိုင္တြယ္ေျဖရွင္း သင့္ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေ၀ဖန္ေျပာဆိုမႈမ်ား က်ယ္ေလာင္စြာ ထြက္ေပၚလာသည္။

အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ားမွတစ္ဆင့္ အမုန္းစကားမ်ား ျဖန္႔ေ၀ေနမႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏုိင္ငံေရးေဆာင္း ပါးရွင္ ေဒါက္တာရန္မ်ိဳးသိမ္းက ‘‘ဒါေတြကို အေရးမယူတာဟာ အစိုးရရဲ႕ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈအတြက္ ကိုင္တြယ္တာ အားနည္းတဲ့ အခ်က္ေတြထဲကတစ္ခုပဲ’’ဟု ေျပာသည္။

ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ားကို ၾကည့္ပါက ဘာသာႏွစ္ခုၾကား ေဒါသထြက္ေစမည့္ အေရးအသား၊ အြန္လိုင္း၀ါဒျဖန္႔ခ်ိလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမည္ခံ လံႈ႔ေဆာ္သူမ်ားေရာ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အမည္ခံ လႈ႔ံေဆာ္သူမ်ားပါ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ေဆာင္လ်က္ရွိသည္ကို ျမင္ေတြ႕ႏိုင္သည္။

ထိုသို႔ ျပဳလုပ္သူမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီဥကၠ႒မွစကာ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွစကာ အမည္မေဖာ္၊ ဓာတ္ပံုမမွန္ သူမ်ားအထိ ပါ၀င္သည္။

ယင္းကဲ့သို႔ အမုန္းစကား လံႈ႔ေဆာ္ေနသူမ်ားကို တည္ဆဲဥပေဒမ်ားျဖင့္ အေရးယူႏိုင္သည့္နည္းလမ္းမ်ား လည္းရွိေၾကာင္း ဥပေဒပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆုိသည္။

‘‘ေခတ္အဆက္ဆက္ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြကို ဒုကၡေပးခဲ့တဲ့ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္ အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ (၅/ည)နဲ႔လည္း ဆဲြလို႔ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ အီလက္ထရြန္နစ္ဥပေဒပါ အခ်က္ေတြနဲ႔လည္း ဆဲြလို႔ရတယ္’’ဟု ဥပေဒပညာရွင္ ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္ကေျပာသည္။

ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ အမုန္းစကားမ်ား၊ ေကာလာဟလထုတ္လႊင့္သူမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ ယင္းေကာလာဟလ မ်ားကို တိုက္ဖ်က္၍ သတင္းအမွန္ကို ထုတ္လႊင့္ခဲ့ေသာ ျပည္သူမ်ားကိုလည္း မႏၲေလးပဋိပကၡအတြင္း ေတြ႕ရသည္။

ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ႐ံုးက ဆူပူရမ္းကားလိုသူမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အခ်ိန္မီသတင္းေပးဆက္သြယ္ေသာ မႏၲေလးၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားမ်ား၏ တာ၀န္ေက်ပြန္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳ ေက်းဇူးတင္ၿပီး ေကာလာဟလမ်ားကို မိမိတို႔အသိစိတ္ဓာတ္ျဖင့္ တိုက္ဖ်က္၍ သတင္းမွန္ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ေသာ မႏၲေလးသူ၊ မႏၲေလးသားမ်ား၊ တာ၀န္သိ လူမႈကြန္ရက္အသံုးျပဳသူမ်ား၊ မီဒီယာမ်ား၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္မႈကို ယခုျဖစ္စဥ္တြင္ အထင္အရွား ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း ဇူလိုင္ ၇ ရက္စဲြျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ရခိုင္ပဋိပကၡအၿပီး ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ ႀကိဳးကိုင္သူမ်ား၊ လံႈ႔ေဆာ္သူမ်ားရွိေနသည္ဟု အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူမ်ားက အစဥ္တစိုက္ ေထာက္ျပေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

ယင္းေၾကာင့္ပင္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ မည္သူေတြ အက်ိဳးေက်းဇူးရရွိသလဲ ဆိုသည္မွာလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာခဲ့သည္။

အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လက္ရွိျဖစ္ပြားေနေသာ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘာသာေရးကို အသံုးျပဳကာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ေနေၾကာင္း ဇူလိုင္ ၄ ရက္က ေျပာၾကားသည္။

ပဋိပကၡမ်ားသည္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြနီးလာခ်ိန္တြင္ ဆက္တိုက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းမွာ ေသြး႐ိုးသား႐ိုးလား ဆိုသည္မွာ ေျပာရခက္ၿပီး မျမင္ႏိုင္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ရွမ္းနီ (တိုင္းလိုင္) အမ်ိဳးသား မ်ား ဖံြ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးပါတီ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေစာ၀င္းထြန္းကသံုးသပ္သည္။

‘‘အစိုးရအေနနဲ႔ အာဏာကို ဗဟိုျပဳတဲ့ အစိုးရျဖစ္ရင္ ဒါကိုဖက္တြယ္ဖို႔ ပဋိပကၡနဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားရင္ ထိေရာက္စြာ အေရးယူဖို႔ ပ်က္ကြက္တာကို သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္’’

၂၀၁၃ စက္တင္ဘာလအတြင္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ သင့္ျမတ္စြာေနထိုင္ေရး ေဆြးေႏြပဲြ၌ မေလးရွားႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ ေဒါက္တာခ်န္ဒရာမူဇာဖာက အထက္ပါအတိုင္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ားအနက္ ရခိုင္အေရးမွာ ကဲြျပားသည့္ အေျခအေနရွိၿပီး က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္၍ တုိင္းရင္းသားအျဖစ္ ေတာင္းဆိုေနသူမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားေနရျခင္းဟုလည္း ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာသူ ပညာရွင္အခ်ိဳ႕ႏွင့္ ရခိုင္အမ်ိဳးသားအင္အားစုမ်ားကေျပာသည္။

ရခုိင္ပဋိပကၡေနာက္ပုိင္း မႏၲေလးတုိင္း၊ ပဲခူးတုိင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္(ေျမာက္)၊ ဧရာ၀တီတုိင္းေဒသႀကီးတုိ႔တြင္ ဆက္တုိက္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားေၾကာင့္ လူဦးေရ ၄၆ ဦးခန္႔ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ၇၀ ဦးထက္မနည္း ဒဏ္ရာရရိွခဲ့သည္။ ေနအိမ္၊ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံု၊ ဆုိင္ခန္းမ်ားအပါအ၀င္ အေဆာက္အအံု ၂၀၀၀ ခန္႔ ပ်က္စီးဆံုး႐ႈံးခဲ့ရၿပီး ျဖစ္သည္။

‘‘ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ ေရြးခ်ယ္စရာႏွစ္လမ္းရိွပါတယ္။ တစ္လမ္းက ပဋိပကၡနဲ႔ဆင္းရဲျခင္း၊ ေနာက္တစ္လမ္း က ၿငိမ္းေအးမႈနဲ႔ တိုးတက္ျခင္းဆီသြားတဲ့လမ္းပါ’’ဟု ဗုဒၶ၀ိပႆနာျပန္႔ပြားေရးမ်ားကုိ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ လုပ္ေဆာင္ေနေသာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသား ေဒါက္တာဂ်က္ကြန္းဖီးလ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္ တုိင္းျပည္မွာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကုိင္ရျခင္းထက္ ေဒသတစ္ခုၿပီး တစ္ခုတြင္ ေပၚေပါက္ေနေသာ ပဋိပကၡမ်ားကုိ ေျဖရွင္းေနရကာ ေရွ႕မဆက္ႏုိင္ျဖစ္ေနသည္။

‘‘အၾကမ္းဖက္မႈအတြင္းမွာ ပါ၀င္ခဲ့ၾကသူမ်ားနဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္ေပၚေစဖုိ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ဖန္တီးခဲ့တဲ့သူမ်ားကို လည္း စုံစမ္းေဖာ္ထုတ္ၿပီး ျပတ္ျပတ္သားသားနဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါတယ္။ ေသြးထုိးလႈံ႔ေဆာ္မႈမ်ားနဲ႔ အၾကမ္းဖက္ဖ်က္ဆီးခံရမႈမ်ားကိုလည္း ႏုိင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ လုံး၀သည္းခံမွာ မဟုတ္ဘဲ ခ်က္ခ်င္းျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူေဆာင္ရြက္မွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းလည္း ထပ္ေလာင္းေျပာ ၾကားအပ္ပါတယ္’’ဟု ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတဦးသိန္းစိန္က မႏၲေလးပဋိပကၡအၿပီး ဇူလိုင္ ၇ ရက္တြင္ ေျပာျပန္ သည္။

လတ္တေလာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားသည္ လူတစ္စု၊ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုက ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွျဖင့္ တမင္ဖန္တီးလုပ္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သမၼတကဆုိသည္။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္အဖြဲ႕အစည္းက လုပ္ေနေၾကာင္းကိုမူ ေျပာဆုိျခင္းမရွိေပ။

‘‘လက္ရိွမႏၲေလးမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡကုိ သင္္ခန္းစာယူၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အျခားမည္သည့္ေနရာေဒသ မွာမွ ထပ္မံမျဖစ္ပြားဖို႔နဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ပ်က္ျပားေစမယ့္ ေသြးထုိးလႈံ႔ေဆာ္မႈေတြကုိလည္း တရား ဥပေဒနဲ႔အညီ ျပတ္သားစြာ အေရးယူေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔ ျပည္သူအားလံုးက အစုိးရနဲ႔အတူ ပူးေပါင္းပါ၀င္ၾကဖို႔ တုိက္တြန္းေျပာၾကားရင္ နိဂံုးခ်ဳပ္အပ္ပါတယ္’’ဟု သမၼတကဆုိပါသည္။

သုိ႔ေသာ္ အမုန္းပြားေစေသာ ေျပာဆုိမႈမ်ား၊ အႏၲရာယ္မ်ားေသာ ေျပာဆုိေရးသားမႈမ်ား၊ လႈံ႔ေဆာ္သူမ်ား၊ ပဋိပကၡမ်ားတြင္ ပါ၀င္သူမ်ားကုိ အစုိးရက ထိေရာက္စြာ အေရးယူမႈမရိွ၍ ျပည္သူအမ်ားစုကေတာ့ အစိုးရ အေပၚ ယံုၾကည္မႈ နည္းေနသည္။

‘‘ဒီအာဏာပုိင္အဖဲြ႕အစည္းဟာ ျပည္သူလူထုက ေရြးေကာက္ထားတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းျဖစ္လို႔ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္ သက္ၿပီး ဘက္မလိုက္ဘဲ ခ်က္ခ်င္းအေရးယူေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈကုိ ျဖစ္ပြားေစတဲ့ စကားေတြ၊ အသံုးအႏႈန္းေတြ၊ ျဖစ္ရပ္ေတြျဖစ္ရင္ ခ်က္ခ်င္းအခ်ိန္မဆုိင္းဘဲ အေရးယူေပးဖို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္’’ဟု စာေရး ဆရာဆူးငွက္က ေျပာသည္။

ကမာရြတ္ၿမိဳ႕နယ္မွ အထည္ဆိုင္ပိုင္ရွင္ ဦးဖုန္းက ‘‘ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ေနရာေတြက လူျမင္ကြင္းေတြမွာျဖစ္ၿပီး တရားခံေတြကိုဖမ္းလို႔မမိတာေတြက ပိုၿပီးဆုိးရြားေစတာေပါ့။ ဒီလိုတရားခံေတြကို ဖမ္းလို႔မရဘူးဆိုတာေတြ က အားနည္းခ်က္တစ္ရပ္လို႔ ထင္တယ္’’ဟု ေျပာသည္။   

7Day News Journal