ISIS ၏ ေသြးထိုးမႈျဖင့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္

ISIS အဖြဲ႔က မြတ္စလင္တို႔၏ ရာမာဒန္ဥပုသ္လကို “ေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ေစသည့္ လ” တလ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲရန္ ၎တို႔ကို ေထာက္ခံသူမ်ားအား တိုက္တြန္းခဲ့ၿပီး ရက္အနည္းငယ္ အၾကာ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ ေန႔က ကမာၻေပၚရွိ တိုက္ႀကီး ၃ တိုက္၌ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ သည္။

ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႔က ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းရွိ ဓာတ္ေငြ႔စက္႐ံု တ႐ံုကို အစၥလာမ္မစ္လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ဆက္စပ္သူ တဦးက တိုက္ခိုက္သည့္အခ်ိန္တြင္ လူတဦး ေခါင္းျဖတ္ခံခဲ့ရသည္။ ကူ၀ိတ္ႏိုင္ငံရွိ Imam al-Sadeq ဗလီတြင္ ၀တ္ျပဳ ေနသူမ်ားကို လူငယ္တဦးက အေသခံ ဗံုးခြဲတိုက္ခိုက္ခဲ့သျဖင့္ လူ ၂၅ ဦးေသဆံုး၍ ၂၀၀ ခန္႔ ဒဏ္ရာရရွိခဲ့သည္။ တူနီးရွားႏိုင္ငံမွ အပန္းေျဖကမ္းေျခတခုတြင္ လူငယ္တေယာက္က ေသနတ္ ႏွင့္ ပစ္ခတ္ခဲ့သည့္ အတြက္ လူ ၃၈ ဦး ေသဆံုးခဲ့ၿပီး အမ်ားစုမွာ ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္။

ကူ၀ိတ္ ဗံုးခြဲမႈႏွင့္ တူနီးရွားမွ တိုက္ခိုက္မႈတို႔ အတြက္ ISIS အဖြဲ႔က ၎တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ သည္။ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံမွ တိုက္ခိုက္မႈကို ထုတ္ေဖာ္၀န္ခံသည့္ အဖြဲ႔အစည္း မရွိေသးပါ။

ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရမ်ားကလည္း အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ျပစ္တင္ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး သတိေပးမႈမ်ားလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ ၾကသည္။ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကလည္း တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္းႏွင့္ ေသဆံုး ရသူမ်ားအတြက္ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ကူ၀ိတ္တြင္ ဗလီကို အေသခံ ဗံုးေဖာက္ခြဲခဲ့သူမွာ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား ႏိုင္ငံသား လူငယ္ တဦး ျဖစ္သည္။ အဆိုပါလူငယ္၏ အမည္မွာ Fahd Suliman Abdul-Muhsen al-Qabaa ျဖစ္ၿပီး အေသခံ ဗံုးခြဲမႈ မျပဳလုပ္မီ နာရီ အနည္းငယ္ အလိုတြင္မွ ကူ၀ိတ္ေလဆိပ္သို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ ဟု ကူ၀ိတ္ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ဆိုသည္။ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယား ႏိုင္ငံ ျပည္ထဲေရးဌာနက ၎သည္ လံုၿခံဳေရး ဆိုင္ရာ ဌာနမ်ားတြင္ မွတ္တမ္းရွိသူ မဟုတ္ေၾကာင္းႏွင့္ ဇြန္လ ၂၅ ရက္ေန႔တြင္ ေဆာ္ဒီႏိုင္ငံမွ ဘာရိန္းႏိုင္ငံသို႔ ေလယာဥ္ျဖင့္ ထြက္ခြာသြား ခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ကူ၀ိတ္သို႔ သူေရာက္ရွိလာသည့္ အခ်ိန္တြင္ သူ႔ထံ၌ ကြန္ရက္တခု ရွိႏွင့္ၿပီး ျဖစ္သည္ဟု ယူဆထားၿပီး ကူညီခဲ့သူမ်ား၊ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သူမ်ားကို ရွာေဖြလွ်က္ရွိေၾကာင္း ျပည္ထဲေရး ၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ Adel Hashash က ကူ၀ိတ္ႏိုင္ငံပိုင္ ႐ုပ္သံဌာနသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ျပင္သစ္ႏိုင္ငံတြင္မႈ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႔ ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ နံနက္ ၁၀ နာရီခန္႔တြင္ ကုန္ပစၥည္း ပို႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းမွ ကားတစီးက ျပင္သစ္ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းမွ အေမရိကန္ပိုင္ ဓာတ္ေငြ႔ စက္႐ံုမွ ဓာတ္ေငြ႔အိုးမ်ား ထားရွိသည့္ေနရာကို ၀င္တိုက္ခဲ့သည့္ အတြက္ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ တိုက္ခိုက္ခဲ့သူသည္ ယခင္က လည္း ထိုစက္႐ံုသို႔ ပစၥည္းမ်ား လာေရာက္ ပို႔ေဆာင္ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္သည္ဟု ပါရီမွ အစိုးရ ေရွ႕ေနတဦး ျဖစ္ သည့္ Francois Molins က ထိုေန႔ ညေနပိုင္း တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ လံုၿခံဳေရး ကင္မရာ မွတ္တမ္းမ်ား အရ ဓာတ္ေငြ႔မ်ားသို ေလွာင္ထားသည့္ ေနရာသို႔ အရွိန္ျပင္းစြာ ေမာင္း၀င္သြားခဲ့ၿပီးေနာက္ ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားခဲ့သည္ ဟုလည္း သူက ေျပာသည္။

ေပါက္ကြဲမႈ ျဖစ္ပြားၿပီး ၅ မိနစ္ၾကာ၍ မီးသတ္အဖြဲ႔မ်ား ေရာက္ရွိလာသည့္ အခ်ိန္တြင္ အသက္ ၃၅ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္ေသာ အဆိုပါ တိုက္ခိုက္သူကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္။ သူက သူ႔ကိုယ္သူ မည္သူ ျဖစ္သည္ ဟု ေျပာျပရန္ ျငင္းဆန္ခဲ့ေသာ္လည္း စက္႐ံု၀န္ထမ္းမ်ားက သူ႔ကို သိေနၾကသည္။ ေနာက္ မ်ားမၾကာမီ အခ်ိန္တြင္ ေခါင္းျပတ္ေနသည့္ အေလာင္းတခုႏွင့္ ဓားတေခ်ာင္းကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္။ ေသဆံုးသူ၏ ဦးေခါင္းကို စက္႐ံု ဂိတ္၀အနီးတြင္ ေတြ႔ရွိခဲ့ရၿပီး ဦးေခါင္းကို “အလႅာအရွင္ မွလြဲ၍ တျခား ဘုရား မရွိ၊ မိုဟာမက္သည္ သူ၏ တမန္ေတာ္ ျဖစ္သည္” ဟူေသာ စာသားမ်ား ေရးသားထားသည္ အလံ ၂ ခုျဖင့္ ပတ္ထားဟု ဆိုသည္။

တိုက္ခိုက္ခဲ့သူ၏ အမည္မွာ Yassine Salhi ျဖစ္သည္ ဟု ျပင္သစ္ရဲအရာရွိ တဦးက AP သတင္းဌာနသို႔ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ ေခါင္းျဖတ္ခံခဲ့ရသူမွာ သူႏွင့္အတူ ပစၥည္း ပို႔ေဆာင္ေရး ကုမၸဏီတြင္ အလုပ္လုပ္ေနသူ ျဖစ္သည္ ဟု ရဲအရာရွိမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း အမည္ကို ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ျခင္း မရွိပါ။

ျပင္သစ္ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး Bernard Cazeneuve က Yassine Salhi သည္ ယခင္ ကတည္းက အစြန္း ေရာက္ လႈပ္ရွားမႈမ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္မႈ ရွိသည္ဟု သံသယ ရွိသျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာမွ ေစာင့္ၾကည့္ စံုစမ္းျခင္း ခံခဲ့ရသူတဦး ျဖစ္ေသာ္လည္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ၎ကို ေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ား ႐ုပ္သိမ္းခဲ့သည္ဟု သတင္း ေထာက္မ်ားကို ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

ထိုနည္းတူ ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ တူနီးရွားႏိုင္ငံမွ ကမာၻလွည့္ခရီးသည္မ်ား လာေရာက္ၾကသည့္ ကမ္းေျခ တခုတြင္ Seifeddine Rezgui အမည္ရွိ တူနီးရွား ေက်ာင္းသားတေယာက္က ေသနတ္ႏွင့္ ပစ္သတ္ခဲ့သည့္ အတြက္ အနည္းဆံုး လူ ၃၈ ဦး ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ Seifeddine Rezgui က ထီးႀကီး တလက္အတြင္းမွ AK-47 ေမာင္းျပန္ ေသနတ္ကို ဆြဲထုတ္ၿပီး အားလပ္ရက္ အပန္းေျဖရန္ ကမ္းေျခသို႔ ေရာက္ရွိလာသူမ်ားကို ပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

လံုၿခံဳေရး ဌာနမ်ားက Seifeddine Rezgui ကို ယခင္က မသိခဲ့ၾကပါ။ သို႔ေသာ္လည္း အဆိုပါျဖစ္ရပ္၏ ေနာက္ကြယ္ တြင္ ၎တို႔ ရွိေနေၾကာင္း Islamic State (IS) အဖြဲ႔က ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး Seifeddine Rezgui ၏ အမည္ကိုလည္း Abu Yahya al-Qayrawani ဟု ရည္ညႊန္းသံုးႏႈန္းခဲ့သည္။ Seifeddine Rezgui သည္ ဆီးရီးယား သို႔မဟုတ္ အီရတ္တြင္ တိုက္ခိုက္ ေနၾကေသာ စစ္ေသြးၾကြမ်ားႏွင့္ သြားေရာက္ ပူးေပါင္းခဲ့ ေၾကာင္း မေတြ႔ရသည့္သူ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္လည္း Seifeddine Rezgui ႏွင့္ သက္ဆိုင္သည္ဟု ယူဆရသည့္ လူမႈကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ Rap သီခ်င္းမ်ားႏွင့္ စပိန္ႏိုင္ငံမွ ရီးရယ္မက္ဒရစ္ ေဘာလံုးအသင္း အေၾကာင္းမ်ားႏွင့္ အတူ IS အဖြဲ႔ကို ေထာက္ခံေၾကာင္း ေရးသားခ်က္မ်ား၊ IS အဖြဲ႔၏ ၀ါဒျဖန္႔ ဗီဒီယိုမ်ား တင္ထားသည္ကို ေတြ႔ရွိရေၾကာင္း Telegraph သတင္းစာက ဆိုသည္။ သူ႔ကို သိကြ်မ္းသူမ်ားကမူ Seifeddine Rezgui သည္ ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ႔သူ၊ ေဒါသ မထြက္တတ္သူ၊ ရန္မျဖစ္ တတ္သူ၊ ဘရိတ္ဒန္႔စ္ ကျခင္းကို ႏွစ္သက္သူ တဦး ျဖစ္ ေၾကာင္း ဘီဘီစီ သတင္းဌာနသို႔ ေျပာခဲ့ၾကသည္။

Seifeddine Rezgui က ဗလီတခု အနီးမွ တိုက္ခန္းတခုတြင္ အျခားလူငယ္ ၄ ေယာက္ႏွင့္ အတူ ေနထိုင္ လွ်က္ ရွိေသာ္လည္း အဆိုပါဗလီသည္ သေဘာထားအလယ္အလတ္ က်လြန္းသည့္အတြက္ သူကအႀကိဳက္ မေတြ႔ဘဲ ပို၍ ျပင္းထန္သည့္ အစၥလမ္တရားမ်ား ေဟာသည့္ ဆင္းရဲသားရပ္ကြက္ တခုမွ ဗလီသို႔ သြား ေရာက္ ၀တ္ျပဳေလ့ရွိသည္ဟုလည္း ဘီဘီစီ သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

လတ္တေလာ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ၾကားတြင္ ဆက္သြယ္မႈ ရွိသည္ဟု သက္ေသျပႏိုင္စရာ အေထာက္အထား နည္းပါးေသာ္လည္း ISIS ၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ Abu Mohammad al-Adnani က သူတို႔ကို ေထာက္ခံသူမ်ားက လႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အရွိန္ျမွင့္ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ တိုက္တြန္းခဲ့ၿပီး မ်ားမၾကာမီ မွာပင္ ေပၚေပါက္ လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္။

“ေနရာတိုင္းတြင္ ရွိၾကေသာ မူဂ်ာဟစ္ဒင္ အေပါင္းတို႔ ရာမာဒန္ဥပုသ္လကို “ေဘးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ေစ မည့္ လ” တလအျဖစ္ ေျပာင္းလဲရန္ ထၾကြလႈပ္ရွားၾကပါ” ဟု သူက ဇြန္လ ၂၃ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာခဲ့သည္။ ဂ်ီဟတ္ဒ္ အတြက္ အေဆာတလွ်င္ လႈပ္ရွားၾကရန္လည္း တိုက္တြန္းခဲ့သည္။

လန္ဒန္အေျခစိုက္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ဖ်က္ေရး အဖြဲ႔အစည္း တခုျဖစ္သည့္ Quilliam Foundation မွ Charlie Winter က “ဒီတိုက္ခိုက္မႈေတြ ၾကားမွာ ဆက္သြယ္မႈ ရွိ မရွိ ဆိုတာ မသိရေပမယ့္ သူတို႔ဟာ တူညီတဲ့ သေဘာတရားတခုက လံႈ႕ေဆာ္ျခင္း ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္” ဟု ေျပာသည္။

ႏိုင္ငံတကာ စီးပြားေရး နည္းဗ်ဴဟာ အႀကံေပး လုပ္ငန္းတခု ျဖစ္သည့္ ISIS Global Strat မွ လံုၿခံဳေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ Olivier Guitta က “အၾကမ္းဖက္သမားေတြ၊ အစၥလာမ္မစ္ ၀ါဒီေတြက အာရပ္ေႏြဦးကို ျဖတ္သန္းခဲ့ၿပီး အဆင္ေျပေန တဲ့ ႏိုင္ငံေတြကို ပစ္မွတ္ထားခ်င္ ၾကတယ္။ အေနာက္တိုင္းက လူေတြ သူတို႔ ရဲ႕ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ အတြက္ စိုးရိမ္ ေၾကာက္လန္႔မႈေတြ ျဖစ္လာဖို႔က သူတို႔အတြက္ အေရးႀကီးပါ တယ္” ဟု ဆိုသည္။

ဇြန္လ ၂၆ ရက္ေန႔က တိုက္ခိုက္မႈမ်ားက ISIS သည္ တိုက္႐ိုက္ဆက္သြယ္မႈ မရွိလွ်င္ပင္ သူ႔ကို ေထာက္ခံ သူမ်ားကို တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္လာေအာင္ လံႈ႔ေဆာ္ႏိုင္စြမ္း ရွိေနေၾကာင္း ျပသေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု သူက ထပ္ေျပာသည္။ “သူတို႔မွာ ISIS အဖြဲ႔၀င္ မဟုတ္တဲ့ ေနာက္လိုက္ေတြ ရွိတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ လံႈ႔ေဆာ္ေပး မႈေတြကို နားေထာင္ရာကေန ဒီလူေတြဟာ ႐ုတ္တရက္ ထၿပီးေတာ့ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျပဳလုပ္ဖို႔ ျဖစ္လာၾကတယ္” ဟုလည္း Olivier Guitta က ဆိုသည္။

REF: BBC, Reuters, NBC News

ဧရာဝတီ