ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေရးပါသည့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို ႏိုဝင္ဘာလတြင္ က်င္းပရန္ စီစဥ္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ဥေရာပသမဂၢ ႏွင့္ ႏိုင္ငံ ၆ ႏိုင္ငံတို႔က လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ လာ ေစရန္ ၎တို႔က ကူညီေပးသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း အခိုင္အမာ ေျပာၾကားထားသည့္ ေၾကညာခ်က္ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ဒီမိုကေရစီကို လိုလားေထာက္ခံသူမ်ားက ေရြးေကာက္ပြဲသည္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာအတြင္း တႏိုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာျဖင့္ က်င္းပမည့္ ပထမဆံုးေသာ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ဖြယ္ရာရွိသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္လိမ့္ မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဘက္ေပါင္းစံုမွ စိန္ေခၚမႈမ်ား ဝိုင္းရံ ထားသကဲ့သို႔ စစ္အစိုးရကေရးဆြဲခဲ့သည့္ အလြန္အျငင္းပြားဖြယ္ရာျဖစ္ေသာ အေျခခံဥပေဒ၏ေအာက္တြင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာမည့္ အေျဖက ေသခ်ာစြာမတြက္ဆႏိုင္ေသးသည့္ အသြင္ျဖစ္ေနသည္။
ေၾကညာခ်က္ထြက္ေပၚလာၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီး အင္ဒ႐ူး ပက္ထရစ္ (Andrew Patrick) ႏွင့္ ေတြ႕ဆံု၍ ၿဗိတိန္အေနျဖင့္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည့္အေၾကာင္း ရင္း၊ ယခုႏွစ္အတြင္း ၎တို႔ ေတြ႕ျမင္လိုသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေအာင္ျမင္ မႈရရွိေရး အတြက္ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အတားအဆီးမ်ား အေၾကာင္းကို ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ အင္ဒ႐ူး ကပ္စပါက ေမးျမန္းထား ပါသည္။
ဧရာဝတီ ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပင္ဆင္မႈေတြမွာ ၿဗိတိန္က ဘယ္လိုအကူအညီေပးမွာလဲ။
အင္ဒ႐ူးပက္ထရစ္ ။ ။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ေျပာ ခ်င္တာကေတာ့ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ တခုျဖစ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ေျပာတာက ၿဗိတိန္ကိုပဲ ကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုတာပါပဲ။ တျခားႏိုင္ငံေတြအ တြက္ ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။
ၿဗိတိန္က အဓိက အခ်က္၂ ခုကို ေဆာင္ရြက္ ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ တကာ ေဖာင္ေဒးရွင္း (IFES) လို႔ ေခၚတဲ့ အဖြဲ႕ အစည္းကို အေထာက္အပံ့ ေပးေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါက တကမၻာလံုးမွာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လူသိမ်ားတဲ့ အစိုးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ အလုပ္က ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ကို အေထာက္အကူေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဘက္ေပါင္းစံုမွ စိန္ေခၚမႈမ်ား ဝိုင္းရံ ထားသကဲ့သို႔ စစ္အစိုးရကေရးဆြဲခဲ့သည့္ အလြန္အျငင္းပြားဖြယ္ရာျဖစ္ေသာ အေျခခံဥပေဒ၏ေအာက္တြင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာမည့္ အေျဖက ေသခ်ာစြာမတြက္ဆႏိုင္ေသးသည့္ အသြင္ျဖစ္ေနသည္။
ေၾကညာခ်က္ထြက္ေပၚလာၿပီး မၾကာမီမွာပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီး အင္ဒ႐ူး ပက္ထရစ္ (Andrew Patrick) ႏွင့္ ေတြ႕ဆံု၍ ၿဗိတိန္အေနျဖင့္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ရာတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည့္အေၾကာင္း ရင္း၊ ယခုႏွစ္အတြင္း ၎တို႔ ေတြ႕ျမင္လိုသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ ရည္ရြယ္ခ်က္ ေအာင္ျမင္ မႈရရွိေရး အတြက္ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ အတားအဆီးမ်ား အေၾကာင္းကို ဧရာဝတီ သတင္းေထာက္ အင္ဒ႐ူး ကပ္စပါက ေမးျမန္းထား ပါသည္။
ဧရာဝတီ ။ ။ ေရြးေကာက္ပြဲ ျပင္ဆင္မႈေတြမွာ ၿဗိတိန္က ဘယ္လိုအကူအညီေပးမွာလဲ။
အင္ဒ႐ူးပက္ထရစ္ ။ ။ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ေျပာ ခ်င္တာကေတာ့ ဒီေၾကညာခ်က္ဟာ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ တခုျဖစ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ေျပာတာက ၿဗိတိန္ကိုပဲ ကိုယ္စားျပဳတယ္ဆိုတာပါပဲ။ တျခားႏိုင္ငံေတြအ တြက္ ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။
ၿဗိတိန္က အဓိက အခ်က္၂ ခုကို ေဆာင္ရြက္ ေနပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံ တကာ ေဖာင္ေဒးရွင္း (IFES) လို႔ ေခၚတဲ့ အဖြဲ႕ အစည္းကို အေထာက္အပံ့ ေပးေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါက တကမၻာလံုးမွာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လူသိမ်ားတဲ့ အစိုးရ မဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတခု ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ အလုပ္က ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ ကို အေထာက္အကူေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါမွလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု က်င္းပႏိုင္ ဖို႔အတြက္ နည္းပညာစြမ္းရည္ ရရွိလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒုတိယပိုင္း အေနနဲ႔ေတာ့ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းေတြၾကားမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ တည္ေဆာက္ ႏိုင္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေပးေနပါတယ္။ ဒါမွလည္း သူတို႔ေတြ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာႏိုင္မွာ ျဖစ္
ပါတယ္။ ဒါက တကယ္ကို အေရးႀကီးပါ တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံျခားက ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ သူ အမ်ားႀကီး ရွိလာမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူဦးေရနဲ႔ ႏိႈင္း ယွဥ္မယ္ဆို ရင္ေတာ့ အလြန္နည္းတဲ့ အေရအတြက္ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အ စည္းေတြက အဓိကလုပ္ကိုင္ရ မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားက လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု သူ႔အခ်ိန္အတိုင္း ျဖစ္ေပၚလာေရး က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္လိုပဲ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ထိပ္တန္းဦးစားေပးစာရင္းမွာပါတယ္ လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ရဲ႕ အေနအထားကေရာ ဒီ အတိုင္းပဲ ရွိပါသလား။
ဟုတ္ပါတယ္။သေဘာတူညီခ်က္မွာ လက္မွတ္ ထိုးခဲ့သူတိုင္းက ဒီအတိုင္းပဲလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒီတိုင္းျပည္မွာ ရွိသူတိုင္းက ဒီလိုပဲျမင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ခံစားရပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အနည္းဆံုးေတာ့ သမၼတက ဒါကိုေျပာခဲ့ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္က လည္း ဒီလိုယူဆပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အခုႏွစ္ အတြင္းမွာ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု က်င္းပႏိုင္ေရးက ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲ ေရးအတြက္ လံုးဝ အဓိကက်တဲ့ အဆင့္တခုျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆထားပါတယ္။
အစိုးရက ဒီေရြးေကာက္ပြဲကို ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္အတန္းမီ က်င္းပေပးႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါ သလား။
တကယ္လို႔ အားလံုး ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ျဖစ္ သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တႏိုင္ငံလံုး အျပည့္အ ဝ ပါဝင္တဲ့၊ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခုကို ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပထမဆံုး က်င္းပႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိန္ေခၚ မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေရြးေကာက္ ပြဲ ကို ေထာက္ ခံေနရတဲ့ အေၾကာင္းေတြထဲက တခု က ဒီစိန္ေခၚမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ႀကိဳးစားတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါက ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အတြင္း ပထမဆံုး မွန္ကန္စြာက်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲပါ။ လံုးဝ ျပည့္ စံု ေကာင္းမြန္မွာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ႏိုင္ တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ထင္ပါတယ္။
အႀကီးဆံုး စိန္ေခၚမႈေတြက ဘာေတြပါလဲ။
ေထာက္ပံ့ပို႔ေဆာင္ေရးပိုင္းဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈ တခ်ိဳ႕ကိုပဲ ျပရပါမယ္။ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တခ်ိဳ႕က အရမ္း ေဝးလံပါတယ္။ အဲဒီေနရာေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပဖို႔အတြက္ အလြန္အေျခခံ က်တဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြရွိပါတယ္။
က်ေနာ္ၾကားေနရတဲ့ အႀကီးဆံုး စိန္ေခၚမႈေတြထဲက တခုကေတာ့ ႀကိဳတင္မဲကိစၥပါပဲ။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ ပြဲက ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ေလာက္စရာ မျဖစ္ခဲ့တာကလည္း ဒီကိစၥေၾကာင့္ပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ႀကိဳတင္မဲကို ရလဒ္ကို ေျပာင္းလဲ ဖို႔အတြက္ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါက လူတိုင္းသိတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တုန္းက က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေၾကာင္းကို လူအေျမာက္အျမားက ေျပာျပခဲ့ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ တို႔ လုပ္ရမယ့္ အရာေတြထဲက တခုက ဒီတႀကိမ္မွာ ဒီလိုျပႆနာ ထပ္ျဖစ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ သံသယ ေျပေပ်ာက္ေစဖို႔ အတူတကြ ႀကိဳးစားၿပီး လုပ္ၾကဖို႔ပါပဲ။
ႀကိဳတင္မဲစနစ္ကို ခြင့္ျပဳေပးသင့္တယ္လို႔ ထင္ ပါသလား။
ႀကိဳတင္မဲစနစ္က ေရြးေကာက္ပြဲေတြရဲ႕ သာမန္ အစိတ္အပိုင္းတခုပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ရွိသင့္၊ မရွိသင့္ ဆိုတာက အေၾကာင္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္လိုျဖစ္ တာလဲ ဆိုတာနဲ႔ အလြဲသံုးစားမလုပ္ဘူးဆိုတာကို ျပည္သူေတြက ယံုၾကည္လက္ခံေအာင္ လုပ္ရမယ့္ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။
အစပိုင္းမွာ က်ေနာ္ မေျပာခဲ့တာတခ်ိဳ႕ကို ေျပာရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ေၾကညာခ်က္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဘာျဖစ္ လို႔ ထုတ္ျပန္ရသလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ပါ။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အေၾကာင္း ျပခ်က္ ၂ ခု ရွိပါတယ္။ ပထမ အခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘာေတြလုပ္ေနတယ္ဆိုတာကို လူအေျမာက္အျမားက စိတ္ ဝင္စားၾကပါတယ္။ ဒီ ေၾကညာခ်က္က က်ေနာ္တို႔ဘာလုပ္ေနတယ္ဆိုတာကို အျပည့္အစံု ေဖာ္ျပ တာျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ကို အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တဲ့ ဒုတိယ အေၾကာင္းကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ မဲေပး တဲ့ ေန႔တခုသက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ မဲေပးတဲ့ေန႔အထိ အခ်ိန္ အားလံုး အက်ံဳးဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေၾကညာခ်က္က က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ဆိုတာကို ေျပာျပ တာျဖစ္ပါတယ္။ မဲေပးတဲ့ေန႔အထိ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ၾကည့္ေနပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ႕၊ အထူး သျဖင့္ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးရဲ႕ သမာသမတ္ ရွိမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ ရွိပါသလား။ သူက အရင္က အာဏာရ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္မႈ ရွိခဲ့သလို လတ္တေလာမွာလည္း သူက ေမးခြန္း ထုတ္ခ်င္စရာ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
လူေတြ ဒီအေၾကာင္းကိုေျပာေနၾကတာ က်ေနာ္ ၾကားပါတယ္။ က်ေနာ္ သူနဲ႔ အႀကိမ္ေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ား ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္နဲ႔ အေျခခံက်က် ပံုမွန္ အလုပ္လုပ္ေနသူေတြလည္း က်ေနာ္တို႔မွာ ရွိပါတယ္။ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ အမွန္တ ကယ္အားျဖင့္ တကယ္လို႔ သူက ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒစည္းကမ္းေတြအတိုင္း သြား ေနတယ္လို႔ ခင္ဗ်ား က ျမင္မယ္ဆိုရင္ အခုခ်ိန္အထိ သူလုပ္ခဲ့တာေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုရမယ့္အရာ ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြ၊ ေျပာခဲ့တဲ့ စကားေတြက ခင္ဗ်ားက ယံုၾကည္စိတ္ခ် ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခုကို လိုခ်င္မယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ား လိုမယ့္ အရာေတြပါပဲ။ သူက IFES လိုမ်ိဳး ႏိုင္ငံ တကာ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အလြန္နီးကပ္စြာ အလုပ္ လုပ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း ေတြနဲ႔လည္း ပိုၿပီးနီးကပ္စြာ အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္။ ဒါက တကယ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။
အခု ၆ လ လိုပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ တို႔ ဘာမွ ႀကိဳတင္တြက္ဆမထားပါဘူး။ အေျခအေနေတြ က ေျပာင္းလဲတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုခ်ိန္အထိေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္နဲ႔ အလုပ္ လုပ္ရတာ အဆင္ေျပ တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ သူတို႔ ျဖစ္ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာတဲ့ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ တ ခုျဖစ္လာေအာင္ က်ေနာ္တို႔အကူအညီ ေပးႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ တူတူပဲ ယူဆပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တခ်ိဳ႕က ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒နဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ စိုးရိမ္ေနၾကတာကိုေရာ နားလည္မိပါ သလား။
သူထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ေၾကညာခ်က္တခ်ိဳ႕က က်ေနာ္ တို႔ လက္ခံႏိုင္စရာ မဟုတ္တာ ထင္ရွားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း သူေျပာ ခဲ့တာတခ်ိဳ႕ကို လက္မခံၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူ ဘာေတြ လုပ္ၿပီး ခဲ့တယ္ ဆိုတာကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒအရသူလုပ္ခဲ့တာေတြ က ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ အေလးထားေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
က်ေနာ္ ျမင္ရသေလာက္ကေတာ့ အခုအခ်ိန္ မွာ အဓိကႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီးေတြက သူ႔ကို ႏုတ္ထြက္ ေပး ဖို႔ ေတာင္းဆိုတာမရွိေသးပါဘူး။ NLD အပါ အဝင္ သူတို႔က ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္ မရွင္နဲ႔ အလုပ္လုပ္မယ့္ ပံုမ်ိဳးရွိပါတယ္။ သူတို႔က ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္သူေတြပါ။
ဒုတိယပိုင္း အေနနဲ႔ေတာ့ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းေတြၾကားမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ တည္ေဆာက္ ႏိုင္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေပးေနပါတယ္။ ဒါမွလည္း သူတို႔ေတြ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာႏိုင္မွာ ျဖစ္
ပါတယ္။ ဒါက တကယ္ကို အေရးႀကီးပါ တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံျခားက ေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ သူ အမ်ားႀကီး ရွိလာမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားေပမယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လူဦးေရနဲ႔ ႏိႈင္း ယွဥ္မယ္ဆို ရင္ေတာ့ အလြန္နည္းတဲ့ အေရအတြက္ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဒသခံ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အ စည္းေတြက အဓိကလုပ္ကိုင္ရ မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာလအတြင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္ အိုဘားမားက လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု သူ႔အခ်ိန္အတိုင္း ျဖစ္ေပၚလာေရး က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္လိုပဲ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ ထိပ္တန္းဦးစားေပးစာရင္းမွာပါတယ္ လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ရဲ႕ အေနအထားကေရာ ဒီ အတိုင္းပဲ ရွိပါသလား။
ဟုတ္ပါတယ္။သေဘာတူညီခ်က္မွာ လက္မွတ္ ထိုးခဲ့သူတိုင္းက ဒီအတိုင္းပဲလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒီတိုင္းျပည္မွာ ရွိသူတိုင္းက ဒီလိုပဲျမင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ ခံစားရပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အနည္းဆံုးေတာ့ သမၼတက ဒါကိုေျပာခဲ့ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္က လည္း ဒီလိုယူဆပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အခုႏွစ္ အတြင္းမွာ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု က်င္းပႏိုင္ေရးက ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲ ေရးအတြက္ လံုးဝ အဓိကက်တဲ့ အဆင့္တခုျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆထားပါတယ္။
အစိုးရက ဒီေရြးေကာက္ပြဲကို ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္အတန္းမီ က်င္းပေပးႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါ သလား။
တကယ္လို႔ အားလံုး ေခ်ာေခ်ာေမာေမာ ျဖစ္ သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တႏိုင္ငံလံုး အျပည့္အ ဝ ပါဝင္တဲ့၊ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခုကို ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာ ပထမဆံုး က်င္းပႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ စိန္ေခၚ မႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေရြးေကာက္ ပြဲ ကို ေထာက္ ခံေနရတဲ့ အေၾကာင္းေတြထဲက တခု က ဒီစိန္ေခၚမႈေတြကို ေျဖရွင္းဖို႔ႀကိဳးစားတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါက ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အတြင္း ပထမဆံုး မွန္ကန္စြာက်င္းပတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲပါ။ လံုးဝ ျပည့္ စံု ေကာင္းမြန္မွာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ ျဖစ္ႏိုင္ တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ထင္ပါတယ္။
အႀကီးဆံုး စိန္ေခၚမႈေတြက ဘာေတြပါလဲ။
ေထာက္ပံ့ပို႔ေဆာင္ေရးပိုင္းဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈ တခ်ိဳ႕ကိုပဲ ျပရပါမယ္။ ဒီတိုင္းျပည္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း တခ်ိဳ႕က အရမ္း ေဝးလံပါတယ္။ အဲဒီေနရာေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပဖို႔အတြက္ အလြန္အေျခခံ က်တဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြရွိပါတယ္။
က်ေနာ္ၾကားေနရတဲ့ အႀကီးဆံုး စိန္ေခၚမႈေတြထဲက တခုကေတာ့ ႀကိဳတင္မဲကိစၥပါပဲ။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ ပြဲက ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ေလာက္စရာ မျဖစ္ခဲ့တာကလည္း ဒီကိစၥေၾကာင့္ပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ႀကိဳတင္မဲကို ရလဒ္ကို ေျပာင္းလဲ ဖို႔အတြက္ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါက လူတိုင္းသိတဲ့ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္တုန္းက က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေၾကာင္းကို လူအေျမာက္အျမားက ေျပာျပခဲ့ၾကပါတယ္။ က်ေနာ္ တို႔ လုပ္ရမယ့္ အရာေတြထဲက တခုက ဒီတႀကိမ္မွာ ဒီလိုျပႆနာ ထပ္ျဖစ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူးလို႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ သံသယ ေျပေပ်ာက္ေစဖို႔ အတူတကြ ႀကိဳးစားၿပီး လုပ္ၾကဖို႔ပါပဲ။
ႀကိဳတင္မဲစနစ္ကို ခြင့္ျပဳေပးသင့္တယ္လို႔ ထင္ ပါသလား။
ႀကိဳတင္မဲစနစ္က ေရြးေကာက္ပြဲေတြရဲ႕ သာမန္ အစိတ္အပိုင္းတခုပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ရွိသင့္၊ မရွိသင့္ ဆိုတာက အေၾကာင္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဘယ္လိုျဖစ္ တာလဲ ဆိုတာနဲ႔ အလြဲသံုးစားမလုပ္ဘူးဆိုတာကို ျပည္သူေတြက ယံုၾကည္လက္ခံေအာင္ လုပ္ရမယ့္ ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။
အစပိုင္းမွာ က်ေနာ္ မေျပာခဲ့တာတခ်ိဳ႕ကို ေျပာရမယ္ ထင္ပါတယ္။ ေၾကညာခ်က္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ဘာျဖစ္ လို႔ ထုတ္ျပန္ရသလဲဆိုတဲ့ အေၾကာင္း ပါ။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အေၾကာင္း ျပခ်က္ ၂ ခု ရွိပါတယ္။ ပထမ အခ်က္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘာေတြလုပ္ေနတယ္ဆိုတာကို လူအေျမာက္အျမားက စိတ္ ဝင္စားၾကပါတယ္။ ဒီ ေၾကညာခ်က္က က်ေနာ္တို႔ဘာလုပ္ေနတယ္ဆိုတာကို အျပည့္အစံု ေဖာ္ျပ တာျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ကို အေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္တဲ့ ဒုတိယ အေၾကာင္းကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ မဲေပး တဲ့ ေန႔တခုသက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာ မဲေပးတဲ့ေန႔အထိ အခ်ိန္ အားလံုး အက်ံဳးဝင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေၾကညာခ်က္က က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီ ဆိုတာကို ေျပာျပ တာျဖစ္ပါတယ္။ မဲေပးတဲ့ေန႔အထိ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ၾကည့္ေနပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ရဲ႕၊ အထူး သျဖင့္ ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ ဦးတင္ေအးရဲ႕ သမာသမတ္ ရွိမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ ရွိပါသလား။ သူက အရင္က အာဏာရ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္မႈ ရွိခဲ့သလို လတ္တေလာမွာလည္း သူက ေမးခြန္း ထုတ္ခ်င္စရာ ေၾကညာခ်က္ေတြ ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
လူေတြ ဒီအေၾကာင္းကိုေျပာေနၾကတာ က်ေနာ္ ၾကားပါတယ္။ က်ေနာ္ သူနဲ႔ အႀကိမ္ေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ား ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္နဲ႔ အေျခခံက်က် ပံုမွန္ အလုပ္လုပ္ေနသူေတြလည္း က်ေနာ္တို႔မွာ ရွိပါတယ္။ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲေတြ က်င္းပေပးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားတယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ အမွန္တ ကယ္အားျဖင့္ တကယ္လို႔ သူက ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒစည္းကမ္းေတြအတိုင္း သြား ေနတယ္လို႔ ခင္ဗ်ား က ျမင္မယ္ဆိုရင္ အခုခ်ိန္အထိ သူလုပ္ခဲ့တာေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုရမယ့္အရာ ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ ထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြ၊ ေျပာခဲ့တဲ့ စကားေတြက ခင္ဗ်ားက ယံုၾကည္စိတ္ခ် ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခုကို လိုခ်င္မယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ား လိုမယ့္ အရာေတြပါပဲ။ သူက IFES လိုမ်ိဳး ႏိုင္ငံ တကာ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ အလြန္နီးကပ္စြာ အလုပ္ လုပ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္း ေတြနဲ႔လည္း ပိုၿပီးနီးကပ္စြာ အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္။ ဒါက တကယ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။
အခု ၆ လ လိုပါေသးတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္ တို႔ ဘာမွ ႀကိဳတင္တြက္ဆမထားပါဘူး။ အေျခအေနေတြ က ေျပာင္းလဲတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုခ်ိန္အထိေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္နဲ႔ အလုပ္ လုပ္ရတာ အဆင္ေျပ တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ သူတို႔ ျဖစ္ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာတဲ့ ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ တ ခုျဖစ္လာေအာင္ က်ေနာ္တို႔အကူအညီ ေပးႏိုင္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ တူတူပဲ ယူဆပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တခ်ိဳ႕က ေကာ္မရွင္ဥကၠ႒နဲ႔ ပတ္ သက္လို႔ စိုးရိမ္ေနၾကတာကိုေရာ နားလည္မိပါ သလား။
သူထုတ္ျပန္ခဲ့တဲ့ေၾကညာခ်က္တခ်ိဳ႕က က်ေနာ္ တို႔ လက္ခံႏိုင္စရာ မဟုတ္တာ ထင္ရွားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ သူ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း သူေျပာ ခဲ့တာတခ်ိဳ႕ကို လက္မခံၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူ ဘာေတြ လုပ္ၿပီး ခဲ့တယ္ ဆိုတာကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ ၾကည့္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဥပေဒအရသူလုပ္ခဲ့တာေတြ က ေကာင္းတယ္လို႔ က်ေနာ္ အေလးထားေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
က်ေနာ္ ျမင္ရသေလာက္ကေတာ့ အခုအခ်ိန္ မွာ အဓိကႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီးေတြက သူ႔ကို ႏုတ္ထြက္ ေပး ဖို႔ ေတာင္းဆိုတာမရွိေသးပါဘူး။ NLD အပါ အဝင္ သူတို႔က ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္ မရွင္နဲ႔ အလုပ္လုပ္မယ့္ ပံုမ်ိဳးရွိပါတယ္။ သူတို႔က ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မယ့္သူေတြပါ။
ဒါေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ဟာ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း ဟုတ္လား၊ မဟုတ္ဘူးလား ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔ရဲ႕ အသံကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ နားေထာင္ရပါမယ္။
White Card ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြရဲ႕ မဲေပးခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၿဗိတိန္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္က ဘယ္လိုရွိပါ သလဲ။
ဒါက အလြန္အျငင္းပြားဖြယ္ရာကိစၥတခု ျဖစ္ ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒါက မဲေပးတာနဲ႔ မဆိုင္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီထက္ ပိုၿပီးႀကီးမားတဲ့ ျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာ ဘယ္သူကႏိုင္ငံသား ျဖစ္သင့္ တယ္။ ဘယ္သူက မျဖစ္သင့္ဘူးဆိုတာက ပိုႀကီးတဲ့ ျပႆနာလို႔ က်ေနာ္တို႔ထင္ပါတယ္။ ရခိုင္ ျပည္နယ္အတြက္လည္း အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြကို အင္တာဗ်ဴး အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ခင္ဗ်ားရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ ဖက္ေတြကို က်ေနာ္ ရွည္ရွည္လ်ားလ်ား ေျပာျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။
ဒီကိစၥကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားက ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ မဲေပးခြင့္မရွိတာက ပံုမွန္ အေၾကာင္း တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သင့္သူဟာ မဲေပးႏိုင္တဲ့အခြင့္အေရး ရွိရမွာျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ ဒါက ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပိုႀကီးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ၿပီးေတာ့ မဲေပးခြင့္က အဲဒါရဲ႕တ စိတ္တပိုင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေျခခံဥပေဒက စစ္တပ္ကို အာဏာထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ေပးထားၿပီးေတာ့ အေရးေပၚ အေျခအေနေတြ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေရႊ႕ဆိုင္းႏိုင္ေျခေတြ ရွိေနတယ္။ ဒီလို ျဖစ္သြားႏိုင္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္မႈရွိပါ သလား။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ႐ုတ္တရက္ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ တျခားေသာ ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈ အလားအလာေတြ ရွိေနပါတယ္။
က်ေနာ္နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးမႈ ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရးအတြက္ ကူညီေပးဖို႔ ရည္ရြယ္ ထားေၾကာင္း သူတို႔က အခိုင္အမာ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြ ဘာေၾကာင့္ စိုးရိမ္တယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ နားလည္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ စိုးရိမ္ သလို ျဖစ္လာခဲ့ရင္ က်ေနာ္တို႔ သိထားတဲ့အတိုင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အဆံုးသတ္သြားပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ ဆက္ဆံ ေရးေတြ အပါအဝင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ ကာလအတြင္းမွာ ရရွိခဲ့တဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့အ ရာေတြ အားလံုးဟာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေျပာင္း လဲသြားရပါလိမ့္မယ္။ ဒီအ တိုင္း ျဖစ္လာဖြယ္ရွိတယ္လို႔ လူမ်ားစုက ေျပာေနၾကလိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ပါဘူး။
ဒီႏိုင္ငံရဲ႕သမိုင္းက အလြန္ ႐ႈပ္ေထြးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရာတိုင္းကိုေတာ့ ျငင္းပယ္လို႔ မရပါဘူး။ ဒါေပ မယ့္ က်ေနာ္တို႔ အာ႐ံုစူးစိုက္ထားတာက အစိုးရ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေတြကို ကူညီအားေပး ဖို႔ပါ။ ဒါမွလည္း ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု ရႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
တကယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ေရႊ႕ဆိုင္း လိုက္ရင္ ဒါမွမဟုတ္ က်င္းပခဲ့ေပမယ့္ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္စရာ မျဖစ္ခဲ့ရင္ ျမန္မာႏို္င္ငံနဲ႔ ၿဗိတိန္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးက ဘယ္လို ေျပာင္းသြားႏိုင္ပါသလဲ။
ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ရလဒ္ေတြက အမ်ားႀကီး ရွိႏိုင္ ပါတယ္။ အဆိုးဆံုး အေျခအေန ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေနအထားက လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ ၄ ႏွစ္ေလာက္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မစတင္မီ ကာလနဲ႔ အလားတူ အေျခအေနကို ျပန္ေရာက္သြား ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ဒီအေၾကာင္းကို အေလးမေပး ခ်င္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္စရာ ေရြးေကာက္ပြဲ တခု ရွိလာဖို႔၊ ေရွ႕ ကိုဆက္သြားဖို႔၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြ ဆက္ လက္ျဖစ္ေပၚေနဖို႔ အခြင့္အေရးတခု ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ အဆိုးဘက္က ျဖစ္ႏိုင္ေျခေတြ အေပၚမွာ အေလးမေပး ခ်င္ပါဘူး။ က်ေနာ့္ရဲ႕အျမင္ မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ အစိုးရအဖြဲ႕ထဲက လူေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ ပြဲ ေကာ္မရွင္တို႔ကေတာ့ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခုရွိလာဖို႔ကို အာ႐ံုစိုက္ၾကပါ တယ္။ ေနာက္ျပန္သြားဖို႔ အာ႐ံု မထားၾကပါဘူး။
ေရြးေကာက္ပြဲမွာပါဝင္ေရးအတြက္ NLD က မဆံုးျဖတ္ရေသးဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျမန္ မာႏိုင္ငံက အႀကီးဆံုး အတိုက္အခံပါတီ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ေရးက ဘယ္ေလာက္အထိ အေရးႀကီး ပါသလဲ။
သူတို႔ ဘာေျပာသလဲဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္။ ဒါက ျပည္သူေတြမွာ ေရြးခ်ယ္ ခြင့္ရွိတဲ့ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္စရာေရြးေကာက္ပြဲေတြ အတြက္ အေရးပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ ေနာက္ထပ္ ၃ လ သို႔မဟုတ္ ၄ လ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ဘယ္ေနရာကို ေရာက္မလဲဆိုတာ က်ေနာ္ တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ အခု က်ေနာ္တို႔မွာ အေျခခံအခ်က္ေတြ ရွိေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာဘက္ျခမ္းကလည္း အစီအစဥ္တက် ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတလုပ္လို႔မရ ေအာင္ တားျမစ္ထားတဲ့ အေျခခံဥပေဒက ပုဒ္မ ၅၉ (စ) နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လို သေဘာထားပါ သလဲ။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အေနအထားကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ျပည္သူေတြမွာ သူတို႔လိုခ်င္ တဲ့ သမၼတကို တဖက္သတ္ ခ်န္လွပ္ျခင္း မခံရဘဲ ရႏိုင္တဲ့အခြင့္အေရးရွိသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆပါ တယ္။ ဒီ အေခ်အတင္ ျငင္းခံုမႈက အခုထိ ဆက္ရွိေနတုန္းပါပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲ စကား စစ္ထိုးပြဲနဲ႔ တူတယ္ လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ တိတိက်က်ေတာ့ မတူဘူးေပါ့။ အမွန္အတိုင္း ေျပာရရင္ အခုထုတ္ျပန္ ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္က တျခား အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့အေၾကာင္း မေရးေစခ်င္ပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္က က်ေနာ္တို႔ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေျပာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အခုကိစၥကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေန႔ အထိ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရဲ႕ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရမႈ အေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ကိစၥကေတာ့ အဲဒီေနာက္ မွာ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြက ဆက္ စပ္ မေနဘူးလား။
ဆက္စပ္ေနပါတယ္။
ဒီကိစၥက ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ ယံုၾကည္ လက္ခံ ႏိုင္စရာျဖစ္မႈကို တိုင္းတာႏိုင္တဲ့ အရာျဖစ္ပါသလား။
ေကာင္းပါၿပီ။ ဒါက အစိုးရရဲ႕ တရားဝင္ျဖစ္မႈနဲ႔ ဆိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါ တယ္။ ဆႏၵမဲေပးတာက ယံု ၾကည္ စိတ္ခ်စရာ ျဖစ္ရပါမယ္။ အဲဒါမွ ျပည္ သူ ေတြက ထြက္ေပၚလာတဲ့ အစိုးရဟာ တရားဝင္ အစိုးရ တခု ျဖစ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ဒုတိယပိုင္း အေနနဲ႔ ၅၉ (စ)ကိစၥ ျဖစ္လာ မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ တကယ္ လို႔ ျပည္သူေတြက သူတို႔မဲေပးတာက အစိုးရတခု၊ ရလာတာက တျခားတခုျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆၾကတဲ့ အေျခအေနတခု ျဖစ္လာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပႆနာ ရွိလာ ပါလိ္မ့္မယ္။
ဧရာဝတီ
White Card ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြရဲ႕ မဲေပးခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ၿဗိတိန္ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္က ဘယ္လိုရွိပါ သလဲ။
ဒါက အလြန္အျငင္းပြားဖြယ္ရာကိစၥတခု ျဖစ္ ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒါက မဲေပးတာနဲ႔ မဆိုင္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ အဲဒီထက္ ပိုၿပီးႀကီးမားတဲ့ ျပႆနာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံမွာ ဘယ္သူကႏိုင္ငံသား ျဖစ္သင့္ တယ္။ ဘယ္သူက မျဖစ္သင့္ဘူးဆိုတာက ပိုႀကီးတဲ့ ျပႆနာလို႔ က်ေနာ္တို႔ထင္ပါတယ္။ ရခိုင္ ျပည္နယ္အတြက္လည္း အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ကိစၥ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းေတြကို အင္တာဗ်ဴး အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ခင္ဗ်ားရဲ႕ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ ဖက္ေတြကို က်ေနာ္ ရွည္ရွည္လ်ားလ်ား ေျပာျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။
ဒီကိစၥကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားက ႏိုင္ငံသား မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ မဲေပးခြင့္မရွိတာက ပံုမွန္ အေၾကာင္း တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္သင့္သူဟာ မဲေပးႏိုင္တဲ့အခြင့္အေရး ရွိရမွာျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ ဒါက ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပိုႀကီးတဲ့ ကိစၥျဖစ္ၿပီးေတာ့ မဲေပးခြင့္က အဲဒါရဲ႕တ စိတ္တပိုင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေျခခံဥပေဒက စစ္တပ္ကို အာဏာထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ေပးထားၿပီးေတာ့ အေရးေပၚ အေျခအေနေတြ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲကို ေရႊ႕ဆိုင္းႏိုင္ေျခေတြ ရွိေနတယ္။ ဒီလို ျဖစ္သြားႏိုင္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္မႈရွိပါ သလား။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ ႐ုတ္တရက္ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေနတာနဲ႔ တျခားေသာ ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရး မတည္ၿငိမ္မႈ အလားအလာေတြ ရွိေနပါတယ္။
က်ေနာ္နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးမႈ ေတြမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပေရးအတြက္ ကူညီေပးဖို႔ ရည္ရြယ္ ထားေၾကာင္း သူတို႔က အခိုင္အမာ ေျပာၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူေတြ ဘာေၾကာင့္ စိုးရိမ္တယ္ဆိုတာကို က်ေနာ္ နားလည္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ တကယ္လို႔ စိုးရိမ္ သလို ျဖစ္လာခဲ့ရင္ က်ေနာ္တို႔ သိထားတဲ့အတိုင္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး အဆံုးသတ္သြားပါမယ္။ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ ဆက္ဆံ ေရးေတြ အပါအဝင္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ ကာလအတြင္းမွာ ရရွိခဲ့တဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့အ ရာေတြ အားလံုးဟာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းယူလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေျပာင္း လဲသြားရပါလိမ့္မယ္။ ဒီအ တိုင္း ျဖစ္လာဖြယ္ရွိတယ္လို႔ လူမ်ားစုက ေျပာေနၾကလိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္ မထင္ပါဘူး။
ဒီႏိုင္ငံရဲ႕သမိုင္းက အလြန္ ႐ႈပ္ေထြးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အရာတိုင္းကိုေတာ့ ျငင္းပယ္လို႔ မရပါဘူး။ ဒါေပ မယ့္ က်ေနာ္တို႔ အာ႐ံုစူးစိုက္ထားတာက အစိုးရ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ေတြကို ကူညီအားေပး ဖို႔ပါ။ ဒါမွလည္း ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခု ရႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
တကယ္လို႔ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ေရႊ႕ဆိုင္း လိုက္ရင္ ဒါမွမဟုတ္ က်င္းပခဲ့ေပမယ့္ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္စရာ မျဖစ္ခဲ့ရင္ ျမန္မာႏို္င္ငံနဲ႔ ၿဗိတိန္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးက ဘယ္လို ေျပာင္းသြားႏိုင္ပါသလဲ။
ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ ရလဒ္ေတြက အမ်ားႀကီး ရွိႏိုင္ ပါတယ္။ အဆိုးဆံုး အေျခအေန ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အေနအထားက လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ ၄ ႏွစ္ေလာက္က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မစတင္မီ ကာလနဲ႔ အလားတူ အေျခအေနကို ျပန္ေရာက္သြား ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္ ဒီအေၾကာင္းကို အေလးမေပး ခ်င္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ ယံုၾကည္လက္ခံႏိုင္စရာ ေရြးေကာက္ပြဲ တခု ရွိလာဖို႔၊ ေရွ႕ ကိုဆက္သြားဖို႔၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈေတြ ဆက္ လက္ျဖစ္ေပၚေနဖို႔ အခြင့္အေရးတခု ရွိတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ အဆိုးဘက္က ျဖစ္ႏိုင္ေျခေတြ အေပၚမွာ အေလးမေပး ခ်င္ပါဘူး။ က်ေနာ့္ရဲ႕အျမင္ မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ၊ အစိုးရအဖြဲ႕ထဲက လူေတြနဲ႔ ေရြးေကာက္ ပြဲ ေကာ္မရွင္တို႔ကေတာ့ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတခုရွိလာဖို႔ကို အာ႐ံုစိုက္ၾကပါ တယ္။ ေနာက္ျပန္သြားဖို႔ အာ႐ံု မထားၾကပါဘူး။
ေရြးေကာက္ပြဲမွာပါဝင္ေရးအတြက္ NLD က မဆံုးျဖတ္ရေသးဘူးလို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ျမန္ မာႏိုင္ငံက အႀကီးဆံုး အတိုက္အခံပါတီ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ေရးက ဘယ္ေလာက္အထိ အေရးႀကီး ပါသလဲ။
သူတို႔ ဘာေျပာသလဲဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္။ ဒါက ျပည္သူေတြမွာ ေရြးခ်ယ္ ခြင့္ရွိတဲ့ ယံုၾကည္ လက္ခံႏိုင္စရာေရြးေကာက္ပြဲေတြ အတြက္ အေရးပါတယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ ေနာက္ထပ္ ၃ လ သို႔မဟုတ္ ၄ လ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ဘယ္ေနရာကို ေရာက္မလဲဆိုတာ က်ေနာ္ တို႔ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္။ အနည္းဆံုးေတာ့ အခု က်ေနာ္တို႔မွာ အေျခခံအခ်က္ေတြ ရွိေနပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ နည္းပညာဆိုင္ရာဘက္ျခမ္းကလည္း အစီအစဥ္တက် ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတလုပ္လို႔မရ ေအာင္ တားျမစ္ထားတဲ့ အေျခခံဥပေဒက ပုဒ္မ ၅၉ (စ) နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘယ္လို သေဘာထားပါ သလဲ။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ အေနအထားကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ျပည္သူေတြမွာ သူတို႔လိုခ်င္ တဲ့ သမၼတကို တဖက္သတ္ ခ်န္လွပ္ျခင္း မခံရဘဲ ရႏိုင္တဲ့အခြင့္အေရးရွိသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယူဆပါ တယ္။ ဒီ အေခ်အတင္ ျငင္းခံုမႈက အခုထိ ဆက္ရွိေနတုန္းပါပဲ။ ေရြးေကာက္ပြဲ စကား စစ္ထိုးပြဲနဲ႔ တူတယ္ လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပ မယ့္ တိတိက်က်ေတာ့ မတူဘူးေပါ့။ အမွန္အတိုင္း ေျပာရရင္ အခုထုတ္ျပန္ ခဲ့တဲ့ ေၾကညာခ်က္က တျခား အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေၾကညာခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့အေၾကာင္း မေရးေစခ်င္ပါဘူး။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အရင္က က်ေနာ္တို႔ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေျပာခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အခုကိစၥကေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲေန႔ အထိ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြရဲ႕ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရမႈ အေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ပုဒ္မ ၅၉ (စ) ကိစၥကေတာ့ အဲဒီေနာက္ မွာ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြက ဆက္ စပ္ မေနဘူးလား။
ဆက္စပ္ေနပါတယ္။
ဒီကိစၥက ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕ ယံုၾကည္ လက္ခံ ႏိုင္စရာျဖစ္မႈကို တိုင္းတာႏိုင္တဲ့ အရာျဖစ္ပါသလား။
ေကာင္းပါၿပီ။ ဒါက အစိုးရရဲ႕ တရားဝင္ျဖစ္မႈနဲ႔ ဆိုင္တယ္လို႔ က်ေနာ္ထင္ပါ တယ္။ ဆႏၵမဲေပးတာက ယံု ၾကည္ စိတ္ခ်စရာ ျဖစ္ရပါမယ္။ အဲဒါမွ ျပည္ သူ ေတြက ထြက္ေပၚလာတဲ့ အစိုးရဟာ တရားဝင္ အစိုးရ တခု ျဖစ္တယ္လို႔ သတ္မွတ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ဒုတိယပိုင္း အေနနဲ႔ ၅၉ (စ)ကိစၥ ျဖစ္လာ မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္။ တကယ္ လို႔ ျပည္သူေတြက သူတို႔မဲေပးတာက အစိုးရတခု၊ ရလာတာက တျခားတခုျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆၾကတဲ့ အေျခအေနတခု ျဖစ္လာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပႆနာ ရွိလာ ပါလိ္မ့္မယ္။
ဧရာဝတီ
No comments:
Post a Comment