နယ္သာလန္ လူ႔အခြင့္အေရးဆု ဆန္ခါတင္ စာရင္းထဲ ၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ ပါဝင္

၂၀၁၅ခုႏွစ္အတြက္ နယ္သာလန္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးက ေပးအပ္တဲ့ Human Rights Tulip ဆု ေရြးခ်ယ္ ခံရတဲ့ ဆန္ခါတင္စာရင္းထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဖမ္းဆီးခံ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ အခုေပးအပ္တဲ့ဆုဟာ ဘယ္ေလာက္ထိ အေရးပါၿပီး မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ကို ဘာေၾကာင့္ အမည္ စာရင္း တင္သြင္းရသလဲ ဆိုတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရွားေဖာင္က စုစည္း တင္ျပေပးပါ့မယ္။

ကမာၻတ၀ွမ္းမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး လုပ္ရွားသူေတြကို အားေပးတဲ့အေနနဲ႔ နယ္သာလန္ အစိုးရက ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ လူအခြင့္အေရးဆိုင္ရာ 2015 Human Rights Tulip ဆု ယာ ထားခံရတဲ့ ဆန္ခါတင္ စာရင္းထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ က ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ လည္း ပါဝင္ ပါတယ္။

နာမည္စာရင္း တင္သြင္းခံရတဲ့ လူေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ထဲကမွ ဆန္ခါတင္ အေယာက္ ၃၀ ထဲမွာ ေရြးခ်ယ္ခံရ တာျဖစ္ၿပီးေတာ့ အဲဒီမွာ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ ပါ၀င္တာပါ။

ဆုရရွိဖို႔အတြက္ မေန႔က ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔ကေန စၿပီးေတာ့ အင္တာနက္ အြန္လိုင္း မဲေပးေရြးခ်ယ္မႈကို စတင္လိုက္တာျဖစ္ၿပီး အခုလက္ရွိမွာေတာ့ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္က တစ္ေသာင္း ေလးေထာင္ တစ္ရာေက်ာ္နဲ႔ (၁၄၁၂၅) မဲအမ်ားဆံုးနဲ႔ ပထမ ထိပ္ဆံုးေနရာမွာ ရွိေနပါတယ္။

ေရြးခ်ယ္ခံရတဲ့သူအေနနဲ႔ ယူရိုေငြ တစ္သိန္း (၁၀၀၀၀၀) ဆုခ်ီးျမွင့္ခံရမွာျဖစ္ ၿပီး အေမရိကန္ ေဒၚလာ အေနနဲ႔ေတာ့ တစ္သိန္းတစ္ေသာင္း တစ္ေထာင္ေက်ာ္ (၁၁၁၈၈၄.၈၅) ရရွိမွာျဖစ္ပါတယ္။

ယခုႏွစ္ Human Rights Tulip ဆုနာမည္စာရင္းကို ဇြန္လ ၁၅ ရက္ေန႔ကေန ဇူလိုင္လ ၁၅ ရက္ေန႔ အထိ သတ္မွတ္ထားၿပီး လူထုပါ၀င္ မဲေပးခြင့္ကို စက္တင္ဘာလ ၉ရက္ေန႔မွာ စတင္တာပါ။ စက္တင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔မွာ မဲေပးတာ ၿပီးဆံုးမွာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံက ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးလည္းျဖစ္ အမ်ဳိးသမီး လူငယ္ တစ္ဦးလည္းျဖစ္တဲ့ အသက္ ၂၆ႏွစ္အရြယ္ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ကို ေရြးခ်ယ္ တင္သြင္းရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ နာမည္စာရင္း အဆိုတင္သြင္းတဲ့ Equality Myanmar - ညီမွ်ျခင္းျမန္မာအဖြဲ႔က အလုပ္အမႈေဆာင္ ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။

"တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးအႀကီးဆံုးလို႔ ေျပာႏုိင္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ ကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေအာင္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ေနရာမွာ ထိပ္ဆံုးက ပါဝင္တာ တခုျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခုက သူ႔ရဲ႕သမုိင္းကို ၾကည့္မယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ နာဂစ္ေနာက္ပိုင္း တုန္းကလည္း သူ႔အေဖနဲ႔အတူ သူ အဖမ္းခံထိတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ အဲ့တာကို လူ႔အခြင့္ အေရးကိစၥေတြ သူဆက္ၿပီးလုပ္တယ္။ က်ေနာ္နဲ႔ေတြ႔တဲ့အခါတုိင္း သူအျမဲတမ္းေျပာတာက သူယံုၾကည္မႈ အရ ဆက္လုပ္မွာပဲ။ ဘယ္ေတာ့မွ သူ႔လုပ္ရပ္ ယံုၾကည္ခ်က္ကို ေနာက္ဆုတ္မွာ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ ေျပာ ၾကားခ်က္က က််ေနာ့္နားထဲမွာ အခုထက္ထိ စြဲေနတုန္းပဲ။

ေနာက္တခုက ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ေနရာမွာ မိန္းကေလးတေယာက္ျဖစ္ရဲ႕သားနဲ႔ က်န္တဲ့ အမ်ိဳးသားေတြနဲ႔ တန္းတူရင္ေဘာင္တန္းၿပီးေတာ့ ဦးေဆာင္မႈကို ျပႏုိင္ခဲ့ တယ္။ ေနာက္တခါ အေရးႀကီးတာက လူငယ္ တေယာက္လည္းျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းျပည္မွာက လူသိမ်ားေသာ သူေတြ အမ်ားႀကီးရွိခဲ့ တယ္။ ဒါေပမဲ့ လူငယ္ပိုင္းမွာ က်ေနာ္တို႔ ေပးသင့္တဲ့ ဟာမ်ိဳး ၾကည့္လိုက္ ေတာ့ သူ႔ကို က်ေနာ္ ထိပ္ဆံုးက သြားေတြ႔လုိက္တယ္။"

ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ဗကသ) ကိုျပန္လည္ ဖြဲ႔စည္းဖို႔ ပါ၀င္လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ဟာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာ ပထမအႀကိမ္ ဖမ္းဆီးခံရၿပီး ေထာင္သံုးႏွစ္နဲ႔ ရွစ္လလည္း က်ခံခဲ့ရၿပီး ေတာ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ေထာင္ကေန ျပန္လည္ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့တာပါ။

လႊတ္ေတာ္မွာအတည္ျပဳလုိက္တဲ့ အမ်ဳိးသား ပညာေရးဥပေဒဟာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ကန္႔သတ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တဲ့အတြက္ ဒါကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔ ပါ၀င္ လႈပ္ရွားမႈေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လမွာ ျပန္လည္ ဖမ္းဆီးခံရၿပီးေတာ့ လက္ရွိ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာပဲ ထိန္းသိမ္းခံ ထားရပါတယ္။

အခုေပးအပ္မယ့္ Tulip ဆုဟာ ဥေရာပမွာ ဘယ္ေလာက္အထိ ၾသဇာႀကီး မားသလဲ ဆိုတာကိုလည္း ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။

"ဒါ ဥေရာပမွာဆိုရင္ အစိုးရ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ ဆုတမ်ိဳးေပါ့ေနာ္။ ေပးတဲ့သူေတြ ကလည္း တကယ္တမ္း ထိုက္တန္တဲ့သူျဖစ္ေတာ့ ဒီဆုကို လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား စိတ္ဝင္စားၾကတယ္။ ေငြေၾကးအရ ေျပာမယ္ဆိုလို႔ ရွိရင္လည္း ဥေရာပ ယူရို တစ္သိန္းဆိုေတာ့ ဒါ နည္းနည္းေတာ္ေတာ္မ်ား တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတာေပါ့။ "

မဲေပါင္း သံုးေထာင္ေျခာက္ရာေက်ာ္ (၃၆၃၅) ဒုတိယမဲအမ်ားဆံုးနဲ႔ မၿဖိဳးၿဖိဳးေအာင္ရဲ႕ ေနာက္မွာလိုက္ေန တာကေတာ့ အစၥေရး သိမ္းပိုက္နယ္ ေျမထဲက လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ အမ်ဳိးသမီး B’tselem ျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာအိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ထိုင္းႏိုင္ငံေရွ႕ေန မ်ားအဖြဲ႔ (Thai Lawyers for Human Rights) ကေတာ့ ၃၃၆ မဲနဲ႔ အဆင့္ရွစ္မွာရွိေနပါတယ္။

Human Rights Tulip ဆုကို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က စတင္ေပးအပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ကမာၻ႔ႏိုင္ငံတ၀ွမ္းမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္ေရးလုပ္ရွားသူ တသီးပုဂၢလ အေနနဲ႔ေရာ အဖြဲ႔အစည္းအေနနဲ႔ပါ  ေရြးခ်ယ္ေပးအပ္တာျဖစ္ပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးလုပ္ရွားသူေတြအေနနဲ႕ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ဆီကေန သင္ယူႏိုင္ဖို႔အတြက္ ရည္ရြယ္ေပးအပ္တဲ့ ဆုျဖစ္ၿပီး ရရွိတဲ့ ဆုေငြကို လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြကို တိုးခ်ဲ႕လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အသံုးျပဳသြားဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုေရြးခ်ယ္ခံရတဲ့သူေတြ အေနနဲ႔ ဒီဇင္ဘာလ ၁၀ ရက္ေန႔မွာ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး Bert Koenders ကိုယ္တိုင္ ခ်ီးျမႇင့္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။

VOA