ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ ANNI ေဝဖန္

ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြဟာ ထိေရာက္မႈမရွိေၾကာင္း အာရွလူအခြင့္ အေရးေဆာင္ရြက္သူမ်ားအဖြဲ႔ (ANNI) က ထုတ္ျပန္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။  

ရခုိင္ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ပဋိပကၡေဒသေတြအတြင္း လိင္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ သတင္းမီဒီယာဖိႏွိပ္မႈေတြအျပင္ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ရွိေန ေသးတာေတြ ကို ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။ 

တဆက္တည္းမွာပဲ ယခင္အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအမ်ိဳးသား လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္သစ္ကို သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႔စည္းေပးလိုက္ေၾကာင္း ဒီကေန႔ ထုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာေတြမွာ ေဖာ္ျပလာပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ အေပၚေဝဖန္ခ်က္ေတြနဲ႔ အသစ္ ဖြဲ႔စည္းတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေၾကာင္း ကိုစည္သူက သတင္းေပးပို႕ထားပါတယ္။

"သမၼတ၏ ဘက္ေတာ္သားမ်ားသာ ျဖစ္သည္" လို႔ ေခါင္းစီးတပ္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး အားနည္းခ်က္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႕ ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္ျခင္း မရွိတဲ့ အေၾကာင္း (ANNI) အာရွ လူ႕အခြင့္အေရးေဆာင္ရြက္သူမ်ား အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ANNI အပါအ၀င္ ျမန္မာအေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သူမ်ားအဖြဲ႕ (Burma partnership) နဲ႔ Equality Myanmar လို႔ေခၚတဲ့ ညီမွ်ျခင္းျမန္မာတို႔မွ ပူးေပါင္း ထုတ္ေ၀တဲ့ အခု အစီရင္ခံစာဟာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဒုတိယႏွစ္၀က္နဲ႕ ၂၀၁၄ ပထမႏွစ္၀က္အတြင္း အျဖစ္အပ်က္ေတြကို မူတည္ၿပီး ထုတ္ျပန္ေဖာ္ျပ ထားတာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ပဋိပကၡေတြျဖစ္ပြားေနရာ စိုးရိမ္ရဆံုး နယ္ေျမ နွစ္ခုျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာ စံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈေတြ မရွိခဲ့ဘူးလို႔လည္း ေဖာ္ျပ ထားပါတယ္။

" လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြဟာ ဟိုးအရင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေရႊ လက္ထက္မွာတုန္းက အေျခအေနေတြ အတုိင္း ဆက္ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတဲ့အျပင္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း တျခားေသာ ပံုသ႑ာန္မ်ိဳးစံုနဲ႔ ပံုစံအသစ္ေတြနဲ႔ ထပ္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ က်မတို႔ေတြ႔ ရတယ္။ ဥပမာဆိုလို႔ရွိရင္ အားလံုးသိၿပီးသားပါပဲ။ မီဒီယာေတြကို က်မတို႔ အထူးေတာင္ ေျပာျပစရာ မလို ပါဘူး။ မီဒီယာေတြကေနပဲ ဒီလိုလူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို ျပည္သူေတြနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ သိေအာင္ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ့မွ တင္ျပလာတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အခုအခ်ိန္မွာ မီဒီယာေတြရဲ႕အခန္းက႑ဟာ အေရး ႀကီးဆံုးပါပဲ။"

ေဒၚခင္ဥမၼာ

လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေနတဲ့ ျမန္မာအေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သူမ်ားအဖြဲ႔ (Burma partnership) ရဲ႕ တာ၀န္ခံ ေဒၚခင္ဥမၼာေျပာသြားတာပါ။

ရခုိင္ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ပဋိပကၡေဒသေတြအတြင္း လိင္အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ သတင္းမီဒီယာ ဖိႏွိပ္မႈေတြရွိခဲ့တာအျပင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ဆက္ရွိေနေသးတာ၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးဆံုးရံႈးမႈေတြနဲ႕ စီးပြားေရးစီမံကိန္းေတြအတြင္း ေဒသခံေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ဆံုးရံႈးခဲ့တာေတြကို ေထာက္ျပေ၀ဖန္ခဲ့ပါတယ္။

တဆက္တည္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ မူလအခြင့္အေရးမ်ားျမွင့္တင္ရန္နဲ႕ ကာကြယ္ရန္ အတြက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က ဖြဲ႔စည္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအမ်ိဳးသား လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္မရွင္သစ္ကို သမၼတဦးသိန္းစိန္က ဖြဲ႔စည္းေပးလိုက္ေၾကာင္း ဒီကေန႔ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္ သတင္း စာေတြမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အသစ္ဖြဲ႔စည္းလိုက္တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္မွာ ယခင္အစိုးရရဲ႕ သံတမန္ေဟာင္းေတြ  ျပန္လည္ ပါ၀င္လာတာအျပင္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ ေကာ္မရွင္ေရြးေကာက္တဲ့စနစ္ကိုေတာ့ ေ၀ဖန္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

" ဒီလိုမ်ိဳး အစိုးရနဲ႔ မကင္းေသာ အစိုးရမွာ တာဝန္ယူ ပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေသာ သူမ်ိဳးကို ပါဝင္ျခင္းကိုက ဒီအဖြဲ႔ရဲ႕ သီးျခားရပ္တည္နုိင္ျခင္းနဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ကို က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီး သံသယရွိစရာျဖစ္ေနတယ္။ အဲ့ဒီ့ပူပင္ခဲ့မႈမ်ား ေပ်ာက္ၿပီးေတာ့ အသစ္မွာ ေလ်ာ့သြားမလားဆိုတဲ့စိုးရိမ္ခ်က္က ဒီအတိုင္းပဲ ျဖစ္ေနျခင္း ကိုက က်ေနာ္တို႔အတြက္ သိပ္ၿပီးေတာ့ လက္မခံႏုိင္တဲ့ အရာမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္တခုကေတာ့ ဒီလိုမ်ိဳး ကိစၥေတြ လုပ္ေဆာင္တဲ့ေနရာမွာ က်ေနာ္တို႔က အျမဲတမ္းအၾကံေပးပါ တယ္။ ပိုမိုပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့အရာျဖစ္ရမယ္။ လူထုအေျချပဳကိစၥ အဖြဲ႔ အစည္းေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္မႈရွိရမယ္လို႔ေျပာေပမဲ့ အခုေၾကညာခ်က္ထြက္လာမွ အသစ္ထြက္လာတာ က်ေနာ္တုိ႔ သိတယ္။ တျခားႏုိင္ငံေတြမွာဆုိရင္ ဘယ္သူေတြ ပါသင့္တယ္ဆိုတာ အမည္စာရင္း တင္သြင္းတာလည္း လူတိုင္းတင္သြင္းလို႔ရပါတယ္။ ဘယ္သူေတြကို ေရြးေကာက္ပြဲ စိစစ္ေရးေကာ္မတီက ေရြးခ်ယ္လုိက္လည္း က်ေနာ္တို႔ သိ လို႔ရတယ္။ သမၼတရဲ႕တာဝန္က တင္ျပလာတဲ့ဟာကို လက္မွတ္ထိုးရံုပဲ။ အခုဟာက က်ေနာ္တို႔မွာ ဘာမွ ေရြးခ်ယ္တင္ျပပိုင္ခြင့္လည္း မရွိဘူး။ ဘယ္တုန္းက အစည္းအေဝးေခၚၿပီး ဘာလုပ္ လိုက္မွန္းမသိဘူး။ ဒါမ်ိဳး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ကိုက လုပ္ထံုးလုပ္နည္းထဲမွာ ႏုိင္ငံသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး တရပ္ျဖစ္တဲ့ Right to Participation ပါဝင္မႈပိုင္း ဆံုးရံႈးေနတာ ေတြ႔ရတယ္။"

ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္း

ညီမွ်ျခင္းျမန္မာ (Equality myanmar ) ရဲ႕ အေထြေထြ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ကိုေအာင္မ်ိဳးမင္းေျပာသြားတာပါ။

ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ဟာ လြတ္လပ္မႈမရွိပဲ အစုိးရရဲ႕ ၾသဇာ သက္ေရာက္မႈရွိေနတယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္အေနနဲ႕ ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနရာေဒသေတြအတြင္း လူ႕အခြင့္ အေရးစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ တိုးျမွင့္လုပ္ေဆာင္ဖို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ေငြေၾကးေထာက္ပံ့မႈကို အစိုးရကဆံုးျဖတ္တာမ်ိဳးထက္ လႊတ္ေတာ္က ဆံုးျဖတ္ဖို႕အစီရင္ခံစာမွာ တိုက္တြန္းထားပါတယ္။

အာရွႏိုင္ငံေပါင္း (၁၅) ႏိုင္ငံက အမ်ိဳးသားလူ႔အခြင့္အေရးအေဆာက္အအံု အေၾကာင္းအရာေတြ ပါ၀င္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အမ်ိဳးသား လူ႔အခြင့္အေရး အေဆာက္အအံုမ်ား ဖြဲ႕စည္းတည္ေထာင္ျခင္းနဲ႕ ၄င္းတို႕ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္မ်ား အစီရင္ခံစာကို အိႏၵိယႏိုင္ငံ နယူးေဒလီၿမိဳ႕မွာ စက္တင္ဘာလ လဆန္းမွာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ တာျဖစ္ပါတယ္။

VOA