တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး NLD အစိုးရ အခက္ေတြ႔ေနၿပီလား

အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီက ဦးေဆာင္တဲ့ အစုိးရသစ္ အေနနဲ႔ ေဒသတြင္းက ၾသဇာႀကီးမားတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးမွာ စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိလိမ့္မယ္လုိ႔ အကဲခတ္ေတြက သုံးသပ္ေနၾကပါတယ္။ အစုိးရသစ္နဲ႔ေတြ႔ဖုိ႔ ထိပ္ဆုံးက ေရာက္လာတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြ ဆက္လက္တုိးျမႇင့္သြားဖုိ႔ ကတိျပဳ ေျပာၾကားထားတာပါ။

ျမန္မာစစ္အစုိးရ အဆက္ဆက္ လက္ထက္မွာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအရ ၾသဇာေညာင္းတယ္လုိ႔ အမ်ားကျမင္ၾကတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက NLD အစုိးရသစ္နဲ႔ ဦးဦးဖ်ားဖ်ား လာေရာက္ေတြ႔ဆုံၿပီး၊ ၂ ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးေတြ တုိးျမႇင့္ဖုိ႔ ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ သမုိင္းစာမ်က္ႏွာသစ္ ဖြင့္လွစ္လုိက္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ နီးနီးကပ္ကပ္ ဆက္လက္ဆက္ဆံသြားဖုိ႔ အိမ္နီးခ်င္းေကာင္း အျဖစ္ ရပ္တည္သြား ဖုိ႔၊ ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းကုိ သတင္းစကား ပါးႏုိင္ေအာင္ ေရာက္လာတာလုိ႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ၂ ရက္ၾကာခရီး ေရာက္လာတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Wang Yi က ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ ပူးတဲြျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး တာ၀န္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ေျပာဆုိရာ မွာေတာ့ အိမ္နီးခ်င္းအျဖစ္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးဟာ အေရးႀကီး ေၾကာင္း အေလးထား ေျပာၾကား သြားေပမဲ့ ျမန္မာ အစုိးရသစ္ရဲ႕ ႏုိင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဟာ တကမာၻလုံးနဲ႔ ခင္မင္ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

မကာအုိတကၠသုိလ္ ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရးဌာန တဲြဖက္ပါေမာကၡ Jonathan Chow ကေတာ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ပုိမုိရင္းႏွီးမႈရွိတဲ့ NLD အေနနဲ႔ အစုိးရသစ္ ျဖစ္လာခ်ိန္မွာ ၾကားေနတဲ့ သံတမန္ဆက္ဆံမႈေရးမူကုိ က်င့္သုံးမယ့္အလားအလာ ပုိမ်ားတယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အစဥ္အလာ ရပ္တည္ခ်က္အတုိင္း ဘက္မလုိက္မူ၀ါဒ က်င့္သုံးတာေတြ႔ရလိမ့္မယ္လုိ႔ ယူဆပါတယ္။ ဒီအတြက္လည္း ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကတည္းက အေရွ႔ေတာင္အာရွႏုိင္ငံမ်ားအသင္း (Asean) အဖဲြ႔၀င္အျဖစ္ ဆက္လက္ ေတြ႔ျမင္ရလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ထင္ပါတယ္။”

တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး တုိးတက္မႈရေစဖုိ႔ ၂ ႏုိင္ငံ ထိပ္တန္း သံတမန္ေတြ ေျပာဆုိခဲ့ၾကေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ ဆက္ဆံေရးမွာ အဖုအထစ္ ျဖစ္စရာေတြလည္း ရွိေနတာပါ။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ဆုံေဒသမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ေရကာတာေတြ ေဆာက္လုပ္မယ့္ အစီအစဥ္၊ စစ္ကုိင္းတုိင္း မုံရြာခ႐ုိင္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း အစရွိတဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္မႈေတြနဲ႔ ႀကံဳေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈေတြမွာ အမ်ားဆုံးျဖစ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးဟာ အျပန္အလွန္ လုိအပ္ခ်က္တခု ျဖစ္တယ္လုိ႔လည္း ပါေမာကၡ Chow ကေျပာပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ကုန္သြယ္မႈေတြ လုိအပ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံက သဘာ၀ အရင္းအျမစ္ေတြ ရႏုိင္ဖုိ႔နဲ႔ အိႏၵိယသမုဒၵရာကုိ ထြက္ေပါက္ရဖုိ႔ လုိပါတယ္။”

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္ အတြင္းမွာေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္နဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံၿပီး ၂ ႏုိင္ငံ နယ္စပ္ေဒသေတြ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္းက လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔အစည္း တခ်ဳိ႕ဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ နီးစပ္မႈ ရွိေနတာဟာလည္း မုိင္ေပါင္း ၁၃၀၀ ေက်ာ္ နယ္စပ္ခ်င္းထိစပ္ေနတဲ့ ၂ ႏုိင္ငံၾကား အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥအျဖစ္ ရွိေနဆဲပဲလုိ႔လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ Chi Nan အမ်ဳိးသား တကၠသုိလ္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေလ့လာေရးဌာန တဲြဖက္ပါေမာကၡ Chao Chung-chi က ယူဆပါတယ္။

“၀တပ္ဖဲြ႔ဟာ တ႐ုတ္နဲ႔ နီးစပ္မႈရွိတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲက အႀကီးဆုံး လက္နက္ ကုိင္အဖဲြ႔ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ၾသဇာအရွိန္အ၀ါကုိထိ္န္းခ်ဳပ္ဖုိ႔ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြကေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ ကုိ အသုံးခ်မယ္ဆုိရင္ေတာင္၊ သူ႔အေနနဲ႔ ၂ ခါျပန္ စဥ္းစားရပါ လိမ့္မယ္။”

တခ်ိန္တုန္းက စစ္အစုိးရေတြရဲ႕ ဖိႏွိပ္မႈခံရခ်ိန္မွာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အားေပးေထာက္ခံမႈေတြ ရခဲ့တဲ့ NLD အေနနဲ႔ အစုိးရသစ္ကုိ ဦးေဆာင္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ရင္းႏွီးမႈေတြ ပုိမုိအားေကာင္းလာႏုိင္တယ္လုိ႔ တြက္ဆမႈေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတ ဘရက္ခ္ အိုဘားမား ကလည္း ဗုဒၶဟူးေန႔က ျမန္မာသမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္နဲ႔ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကုိ တယ္လီဖုန္းဆက္ၿပီး ခ်ီးက်ဳးဂုဏ္ျပဳစကား ေျပာၾကားခဲ့သလုိ၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ ဆက္လက္ပံ့ပုိးကူညီဖုိ႔လည္း ကတိျပဳခဲ့တာပါ။

တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ ရဲတပ္ဖဲြ႔ ေကာလိပ္ေက်ာင္းက ႏုိင္ငံေရးသိပၸံ ပညာဌာန ပါေမာကၡ Liang Jinyun ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံတုိ႔က အားသာခ်က္ေတြကုိ အသုံးခ်ႏုိင္တဲ့ အခြင့္အလန္းေတြ ရွိေနတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။

“ျမန္မာႏုိင္ငံ ဒီမုိကေရစီ တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက ႀကီးမားတဲ့ အခန္းက႑က ပါ၀င္ႏုိင္သလုိ၊ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ကေတာ့ စီးပြားေရးက႑မွာ အက်ဳိးအျမတ္ေတြ ခံစားႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္က်ဥ္းရာမွာ အေရးႀကီးပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးကေတာ့ လတ္တေလာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ကုန္သြယ္မႈဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ျပည္ပကုန္ သြယ္မႈ စုစုေပါင္းရဲ႕ ၄၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိေနသလုိ၊ ျပည္ပရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြရဲ႕ ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ ရွိတဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ ဒါဟာဆုိရင္ ၂ ႏုိင္ငံ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြကေန အျပန္ အလွန္ အက်ဳိးေက်းဇူး ခံစားရမယ့္ အလားအလာေကာင္းေတြ ရွိေနတယ္ ဆုိတာျပသရာ ေရာက္ေနတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိခဲ့ သလုိ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ မွာ ႀကံဳရတတ္တဲ့ ျပႆနာေတြကုိလည္း ပူးေပါင္းေျဖရွင္းႏုိင္လိမ့္မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာဆုိထားပါတယ္။

VOA