တစံုတေယာက္ရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔ လုပ္တဲ့ ပညာေရး မျဖစ္ရဘူး

ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား အပါအဝင္ ေက်ာင္းသားထုတရပ္လံုး ကန္႔ကြက္ေနသည့္ၾကားမွ ၿပီးခဲ့သည့္ စက္တင္ ဘာလ ၃၀ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒကို အတည္ျပဳျပ႒ာန္း လိုက္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအေပၚ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရအေနျဖင့္ မည္သို႔ သေဘာထားမ်ိဳး ရွိပါသနည္း။ 

ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ကြန္ရက္အဖြဲ႔ (NNER) ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ဆန္းတြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလက ရန္ကုန္၊ ခရစ္ယာန္ ဓမၼတကၠသိုလ္ (အင္းစိန္)တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ ပညာေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာ သည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ပညာရွင္ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ေက်ာင္းသားျပည္သူမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ပါဝင္သည့္ ကြန္ရက္ျဖစ္သည္။

NNER အဖြဲ႕သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေဒသအသီးသီးတြင္ ပညာေရး ေဆြးေႏြးပြဲေပါင္းမ်ားစြာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ျပည္သူ လူထု၏ ပညာေရးအေပၚ သေဘာထား အျမင္မ်ားကို ေလ့လာစုစည္းေနေသာ အဖြဲ႕အစည္း တခုျဖစ္သည္။

ဧရာဝတီ။     ။ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္နဲ႔ စစ္အစိုးရ လက္ထက္က က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ပညာေရးစနစ္ ကေန အခု သမၼတဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္မွာ ေျပာင္းလဲဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ပညာေရးစနစ္မွာ ဘာေတြတိုး တက္လာၿပီလို႔ ျမင္ပါသလဲ။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ အရင္ မဆလ လက္ထက္ကလည္း ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ပဲ။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့ တင္းက်ပ္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ပဲ။ အခု သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ေရာက္လာေတာ့လည္း နဂိုအတိုင္းပဲ။ ေျပာင္းလဲလာတာဆိုလို႔ စကားလံုးပဲေျပာင္းတယ္။ မဆလေခတ္က ဆိုရွယ္လစ္ စကားလံုးအစား ဒီမိုကေရစီလို႔ ေျပာင္းလိုက္တာမ်ိဳး ေလာက္ပဲရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖိႏွိပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာျခင္း အတူတူပဲ။ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္တာျခင္း အတူတူပဲ။ သင္႐ိုး ညႊန္းတမ္း ခ်ဳပ္ကိုင္တာျခင္း အတူတူပဲ။ ဆရာေတြရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ခ်ဳပ္ကိုင္တာ အတူတူပဲ။ ဒီခ်ဳပ္ကိုင္ တဲ့ ပညာေရးစနစ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ အရင္ကထက္ ဘာမွမထူးျခားလာဘူးလို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ ျမင္တယ္။

ဒါဆို အစိုးရက ေျပာေနတဲ့ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္ ဆိုတဲ့ အေပၚမွာေရာ ဆရာ့အျမင္ေျပာျပေပးပါ။

တကယ္လက္ေတြ႕ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္လို႔ဆိုရင္ ကာတြန္းဆရာႀကီး ဦးဘဂ်မ္းရဲ႕ ကာတြန္းတခုကို သတိရမိတယ္။ ကာတြန္းမွာ တကြက္က အိမ္တအိမ္ကို ဓားျပတိုက္ေနတာ၊ အိမ္ရွင္ကိုႀကိဳးနဲ႔တုပ္ၿပီး အိမ္ထဲကပစၥည္းေတြကို သယ္သြားတဲ့ပံု၊ ဒုတိယ တကြက္က ရဲေတြကလာၿပီး ဓားျပမႈကို စစ္ေဆးတဲ့ပံု၊ အဲဒီမွာ အိမ္ရွင္ေျပာတဲ့ စကားေလး “ဟိုေန႔တုန္းက ဓားျပတိုက္ေတာ့လည္း မင္းတို႔ပဲတဲ့၊ ဒီေန႔ ရဲဝတ္စံုနဲ႔ ဓားျပမႈ လာစစ္ေဆးေတာ့လည္း မင္းတို႔ပဲတဲ့၊ ငါ့မွာ ခက္ပါတယ္”တဲ့။ ဆိုေတာ့ အရင္ပညာေရး စနစ္ကို ဖ်က္တာကလည္း ဒီလူေတြပဲ၊ ပညာေရးစနစ္ကို ေျပာင္းတယ္လို႔ ေျပာတာေတြလည္း ဒီလူေတြပဲ။ အဲဒီေတာ့ ကာတြန္းဦးဘဂ်မ္းရဲ႕ ကာတြန္းနဲ႔ပဲ တူေနတယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။

ဧရာဝတီ။     ။  အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံ ပညာေရးအေျခအေနကို ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ပညာေရးက႑မွာ ဘာေတြျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲဖို႔လိုပါသလဲ။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ တစံုလံုးေျပာင္းဖို႔လိုတယ္။ ပညာေရးစနစ္ တခုလံုး ေျပာင္းဖို႔လိုတယ္။ ပညာေရးစနစ္ တခုလံုးက ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းက်တဲ့ ပညာေရးစနစ္ ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ ပညာေရးမူဝါဒကို ျပန္လည္ခ်မွတ္ဖို႔လိုတယ္။ပညာေရးမူဝါဒက ဆရာေတြေရာ၊ ေက်ာင္းသားေတြေရာ၊ ျပည္သူလူထုေရာ၊ ပညာရွင္ေရာ အႀကံဉာဏ္ေတြပါတဲ့ ပညာေရးမူဝါဒမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီကေန စလုပ္ရမွာ။

စလုပ္တဲ့အခါမွာ ဒီအေျခခံပညာေရးေရာ၊ တကၠသိုလ္ပညာေရးေရာ သူ႔ေဒသအလိုက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးခြင့္ ရွိတဲ့ ပညာေရးျဖစ္ရမယ္။ သူ႔ေဒသအလိုက္ ေဒသခံေတြဟာ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္း တခုတည္းကို ဖတ္စာအုပ္ တခုတည္းကို တေနရာတည္းကေန ေရးၿပီးေတာ့ တျပည္လံုးသင္ေနရတာက သဘာဝမက်ဘူး။ ကိုက္လည္း မကိုက္ညီဘူး။ ေဒသခံ အသံုးအႏႈန္းေတြ၊ ယဥ္ေက်းမႈေတြ၊ အေလ့အထေတြ မတူဘူး။ အဲဒီေတာ့ သူ႔ေဒသအလိုက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းေတြ ရွိဖို႔လိုတယ္။ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိဖို႔လိုတယ္။ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္း လြတ္လပ္ခြင့္ ရွိဖို႔လိုတယ္။

ဆရာေတြ ခန္႔ထားခြင့္ေတြ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိဖို႔ လိုတယ္။ ဘာသာစကား သင္ၾကားခြင့္ေတြ လြတ္လပ္ ခြင့္ရွိဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီအေျခခံပညာေရးမွာလည္း ဒီလြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ရွိဖို႔လိုတယ္။ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရးမွာလည္း လြတ္လပ္ခြင့္ရွိဖို႔ လိုတယ္။ အဲဒီလို လြတ္လပ္တဲ့ ပညာေရးစနစ္မ်ိဳးျဖစ္သင့္တယ္။

ေနာက္ၿပီး ေဖာင္ႀကီးသင္တန္းေတြမွာ ဆရာေတြအတြက္ေပးေနတဲ့ သင္ၾကားနည္းေတြက သင္တန္း မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီစစ္သင္တန္းေတြက မလိုအပ္ဘူး။ ေနာက္တခါနည္း စနစ္တမ်ိဳးတည္း သင္ခိုင္းတာက လည္း မေအာင္ျမင္ဘူး။

ဆရာေတြကို အရည္အခ်င္း ျမႇင့္တာလုပ္ေပးသင့္တယ္။ အဲဒါေတြမလုပ္ေပးဘဲနဲ႔ နည္းစနစ္တမ်ိဳးကို လုပ္ ခိုင္း၊ ၿပီးေတာ့ ပညာေရးစနစ္ေရာ စာေမးပြဲစနစ္ေရာ မျပင္ဘဲနဲ႔ လုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာမွေအာင္ ျမင္မွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါေတြကို ျပဳျပင္ပစ္ရမွာျဖစ္တယ္။

ဧရာဝတီ။     ။  တကယ္လြတ္လပ္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ ဘယ္လိုမူေဘာင္မ်ိဳးေတြ ခ်မွတ္သင့္ ပါသလဲ။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ ဒီမိုကေရစီနည္းက်တဲ့ မူေဘာင္မ်ိဳး ျဖစ္သင့္တယ္။ အားလံုးပါဝင္မႈရွိဖို႔လိုတယ္။ ပညာေရးရဲ႕ ဆံုးျဖတ္မႈ အဆင့္ဆင့္မွာ ေက်ာင္းသားေတြေရာ၊ ဆရာေတြေရာ ပါဝင္ဖို႔လိုတယ္။ တစံုတေယာက္ရဲ႕ အမိန္႔နဲ႔လုပ္တဲ့ ပညာေရး မျဖစ္ရဘူး။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိုင္းမွာ  အားလံုးပါဝင္ႏိုင္ တာမ်ိဳး ျဖစ္ရမယ္။ တကၠသိုလ္မ်ား ေပါင္းစပ္ညႇိႏိႈင္းခ်င္တယ္ဆိုရင္၊ တကၠ သိုလ္မ်ား ျပဳျပင္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ တကၠသိုလ္ ဆရာအခ်င္းခ်င္း ညႇိႏိႈင္းတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ိဳး ျဖစ္သင့္တယ္။ အေပၚကေန အစိုးရက ဘာလုပ္ပါ လို႔ခိုင္းတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ဘူး။

ဧရာဝတီ။    ။  အခုလက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာဆို လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္း စံု၊ ဘာသာေပါင္းစံု ရွိေန တာဆို ေတာ့တကယ္တမ္းျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပညာေရးမူဝါဒ ခ်မွတ္မယ္ဆိုရင္ ဘာေတြထည့္သြင္းဖို႔လိုပါ သလဲ။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ လူမ်ိဳးေတြဟာ ဘာသာစကားမတူတဲ့ က်ေနာ္ တို႔ႏိုင္ငံမွာ စုေပါင္းေနထိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသား မ်ိဳးႏြယ္စုေတြရွိတယ္။ ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္အရ ျမန္မာစာတမ်ိဳးတည္း သင္တဲ့အတြက္ ေတာင္ေပၚ ေဒသကကေလးေတြ၊ တိုင္းရင္းသားေဒသက ကေလး ေတြေက်ာင္းမွာ မေပ်ာ္ဘူး။ ေက်ာင္းေစာေစာ ထြက္ၾကတယ္။ ေက်ာင္းေစာေစာထြက္တဲ့အတြက္ ဘာစာမွမတတ္ဘူး။ သခ်ၤာလည္း မတတ္ဘူး။ သိပၸံ လည္း မတတ္ဘူး။ အဲဒါဆံုး႐ံႈးမႈပဲ။

ဘာသာစကား အခက္အခဲေၾကာင့္ ဆံုး႐ံႈးမႈပဲ။  ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔ အႀကံေပးတာက တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြမွာ၊ ေတာင္ေပၚေဒသေတြမွာ ကေလးေတြရဲ႕ မိခင္ဘာသာစကားကို အေျခခံတဲ့ပညာေရးမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔ မိခင္ဘာသာစကားကို အေျခခံတဲ့ ဘာသာ စကားသံုးမ်ိဳး စနစ္လုပ္ပါလို႔ က်ေနာ္အႀကံေပးတယ္။မိခင္  ဘာသာစကားရယ္၊  ျမန္မာစကားရယ္၊ အဂၤလိပ္စာရယ္ သံုးခုပါဝင္တဲ့ ပညာေရးမ်ိဳးျဖစ္ဖို႔ က်ေနာ္တို႔ ေလ့လာမႈလည္း လုပ္ၿပီးၿပီ။ ေဆြးေႏြးပြဲလည္း လုပ္ၿပီးၿပီ။ အစိုးရကိုလည္း အႀကံေပးတယ္။ အစိုးရဘက္က မေဖာ္ေဆာင္ေသးဘူး။

ဧရာဝတီ။     ။  NNER အေနနဲ႔ အစိုးရပညာေရး အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈေတြ ေနာက္ပိုင္းမလုပ္ျဖစ္ ေတာ့ တာဘာေၾကာင့္လဲ။ အစိုးရအေနနဲ႔ NNER  အေပၚ ဘယ္လို သေဘာထားမ်ိဳးေတြ ရွိေနတယ္လို႔ ျမင္ပါသလဲ။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ ပညာေရးဥပေဒ အတည္မျပဳခင္က စိန္ရတု ခန္းမမွာ ေဆြးေႏြးေနတုန္းက ေတြ႕ဆံုမႈေတြရွိခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေနျပည္ေတာ္အဆင့္ေဆြးေႏြးပြဲကိုေရာက္ တဲ့အခါက်ေတာ့ ပထမ က်ေနာ္တို႔ကို ဖိတ္တယ္။ ၿပီးမွ မဖိတ္ေတာ့ဘူးဆိုၿပီးေတာ့ ပယ္ခ်လိုက္တယ္။ အဲဒီကတည္း က က်ေနာ္တို႔ NNER နဲ႔အစိုးရနဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ရပ္သြားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ NNER ဆိုတာက ျပည္သူေတြရဲ႕ သေဘာထား ကိုစုစည္းထားတာ။ အစိုးရရဲ႕ သေဘာထားက ျပည္သူလူထုရဲ႕ အႀကံဉာဏ္ကိုမယူဘူး။ သူတို႔လုပ္ခ်င္တာ လုပ္မယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ပဲ။

ဧရာဝတီ။     ။  အခု ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းလိုက္တဲ့ ပညာေရးဥပေဒအေပၚ ဘယ္လိုျမင္ပါ သလဲ။ တကယ္လက္ေတြ႔က်တဲ့ ဥပေဒလို႔ ျမင္ပါ သလား။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ အမ်ိဳးသားပညာေရး ဥပေဒက နဂိုအတိုင္းပဲ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဘာမွေအာင္ျမင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီမိုကေရစီ စံႏႈန္းနဲ႔လည္း မကိုက္ညီဘူး။ လူ႔အခြင့္ အေရးနဲ႔လည္း မကိုက္ညီဘူး။ လြတ္လပ္ ခြင့္ေတြ လည္း မရွိဘူး။ ေနာက္အသြင္ကူးေျပာင္းတယ္လို႔ သူတို႔ေျပာတယ္ဆိုရင္ အသြင္ကူးေျပာင္း ေရးကာလရဲ႕တရားမွ်တမႈရွိဖို႔လိုတယ္။ တရားမွ်တမႈလည္း မရွိ ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ဒီပညာေရးစနစ္က ေအာင္ျမင္မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ကေျပာခ်င္တာ။

အစိုးရရဲ႕ သေဘာထားက ပညာေရး ဥပေဒမွ မဟုတ္ဘူး၊ အသစ္ေပၚထြက္လာတဲ့ ေျမယာဥပေဒ၊ မီဒီယာဥပေဒ၊ အလုပ္သမားဥပေဒ၊ အသင္းအဖြဲ႔ဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြအားလံုးဟာ ခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့ ဥပေဒ ေတြသာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရရဲ႕သေဘာထား က က႑တိုင္း၊ က႑တိုင္းမွာ သူတို႔ခ်ဳပ္ကိုင္မယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ျမင္ေနရပါတယ္။

ဧရာဝတီ။     ။  ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတခုျဖစ္ဖို႔  ႀကိဳးစားေနတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ရဖို႔ ဘယ္ေလာက္ထိ အေရးႀကီးပါသလဲ။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ ပညာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာ လူတိုင္းအႀကံဉာဏ္ပါဖို႔လိုတယ္။ တစံုတေယာက္ က သူ႔စိတ္ကူး စိတ္သန္းနဲ႔ ေပးတဲ့အမိန္႔ကို လိုက္နာရမယ္ဆိုတာက သဘာဝမက်ဘူး။ တစံုတေယာက္ ပဲျဖစ္ေစ  အစိုးရတဖြဲ႔ပဲျဖစ္ေစ သူတို႔လုပ္ခ်င္တာကို တိုင္းသူျပည္သားက လိုက္နာရမယ္ဆိုတာ ဒီမိုကေရစီ မဟုတ္ဘူး။ ဒါအာဏာရွင္ပဲ။ ဒီမိုကေရစီဆိုရင္ လူတိုင္းရဲ႕ ပါဝင္မႈရွိဖို႔လိုတယ္။ အႀကံဉာဏ္လိုတယ္။ ဆရာေတြရဲ႕ အႀကံဉာဏ္လိုတယ္။ ေက်ာင္းသား ေတြရဲ႕ အႀကံဉာဏ္လိုတယ္။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အႀကံ ဉာဏ္ ေတြနဲ႔ ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိုင္းမွာ ျပည္သူလူထု ပါဝင္သင့္တယ္။ ေက်ာင္းသား ေတြ ပါဝင္သင့္တယ္။ အဲဒါမွ ဒီမိုကေရစီနည္းက်တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ပညာေရးစနစ္ျဖစ္မွာ။ ဒါက အရမ္းအေရး ႀကီးတယ္။

ဧရာဝတီ။     ။  ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပညာေရး မူဝါဒအသစ္ေတြကို အေကာင္ အထည္ေဖာ္ဖို႔ဆိုရင္ ဘယ္လို အတားအဆီးေတြ၊ အခက္အခဲေတြရွိေနသလဲ။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ အတားအဆီးက အစိုးရရဲ႕ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္တဲ့ ပညာေရးစနစ္ပဲ။ အဲဒါကအတားအ ဆီးပဲ။ အဲဒီ အတားအဆီးကို ဖယ္ရွားလိုက္ႏိုင္မွ ျပည္သူလူထု ဆႏၵနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ပညာေရးစနစ္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္။

ဧရာဝတီ။     ။  ျမန္မာႏိုင္ငံက  သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းေတြက ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္းေတြလို႔ ပညာရွင္ တခ်ိဳ႕က ေထာက္ျပၾကတယ္။ ဘယ္လိုသင္႐ိုး ညႊန္းတမ္းေတြျဖစ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲဖို႔လိုပါသလဲ။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းေတြကို ဗဟိုကခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္။ မွန္တယ္။ ဖတ္စာအုပ္ေတြ ကိုလည္း ဗဟိုက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ မကိုက္ညီဘူး။ ဒါေၾကာင့္ျပဳျပင္ဖို႔လို တယ္။ သင္႐ိုး ညႊန္းတမ္းက သူ႔ေဒသအလိုက္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့၊ သူ႔ေက်ာင္း အလိုက္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတဲ့ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းမ်ိဳး ျဖစ္သင့္ တယ္။

ဧရာဝတီ။     ။  ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးအတြက္သံုးစြဲဖို႔ ပညာ ေရးက႑က ေတာင္းခံထားတဲ့ ဘ႑ာေငြ ပမာဏက ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမွာ သံုးစြဲဖို႔ လံုေလာက္မႈ ရွိတယ္လို႔ ျမင္ပါသလား။

ေဒါက္တာသိန္းလြင္။     ။ အခုေတာင္းခံထားတဲ့ ပညာေရးအတြက္ ေငြက လံုးဝ မလံုေလာက္ဘူး။ ပညာေရးအတြက္ ေငြေၾကးက ႏိုင္ငံတကာမွာ ထားတဲ့စံက တႏိုင္ငံလံုး အသံုးစရိတ္ရဲ႕ ၂၀ ရာခိုင္းႏႈန္းမွာရွိ ရမယ္။ ဒါခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္ႏိုင္ငံပဲျဖစ္ျဖစ္ ကမၻာ့ကုလ သမဂၢက ထားတဲ့စံ။ အရင္ အစိုးရ လက္ထက္က ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရွိတယ္။ အခုအစိုးရလက္ထက္မွာ နည္းနည္းတိုးလာေတာ့ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္းလို႔ ၾကားတယ္။ ဒါလည္း မလံုေလာက္ဘူး။

တိုးလာတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ကလည္း ေက်ာင္းသား ေတြရဲ႕ ပညာသင္ၾကားမႈကို ထိေရာက္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ တယ္ဆိုတာ မေတြ႕ရဘူး။ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ေနတာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ အက်ိဳးရွိတဲ့စာသင္ခန္း ေတြတိုးခ်ဲ႕ဖို႔၊ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းေတြတိုးခ်ဲ႕ဖို႔၊ ေက်ာင္းသားေတြအားလံုး သင္ၾကားႏိုင္ဖို႔ ေဆာင္ ရြက္တာ မေတြ႕ရဘူး။ ဆရာေတြသင္တန္း လံုလံု ေလာက္ေလာက္ရဖို႔ ေဆာင္ရြက္တာမေတြ႕ဘူး။ အဲဒီအတြက္ ပညာေရးအသံုးစရိတ္ တိုးလာတာ မထိ ေရာက္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ျမင္တယ္။

ဧရာ၀တီ