တရားဝင္လမ္းရွိေသာ္လည္း ခိုးဝင္ေနရေသာအခါ

ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာအတုျဖင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ ဝင္လာသည့္ ျမန္မာ ၆၀ နီးပါး ကြာလာလမ္ပူေလဆိပ္တြင္ အဖမ္းခံရၿပီးေနာက္ အလုပ္သမား ပို႔ေဆာင္သည့္စနစ္ အားနည္းမႈကို ေဝဖန္သံမ်ား ပိုမိုက်ယ္ေလာင္ လာသည္။

ပြဲစားသုံးဦး ဦးေဆာင္၍ ဇူလိုင္လ ၈ ရက္ေန႔က မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ ဝင္လာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၇၂ ဦး တြင္ ၅၈ ဦးမွာ ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာ အတုျဖစ္၍ မေလးရွား အစိုးရက ဖမ္းဆီးထားသည္။ ပြဲစားမ်ားကို လူကုန္ ကူးမႈျဖင့္ တရားစြဲဆိုထားၿပီး က်န္ျမန္မာမ်ားကိုလည္း သက္ေသအျဖစ္ ထိန္းသိမ္းထားသည္။

အဆိုပါ အလုပ္သမားမ်ားကို ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ေတာ္ ၃၈ လမ္းတြင္ ႐ုံးခန္းဖြင့္ လွစ္ထားသည့္ တရားမဝင္ ကုမၸဏီတစ္ခု ျဖစ္သည့္ စုျမတ္ကုမၸဏီက ေခၚေဆာင္သြားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ တရားမဝင္ ေစ်းကြက္မ်ား ေပၚေပါက္လာျခင္းသည္ မေလးရွားသို႔ အလုပ္သမား ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္တြင္ အစိုးရက ခြင့္ျပဳမႈ ၾကန္႔ၾကာျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း တရားဝင္လိုင္စင္ရ ျပည္ပ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီ အသိုင္းအဝိုင္းက ေဝဖန္ၾကသည္။

မေလးရွားသံ႐ုံး ျပည္ဝင္ခြင့္ဗီဇာ တံဆိပ္တုံးမ်ားကို အတုျပဳလုပ္ရန္ လြယ္ကူေၾကာင္း ျမန္မာျပည္ပ အလုပ္အကိုင္ ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ (MOEAF) မွ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေက်ာ္ထင္ေက်ာ္က ေျပာၾကားသည္။ “ထိုင္းဗီဇာဆိုရင္ Hologram ပါတယ္။ ဗီဇာအတုလုပ္ဖို႔ ခက္တယ္။ 

မေလးရွားက သာမန္တံဆိပ္ထုရတာ ဆိုေတာ့ တံဆိပ္အတုက ေရာ္ဘာတံဆိပ္တုံး လုပ္တဲ့ ဆိုင္တိုင္းမွာ ရႏိုင္တယ္” ဟု ၎ကရွင္းျပသည္။

အလားတူ တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုက ေအာက္လမ္းဟုေခၚသည့္ ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္က မေလးရွား ႏိုင္ငံသို႔ ခိုးဝင္သည့္ လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရွိေနခဲ့ေသာ္လည္း မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ ယင္းသို႔ ဗီဇာအတုျဖင့္ ေလေၾကာင္းမွ ဝင္ေရာက္မႈမွာ ယခုအခ်ိန္မွ စတင္ျဖစ္ပြားလာျခင္း ျဖစ္သည္။ တရားမဝင္ ေအဂ်င္စီမ်ားသည္ Services (အက်ဳိးေဆာင္) အမည္တပ္ကာ လုပ္ကိုင္ေလ့ရွိၿပီး ကုမၸဏီ အမည္နာမမ်ားကို ႐ုံးခန္းအတြင္းတြင္ ကပ္ထားေလ့ရွိေၾကာင္း လိုင္စင္ရ ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီမ်ားအသိုင္း

အဝိုင္းထံမွ သိရွိရသည္။

တရားမဝင္ ပြဲစားမ်ားသည္ နယ္ေဒသမွ ဗဟုသုတ နည္းပါးသူမ်ားကို အဓိက ပစ္မွတ္ထား၍ နယ္ပြဲစားမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ကာ ဗီဇာအတုျဖင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ ပို႔ေဆာင္ေပးျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း MOEAFမွ အတြင္းေရးမွဴး ဦးေက်ာ္ထင္ေက်ာ္ ေျပာၾကားသည္။ တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ သြားေရာက္မည္ဆိုပါက ပြဲစားေၾကးက်ပ္ သိန္း ၁၀ အထက္တြင္ ရွိသည္။ တရားဝင္ လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္မည္ဆိုပါက ဝန္ေဆာင္ခေၾကး က်ပ္ခုနစ္ သိန္း၊ ရွစ္သိန္းဝန္းက်င္သာ တရားဝင္ ယူခြင့္ရွိသည္။

ယင္းသို႔ တရားဝင္ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ေပးထားေသာ္လည္း ဗီဇာအတု၊ ေအာက္လမ္း လမ္းေၾကာင္းမ်ားျဖင့္ သြားေနရျခင္း အေၾကာင္းရင္းသည္ မည္သုိ႔နည္း။ အစိုးရ၏ ျပည္ပသို႔ လုပ္သားပို႔ခြင့္ မူဝါဒမ်ားသည္ အလုပ္သမားမ်ား တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္း ေရာက္ေအာင္ တြန္းပို႔ရာ ေရာက္ေနသေလာ။ “တရားဝင္က ေလးလေလာက္ ၾကန္႔ၾကာတယ္ဗ်။ တရားမဝင္ကေတာ့ ဧည့္ဗီဇာဆိုရင္ ႏွစ္ရက္ပဲေလ” ဟု ဆိုသူက ဦးေက်ာ္ထင္ေက်ာ္။ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ ျမန္မာလုပ္သားမ်ား ေစလႊတ္ရန္ Demand Letter (လုပ္သားေခၚရန္ အဆိုျပဳလႊာ)မ်ားကို စိစစ္ခြင့္ျပဳမႈႏွင့္ အျခားလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ ၾကန္႔ၾကာ၍ အလုပ္သမား မ်ား အျမန္သြားႏိုင္သည့္ တရားမဝင္လမ္းေၾကာင္းကို ေရြးခ်ယ္ၾကျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေအဂ်င္စီအသိုင္းအဝိုင္း ထံမွ သိရွိရသည္။

တရားဝင္ လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္မည္ဆိုပါက အနည္းဆုံး ေလးလခန္႔ၾကာ ေစာင့္ဆိုင္း ရသျဖင့္ တရားမဝင္ ေစ်းကြက္ေပၚေပါက္ရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာက္တံတားၿမဳိ႕နယ္ အေျခစိုက္ ျပည္ပ အလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီတစ္ခုမွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈဒါ႐ိုက္တာ တစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။ “ပုံမွန္ေလး လြယ္လြယ္ကူကူ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ သြားႏိုင္ရင္ ဘယ္အတုနဲ႔ သြားၾကမလဲ။ တရားဝင္လိုင္းနဲ႔ပဲ သြားမွာေပါ့” ဟု ၎ကသုံးသပ္သည္။

ဗီဇာအတုႏွင့္ သြားသူမ်ားမွာ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ အျမန္ဆုံးနည္းလမ္းျဖင့္ သြားေရာက္လိုသူမ်ားႏွင့္ မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိပါက အလုပ္အလြယ္တကူ ရႏိုင္သူ ႏွစ္မ်ဳိးရွိသည္။ “ဟိုမွာ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြရွိေတာ့ သူတို႔စက္႐ုံမွာ အလုပ္လုပ္လို႔ရတယ္။ မေလးရွားကိုသာ အျမန္ေရာက္ေအာင္ လာခဲ့ဆိုၿပီးေတာ့ ေခၚတာရွိတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီလမ္းေၾကာင္းကေန သြားၾကတယ္” ေက်ာက္တံတားၿမဳိ႕နယ္ အေျခစိုက္ ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီတစ္ခုမွ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဒါ႐ိုက္တာတစ္ဦးက ရွင္းျပသည္။

တရားဝင္လိုင္စင္ျဖင့္ အလုပ္သမားမ်ား ေစလႊတ္ေနသည့္ ကုမၸဏီမ်ားကို အလုပ္သမား ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ပို႔ေဆာင္ခြင့္ရရွိေအာင္ အစိုးရက စီစဥ္ေပးႏိုင္ပါက တရားမဝင္ ျပႆနာမ်ား ေလ်ာ့နည္းသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီ အသိုင္းအဝိုင္းထံမွ သိရွိရသည္။ Demand Letter မ်ားကို တင္ျပရာတြင္ သက္ဆိုင္ရာဝန္ႀကီးဌာနက စိစစ္ရာတြင္ တစ္လေက်ာ္ခန္႔ ၾကာျမင့္ေနၿပီး ယင္းစနစ္မ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ MOEAF က ေထာက္ခံေပးပါက Demand Letter မ်ားကို အျမန္ဆုံး ခြင့္ျပဳရန္၊ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကို အျမန္ဆုံး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေအဂ်င္စီမ်ားက ေျပာဆိုၾကသည္။ ေနာက္ထပ္ ျပႆနာတစ္ခုက အေတြ႕အႀကံဳ မရွိသျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ကိုင္ရန္ မဝံ့မရဲျဖစ္ျခင္း၊ လိမ္လည္မႈ ဇာတ္လမ္းမ်ားေၾကာင့္ အလုပ္သမားမ်ား ေအဂ်င္စီမ်ားကို မယုံၾကည္ျခင္း စသည္။

နယ္ေဒသမွ ျပည္ပသုိ႔သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္သူမ်ားသည္ ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရး ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ လုပ္ကိုင္ရမည္ကို မဝံ့မရဲ ျဖစ္ၾကသျဖင့္ နီးစပ္ရာနယ္ခံပြဲစားမ်ားက တစ္ဆင့္ ခ်ိတ္ဆက္လုပ္ကိုင္ေလ့ ရွိေၾကာင္း ေရႊျပည္ၿငိမ္း ျပည္ပအလုပ္အကိုင္ ရွာေဖြေရးေအဂ်င္စီမွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။ နီးစပ္ရာ နယ္ခံပြဲစားမ်ားျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္ၾကသျဖင့္ အခ်ဳိ႕အလုပ္သမားမ်ားက တရားမဝင္ ေအဂ်င္စီမ်ားႏွင့္ ခ်ိတ္မိကာ ယခုကဲ့သို႔ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၎ကသုံးသပ္သည္။

မေလးရွားႏိုင္ငံသို႔ တရားဝင္ လမ္းေၾကာင္းကပို႔ရာတြင္ ၾကန္႔ၾကာေနသည့္ကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစ္လလွ်င္ ႏွစ္ႀကိမ္ႏႈန္းျဖင့္ အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ လူမႈဖူလုံေရး ဝန္ႀကီးဌာနဝန္ႀကီး၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးမ်ားႏွင့္ MOEAF က ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ပုံမွန္ေဆြးေႏြး အေျဖရွာေနေၾကာင္း အဆိုပါဌာန တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။

ျပည္ပသို႔ တရားမဝင္ သြားေရာက္မႈ ပေပ်ာက္ေရး၊ အကာအကြယ္ေပးႏိုင္ေရး၊ အခြင့္အေရး အျပည့္အဝ ရရွိေရးအတြက္ ရန္ကုန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္တြင္လည္း အလုပ္သမား သတင္းပို႔ေကာင္တာ ဖြင့္လွစ္ကာ ေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း ၎ကဆိုသည္။ တရားမဝင္ ပြဲစားမ်ား ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာနကလည္း အလုပ္လုပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း MOEAF အတြင္းေရးမွဴး ဦးေက်ာ္ထင္ေက်ာ္က ဆိုသည္။ အလုပ္သမားမ်ား အေနႏွင့္လည္း တရားမဝင္ ေအဂ်င္စီႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ မလုပ္ကိုင္မိရန္ အေရးႀကီးသည္။

တရားဝင္လိုင္စင္ရ ေအဂ်င္စီ ဟုတ္ မဟုတ္ကို အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ လူမႈဖူလုံေရးဝန္ႀကီးဌာန ဝက္ဘ္ဆိုက္ျဖစ္သည့္ www.mol.gov.mm တြင္ ဝင္ေရာက္ စစ္ေဆးႏိုင္သည္။ တိုင္ၾကားႏိုင္သည့္ ဖုန္းနံပါတ္ ၀၆၇-၄၃၀၁၈၄၊ ၄၃၀၂၈၄ တို႔ကိုလည္း ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းစစ္ေဆးႏိုင္သည္။ ျပည္ပတြင္ ေရာက္ရွိေနသည့္ ျမန္မာလုပ္သားမ်ားအေရးကို အလုပ္သမား ညႊန္ၾကားေရးဦးစီးဌာနက ကိုင္တြယ္ေျဖ ရွင္းေနၿပီး ဝန္ထမ္းအင္အား တိုးျမႇင့္ကာ ေဆာင္ရြက္ရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ လူမႈဖူလုံေရး ဝန္ႀကီးဌာနမွ တာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။

မေလးရွားႏိုင္ငံေရာက္ တရားမဝင္ ျမန္မာအလုပ္သမားမ်ား တရားဝင္ျဖစ္ေရး ေျဖရွင္းရန္ ႀကဳိးပမ္းေနသည့္ အေျခအေနမ်ဳိးတြင္ တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို စနစ္တက် မတားဆီးႏိုင္ပါက ျမန္မာအစိုးရ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားသည္ ပလိုင္းေပါက္ႏွင့္ ဖားေကာက္သည့္ အျဖစ္မ်ဳိး ႀကံဳေနဦးမည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား သြားေရာက္ လုပ္ကိုင္မႈအမ်ားဆုံး ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ယင္းသို႔ပင္။ ထိုင္းေရာက္ တရားမဝင္ အလုပ္သမား မ်ားကို တရားဝင္ အေထာက္အထား လုပ္ေပးရန္ ႀကဳိးပမ္းေနခ်ိန္တြင္ တရားမဝင္ကလည္း ထုႏွင့္ထည္ႏွင့္ ဝင္ေနၾကဆဲ။တရားမဝင္လမ္းေၾကာင္းက သြားေရာက္ပါက သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရ၏ ဖမ္းဆီးျပစ္ဒဏ္ေပးျခင္း ခံရႏိုင္ၿပီး ဖမ္းဆီးမခံရပါကလည္း တရားမဝင္ အလုပ္သမားျဖစ္သျဖင့္ အခြင့္အေရး အျပည့္အဝ မရျခင္း၊ ေခါင္းပုံျဖတ္ခံရျခင္း၊ ပုန္းေအာင္းေနရျခင္းစသည့္ ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ထပ္မံရင္ဆိုင္ရဦးမည္ ျဖစ္သည္။

လက္ရွိတြင္ ျမန္မာအလုပ္သမား ၇၀ ေက်ာ္ မေလးရွားတြင္ ထိန္းသိမ္းခံထားရဆဲ။ ဗီဇာအတုျဖင့္ ဝင္ေရာက္လာသူမ်ား ျပန္လည္လြတ္ေျမာက္ခြင့္ရရွိေရး ျမန္မာသံ႐ုံး သံတမန္နည္းလမ္းအရ ေဆာင္ရြက္ ေနသည္ဟု ျမန္မာသံ႐ုံးက အႀကီးတန္း အရာရွိတစ္ဦးက ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုထားသည္။ ေနာက္ထပ္ အလားတူျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားေအာင္ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူမ်ား မည္သို႔မည္ပုံ ေဆာင္ရြက္မည္ ဆိုသည္ ကိုကား ေစာင့္ၾကည့္ရေပဦးမည္။

ေအာင္ျမင့္ထြန္း၊ ထက္ေအာင္ၿဖိဳး

The Voice Weekly