တုိင္းရင္းသားျပည္နယ္တခုျဖစ္ေသာ မြန္ျပည္နယ္တြင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ႏုိ၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔ က်င္းပမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီ မ်ားက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ေနသကဲ့သုိ႔ မြန္ျပည္နယ္ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ကလည္း ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအတြက္ အလုပ္မ်ားေနၿပီျဖစ္ရာ မြန္ျပည္နယ္အေျခ စုိက္ ဧရာ၀တီသတင္းေထာက္ ေဟမာႏြန္က မြန္ျပည္ နယ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွ ေရြးေကာက္ပြဲ အရာရွိ ဒုတိယ ညႊန္ၾကားေရး မွဴး ဦးဟိဏ္းလင္းထက္ ကုိေတြ႕ဆုံ ေမးျမန္း ထားပါသည္။
ေမး။ ။ မြန္ျပည္နယ္ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ဘာေတြျပင္ဆင္ ထားၿပီးၿပီးလဲ။
ေျဖ။ ။ အဲဒီမဲစာရင္းကုိ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ကန္႔ကြက္စာရင္းေတြစုစည္းေန တာရွိတယ္။ ဒါကုိ ၃၀ ရက္အထိထား ေပမယ့္ လည္း မဲဆႏၵျပည္သူေတြ ပါေအာင္ လုပ္ေပးေနတာရွိတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲ ပါ၀င္မယ့္ တပ္မေတာ္နဲ႔ ရဲတပ္ဖြဲ႕ ၀င္မိသားစု ေတြကုိ အေျခခံမဲစာရင္းျပဳစုေနတယ္။ အေျခခံမဲစာ ရင္းကေတာ့ ၁၄သိန္း ၂ေသာင္း ေက်ာ္ရွိတယ္ေပါ့။ ၿပီးခဲ့တဲ့ အေျခခံ ျပဳစုတဲ့ မဲစာရင္းမွာ တပ္၊ ရဲနဲ႔သူတုိ႔ရဲ႕မိသားစု၀င္ေတြမပါဘူးေပါ့ေနာ္။ အခုသူတုိ႔ဆီ က အခ်က္အလက္ အေသး စိတ္ မဟုတ္ ဘဲနဲ႔ လူဦးေရဘယ္ေလာက္ရွိႏုိင္ မလဲဆုိတာကုိ ေကာက္လုိက္တဲ့အခါမွာ ခန္႔မွန္းမဲေပးခြင့္ရွိသူ ၂၅၀၀၀ ၀န္းက်င္ ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ သထံုခရုိင္ဘက္ျခမ္းမွာ အက်ဥ္းဦးစီး ဌာနလည္းပါတာေပါ့ေနာ္။ ပထမ အေျခခံ ေကာက္ တုန္းက ၁၄သိန္း ၂ ေသာင္းေက်ာ္ဆုိေတာ့ မြန္ျပည္နယ္တခုလုံးမွာ မဲေပးႏုိင္တဲ့သူ ၁၄သိန္းခြဲ ေလာက္ရွိမယ္ ခန္႔မွန္း ရပါတယ္။
ေမး။ ။ တပ္မေတာ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕နဲ႔ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနမွာ မဲေပးႏုိင္သူ ၂၅၀၀၀ ၀န္းက်င္ ဆုိတာက ဘယ္လိုေရတြက္ ထည့္သြင္းတာပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘယ္လုိေကာက္လဲဆုိတာ ဥပမာတပ္ဆုိရင္ ၁၈ႏွစ္ျပည့္ စာရင္း ေတြရွိတယ္ေလ။ ၁၈ႏွစ္ျပည့္ အထက္၊ ေအာက္ စာရင္း ေတြရွိတယ္။ မဲေပးပုိင္ခြင့္စာရင္းေတြရွိတယ္။ ရဲေတြလည္း အဲလုိမ်ဳိးအလားတူပါပဲ။ အဲလုိမ်ဳိးသူတုိ႔ စာရင္း ေတြ မူတည္ ၿပီးေတာ့ ဥပေဒအရမဲေပးပုိင္ခြင့္ရွိသူ ေတြလားဆိုတာ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ မဲစာရင္းျပဳစုတာေပါ့ေနာ္။ အားလံုးေပါင္း ဘယ္ေလာက္ရွိမလဲ ဆုိၿပီးေတာ့ ခန္႔မွန္းခုိင္းေတာ့ ၂၅၀၀၀ ေလာက္ ထြက္လာတယ္။ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ တပ္မေတာ္ မဲရုံ ၆၁ရုံ လ်ာထားတယ္။ မြန္ျပည္နယ္တခုလုံးမွာ မဲရုံေပါင္း ၉၃၂ရုံ ရွိမယ္။ အဓိကကေတာ့ မဲစာရင္းပါပဲ။ ျပဳစုဆဲပဲ ျဖစ္တယ္။ မဲစာရင္းကုိၾကည့္ၿပီးေတာ့ မဲရုံတည္ေဆာက္ရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ မဲစာရင္းကၿငိမ္သြားၿပီးဆုိရင္ေတာ့ မဲရုံအေရအတြက္လည္း အတည္ျဖစ္သြားပါၿပီ။
ေမး။ ။ ၂၀၁၀ေရြးေကာက္ပြဲ အေတြ႕အႀကဳံအရ တပ္မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ မဲဆြယ္စည္းရုံးဖုိ႔ ခက္တယ္ဆုိေတာ့ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ပါတီေတြ ေရာ တပ္မဲဆႏၵနယ္ေတြမွာ လႊတ္လြတ္လပ္လပ္မဲဆြယ္စည္းရုံႏုိင္ပါ့မလား။
ေျဖ။ ။ တပ္မေတာ္ မဲရုံပဲျဖစ္ျဖစ္ အရပ္ဘက္ မဲရုံပဲျဖစ္ျဖစ္ ရပုိင္ခြင့္ အတူတူပါပဲ။ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက တပ္မဲရုံကုိေတာ့ စာသင္ေက်ာင္း ေတြမွာလုပ္ခဲ့တယ္။ အခုတပ္မဲရုံလုပ္မယ္ဆုိရင္ အရပ္မဲရုံလုိပဲ ကုိယ္စား လွယ္ ေလာင္းေတြ၊ ေလ့လာ လုိ သူေတြ၊ ျပည္သူလူထုေတြ၊ မီဒီယာေတြ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အရပ္မဲရုံလုိပဲသြားလာႏိုင္ေအာင္ စီမံေပးရမယ္။ ဥပမာ- တပ္ ဆုိရင္ လံုၿခဳံေရးအရ မသြားရဆုိတဲ့ေနရာဆုိရင္ ကန္႔သတ္ၿပီးပိတ္ထား ေပါ့။ မဲရုံကုိေတာ့ လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ သြားႏိုင္တဲ့လမ္းတေၾကာင္းတခုေတာ့ ေပးရမွာေပါ့။ မဲရုံမွာလႊမ္းမုိးမႈမရွိေအာင္ မဲရုံမွဴးရဲ႕ကြပ္ကဲမႈ၊ စီမံမႈ ေအာက္မွာ လုပ္ႏိုင္ရမယ္ အဲဒီလိုမ်ဳိးလံုျခံဳေရးအရ မလုပ္ေပးႏုိင္ဘူးဆုိရင္ အရပ္ဘက္ မဲရုံမွာကုိယ္တုိင္ကိုယ္က်သြားေပးရမယ္။
ေမး။ ။ မြန္ျပည္နယ္ မဲစာရင္းမွာ ဘယ္လုိအမွားမ်ဳိးေတြေတြ႕ေနရလဲ။
ေျဖ။ ။ ျပည္နယ္ႏွင့္တုိင္းအားလံုးလုိလုိက အမွားေတြရွိေနတာရွိတယ္။ ဆုိလုိတာက ပံုစံ(၃)၊ ပံုစံ(၄)၊ ပံုစ၄(ဂ) ဆုိတာ ရွိရာမွာ လက္ရွိျပင္ဆင္ ကန္႔ကြက္ျဖည့္စြက္က ၆ ေသာင္းေက်ာ္ေလာက္ရွိတယ္။ လာၾကည့္တဲ့ အင္အားနည္းေတာ့ ျပင္ဆင္ ကန္႔ကြက္ ျဖည့္စြက္က နည္းတာေပါ့ေနာ္။ ၾကည့္တာကေတာ့ ၂ သိန္းေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ပဲရွိတာေပါ့ေနာ္။ အမွား ေတြကုိျပန္လည္သံုးသပ္တဲ့အခါမွာ ရပ္ေက်းေကာ္မရွင္ေတြ စာရင္းျပဳစုရာမွာ အားနည္းခ်က္ေတြသြားေတြ႕ရတယ္။ မွားတဲ့ ဟာ ေတြ အိမ္ေထာင္စုစာရင္း က်န္ခဲ့တဲ့ဟာေတြကုိ သူမ်ားလာၾကည့္မွျပင္တာမဟုတ္ပဲနဲ႔ တုိ႔မွားတဲ့ဟာ ေတြျပန္ျပင္ လုိ႔ရ တဲ့ ျပင္ပါဆုိၿပီးေတာ့ ျပင္ေပးေနတာရွိတယ္ ၾကည့္မွျပင္ မွာမဟုတ္ဘူး။ တု႔ိမွားတဲ့ဟာေတြလည္းျပင္မယ္။
ေမး။ ။ ႀကိဳတင္မဲေပးခြင့္ရွိသူကိစၥကုိေရာ ဘယ္လုိစီမံထားလဲ။
ေျဖ။ ။ မဲဆႏၵနယ္ ျပင္ပမွာရွိတဲ့လူေတြအတြက္ ႀကိဳတင္မဲက၂ရက္အလုိမွာ ေပးရတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒါကၿမိဳ႕နယ္က စီမံ ေပးရတယ္ မဲဆႏၵနယ္အတြင္း ဆုိရင္ ရပ္ေက်းမွာေပးရတယ္။ ႀကိဳတင္မဲေပးတာက ဥပေဒမွာလည္းေဖာ္ျပ ထားၿပီးသားပဲ တပ္မေတာ္သားနဲ႔မိသားစု၀င္ေတြ၊ မဲဆႏၵနယ္ျပင္ပေရာက္ ေက်ာင္းသားေတြ၊ သင္တန္းသားေတြ၊ အခ်ဳပ္သားေတြ၊ ေဆးရုံ တက္ ေနရတဲ့အတြင္းလူနာေတြ၊အစုိးရခြင့္ျပဳခ်က္ရ ႏုိင္ငံျခားမွာေရာက္ေနတဲ့ သူေတြ။ ဒါေပမယ့္ မဲဆႏၵနယ္ ျပင္ပဆုိရင္ ၿမိဳ႕နယ္မွာႀကိဳတင္မဲလုပ္ၿပီးေတာ့ မဲဆႏၵနယ္အတြင္းဆုိရင္ေတာ့ ရပ္ေက်းမွာေပးတယ္။ ဘာလဲဆုိေတာ့ မဲရုံကုိ မလာႏုိင္တဲ့သူေတြ အသက္ႀကီးသူ၊မီးဖြားေနတဲ့သူေတြ၊အတြင္းလူနာေတြက မဲဆႏၵနယ္အတြင္းမွာရွိတယ္ ၾကိဳတင္မဲကုိ အဲဒီလုိလုပ္တယ္။အရင္တုန္းကလုိ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ႀကိဳတင္မဲကုိ မဲရုံမွာပဲၾကည့္လုိ႔ေအာင္ကပ္ထားတယ္။ ႀကိဳတင္ မဲက တရာဆုိရင္ မဲေရတြက္တာ ၁၅၀ဆုိရင္လြဲေနၿပီးေပါ့ေနာ္။ ဒါမ်ဳိးမလြဲ ေအာင္ ၁၀၀ ရွိေနရင္ မဲထည့္သူက ၉၀-၇၀ရွိရင္ ရွိႏုိ္င္တယ္။ႀကိဳတင္မဲစာ ရင္းက မဲပုံးနဲ႔သြားပါတယ္။ မဲပံုးကုိခ်ိတ္ပိတ္ထားၿပီးေတာ့ ထပ္ျဖည့္လုိ႔လည္း မရပါဘူး။ ႏုတ္သြားလုိ႔လည္းမရပါဘူး။
ေမး။ ။ မသန္စြမ္းသူေတြ မဲေပးႏုိင္ဖုိ႔ေရာ ဘယ္လို စီစဥ္ထားပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ မသန္စြမ္းသူေတြစာရင္းေတြကုိ ျပန္ျပဳစုေနဆဲျဖစ္တယ္။ အခုၿမိဳ႕ နယ္ေတြကုိျပန္ေတာင္းၿပီးေတာ့ မသန္စြမ္း မဲစာရင္း မ်က္မျမင္ပါပါတယ္။ က်န္တဲ့အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ မသန္စြမ္းျဖစ္ေနတဲ့သူေတြ ေရာစာရင္း ကုိယူတယ္။ မသန္စြမ္းျဖစ္ေနတဲ့သူကုိ မဲရုံမွာမဲဘယ္လုိေပးႏုိင္မလဲ။ စုၿပီး ေပးႏုိင္တဲ့အေန အထားကုိဖန္တီးမလား။ မသန္စြမ္းမႈကုိမူတည္ၿပီးေတာ့ မဲရုံကုိဘယ္လုိဖန္တီးသြားမလဲေပါ့ေနာ္ ဒါကုိ က်ေနာ္တုိ႔စီမံဆဲပဲျဖစ္တယ္။
ေမး။ ။ မဲေပးရမယ့္ပံုစံက ဘယ္လုိရွိပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ဆႏၵမဲထုတ္မယ္၊ စစ္ေဆးမယ္။ မွန္တယ္ဆုိရင္မဲထုတ္ေပးမယ္။ လက္မွတ္လက္ေဗြထုိးမယ္ ၿပီးရင္လ်ဳိ႕၀ွက္ ဆႏၵျပဳခန္းကုိ မဲလက္မွတ္ယူသြား မယ္။ တံဆိပ္တံုးနဲ႔ ထုၿပီး မဲမယ္။ ၿပီးရင္မဲထည့္မွာေပါ့ ေနာ္။ မွတ္ပံုတင္ ပါရင္ယူသြား ေပါ့ေနာ္။ မဲစာရင္းမွာပါရင္မဲထည့္ခြင့္ရွိပါတယ္။ အဲဒီလုိပဲသြား မွာေပါ့ေနာ္။ အျပင္ထြက္လာရင္မွင္တုိ႔မယ္ အဲဒီမွင္ကလည္း၂ ရက္ ေလာက္ ဖ်က္လုိ႔မရပါဘူး။
ေမး။ ။ မြန္ျပည္နယ္မွာ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြလည္း ရွိေနေတာ့ အဲဒီေဒသမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပဖို႔ အဆင္ေျပပါ့မလား။
ေျဖ။ ။ ၂၀၁၀တုန္းက က်ေနာ္တုိ႔ျပည္နယ္ထဲမွာက်ဳိက္ထုိမွာ ၆ အုပ္စု၊ ဘီလင္းမွာ ၃ အုပ္စုမဲမေပးႏိုင္ ဘူး။ လံုျခံဳေရးအရ ေရြးေကာက္ပြဲမက်င္းပ ႏုိင္တဲ့ ေနရာေတာ့ေၾကညာထားခဲ့တယ္။ အခု၂၀၁၅အတြက္ ကေတာ့ ဘီလင္းဘက္မွာရွိတဲ့ ေဘာ္ေနာ္ခီး အုပ္စုတခုပဲ။ မဲစာရင္းျပဳစုလုိ႔မရေသးဘူး။ မရေသးဘူးဆုိတာ က သက္ဆုိင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အဖြဲ႕ကလည္း မရွိဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ေကာ္မရွင္ကလည္းမဖြဲ႔ေပးႏိုင္ဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္က်ေနာ္တုိ႔မဲစာရင္း ျပဳစုလုိ႔မရဘူးေတာ့ မဲရုံလည္း ေထာင္လုိ႔မရဘူးေပါ့ေနာ္။ ဒါလက္ရွိအေျခ အေနပါ။ KNUတပ္မဟာ ၁ နဲ႔ ၅ နယ္ေျမဆုိရင္ သူတုိ႔အကူအညီ ယူၿပီးေတာ့ လံုၿခဳံေရး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ရွိ တယ္။ မြန္ျပည္သစ္ပါတီနယ္ေျမျဖစ္တဲ့ ေရးၿမိဳ႕ ေတာင္ပုိင္းမွာလည္း မဲစာရင္းျပဳစုထားတာရွိတယ္။ မဲရုံတည္ေဆာက္ ထားတာရွိတယ္။
ဧရာ၀တီ
No comments:
Post a Comment