ကမာၻ႔အိမ္သာေန႔

ႏိုဝင္ဘာလ ​၁၉ ​ရက္ေန႔ဟာ ​ကမာၻ႔အိမ္သာေန႔လို႔ ​တိုက္ရိုက္ဘာသာျပန္ရမယ့္ ​World ​Toilet ​Day ​ေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေန႔ေရာက္ရင္ ​မစင္ကို ​စနစ္တက်စြန္႔ပစ္တဲ့အတြက္ ​ခံစားႏိူင္တဲ့ ​ေကာင္းက်ဳိးေတြ၊ ​စနစ္တက်မစြန္႔ပစ္ရင္ ​ခံစားရမယ့္ ​ဆိုးက်ဳိးေတြအေၾကာင္း ​ပညာေပးေဖာ္ျပတဲ့ ​လုပ္ရပ္ေတြကို ​ကမာၻ႔ႏိုင္ ငံေတြက ​ျပဳလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။

ကမာၻေပၚက ​လူဦးေရ ​သန္းေပါင္း ​ႏွစ္ေထာင့္ငါးရာေက်ာ္ ​ဒါမွမဟုတ္ ​၂.၅ ​ဘီလီယံဟာ ​သန္႔ရွင္းတဲ့ ​အိမ္သာမရွိၾကဘူးလို႔သိရပါတယ္။

ဒီႏွဳန္းအရ ​လူသုံးေယာက္မွာ ​၁ ​ေယာက္က ​စနစ္က်တဲ့ ​အိမ္သာ ​မရွိဘူး ​ဆိုတာကို ​ေဖာ္ျပ ​ေနတာျဖစ္ပါ တယ္။

အဲ့ဒါ့အျပင္ ​ကမာၻေပၚက ​လူသန္းေပါင္း ​တစ္ေထာင္ေက်ာ္ဟာ ​လဟာျပင္မွာပဲ ​က်င္ႀကီး၊ ​က်င္ငယ္ေတြစြန္႔ ေနရတယ္လို႔လဲ ​သိရပါတယ္။ ​အမ်ားစုကေတာ့ ​အာဖရိကတိုက္နဲ႔ ​အာရွတိုက္မွာ ​ျဖစ္ေၾကာင္းလဲ ​သိရပါ တယ္။

သန္႔ရွင္းမႈနည္းပါးတာဟာ ​ဆင္းရဲမႈနဲ႔ ​ႏြယ္ေနတဲ့အတြက္ ​ဆင္းရဲမႈပေပ်ာက္ဖို႔အတြက္ ​သန္႔ရွင္းမႈကို ​ျမင့္တင္တဲ့အေနနဲ႔ ​ကမာၻ႔အိမ္သာေန႕ဆိုၿပီး ​သတ္မွတ္က်င္းပၾကတာ ​ျဖစ္ပါတယ္။

လဟာျပင္မွာပဲ ​က်င္ႀကီး ​က်င္ငယ္စြန္႔တာဟာ ​ေလထုနဲ႔ ​ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ ​ဆိုးဝါးသလို ​က်န္းမာေရး ကိုပါ ​ထိခိုက္ႏိူင္ပါတယ္။

လဟာျပင္မွာ ​စြန္႔တဲ့ ​က်င္ႀကီး ​က်င္ငယ္ေတြဟာ ​ေျမႀကီးထဲစိမ့္ဝင္တာေတြ၊ ​အဲဒီကေနတဆင့္ ​ေရေၾကာ ေတြထဲဝင္တာေတြ၊ ​ဒါမွမဟုတ္ ​မစင္ေတြဟာ ​ျမစ္ထဲ၊ ​ေခ်ာင္းထဲဝင္ၿပီး ​ျမစ္ေရအေပၚ ​မွီခိုအားထားေနရ သူေတြအတြက္ ​က်န္းမာေရးထိုခိုက္မႈေတြ ​ျဖစ္ေနရပါတယ္။

အဲ့ဒါ့အျပင္ ​မစင္ေတြဟာ ​ယင္ေကာင္ေတြကို ​ဆြဲေဆာင္တဲ့အတြက္ ​ယင္ေကာင္ကေနတဆင့္ ​ေရာဂါပိုး ေတြျပန္႔ႏွံ႕ၿပီး ​ဝမ္းေရာဂါအစရွိတဲ့ ​ေရာဂါေတြ ​ျဖစ္ႏိူင္ပါတယ္။

ေရာဂါေတြျဖစ္လာရင္ ​ကုသဖို႔အတြက္ ​ေငြကုန္ေၾကးက်မႈမ်ားတဲ့အတြက္ ​ဆင္းရဲသူေတြက ​ဆင္းရဲတဲ့ သံသရာမွာပဲ ​လည္ေနၾကတာျဖစ္တယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ ​အဲ့ဒါ့အျပင္ ​ညစ္ပတ္တဲ့ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ​လူသြားလူ လာေတြနည္းပါးသလို၊ ​ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ေတြ ​သြားလာမွာမဟုတ္တဲ့အတြက္လည္း ​စီးပြားေရးေတြ ​ထိခိုက္မွာျဖစ္ပါတယ္။

စနစ္က်တဲ့ ​အိမ္သာေတြရွိျခင္းအားျဖင့္ ​က်န္းမာေရးအတြက္ ​ကုန္က်စရိတ္ေတြ ​ေလ်ာ့ခ်ႏိူင္ၿပီး ​လူသားေတြရဲ့ ​ဂုဏ္သိကၡာသာမက ​လုံၿခဳံမႈကိုပါ ​ေပးစြမ္းႏိူင္တယ္လို႔ ​ဆိုပါတယ္။ ​အဲ့ဒါ့အျပင္ ​က်ား၊မအၾကား ​တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးေတြ ​ေပးစြမ္းႏိူင္တဲ့အထိ ​ျဖစ္ႏိူင္ပါတယ္။

အႏၵိယႏိုင္ငံ ​ေက်းလက္ေဒသမွာ ​စနစ္က်တဲ့အိမ္သာေတြမရွိတဲ့အတြက္ ​ရာသီလာတဲ့အမ်ဳိးသမီးငယ္ေတြ ဟာ ​တစ္လမွာ ​ငါးရက္ေလာက္ ​ေက်ာင္းပ်က္ေနရၿပီး ​ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ ​စာမလိုက္ႏိူင္တဲ့အတြက္ ​ေက်ာင္းထြက္ရတဲ့အထိ ​ျဖစ္ေနၾကတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ဒီလိုအေျခအေနေၾကာင့္ ​ပညာေရးမွာ ​အမ်ဳိးသမီးငယ္ေတြဟာ ​ေယာက်ာၤးေလးေတြထက္ေနာက္က်ၿပီး ​က်ား၊မ ​တန္းတူေရး ​အခြင့္အေရးရဖို႔အတြက္ ​ဆုံးရွဳံးေနရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

သာမာန္အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္ဟာ ​သူ႔ရဲ့ ​တသက္တာအတြင္း ​ရက္ေပါင္း ​၃၀၀၀ ​ေထာင္ ​ရာသီလာတဲ့အ တြက္ ​ရာသီကာလအတြင္း ​ပုံမွန္လုပ္ငန္းေတြမလုပ္ႏိူင္ရင္ ​နစ္နာဆုံးရွဳံးမႈေတြအမ်ားႀကီးျဖစ္ႏိူင္ၿပီး ​တလမွာ ​အနည္းဆုံး ​၅ ​ရက္ေလာက္ ​ေက်ာင္းပ်က္ေနရတဲ့ ​ေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္အတြက္ ​နစ္နာမႈေတြ ​မ်ားျပား လွတယ္လို႔ ​ဆိုပါတယ္။

အဲ့ဒါ့အျပင္ ​အရြယ္ေရာက္သူ ​အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစုဟာ ​လဟာျပင္မွာ ​ၾကင္ေတြစြန္႔ရမွာကို ​ရွက္ၾကတဲ့အတြက္ ​ညအခ်ိန္အထိ ​ေအာင့္ထားၿပီးမွသာ ​ကိစၥကို ​ရွင္းၾကၿပီး ​အဲဒီအတြက္ ​အႏာၱရယ္ေတြနဲ႔ ​ႀကဳံေနရတယ္လို႔လဲ ​သိရပါတယ္။

တခ်ဳိ႕အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ ​ၿခဳံဖုတ္ထဲမစင္စြန္႔ဖို႔အသြားမုဒိမ္းက်င့္ခံရတာေတြ၊ ​လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ​မဖြယ္မရာျပဳ က်င့္ခံရတာေတြလည္း ​ရွိတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ဒီလိုေအာင့္အီးထားမႈေတြကေနတဆင့္ ​စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ​က်ဥ္းၾကပ္မႈေတြ၊ ​အိမ္သာမရွိတဲ့အတြက္ ​သန္႔ရွင္းေရးမလုပ္ႏိူင္ပဲ ​လူေတာမတိုးပဲ ​ကိုယ့္ကိုကိုယ္ယုံၾကည္မႈနည္းပါးတာေတြ၊ ​ဗိုက္နာတာေတြ၊ ​ဆီးလမ္းေၾကာင္းအတြင္း ​ေရာဂါပိုးဝင္တဲ့အထိ ​ျဖစ္ႏိူင္ပါတယ္။

အဲဒီလို ​အေျခအေနေၾကာင့္ ​အိႏၵိယ ​ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ​Narendra ​Modi ​ကလည္း ​ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ​တစ္ဦးအေနနဲ႔ ​အိမ္သာေဆာက္တဲ့ ​အလုပ္ကို ​အခ်ိန္ေပးၿပီး ​လုပ္ေနတယ္လို႔ ​စကားျပန္ကေနတဆင့္ ​လြန္ခဲတ့ဲ ​ႏွစ္ရက္က ​ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕မွာ ​ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

အိႏၵိယ ​ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ့ ​ေျပာစကားကို ​ဘာသာျပန္က ​ေျပာရာမွာေတာ့ ​က်ေနာ္ဟာ ​အိမ္သာေတြကို ​ေဆာက္ေနတဲ့အေၾကာင္း၊ ​အိႏၵိယႏိုင္ငံ ​ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ​တစ္ဦးအေနနဲ႔ ​အိမ္သာေဆာက္တာနဲ႔ ​အလုပ္ရွဳတ္ေန ရတဲ့အေၾကာင္း ​ဒီလို ​လုပ္ရတာဟာ ​က်ေနာ္ရဲ့ ​မိခင္ေတြ၊ ​က်ေနာ့္ရဲ့ ​ညီမ၊ ​အစ္မေတြရဲ့ ​ဂုဏ္သိကၡာ အတြက္ျဖစ္တယ္လို႔ ​ဆိုပါတယ္။ ​အဲဒီအမ်ဳိးသမီးေတြ ​လဟာျပင္မွာပဲ ​စင္ႀကီး ​စင္ငယ္စြန္႔ေနရတာဟာ ​အိႏၵိယႏိုင္ငံအတြက္ ​အရွက္ရစရာ ​ျဖစ္တယ္လို႔ ​ေျပာသြားခဲ့တာ ​ျဖစ္ပါတယ္။

ကုလသမဂၢနဲ႔ ​လူမႈအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြကေန ​ရာသီလာရာမွာအသုံးျပဳတဲ့ ​အခံေတြေပးေဝ ၿပီးေနာက္ ​အမ်ဳိးသမီးငယ္ေတြ ​ေက်ာင္းပုံမွန္တက္လာႏိူင္ၾကတာေတြ ​ရွိလာတယ္လို႔လည္း ​သိရပါတယ္။

အာရွႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ​အႏၵိယႏိုင္ငံဟာ ​ေတာ္ေတာ့္ကို ​ေခတ္မွီတိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္ပါတယ္။

ကမာၻ႕အခ်မ္းသာဆုံး ​၁၀ ​ဦး ​စာရင္းထဲမွာလဲ ​အႏၵိယႏိုင္ငံသား ​၂ ​ေယာက္ေတာင္ ​ပါ၀င္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ​အႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ​ခ်မ္းသာသူက ​အလြန္ခ်မ္းသာၿပီး ​ဆင္းရဲသူက ​အလြန္ဆင္းရဲတဲ့ ​ဥစၥာပစၥည္းပိုင္ဆုိင္ မူ ​ကြာျခားခ်က္ေတြရွိေနတာမို႔ ​သန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့ ​အႏၵိယႏိုင္ငံသားေတြဟာ ​မစင္စြန္႔ဖို႔အတြက္ ​အိမ္သာေတာင္ ​မေဆာက္ႏိုင္ၾကဘူးလို႔ ​ဆိုပါတယ္။

အႏၵိယႏိုင္ငံမွာ ​လူသန္းေပါင္း ​၆၄၀ ​ဟာ ​အမိုးအကာမရွိတဲ့ ​ကြင္းျပင္ေတြ ​ရထားလမ္းေဘးေတြမွာ ​အေလး အေပါ့သြားေနရတယ္လို႔ ​ေျပာပါတယ္။

ကုလသမၼဂက ​UNESCO ​ရဲ့ ​အစီရင္ခံစာအရ ​ကမာၻေပၚကလူေတြ ​အိမ္သာမရွိၾကတဲ့အထဲမွာ ​အႏၵိယႏိုင္ငံ သားေတြအမ်ားဆုံးပါ၀င္ေၾကာင္း ​ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ​အိမ္သာမရွိသူ ​စုစုေပါင္းရဲ့ ​တ၀က္ေက်ာက္ဟာ ​အႏၵိယႏိုင္ငံသားေတြျဖစ္ၿပီး ​လူဦးေရသန္းေပါင္း ​၆၄၀ ​နီးပါး ​ရွိပါတယ္။  ​အဲဒီအထဲမွာ ​၆၉ ​% ​က ​ေက်းလက္

ေတာရြာမွာျဖစ္ၿပီး ​ၿမိဳ႕ႀကီးမွာေတာ့ ​လူဦးေရ ​၁၈%ဟာ ​အိမ္သာမရွိတဲ့ ​အေျခအေနမွာ ​ေနေနရတယ္လို႕ ​ေရးသားထားပါတယ္။

အႏၵိယႏိူင္ငံမွာ ​၂၀၁၅ ​ခုႏွစ္မွာ ​မိုဘိုင္း ​လက္ကိုင္ဖုန္းသုံးတဲ့လူေတြဟာ ​သန္းေထာင္ခ်ီ ​ရွိမယ္လို႔ခန္႔မွန္းေန ၾကေပမဲ့ ​အိမ္သာျပသာနာ ​ေျဖရွင္းမူက ​အရမ္းကို ​ေႏွးေကြးေနေသးတယ္လို႔ ​ကုလသမၼဂရဲ့ ​အစီရင္ခံစာမွာ ​ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

အလားတူ ​မြန္ဂိုးလီးယားႏိုင္ငံ ​ေက်းလက္ေဒသမွာလည္း ​အိမ္သာမသုံးတဲ့ ​ျပႆနာနဲ႔ ​ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

မြန္ဂိုးလီးယား ​ျပည္သူေတြဟာ ​ပူေႏြးတဲ့ရာသီ ​ဒါမွမဟုတ္ ​ႏွင္းေတြခဲတဲ့ ​ေဆာင္းရာသီလို ​အခ်ိန္မ်ဳိးမွာေတာ့ ​ဓာတ္မီးေတြ ​ကိုင္ၿပီး ​ေအးခဲေနတဲ့ ​ႏွင္းေတာထဲမွာ ​က်င္ႀကီး ​က်င္ငယ္ကို ​စြန္႔ေနၾကရတာ ​ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလို ​ညစ္ညမ္းမႈကေန ​ေရာဂါေတြ ​ျဖစ္ေနရသလို ​ေအးခဲတဲ့ ​ရာသီဥတုေၾကာင့္ ​ကေလးငယ္ေတြဟာ လည္း ​ႏွစ္ပါတ္မွ ​တစ္ခါေလာက္ ​ေရခဲကို ​အေႏြးတည္ၿပီး ​ေရခ်ဳိးၾကတဲ့အတြက္ ​ညစ္ပတ္ေလ့ရွိတယ္လို႔ ​ဆိုပါတယ္။

အဲဒီလို ​အေျခအေနေၾကာင့္ ​ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံသား ​တခ်ဳိ႕ဟာ ​ကုလသမဂၢနဲ႔ ​ပူးေပါင္းၿပီး ​အညစ္အေၾကး ေတြကို ​စနစ္တက် ​စြန္႔ပစ္ၾကေအာင္ ​ျပဳလုပ္ေပးပါတယ္။

အဓိကကေတာ့ ​ေအးခဲေနတဲ့ ​ေရေတြကို ​အၿမဲတမ္းေႏြးေနေအာင္ ​လုပ္ေပးတဲ့အတြက္ ​ကေလးငယ္ေတြ ​ပုံမွန္ ​ေရခ်ဳိးခ်င္စိတ္ ​ရွိလာတာေတြအျပင္ ​အိမ္သာေတြအထိ ​ေရေတြ ​ေရာက္ရွိႏိုင္ေအာင္ ​ပိုက္ေတြနဲ႔ ​သြယ္တန္းေပးထားတဲ့အတြက္ ​ရွက္ေၾကာက္စရာမလိုပဲ ​စနစ္တက် ​အိမ္သာတက္ႏိုင္လာၾကပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ​မြန္ဂိုးလီးယား ​အစိုးရကိုယ္တိုင္ ​ဦးေဆာင္လုပ္ေဆာင္ေပးမွသာ ​က်င္ႀကီး ​က်င္ငယ္ေတြကို ​စနစ္တက် ​စြန္႔ပစ္ၾကမယ့္ ​အေနအထား ​ရွိေနတယ္လို႔လည္း ​သိရပါတယ္။ 

ABC