လိုင္ဇာ တတိယအႀကိမ္ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံ “၀” ႏွင့္ မိုင္းလား အဖြဲ႕ မတက္ႏုိင္

ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာၿမိဳ႕တြင္ ၅ ရက္ၾကာ က်င္းပမည့္ တတိယအႀကိမ္ တိုင္းရင္းသား ညီလာခံကို “ဝ” ႏွင့္ မိုင္းလား အဖြဲ႔တို႔ကို ဖိတ္ၾကားထားေသာ္ လည္း တက္ေရာက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း သိရသည္။ ညီလာခံကို ဇူလိုင္ ၂၄ မွ ၂၉ ရက္အထိ က်င္းပရန္စီစဥ္ထားၿပီး ဇူလိုင္ ၂၄ မွ ၂၆ ရက္အထိကို တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ဆိုင္ရာ ညႇိႏႈိင္းေရး အဖြဲ႔(NCCT) ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက အဖြဲ႔ဝင္ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ၃ ရက္ၾကာေဆြးေႏြးၿပီး ဇူလိုင္ ၂၈၊ ၂၉ ရက္တြင္ NCCT အဖြဲ႔တြင္ မပါဝင္ေသးေသာ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း NCCT အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ ဦးႏိုင္ဟံသာ က ေျပာသည္။

အထူးေဒသ (၂)ျဖစ္သည့္ ဝ ေဒသမွ ညီလာခံတက္ေရာက္ႏုိင္မႈ မရွိျခင္းမွာ လက္ရွိေဆြးေႏြးေနသည့္ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ဒုတိယမူၾကမ္းကို ေလ့လာရန္ လိုအပ္ေသးသည့္အတြက္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဝ ေဒသ၏ ျပန္ၾကားေရး တာဝန္ခံ ဦးေအာင္ျမင့္ က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔ ဒုတိယ မူၾကမ္းကိုေလ့လာတာ ၁ ရက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ဒုတိယမူၾကမ္းကို တိုင္းရင္းသားေတြဆီမွာ ေတာင္း တာမရဘူး။ မေန႔တေန႔ကမွ မူၾကမ္းကို က်ေနာ္တို႔မိတ္ေဆြေတြဆီကမွ ရလာတယ္။ ရလာေတာ့ ဒါကိုေဆြးေႏြးေနတယ္။ ညိႇႏိႈ္င္းေဆြးေႏြးပြဲေတြ မွာလည္း က်ေနာ္တို႔ မပါဘူး။ စာတမ္းလည္းမၾကည့္ရေတာ့ အခုလုပ္မယ့္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ သြားေဆြးေႏြးဖို႔က ဘာမွမေဆြးေႏြးႏိုင္ ေသး ဘူး ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီက လူႀကီးေတြအတြက္က အခ်ိန္ပိုယူရပါမယ္”ဟု ဦးေအာင္ျမင့္က ေျပာျပသည္။

လိုင္ဇာေဆြးေႏြးပြဲကို တက္ေရာက္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း တိုင္းရင္းသားမ်ား စုေပါင္းလုပ္ေဆာင္သည့္ ညီလာခံကိုမူ အားေပးလက္ခံ ေၾကာင္းလည္း ၎က ေျပာၾကားသည္။

လက္ရွိ ျပဳလုပ္ေနသည့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးေဆာင္ရြက္မည့္ အစီအစဥ္ကိုမူ တိက်စြာ ေျပာၾကားျခင္း မရွိသကဲ့သုိ႔ အစိုးရပိုင္းႏွင့္ ေဆြးေႏြးေနမႈကိုလည္း ဦးေအာင္ျမင့္က ေျဖၾကားျခင္း မရွိေပ။

“အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးမွာ ဘာအခ်က္ေတြပါလဲ ေလ့လာဖို႔လိုသလို ဘာေတြပါလဲဆိုတာကို က်ေနာ္တို႔ကို ေျပာမွရပါမယ္။ မေျပာ ဘဲ လက္မွတ္လာထိုး ဆိုတာကေတာ့ မရဘူးေပါ့။ အပစ္ရပ္ေရးမွာ အထူးေဒသ ၂ အေနနဲ႔ လက္မွတ္ထိုးမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အခု လုပ္ေနတဲ့ အပစ္ရပ္ေရးစာခ်ဳပ္မွာ ဘာေတြပါလဲ ဘာေတြမပါဘူးလဲ။ ဘယ္အခ်က္အလက္ေတြ ေတာင္းဆိုထားလဲ၊ ဘာေတြဆံုးျဖတ္ ထားလဲ သိရင္ေလ့လာရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူရင္ လက္ခံမွာပါ။ အခုလို သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ဘာမွန္းမသိရင္ က်ေနာ္တို႔ လက္မွတ္ ထိုးလို႔ရမွာ မဟုတ္ဘူး”ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ လကုန္ပိုင္း၌ က်င္းပေသာ ပထမအႀကိမ္ လိုင္ဇာ တိုင္းရင္းသားညီလာခံႏွင့္ ကရင္အမ်ိဳး သား အစည္းအ႐ုံး(KNU) ထိန္းခ်ဳပ္ နယ္ေျမ ေလာ္ခီးလာတြင္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ အတြင္းက က်င္းပသည့္ ဒုတိယ အႀကိမ္ ညီလာခံ သို႔လည္း “၀” တပ္ဖြဲ႕(UWSA ) ႏွင့္ မုိင္းလားအဖြဲ႕(NDAA)တို႔ တက္ေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိေပ။

ယခုေဆြးေႏြးပြဲ အၿပီးတြင္ အစိုးရဘက္ႏွင့္အၿပီးသတ္ ေဆြးေႏြးလက္မွတ္ထိုးႏိုင္ရန္ NCCTအဖြဲ႔က ျပင္ဆင္ထားေၾကာင္း NCCT အဖြဲ႔ဝင္ ေဒါက္တာ ဆလိုင္းလ်န္မႈန္း ဆာေခါင္းက ေျပာသည္။

ထိုသို႔ ညိႇႏိႈင္းႏိုင္ေရးအတြက္ ယခုေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေရွးဦးစြာ ဦးေဆာင္ေကာ္မတီ ဖြဲ႔ရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

“အႀကိတ္အနယ္ ေဆြးေႏြးရမယ့္အခ်က္ေတြလည္း ရွိေကာင္း ရွိလာလိမ့္မယ္။ မရွိဘူးလို႔ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို အေနအထားမ်ဳိး ျဖစ္လာတဲ့အခါ အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္မယ့္ ဦးေဆာင္ေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းဖို႔က အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတယ္။ အဲဒါ ေၾကာင့္ မနက္ပိုင္းမွာ တဖြဲ႔ ႏွစ္ဦးစီနဲ႔ ထိပ္သီးေတြနဲ႔ NCCT ေတြ႔ၿပီးေတ့မွ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀း တခုလံုး ဘယ္လိုက်င္းပမလဲ။ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ဖို႔ လိုလာတဲ့အခါ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ဆံုးျဖတ္မလဲ။ နည္းလမ္းေတြ ေရြးခ်ယ္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ မနက္ျဖန္ အစည္း အေ၀းက နည္းနည္းအေရးႀကီးတယ္လို႔ က်ေနာ္ ေျပာခ်င္ပါတယ္”ဟု ေဒါက္တာ ဆလိုင္း လ်န္မႈန္း ဆာေခါင္း က ေျပာျပသည္။

အဆိုပါ ဦးေဆာင္ေကာ္မတီကို ညီလာခံမစတင္မီ ဖြဲ႔စည္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ဖြဲ႔စည္းမႈတြင္ တိုင္းရင္းသား တဖြဲ႔လွ်င္ ႏွစ္ဦးစီ ပါဝင္ ရန္ လ်ာထားေၾကာင္း သိရသည္။

“NCCT အဖြဲ႔မွာ မပါတဲ့ နာဂ၊ ဝ၊ မိုင္းလား၊ RCSS၊ ABSDF စတဲ့ အဖြဲ႔အျပင္ UNFCကိုပါ အဖြဲ႔အေနနဲ႔ ဖိတ္ၾကားထားပါ တယ္။ သူတို႔က ၂၈၊ ၂၉ မွာ ေဆြးေႏြးမႈမွာ ပါမွာပါ။ RCSS အဖြဲ႔ကေတာ့ တက္မယ္လို႔ အေၾကာင္းျပန္ထားပါတယ္။ က်န္တာေတြေတာ့မသိ ေသး ဘူး။ လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္”ဟု ႏိုင္ဟံသာက ေျပာသည္။

ယခုညီလာခံသို႔ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အႀကံေပးပုဂိၢဳလ္ မစၥတာ နမ္ဘီယာႏွင့္ အာရွေရး ရာ သံတမန္ တ႐ုတ္ ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဝမ္ယင္ဖန္း တို႔ ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္တြင္ တက္ေရာက္ရန္ရွိေၾကာင္း NCCT က ေျပာသည္။

လက္ရွိတြင္ ညီလာခံကို NCCT အဖြဲ႔ဝင္ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႔ ၁၆ ဖြဲ႔ ႏွင့္ ဖိတ္ၾကားထားသည့္ NCCT အဖြဲ႕၀င္ မဟုတ္သည့္ အဖြဲ႔ ၆ ဖြဲ႔ေပါင္း ၂၂ ဖြဲ႔ တက္ေရာက္ရန္ လ်ာထားေသာ္လည္း ဝ၊ မိုင္းလား အဖြဲ႕မ်ား တက္ေရာက္ႏုိင္ျခင္း မရွိေတာ့သျဖင့္ အဖြဲ႔၂၀ ခန္႔သာ တက္ေရာက္မည္ဟု ခန္႔မွန္းရေၾကာင္း၊ နာဂအဖြဲ႔မွာလည္း တက္ေရာက္မည္ဟု တိက်စြာေျပာႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း သိရသည္။

NCCT ကို ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ လကုန္ပိုင္းက ပထမအႀကိမ္ က်င္းပေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္ လိုင္ဇာတိုင္းရင္းသား ညီလာခံ ၌ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဧရာ၀တီ