အာဆီယံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ အားနည္းမႈ SAPA ေဝဖန္

အာဆီယံႏိုင္ငံေတြက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံေနရမႈေတြအေပၚ အာဆီယံ အစိုးရမ်ားဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္မရွင္ရဲ့ အကာအကြယ္ေပးမႈ အားနည္းလြန္းတယ္လို႔ အာဆီယံေဒသတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေဝဖန္ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။ လတ္တေလာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြျဖစ္ေနတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံအပါအဝင္အာဆီယံႏိုင္ငံေတြမွာ ေကာ္မရွင္ရဲ့လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမွင့္တင္ေရးေဆာင္ရြက္ ခ်က္ေတြ ဟာလည္း ဟန္ျပသက္သက္သာျဖစ္တယ္လို႔ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေထာက္ျပ လိုက္ၾကတာပါ။ ေကာ္မရွင္ရဲ့ ႏွစ္အလိုက္လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြအေပၚ သံုးသပ္ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္း ထားတဲ့ မဆုမြန္က တင္ျပေပးပါမယ္။

မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြအတြင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြအပါအဝင္ ထိုင္း၊ လာအို၊ ကေမာၻဒီယားစတဲ့ အာဆီယံႏုိင္ငံမ်ား အတြင္းက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြကို  အာဆီယံ အစိုးရမ်ားဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ အေနနဲ႔ အစိုးရေတြကို တင္ျပတာ၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ေျဖရွင္းေပးတာမ်ိဳး မလုပ္ခဲ့ဘူးလို႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား အေပၚသံုးသပ္ခ်က္ အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ၿပီး ေဝဖန္ေထာက္ျပ လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ 

လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြအေပၚ ျပည္သူေတြဘက္ကေန တိုင္ၾကားသတိေပးမႈ၊ ေနာက္ အရပ္ဖက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ အၾကံျပဳခ်က္ေတြအေပၚမွာလည္း ေကာ္မရွင္အေနနဲ႔ အေရးတယူလုပ္မႈ အားနည္းလြန္းတယ္လို႔ ညီမွ်ျခင္း ျမန္မာ (Equality Myanmar) ဒါရိုက္တာဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

"ထိုင္းႏိုင္ငံ နဲ႔ လာအိုႏိုင္ငံမွာ လူ႕အခြင့္အေရးကာကြယ္ျမႇင့္တင္ေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လူႏွစ္ဦးက ထူးဆန္းစြာ ေပ်ာက္ဆုံးသြားပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ ဒါကေတာ့ အစိုးရရဲ့လက္ခ်က္လို႔ စြပ္စြဲၾကတယ္။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ေပ်ာက္ဆုံးသြားျခင္းကိုယ္တိုင္က လူ႕အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမႇင့္တင္ေနသူေတြရဲ့ လံုျခဳံမႈကို အစိုးရက ကာကြယ္ မေပးႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အခ်က္တစ္ခုကို ပထမဦးဆုံးေထာက္ျပခ်င္ပါတယ္။

 ေနာက္တစ္ခု ကေတာ့ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈေတြ အမ်ားၾကီးျဖစ္ေနတဲ့ ကိစၥေတြ ရွိေနပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈျဖစ္တယ္။ ကေမ႓ာဒီးယားမွာလည္းျဖစ္တယ္။

မၾကာမီက လာအို ႏိုင္ငံမွာလည္း ဒါမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ဒါေတြနဲ႔ပါတ္သက္ျပီးေတာ့ အာဆီယံျပည္သူ လူထုေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒါေတြကို ခံစားေနရတာျဖစ္တယ္။ အဲဒါနဲ႕ပါတ္သက္ျပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္က ဘာမွ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမရွိပါဘူး။

ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ အခုပဲလက္ရွိျဖစ္ခဲ့တဲ့  ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ဒီ အလုပ္သမားေတြက ဖိႏွိပ္မႈကို ဆႏၵျပတဲ့အေပၚ အၾကမ္းဖက္ ပစ္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေသေၾကတာ ပ်က္စီးခဲ႔တာေတြျဖစ္တယ္ ။ ထို႔အတူပဲ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပမႈအေပၚမွာ သူတို႔ ဒီလိုပဲ ပစ္ခတ္မႈေတြ ရွိတဲ့အတြက္ ေသဆုံးခဲ႔ရတာျဖစ္တာက  ဒါက အာဆီယံေဒသအတြင္းက သက္ဆိုင္တဲ့ ထူးျခားတဲ့  လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီကိစၥကို လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က ဘာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဝင္ေရာက္ျပီးကာကြယ္ေပးတာ ေျဖရွင္းေပးတာ ဒါနဲ႔ပါတ္သက္ျပီး တင္ျပျပီးေတာ့ အစိုးရေတြကို တားဆီးတာမရွိခဲ႔ျခင္းဟာ တကယ့္ကိုမေကာင္းတဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ျဖစ္ေနပါတယ္။"

အာဆီယံအစိုးရမ်ားဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ့ ငါးႏွစ္ျပည့္ႏွစ္ပတ္လည္ျဖစ္တဲ့ ၂၀၁၄မွာပဲ ျမန္မာႏုိင္ငံကလည္း အာဆီယံအသင္းႀကီးရဲ့ ဥကၠ႒တာဝန္ကို ထမ္းေဆာင္ရမယ့္ အခ်ိန္ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ဒီေကာ္မရွင္ရဲ့ အရင္ႏွစ္ေတြက လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈေတြကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၿပီး လိုအပ္ခ်က္ေတြကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေအာင္ တင္ျပထားတာျဖစ္တယ္လို႔ ညီမွ်ျခင္း ျမန္မာ (Equality Myanmar) ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းကဆက္ေျပာပါတယ္။

"အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံက တကယ္႔ကို လူ႔အခြင့္အေရးကာလ ေဒသအတြင္းမွာ လူတိုင္းကေလးစားျပီး စြမ္းအားရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္ ေပၚလာဖို႔အတြက္ ျပဳျပင္မႈေတြ ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အင္တိုက္အားတိုက္ ဦးေဆာင္ျပီးေဆြးေႏြးေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွသာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက အရင္လို အစိုးရမဟုတ္ဘဲနဲ႕ ကိုယ္႔ႏိုင္ငံအတြက္သာမကဘဲ ေဒသဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမႇင့္တင္ေရးကို တကယ္႔ကိုစြမ္းစြမ္းတမံ လုပ္ေဆာင္တဲ့ အစိုးရအျဖစ္ အာဆီယံျပည္သူေတြက ေလးစားလာမွာျဖစ္ပါတယ္"

အာဆီယံေဒသတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြျဖစ္ေပၚလာတဲ့အခါမွာ အစိုးရမ်ားဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ရွိရက္နဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ မေျဖရွင္းေပးႏိုင္တာကေတာ့ ေကာ္ မရွင္ဟာ “ဟန္ျပသက္္သက္သာျဖစ္တယ္”ဆုိတာ ေပၚလြင္ထင္ရွားေစတယ္လို႔ သူကေဝဖန္လုိက္ပါတယ္။

"ေကာ္မရွင္ ေပၚေပါက္ခဲ့ၿပီးေတာ့ တိုင္ၾကားမႈေတြကို အေရးမယူဘူးဆိုရင္ ဒါက စကၠဴက်ားတစ္ခုပါပဲ။ အင္အားေကာင္းတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ မျဖစ္တဲ့အတြက္ အာဆီယံျပည္သူလူထုက ဒီ ေကာ္မရွင္ကို ဘယ္သူမွလည္း တန္ဖိုးထားလာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ႔ကိုလည္း ဘယ္သူမွ အားကိုးထားတာ မျဖစ္လာေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ္႔ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခ်င္တဲ့ တစ္ခ်ိဳ႔ေသာ အစိုးရေတြအတြက္ ဒါက သူတို႔အတြက္ အခြင့္အလမ္း တစ္ရပ္ပါ ။

တကယ္လို႔ ႏိုင္ငံတကာကေျပာလာမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ  လူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ ရွိသားပဲလို႔ေျပာေပမဲ့ ဒီလူ႕အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္က ထိေရာက္တဲ့ အေရးယူမႈ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္မႈ မျဖစ္တဲ့အတြက္ က်ဴးလြန္တဲ့ အစိုးရေတြအတြက္ ဟန္ျပသက္သက္ ကာကြယ္ေပးထားတဲ့ အရာပဲျဖစ္ေန တာ အာဆီယံ ၁၀ ႏိုင္ငံလုံးမွာရွိတဲ့ ျပည္သူျပည္သားေတြ အားလုံးအတြက္ တကယ္႔ကိုမျဖစ္သင့္တဲ့ အရာပဲျဖစ္ပါတယ္။"

Still Window Dressing “ဟန္ျပသက္္သက္သာျဖစ္ဆဲ” လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ဒီအစီရင္ခံစာကို အာဆီယံေဒသ အတြင္းရွိ အရပ္ဖက္ လူထုအဖဲြ႔အစည္းမ်ား ပါ၀င္တဲ့ Solidarity for Asian People’s Advocacy – Task Force on ASEAN and Human Rights (SAPA TFAHR) အဖဲြ႔က ျပင္ဆင္ေရးသား ထားတာျဖစ္ၿပီး အာဆီယံခ်ာတာ အရ ေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ အာဆီယံ အစိုးရမ်ားဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ့၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့မႈ ေတြကို သံုးသပ္ တင္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။

VOA