ဖြဲ႕စည္းပံု မျပင္လွ်င္ “ေမးခြန္းမ်ား ပိုအေမးခံရမည္”ဟု အေမရိကန္သံ႐ံုး ေျပာဆို

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား၏ ယံုၾကည္ စိတ္ခ်ရမႈ အေပၚ “ေမးခြန္းမ်ား ျမင့္တက္လာမည္”ဟု အေမရိကန္ႏိုင္ငံက ဧၿပီလ ၇ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ လာမည့္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ား၏ တရား၀င္ျဖစ္မႈကို ထိခိုက္ေစလိမ့္မည္ဟု မေျပာေပ။

စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေအာက္၌ ၄၉ ႏွစ္ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တြင္ အရပ္သားတပိုင္း အစိုးရက ႏိုင္ ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား လႊတ္ေပးျခင္း ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားဖြဲ႔စည္းျခင္းအပါအ၀င္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္း လဲေရးမ်ား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျပဳလုပ္လာခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက ရပ္တန္႔ေနသည္ သို႔မဟုတ္ ေနာက္ျပန္သြားေနသည္ စေသာ စိုးရိမ္ ပူပန္မႈမ်ားက တိုးတက္လာေန ခဲ့သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒအရ သမၼတျဖစ္လာခြင့္ကို တားျမစ္ျခင္းခံထားရေသာအတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အကယ္၍ အေျခခံ ဥပေဒျပင္ဆင္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါက ႏို၀င္ဘာလတြင္ က်င္းပရန္ရွိသည့္ ေရြး ေကာက္ပြဲမ်ားကို သပိတ္ေမွာက္ျခင္းက ေရြးခ်ယ္စရာနည္းလမ္းတခု ျဖစ္သည္ဟု ႐ုိက္တာ သတင္းဌာနသို႔ ယခင္ အပတ္အတြင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္တြင္ တပ္မေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပါ၀င္ေနၿပီး အေရးပါသည့္ ၀န္ ႀကီး ေနရာမ်ားကို စစ္ဘက္က ရယူထားသည့္ အတြက္ ႏို္င္ငံေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထိေရာက္ေသာ ဗီတိုအာဏာ ရရွိ ထားသည္။ ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံျခားသား သားသမီး သို႔မဟုတ္ ဇနီးခင္ပြန္းသည္ ရွိသူမ်ားကို သမၼတေလာင္း မျဖစ္ရန္ တားဆီးထား သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ကြယ္လြန္သူ ခင္ပြန္းႏွင့္ သား ၂ ေယာက္က အဂၤလန္ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္သည္။

အရပ္ဘက္က စစ္ဘက္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ျပည္သူမ်ားက ၎တို႔ေရြး ခ်ယ္သည့္ ေခါင္းေဆာင္ကို လြတ္လပ္စြာေရြး ေကာက္တင္ေျမွာက္ခြင့္ ရွိရန္ အတြက္ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္သင့္သည္ဟု အေမရိကန္သံ႐ံုးက ေျပာသည္။

“အေျခခံ ဥပေဒကို မျပင္ဆင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ အတြက္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရး ေရွ႕ဆက္သြားေနတယ္လို႔ ယံုၾကည္ႏိုင္မႈ အေပၚ ေမးခြန္းေတြ ျမင့္တက္လာပါလိမ့္မယ္” ဟု သံ႐ံုးမွ ေျပာေရး ဆိုခြင့္ရွိသူ တဦးက ႐ိုက္တာသတင္းဌာနသို႔ ေျပာ သည္။

သို႔ေသာ္လည္း အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ၏ တရား၀င္ျဖစ္မႈကို ခ်ိတ္ဆက္ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း မရွိပါ။

“ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းတခုျဖစ္တဲ့ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲရဲ႕  ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္မႈနဲ႔ တရား၀င္ျဖစ္မႈကို ျမန္မာျပည္သူေတြက ဆံုးျဖတ္ပါလိမ့္မယ္။”

ၿပီးခဲ့သည့္ အပတ္က ႐ိုက္တာသတင္းဌာနႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းတြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားက ဦး သိန္းစိန္၏ သေဘာထားတင္းမာေသာ အစိုးရအေပၚ ေပ်ာ့ေျပာင္းလြန္းသည္ ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စြပ္စြဲခဲ့သည္။

အလြန္ အကၽြံ ခ်ီးက်ဴးျခင္းေၾကာင့္ အစိုးရကို ေက်နပ္ေရာင့္ရဲသြားေစၿပီး ကတိျပဳၿပီး ျဖစ္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္း လဲေရးမ်ားကို ေနာက္ျပန္လွည့္ေစ ခဲ့သည္ဟု သူက ေျပာသည္။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္က အမ်ိဳးမ်ိဳးေရာေထြးေနခဲ့သည္ဟု အေမရိကန္ သံ႐ံုး၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိ သူက ေျပာ သည္။

“ၿပီးခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္အတြင္းမွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈအသိုင္း အ၀ိုင္း ပြင့္လင္းလြတ္လပ္လာဖို႔ အတြက္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးေတြက လုပ္ေဆာင္ခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သတိျပဳမိပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးက လက္ေတြ႔ မွာ သဟဇာတ မျဖစ္ခ့ဲသလို အမ်ားစုက ေမွ်ာ္လင့္ထား သေလာက္လည္း လွ်င္ျမန္မႈ မရွိခဲ့တာ ရွင္းေနပါတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။စစ္တပ္၏ ႏိုင္ငံေရးတြင္ ပါ၀င္ေန မႈကို ဖယ္ရွားရန္ သို႔ မဟုတ္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္ သမၼတ ျဖစ္လာရန္ အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ ဆင္ေရးက မလြယ္ကူပါ။

ျပင္ဆင္လိုပါက စစ္ဘက္အရာရွိမ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ မဟာမိတ္မ်ား လႊမ္းမိုးထားသည့္ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္တြင္ ေထာက္ခံမဲ ၇၆ ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိရန္လိုသည္။

အကယ္၍ ထိုအဆင့္ကို ေက်ာ္ျဖတ္လာႏိုင္လွ်င္ပင္ ျပည္လံုးကၽြတ္ ဆႏၵခံယူပြဲတခုကို ေရြးေကာက္ပြဲ အတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ား အႀကီးအက်ယ္ ျပဳလုပ္ေနေသာ ျပည္ေထာင္စု ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္က ႀကီးမွဴး က်င္းပေပးရန္ လိုအပ္လာလိမ့္မည္ ျဖစ္သည္။

ဧရာ၀တီ