၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ တရားမွ်တၿပီး အုပ္စုအားလုံး ပါ၀င္ခြင့္ရဖုိ႔ ကုလတုိက္တြန္း

ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းတဲ့ သမိုင္း၀င္ ေရြးေကာက္ပဲြမ်ား ျဖစ္လာဖို႔အတြက္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ဟာ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြအျပင္ ျမန္မာျပည္သူအမ်ား လက္ခံႏိုင္တဲ့ ရလဒ္ေတြျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ မဟာမိတ္အဖဲြ႔က မေန႔က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အုပ္စုအားလံုး ပါ၀င္ခြင့္ရေရး တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။ 

နယူးေယာက္ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ က်င္းပေနတဲ့  အႀကိမ္ ၇၀ ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံႀကီးကို တက္ေရာက္လာတဲ့ ကုလအတြင္း ေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီးမြန္းရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြဟာ စက္တာဘာလ ၂၉ ရက္ မေန႔က သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုၿပီး ျမန္မာ့အေရး တံခါးပိတ္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

ႏို၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ အားလံုးပါ၀င္ခြင့္ ရေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေရး စတာေတြကို အဓိက ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတယ္လို႔ မေန႔က အစည္းအေ၀းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္႐ံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရအမ်ဳိးသမီးက Eri Kaneko အခုလို ေျပာပါတယ္။

“ေဆြးေႏြးပြဲမွာ မီးေမာင္းထိုးျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လာမယ့္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ ဒီမုိကေရစီကို ကူးေျပာင္းမယ့္ သမုိင္းမွတ္တိုင္တရပ္ အျဖစ္ ကိုယ္စားျပဳတာေၾကာင့္ လြတ္လပ္တဲ့အျပင္ အုပ္စုအားလံုးတုိ႔ ပါ၀င္ၿပီး ထင္သာျမင္သာ ရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မဲဆႏၵရွင္ေတြအျပင္ အထူးသျဖင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ ရခဲ့တဲ့ မူဆလင္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ အပါအ၀င္ ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ ပယ္ခ်ခံရမႈအတြက္ မေက်နပ္မႈေတြ ထြက္ေပၚေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ပါတယ္။”

ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ကလည္း ယာယီသက္ေသခံကဒ္ျပား ကိုင္ေဆာင္သူေတြကို မဲေပးခြင့္မေပးတာဟာ မွားယြင္းတဲ့လမ္းေၾကာင္းကို သြားတဲ့ အဆင့္တဆင့္ျဖစ္ၿပီး အခုလို ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြနဲ႔ အျခားလူနည္းစုေတြ အေနနဲ႔ မဲေပးခြင့္မရတဲ့အေပၚ အလြန္စိတ္ပ်က္မိတယ္လို႔ အစည္းအေ၀းပဲြမွာ ေျပာသြားပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ကို ေစာင့္ၾကည္ေနသလို ေရြးေကာက္ပဲြၿပီးတဲ့ေနာက္ အာဏာအလဲႊအေျပာင္း ကိစၥမွာ ေခ်ာ့ေမြ႔ႏိုင္ေရးဟာ အမ်ားလက္ခံႏိုင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံ ေတြရဲ႕ တံခါးပိတ္ေဆြးေႏြးပဲြ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထားတယ္လို႔ Eri Kaneko က ေျပာပါတယ္။

“ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈရွိဖို႔နဲ႔ အာဏာကို လႊဲေျပာင္းေပး ရာမွာ ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ျဖစ္ႏုိင္ဖို႔က ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေတြဟာ ႏုိင္ငံေရး ပါတီေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံသား အမ်ားစုက လက္ခံႏုိင္မယ့္ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔အေပၚမွာ အမ်ားႀကီး မူတည္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အခုလို ကုလသမဂၢဘက္က ျမန္မာေရြးေကာက္ပဲြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆို၊ တိုက္တြန္းမႈေတြဟာ အေရးပါတယ္လို႔ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ ျမန္မာ့အေရး ေဆြးေႏြးတင္ျပခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေရႊေမာင္ က ေျပာပါတယ္။

“ဒါက အမွန္တရားကို ေျပာတယ္ဆုိေတာ့လည္း ထိေရာက္မႈရွိမယ္လို႔ က်ေနာ္ ယံုၾကည္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ကာယကံရွင္ဆုိ ေတာ့ေလ ကာယကံရွင္ဆုိေတာ့ ဒီကိစၥကို ပိုၿပီးမွ က်ေနာ္ ခံစားလို႔ရတယ္။ အခု ေစာေစာပိုင္းကေနာ္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ေျပာသြားတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ white card ကိုင္ေဆာင္ခဲ့တဲ့လူေတြကို မဲထည့္ခြင့္မျပဳဘူး။ ေနာက္ က်ေနာ္တုိ႔ကိုလည္း ကိုယ္စားလွယ္ၿပိဳင္ခြင့္ မေပးဘူးဆုိတဲ့ကိစၥေတြ ဒါ က်ေနာ္ ထင္ပါတယ္ စိုးရိမ္စရာဆုိတာထက္ ပိုေတာင္ပိုခဲ့တယ္လို႔ က်ေနာ္ အဲလိုပဲ မွတ္ခ်က္ေပးခ်င္တယ္။”

ဦးေရႊေမာင္ အပါအ၀င္ ရခိုင္ျပည္နယ္က မူဆလင္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္း ၂၅ ေယာက္နီးပါးကို ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြမွာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ ခြင့္ဥပေဒနဲ႔ ၿငိစြန္းေနတဲ့အတြက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္း အရည္အခ်င္းသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ မျပည့္မီဘူးဆိုၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္က ပယ္ခ်ထားပါတယ္။ လက္ရွိ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ စိုးရိမ္ေနရတဲ့ အေျခအေန ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈ မဟာမိတ္အဖဲြ႔ တံခါးပိတ္အစည္းအေ၀းမွာ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾက တယ္လို႔ Eri Kaneko က ေျပာပါတယ္။

“ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံေတြ ေထာက္ျပခဲ့ၾကတာကေတာ့ IDP ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ လူသားခ်င္းစာနာမႈ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေရးနဲ႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ႏုိင္ငံသား ခိုလံႈခြင့္ ရရွိေရးဆုိတဲ့ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ကိစၥရပ္ အေပၚ ပိုျပတ္သားတဲ့ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ဒီလိုမလုပ္ႏိုင္ရင္ လူေတြ ပို ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ၾကမွာျဖစ္ၿပီး၊ အသက္ေတြလည္း ဆံုး႐ံႈးၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”

ျမန္မာ့အေရး တံခါးပိတ္အစည္းအေ၀းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ထုတ္ျပန္ေၾကညာ ခ်က္မွာ  အမုန္းစကားေျပာဆိုမႈေတြနဲ႔ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းၾကား ရန္စလံႈ႔ေဆာ္မႈေတြ တိုးလာေနတာဟာ အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုၾကားမွာ ဘာသာေရးအေပၚ အေျခခံၿပီး ကဲြလဲြမႈေတြကို ပိုၿပီးဆိုးလာေစတယ္လို႔လည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွာပါတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ OHCHR ေခၚ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး႐ံုး ဖြင့္လွစ္ဖို႔ကိုလည္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ အစည္းအေ၀းမွာ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြက ထပ္မံ တိုက္တြန္းခဲ့ၾကပါတယ္။

ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္မႈ မဟာမိတ္အဖဲြ႔ဟာ  အရင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္က စတင္ဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံမ်ားအဖဲြ႔ အမည္ကေန ၂၀၁၃ ခုနွစ္မွာ နာမည္ေျပာင္းလဲခဲ့ တာျဖစ္ၿပီး အေနာက္ႏိုင္ငံေတြ အပါအ၀င္ တ႐ုတ္၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ဂ်ပန္၊ စကၤာပူ၊ ဗီယက္နမ္၊ ေနာ္ေ၀း၊ ထိုင္း၊ အိႏၵိယ စတဲ့ အဖဲြ႔၀င္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၅ ႏိုင္ငံ ပါ၀င္ပါတယ္။

VOA