ျမန္မာ့အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေျဖရွင္းတာမ်ိဳး မရွိတာေၾကာင့္ တိုးတက္ေနတဲ့ ရလဒ္ေတြကို ထိခိုက္ေစတယ္လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Yanghee Lee က ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံမွာ မေန႔က ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ေႏွာင့္ေႏွးေနတယ္လို႔လည္း ေျပာသြားတာပါ။ အျပည့္အစံုကို မအင္ၾကင္းႏုိင္က တင္ျပထားပါတယ္။
နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္မွာ က်င္းပေနတဲ့ ၆၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံရဲ႕ တတိယေကာ္ မတီ အစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ Yanghee Lee က ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေန အစီရင္ခံစာကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အစီရင္ခံ တင္ျပခဲ့တာပါ။
“ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ခ်င္တဲ့ လကၡဏာေတြရွိေနၿပီး ဒါေတြကို ေျဖရွင္းမေပးႏိုင္ဘူးဆိုရင္ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလး စားၿပီး အကာအကြယ္ေပးတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝုိင္းမွာ တာဝန္သိတဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ပါဝင္ဖို႔ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲႏိုင္တဲ့အဆင့္ေရာက္ဖို႔ သက္ဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းအားလံုးက ႀကိဳးစားရမွာျဖစ္တယ္ဆိုတာ က်မ အႀကံျပဳထားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြေတြမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြ ပါ၀င္ဖို႔ အေရးႀကီးေၾကာင္း က်မ ထပ္ၿပီး တိုက္တြန္းပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္ရတဲ့ကိစၥေတြထဲမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ မတူကဲြျပားတဲ့ အသိုင္းအ၀ိုင္းႏွစ္ခုၾကား ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ခိုလံႈေနၾကတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕အေျခအေနေတြ ဆိုးရြားေနဆဲပဲလို႔ Yanghee Lee က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“ဇူလိုင္လတုန္းက က်မသြားခဲ့တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ခရီးစဥ္မွာ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ေနသူေတြရဲ႕အေျခအေနဟာ အေတာ္ေလးကို ဆိုးရြားေနတာ ေတြ႔ခဲ့ရပါတယ္။ ရခိုင္ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ မူဆလင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဒုကၡသည္စခန္း ႏွစ္ခုလံုးရဲ႕ အေျခအေနေတြ ေကာင္းမြန္လာေအာင္ အျမန္ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ လိုေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကေတာ့ တရား၀င္ေနထိုင္ခြင့္ မရွိတာေၾကာင့္ ခဲြျခားဆက္ဆံခံရၿပီး အေျခအေန ပိုဆိုးေနတာပါ။”
မစၥ Yanghee Lee ရဲ႕ အစီရင္ခံေျပာဆိုခ်က္ေတြကို ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ျမန္မာသံအမတ္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင္ က တုံ႔ျပန္ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ အဓိကသေဘာမတူတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ သူရဲ႕အစီရင္ခံစာမွာ ေထာက္ျပထားတဲ့ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္ႏိုင္ေခ် ရွိေနတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။ ဒီလိုေကာက္ခ်က္ခ်ဖို႔ အေၾကာင္းျပခ်က္ မရွိဘူးလို႔ ျမန္မာအစိုးရက ျမင္ပါတယ္။ ဒီအစီရင္ခံစာဟာ ျမန္မာအစိုးရေခါင္းေဆာင္ပိုင္းရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တစိုက္မတ္မတ္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြအေပၚ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရဲ႕ အျပဳသေဘာေဆာင္ သံုးသပ္ခ်က္နဲ႔လည္း ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေနတာပါ။”
Yanghee Lee ရဲ႕ အစီရင္ခံေျပာဆိုခ်က္ေတြမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား ေ၀ဖန္ေထာက္ျပသြားတာ ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ အားရမိတယ္လို႔ အာရွလူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တာ၀န္ခံ ဦးမင္းလြင္ဦးက ေျပာပါတယ္။
“လာမယ့္ႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွာ အထူးကိုယ္စားလွယ္ ျမန္မာျပည္ကို သြားတဲ့အခါက်ရင္ေတာ့ ဒီကိစၥရပ္ေတြက ဘယ္လိုအထိ ထိေရာက္မႈ ရွိလာမလဲဆုိတာေတြကို က်ေနာ္တုိ႔ သိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားဆုိတာ မရွိဘူး။ ျပစ္မႈဆုိင္ရာ ဥပေဒေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္တဲ့သူေတြကိုပဲ ဖမ္းဆီးထားတာ ရွိပါတယ္လို႔ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္က ေျပာသြားတာရွိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ အထူးကိုယ္စားလွယ္ရဲ႕ တင္ျပခ်က္ေတြထဲမွာ နာမည္ေတြနဲ႔တကြ တင္ျပထားတာကို က်ေနာ္တုိ႔ ၾကားသိလိုက္ရပါတယ္။”
အဂၤါေန႔က ျပဳလုပ္တဲ့ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ တတိယေကာ္မတီအစည္းအေ၀းမွာ မစၥ Yanghee Lee ေျပာဆို ခ်က္ေတြထဲမွာ ေရြးေကာက္ပဲြစည္း႐ံုးလႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ မလိုအပ္တဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြကို ဖယ္ရွားေပးဖို႔ တိုက္တြန္းသြားပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြကို ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းအတိုင္း က်င္းပဖို႔ လိုအပ္တဲ့အျပင္ တရားမွ်တမႈရွိဖို႔ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းကလည္း ေစာင့္ၾကည့္အကဲခပ္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ မတရားဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းၿပီးေနာက္ အသတ္ခံရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြနဲ႔ မၾကာေသးခင္က စစ္တပ္လက္ထဲမွာ ေသဆံုးသြားတဲ့ အလြတ္သတင္းေထာက္ ကိုပါႀကီး အပါအ၀င္ အျခား တရားဥပေဒျပင္ပ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္း သတ္ျဖတ္မႈေတြ ရွိေနေသးတယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူကိုယ္တိုင္လည္း ၂၀၁၅ ဇန္န၀ါရီမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒုတိယအႀကိမ္ သြားေရာက္ဖို႔ ရွိတယ္လို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥ Yanghee Lee က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
VOA
No comments:
Post a Comment