တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အပစ္ရပ္ေရး ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ သေဘာတူညီမႈရရွိ

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းသားအဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရၾကား တျပည္လံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ အေျခခံမူေတြ ညိႇႏိႈင္းၾကတာမွာ ၈၀ % သေဘာတူညီခ်က္ ရခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အစိုးရရဲ႕ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖဲြ႔ေတြရဲ႕ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆုိင္ရာ ညိႇႏိႈင္းအဖဲြ႔ NCCT တို႔ရဲ႕ ညီလာခံမွာ ပါဝင္ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးက အခုလို ေျပာခဲ့တာပါ။

ဒီရလဒ္ဟာ ကရင္ျပည္နယ္၊ ဖားအံၿမိဳ႕အတြင္းက KNU ထိန္းခ်ဳပ္နယ္ေျမ ေလာခီးလာမွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ လက္နက္ကိုင္ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ညီလာခံကေန  ဆံုးျဖတ္ထားတဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ မူၾကမ္းကို အေျခခံၿပီး ထြက္ေပၚလာခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ထိုင္းအေျခစိုက္ ဗီြအိုေအသတင္းေထာက္ မေအးေအးမာက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

မၾကာေသးခင္ကပဲ ကရင္ျပည္နယ္ ေလာ္ခီလာမွာ ၿပီးဆံုသြားခဲ့ၿပီး တုိင္းရင္းသားအဖဲဲြ႔ေပါင္း ၁၆ ဖဲြ႔က လက္ခံသေဘာတူထားတဲ့ တႏုိင္ငံလံုး အတိုင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး မူၾကမ္းကို ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ ျမန္မာအစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္ေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖဲြ႔ကုိ ေပးအပ္ခဲ့ၿပီးေဆြးေႏြးမႈေတြကုိ လုပ္ခဲ့တာပါ။

တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔အတူ ျမန္မာအစိုးရဘက္ကေတာ့ သမၼတ႐ံုးနဲ႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက တာ၀န္ရွိသူေတြ တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။

မၾကာခင္မွာျပဳလုပ္ဖုိ႔ရွိတဲ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕  ဘားအံေဆြးေႏြးပဲြအတြက္ ႀကိဳတင္ညိႇႏိႈင္းခ်က္သာျဖစ္တယ္လို႔ တျပည္လံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုုင္ရာ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႔ (NCCT) ရဲ႕ ဒုေခါင္းေဆာင္ ပဒုိကြယ္ထူး၀င္းက ဆုိပါတယ္။

“ေလာေလာဆယ္ က်ေနာ္တုိ႔ ဘားအံေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ျပင္ဆင္တဲ့သေဘာပါ။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ဘားအံမွာ ေတြ႔ဆံုတဲ့အခါ တႏုိင္ငံလံုးအတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲဖို႔ အတိုင္းအတာတခုထိ သေဘာ တူညီခ်က္ရဖို႔အတြက္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ သေဘာတူညီလာခဲ့တဲ့မူကို သူတို႔ကို တင္ျပေဆြးေႏြးတာျဖစ္တယ္။ ညိႇႏိႈင္းတဲ့သေဘာေပါ့ေနာ္။ အႀကိဳ ေဆြးေႏြးမႈသေဘာေပါ့။ တစံုလံုးကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာတာ ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ေလ့လာၿပီးေတာ့ သူတို႔ သိခ်င္တဲ့ အခ်က္ေတြလည္းရွိမယ္။ တခ်ိဳ႕ ေ၀ါဟာ ရေတြေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဘယ္လို အခက္အခဲမ်ဳး ရွိလဲ။ ဘယ္လို ေ၀ါဟာရမ်ိဳး က်ေနာ္တုိ႔ ျပင္သံုးသင့္သလဲ။ အဲ့ဒါေတြ ေဆြးေႏြးတာပါ။ သေဘာတူညီခ်က္ေတာ့ ဘာမွ မရွိဘူးေလ။ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္မွာကလည္း သူတို႔ဘက္က တင္ျပခ်က္ေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဒီသက္ဆုိင္ရာ က်ေနာ္တို႔ တုိင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြဆီ ျပန္တင္ၿပီးမွ ျပန္ျပင္လုိ႔ရမွာကိုး။”

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစင္တာက အႀကံေပးတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးလွေမာင္ေရႊကိုလည္း ေဆြးေႏြးပဲြရလဒ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။

“ဒီေန႔ ဒီ က်ေနာ္တို႔ ေလာခီးလာေပါ့ေနာ္ ေလး၀ါးပြဲကေနၿပီးေတာ့ NCCT အဖြဲ႔၀င္ေတြ ယူလာတဲ့ သူတုိ႔ရဲ႕ Proposal ကို မူအားျဖင့္ေပါ့ေလ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ဒါကို ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္ခင္ဗ်။ သူတို႔ယူလာတာ အခန္း ၁၁ ခန္းပါတယ္။ စာမ်က္ႏွာ ၂၈ မ်က္ႏွာေလာက္ပါတယ္ဗ်။ အဲ့ဒါကို ဒီေန႔ ေဆြးေႏြးတာ မူကိုပဲ က်ေနာ္တို႔ အရင္ ေဆြးေႏြးတယ္။ စကားလံုးေတြ ဘာေတြ ေရြးတာကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေနာက္မွ လုပ္မယ္ဆုိၿပီးေတာ့ အဓိကေတာ့ ဒါကို ေဆြးေႏြးတာပါပဲ။”

ေမး။          ။ သူတုိ႔ခ်မွတ္ထားတဲ့ မူၾကမ္းမွာေပါ့ေနာ္ အစိုးရဘက္ကေနၿပီးေတာ့ သေဘာမတူစရာ၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အျငင္းပြားစရာ အခ်က္ေတြမ်ား ပါပါသလားရွင့္။

ေျဖ။           ။ “ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ ဒီေန႔ မနက္ ၉ နာရီကေနၿပီးေတာ့ ၄ နာရီ ၄၅ မိနစ္ေလာက္အထိ ေဆြးေႏြးတဲ့ၾကားထဲမွာေတာ့ မူအားျဖင့္ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကေတာ့ တူတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ရတယ္။ စကားလံုးနဲ႔ အထားအသိုနဲ႔ ေနာက္ထပ္ အဓိပၸါယ္ေပါက္ မလြဲေအာင္လို႔ ေဆြးေႏြးရတာမ်ိဳးျဖစ္ေတာ့ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ သေဘာတူတာျဖစ္တဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္ၿပီး ညိႇႏိႈင္းဖို႔ေတာ့ လိုဦးမယ္။”

ေမး။          ။ ဆိုေတာ့ ဒီ သေဘာမတူတဲ့ ညိႇႏိႈင္းရဦးမယ့္ အခ်က္ေတြထဲမွာ အေရးႀကီးဆံုး အခ်က္ေတြက ဘယ္အခ်က္ေတြမ်ား ပါ၀င္ပါသလဲ။

ေျဖ။           ။ “တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြကေတာ့ structure change တဲ့ ကိစၥေတြေပါ့ေနာ္။ executive branch အေနနဲ႔ လူတဦးတည္းရဲ႕ သေဘာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးလို႔မရတဲ့ ကိစၥရပ္မ်ိဳးေတြကိုေတာ့ ျပန္ၿပီးေတာ့ တုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြဘက္ကလည္း ျပန္စဥ္းစားေပးဖို႔ဆိုတာမ်ိဳး ေျပာထားတာရွိပါတယ္။ ေနာက္ တခ်ိဳ႕ကိစၥရပ္ေတြကိုေတာ့ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္းအေနနဲ႔ ဗဟိုေကာ္မတီနဲ႔ လုပ္ငန္းေကာ္မတီကို ျပန္တင္ျပၿပီးမွ မူ၀ါဒ ယူရမွာေတြ ရွိတဲ့အတြက္ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ဒီေနရာမွာ ေျပာခြင့္မရွိပါဘူး။ ေယဘုယ် ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ သေဘာတူတယ္။ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းကိုေတာ့ ေနာက္အစည္းအေ၀းေတြမွာ ျပန္ညိႇရမယ္ဆိုတဲ့ဟာပဲ က်ေနာ္ဘက္က ရွင္းျပလို႔ရပါမယ္။”

မၾကာခင္ျပဳလုပ္မယ့္ ဘားအံေဆြးေႏြးပဲြမတိုင္ခင္ လာမယ့္ ေဖေဖာ္၀ါရီလထဲမွာပဲ ရန္ကုန္ၿမ္ိဳ႕မွာ အခုလို ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးရမယ့္ဟာေတြ ဆက္ရိွေနတယ္လုိ႔လည္း ဆုိပါတယ္။ ဘားအံေဆြးေႏြးပဲြကေတာ့ မတ္လ ေလာက္က်မွ ျဖစ္ႏိုင္ၿပီး ဘားအံၿမိဳ႕မွာ အေၾကအလည္ ေဆြးေႏြးၿပီးမွသာ ေနျပည္ေတာ္မွာ တျပည္လံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ေရးထုိးပဲြကို လုပ္လာႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ျမန္မာအစိုးရဘက္က ဆိုပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္ကလည္း တဖဲြ႔ခ်င္းအလိုက္ ညိႇႏိႈင္းရမွာေတြ ႐ွိေနၿပီး ညီညီညြတ္ညြတ္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖုိ႔ကိုေတာ့ ေလာ္ခီးလာညီလာခံႀကီးမွာေဆြးေႏြးခဲဲ့ၾကပါတယ္။

VOA