တလင္တမယား ဥပေဒအေပၚ အျမင္မ်ား

အသက္၀င္လာၿပီျဖစ္သည့္ “တလင္တမယားစနစ္ က်င့္သံုးျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ” သည္ လူ႔အခြင့္ အေရးကုိ ခ်ိဳးေဖာက္ ေသာ ဥပေဒျဖစ္ၿပီး ကိုးကြယ္ရာဘာသာေရးအရ ရပုိင္ခြင့္မ်ားႏွင့္ ဓေလ့ထုံးတမ္းမ်ားကို ထိခုိက္ေစသည့္အျပင္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးႏွင့္ ကေလးငယ္သူငယ္ အခြင့္ေရးမ်ားကိုပါ ထိခုိက္ေစသည္ ဆုိေသာ ေ၀ဖန္ခ်က္မ်ား ေပၚထြက္လာသည္။ 

“တလင္တမယားစနစ္က်င့္သံုးျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒ” သည္ မ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ ၄ ခု အနက္ တခုျဖစ္ ၿပီး၊ ၾသဂုတ္ လ ၂၈ ရက္က အတည္ျပဳ ျပဌာန္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ယင္းဥပေဒ သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေနထုိင္သူ ႏုိင္ငံသား၊ ႏုိင္ငံျခား သားမ်ား အားလုံး အက်ဳံး၀င္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ 

ယင္းဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဘာသာႀကီး ၄ ခု မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ေရွ႕ေနမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားေဆာင္ ရြက္သူမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ေဆာင္ရြက္သူမ်ား၏ အျမင္ သေဘာထားမ်ားကို ဧရာဝတီသတင္း ဌာန သတင္းေထာက္မ်ားျဖစ္ၾကသည့္ နန္းလြင္ႏွင္းပြင့္၊ နန္းဆိုင္ႏြမ္၊ ေမစစ္ပိုင္ႏွင့္ ထြန္းထြန္းတို႔က ဆက္ သြယ္ေမးျမန္းထားပါသည္။

တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေအးပိုင္

ဒီဥပေဒ က က်ေနာ္တုိ႔ ဘာသာအျပင္ က်န္တဲ့ဘာသာေတြရဲ႕ ဥပေဒနဲ႔လည္း တိုက္ရုိက္ဆန္႔က်င္တာ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီး ေတြသာမက ဘာသာေပါင္းစုံ က ကိုးကြယ္သူအမ်ိဳးသမီးမ်ားကို ခံစားခြင့္ ေပးတဲ့ အင္မတန္ သင့္ေလ်ာ္ ေကာင္း မြန္ တဲ့ဥပေဒလို႔ မွတ္ခ်က္ျပဳခ်င္တယ္။ အဓမၼက်င့္လို႔ ေထာင္ ၃ ႏွစ္ပဲ က်မယ္ဆုိတဲ့ ေဝဖန္ခ်က္ေတြက မွားတဲ့ ေဝဖန္ ခ်က္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္ ။ ပုဒ္မ ၃၇၆ ဆိုတာ ေထာင္ ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္အထိေပးႏုိင္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္တယ္။ လက္ရွိ ဥပေဒက ၿပီးျပည့္စုံလုံေလာက္တဲ့ဥပေဒေတာ့ မဟုတ္ႏုိင္ဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ရာခိုင္ႏႈန္းအမ်ားဆုံးကေတာ့ အင္မတန္ ေကာင္းမြန္ တဲ့ဥပေဒ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္ခ်င္တဲ့သူေတြ မေဖာက္ႏုိင္ေအာင္၊ ခံစားခြင့္မဲ့ ေနတဲ့မိန္းက ေလးေတြ ခံစားခြင့္ရေအာင္ လုပ္ေပးတဲ့ဥပေဒျဖစ္တယ္။တရားမဝင္ေနထုိင္ တဲ့ မိန္းမေတြ အေပ်ာ္မယား အျဖစ္ေနထိုင္တဲ့မိန္းကေလးေတြအတြက္ ဒီဥပေဒက ဆိုလိုတာပါ။

အေပ်ာ္မယားက ေမြးတဲ့ သားသမီးေတြဟာ ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္းစဥ္လာ အရ အေမြခံစားခြင့္မရွိပါဘူး။ ဒီဥပေဒဟာ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးနဲ႔ လည္း မဆုိင္ပါဘူး။ မိန္းကေလးေတြဟာ တရားဝင္မိန္းမ ျဖစ္ေအာင္ ႀကိးစားရမွာပါ။ အေပ်ာ္မယားအျဖစ္ေနမယ့္ မိန္းကေလးေတြလည္း ေနာင္မေနရဲေအာင္လို႔ ကာကြယ္ေပးထားတဲ့ဥပေဒျဖစ္တယ္။ ဒီဥပေဒကို တျခားဘာသာဝင္မိန္းကေလးေတြလည္း ေထာက္ခံမယ္ လို႔ အျပည့္အဝ ယုံၾကည္တယ္။

ဥပေဒၾကမ္းေတြေရးဆဲြတုန္းကတည္းက က်ေနာ္ကိုယ္တုိင္ ပါဝင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ဘာသာႀကီး ၄ ခု စလုံးရဲ႕ ဥပေဒေတြကုိ ေလ့လာခဲ့တာပါ။ ဥပမာဆိုရင္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ဒီဥပေဒကို ေထာက္ခံမွာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူတို႔ဘာသာရဲ႕ ဥပေဒေတြထဲက မိန္းကေလးေတြရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ အခြင့္ အေရးက မျဖစ္စေလာက္ရွားပါးေနတဲ့အတြက္ ဒီဥပေဒက ျပည့္စုံလုံေလာက္မႈနီးပါးျဖစ္ေတာ့ သူတို႔ ေထာက္ခံမွာပါ။ ဒီဥပေဒကုိ ေသခ်ာေလ့လာေပးၾကပါ။

ဒီဥပေဒက မည္သည့္ဘာသာရဲ႕ ဥပေဒမွ ဆန္႔က်င္ျခင္းမရွိဘဲနဲ႔ အထူးသျဖင့္ ဘာသာတခုကေန တခုကုိ ကူး ေျပာင္းရင္ျဖစ္ေစ ဘုံစည္းကမ္းျဖစ္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဥပေဒျဖစ္တာေၾကာင့္ တိတိက်က် လုိက္နာမယ္ ဆုိရင္ ဘာသာေပါင္းစုံ ပ႗ိပကၡကုိလည္း အတုိင္းအတာတခုထိ ကာကြယ္ေပးႏုိင္မယ့္ဥပေဒ ပါ။ ဘယ္လူ႔အ ခြင့္အေရးကုိမွလည္း မခ်ိဳးေဖာက္ဘူး။

ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡ (မေကြးေက်ာင္းတိုက္)

တလင္ တမယား စနစ္က်င့္သံုးျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒကို ေျပာမယ္ဆိုရင္ ဗုဒၶဘာသာရဲ႕ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြနဲ႔ အလြန္ပဲ ကိုက္ညီပါတယ္။ေယာက်္ား တေယာက္ဟာ တရား၀င္မိန္းမေလးေယာက္ေလာက္ယူခြင့္ ျပဳထား တာ မ်ိဳးကလူဦးေရ ပိုၿပီးေဖာင္းပြမႈေတြျဖစ္လာေစတယ္။အဲဒီလိုလူေတြသာ မ်ားေပမယ့္ ႏိုင္ငံအေပၚသစၥာ မေစာင့္သိဘူး၊ ႏိုင္ငံရဲ႕တာ၀န္ေတြကို မထမ္းေဆာင္ဘူးဆိုရင္ ပိုဆိုးပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးတို႔ကေတာ့ ဒီဥပေဒ ကို အျပည့္အ၀ ေထာက္ခံပါတယ္။

ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး ပဋိဥာဥ္စာတမ္းပါ ၃၂ခ်က္ထဲက အပိုဒ္ ၁၆ မွာ ျပဌာန္းထားတာက အရြယ္ ေရာက္ၿပီး သူတိုင္း သည္ မိသားစုတည္ေထာင္ ခြင့္ရိွတယ္။ လူမ်ိဳးျခား၍ေသာ္လည္ေကာင္း၊ ဘာသာ ျခား၍ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ႏိုင္ငံျခား၍ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္းမျပဳရဘဲ လြတ္လပ္စြာ မိသားစု တည္ေထာင္ခြင့္၊ ကိုးကြယ္ခြင့္ရိွ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာကို ဘုန္းႀကီးေျပာခ်င္တာက မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒေတြထဲက ဘယ္အခ်က္ကေတာ့ ႏိုင္ငံ တကာ လူ႔အခြင့္ အေရးဆိုတာေတြနဲ႔ မကိုက္ညီဘူးဆိုတာကို ျပတ္ျပတ္သားသားေထာက္ျပ ေဆြးေႏြးလို႔ရ ပါတယ္။ ဘုန္းႀကီးတို႔ ဗုဒၶဘာသာအမ်ိဳးသမီးမ်ားဟာ မည္သည့္ ဘာသာ၀င္နဲ႔မဆို အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္ရွိၿပီး က်န္တ့ဲဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီး မ်ားကေရာ အ့ဲဒီလို အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္ရိွရဲ႕လားျပန္ေမး ခ်င္ပါတယ္။တလင္ တမယာစနစ္က်င္း သံုးျခင္းသည္ လူဦးေရ ထိန္းညိွ ျခင္းအေပၚမွာလည္း သက္ေရာက္မႈရိွၿပီး ကမၻာ့ႏိုင္ငံ ေတြမွာလည္း လူဦးေရထိန္းခ်ဳပ္ထားတာေတြဟာ ရိွပါတယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒေတြက လူ႔အခြင့္အေရေတြ ခ်ိဳးေဖာက္တာမရိွပါဘူး။ ဒီဥပေဒကို က်င့္သံုးျခင္းကသာ အသင့္ေတာ္ဆံုးလို႔ ယူဆပါတယ္။

တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္

ေျပာမယ္ဆိုရင္ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကို ဥပေဒနဲ႔ တားျမစ္တဲ့သေဘာပဲျဖစ္တယ္။ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကုိ ဥပေဒနဲ႔ တားလို႔မရႏုိင္ဘူး။ ဥပေဒတရပ္ကုိ ထုတ္ျပန္တယ္ဆိုတာ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းအတြက္ တကယ္အသုံးဝင္ႏိုင္ မယ့္ ဥပေဒ မ်ိဳးျဖစ္သင့္တယ္။ ဒီဥပေဒကို ေလ့လာတဲ့အခါမွာ အက်ိဳးျပဳႏုိင္ေလာက္တဲ့အေနအထားမေတြ႕ ရဘူး။ ေျပာရရင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပဲြနီးလို႔ ႏုိင္ငံေရးကစားလိုက္တဲ့သေဘာပဲလို႔ ျမင္တယ္။ အဲဒါမ်ိဳးက ေတာ့ ေအာင္ျမင္ဖြယ္ရာအေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ အမ်ိဳးသမီး ေတြအတြက္ ဆဲြထားတဲ့ဥပေဒလို႔ ေျပာေနေပ မယ့္ လက္ေတြ႕မွာ အေထာက္အကူျပဳဖုိ႔ အားနည္း ခ်က္ေတြအမ်ားႀကီးရွိတယ္။

အမ်ိဳးသမီးတေယာက္အေနနဲ႔ မယားၿပိဳင္အျဖစ္ ဥပေဒက ခြင့္ျပဳထားတာရွိတယ္။ မစၥေဝဒီနဲ႔ ေဒၚၾကည္ ၾကည္အမႈမွာ ကင္းဝန္မင္းႀကီး ဦးေကာင္းရဲ႕ ၃၆ ေစာင္ ဓမၼသတ္က်မ္းနဲ႔မကိုက္ညီဘူးဆိုတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးေပါ့။ အဲဒီလုိမကိုက္ညီတာေတြက ဥပေဒအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္တယ္။ ဥပေဒျပ႒ာန္းတယ္ဆိုတာက ေရြး ေကာက္ပဲြအေထာက္အကူျပဳေအာင္လုပ္တယ္လို႔ပဲ သုံးသပ္မိတယ္။ လက္ေတြ႕အသုံးမဝင္မွာကိုလည္း စိုးရိမ္တယ္။ ဒီဥပေဒဟာ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးေတြ ဆုံးရႈံးႏုိင္တဲ့အေနအထားပဲ။ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာအရ ေနာက္ထပ္အိမ္ေထာင္ျပဳမယ္ေပါ့။

လူ႔ေဘာင္အဖဲြ႕အစည္းမွာဒီလိုပဲရွိၾကတာပဲ။ ျမန္မာ့ဓေလ့မွာလည္း ဒါေတြပါၿပီးသား။ ကင္းဝန္ဦးေကာင္းရဲ႕ က်မ္းမွာလည္း သားသမီးေတြ အခြင့္အေရးလည္းပါတာပဲ။ ဒီဥပေဒဟာ ေနာက္ဆက္ခံသူမိန္းကေလးေတြ ကို မယားတေယာက္ရဲ႕ အခြင့္အေရးကိုမရႏုိင္ဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ကေတာ့ ဒီဥပေဒကုိ အစိုးရသက္တမ္းက ျပန္စဥ္းစားသုံးသပ္ၿပီး အမ်ိဳးသမီးေတြ အခြင့္အေရးမဆုံးရႈံးရေအာင္ လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေန သူ ေတြနဲ႔ျပန္ၿပီး တုိင္ပင္သင့္တယ္။ ဒါက ဘာသာေရးျပႆနာမဟုတ္ဘူး။ လူမ်ိဳးေရး ျပႆနာသာျဖစ္ တယ္။ ျပန္လည္သုံးသပ္သင့္တယ္လုိ႔ အႀကံျပဳခ်င္တယ္။

သိကၡာေတာ္ရ ဆရာေတာ္ ေစာမက္သယူးေအးေျပာခြင့္ရပုဂၢဳိလ္၊ ကရင္ အမ်ိဳးသားစည္းလုံးေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ

ခရစ္ယာန္ဘာသာမွာ နဂိုတည္းက တလင္တမယားစနစ္ပဲ သြားတာဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဘာသာ၀င္ ေတြအတြက္ အခက္အခဲ သိပ္မရွိႏိုင္ဘူး၊ နဂိုတည္းက တလင္တမယားစနစ္ပဲ ၊ ဘုရားေက်ာင္းမွာ လက္ ထပ္ၿပီးရင္ ေနာက္တႀကိမ္ ထပ္ၿပီး လက္ထပ္လို႔ မရဘူး၊ ခရစ္ယာန္ေတြက Church Marriage ကို ဦးစားေပးေတာ့ ဘုရားေရွ႕မွာ ကတိျပဳ လက္ထပ္ထားတာက ေသသည္အထိ တလင္တမယားပဲ ။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ကြဲရင္ေတာင္ ကြဲဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ခဲတယ္၊ တကယ့္ကို တိက်ခိုင္လံုမွ ကြဲ လို႕ ရတယ္၊ ေနာက္တႀကိမ္ျပန္လက္ထပ္လို႕ ရတယ္။ ေတာ္ေတာ္ကို ရွားပါတယ္ ဒါမ်ိဳးက ။ တလင္တမယားက ခရစၥယာန္ဘာသာ၀င္ေတြအတြက္ အခက္အခဲ မရွိႏုိင္ေပမယ့္ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ျဖစ္တဲ့ တျခားဥပေဒေတြ ကေတာ့ စိတ္ပူမိတာ ရွိတယ္။ 

ခရစၥယာန္မွာ Mix- Marriage ကို ဦးစားမေပးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာက ဘာသာ လာေျပာင္းမယ္ဆို အရႈပ္ အေထြး ေတြျဖစ္မွာ တခုေတာ့စိုးရိမ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔မွာ ဘယ္သူ တဦးတေယာက္ ကိုမွ ဖိအား ေပးတာ မ်ိဳး မလုပ္ရဘူး ဘုရားသခင္က သတ္မွတ္ထားတာမို႕ အတင္းအက်ပ္ ဘာမွ မလုပ္ဘူး။ ခုက ေထာင္ဒဏ္ ေတြ ဘာေတြနဲ႕ ဆိုေတာ့ ခက္သားပဲ။ သူ႕ဘာသာသူ ယံုၾကည္ၿပီး ဒီဘက္ ၀င္လာရင္ေတာင္ စိုးရိမ္ရမယ့္ အေျခအေနပဲ ။

မဒီဒီပုိးက်ိန္

တေအာင္းန္အမ်ိဳးသမီးအဖဲြ႕အစည္း

က်မသေဘာထားက ဥပေဒက ဒီအတိုင္းၾကည့္ရင္ ေကာင္းတယ္၊ သူ႕ရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲကို ေသေသ ခ်ာခ်ာ ျပန္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ရႈပ္ေထြးမႈေတြ ရွိတယ္၊ ရႈပ္ေထြးမႈကေန ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာ ႏိုင္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ မဟုတ္တဲ့ ဘာသာျခားေတြ အတြက္ အက်ံဳးမ၀င္တာ ေတြ ေတြ႕ရတယ္၊၊ အက်ံဳးမ၀င္ဘူးဆိုတာ သူတို႔ေတြရဲ႕ ဘာသာဓေလ့့ထံုးတမ္းေတြအရ ေသြဖည္ေနတာေတြ ပါေနတယ္။ တကယ္ဆို ဥပေဒတခု လုပ္မယ္ဆို ဒီႏိုင္ငံမွာ ရွိတဲ့ ႏုိင္ငံသားအားလံုး လိုက္နာ ႏုိင္မလား၊ ဘယ္လိုလဲ ဆိုတာ အရင္ ဆာေဗးေတြ လုပ္သင့္တယ္ ။ အခုက ဘာသာျခား ေတြကို မေလ့လာဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဥပေဒ ထြက္လာေတာ့ ႏုိင္ငံသားတိုင္း လိုက္နာရမယ္လို႔ ျပဌာန္းထားတယ္။ ေနာက္ၿပီး ဒီလို မ်ိဳးေစာင့္ဆိုတာမ်ိဳး က အေလာတႀကီး ေပၚလာတယ္၊ႏုိင္ငံသားတိုင္းကို မလႊမ္းျခံဳဘူး။ တကယ္ေရာ အသက္၀င္ မွာလား ။ ႏိုင္ငံအတြက္ တကယ္ လိုအပ္လား ဘာမွတ္တမ္းမွ မရွိဘူး၊ ႏုိင္ငံေရး ပေယာဂေၾကာင့္လား က်မတို႔ေတြ ျပန္သံုးသပ္ဖို႔ လိုေနၿပီ။

မေမစံပယ္ျဖဴ

က်ား၊ မ ေရးရာ တန္းတူညီမွ် ေရး ကြန္ရက္ ( Gender Equlity Network)

က်မတို႔က စေရးဆြဲကတည္းက မျဖစ္သင့္ဘူးဆုိတဲ့အေၾကာင္းေတြေျပာပါတယ္။ ဘယ္လုိ မျဖစ္သင့္ဘူးဆို တာလဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ မလုပ္သင့္တဲ့အေၾကာင္း၊ လုပ္သင့္အရာေတြ ကို က်မတို႔ တုိက္တြန္းတယ္။ အၾကံျပဳ တယ္။

က်မတို႔ ဘယ္ေလာက္ပဲလုပ္လုပ္ အတည္ျပဳလုိက္တယ္။ အတည္ျပဳတဲ့အခါမွာလဲ အခုဆိုရင္ ေဝဖန္တဲ့ အသံေတြ အမ်ားႀကီးပဲ။ ဥပေဒဆိုတာ ျပ႒ာန္းဖို႔တခုတည္း ရွိရမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒီဥပေဒ အသက္ဝင္ေအာင္ ဘယ္လုိ အေကာင္ထည္ ေဖာ္ျပမွာလဲ ဆုိတာကို သိသင့္တယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။ က်မတို႔အေနနဲ႔ ကေတာ့ ဒီလို ဥပေဒ မျဖစ္သင့္ဘူး။

အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရင္လည္း အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္လာႏုိင္တယ္ဆုိတာ ကို က်မတို႔ ေထာက္ျပ ေျပာဆိုသြားမွာပါ။ တကယ္တမ္းမွာေတာ့ ျဖစ္လာႏုိင္တဲ့ လူမႈေရး ဘာသာေတြကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားထားခ်င္းမရွိဘဲ ဒီဥပေဒကို ေရးဆြဲထားတယ္လို႔ က်မတို႔ ေဝဖန္လိုတယ္။ ဥပေဒ ကို အသိအမွတ္ျပဳသည့္ ျဖစ္ေစ မျပဳသည္ျဖစ္ေစ ဒီလိုမ်ိဳး လက္မထပ္ဘဲ အတူေနတာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္ လက္ထပ္ထားတဲ့ တရားဝင္ ဇနီး မယား ရွိေပမယ့္ ထပ္ၿပီး Living Together ေနတာတို႔ ကေတာ့ ရွိေနမွာပဲ။ ရွိေနဦးမွာပဲ။

ဥပေဒ ျပ႒ာန္းၿပီး အားျဖင့္ အဲ့လို မ်ိဳး တရားဝင္ ဥပေဒ အရ အသိအမွတ္မခံရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြ ေမြးဖြားလာတဲ့ ကေလးေတြ အခြင့္အေရးကိုပါ ထည့္သြင္းမစဥ္းစားရာ ဘူးဆိုတာ က်မတို႔ ေထာက္ျပၿပီးသားပါ။ ဘယ္ဘာသာ၊ ဘယ္သာသနာ ပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာသာ သာသနာ ဆိုတာ တုိင္းဟာ လူတုိင္း ေစာင့္ေရွာက္ေကာင္းတဲ့အရာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဥပေဒ ျပဳၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ရမယ္ မဟုတ္ဘူး လို႔ ယူဆပါတယ္။ ဒီဥပေဒ မွာလဲ ဘယ္ဘာသာဆိုတာ အတိအက် မေျပာထားပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း က်မတို႔ အကုန္လံုးသိႏုိင္တာကေတာ့ ဘယ္ဘာသာကို ၾကည့္ၿပီးေျပာေနတယ္ ဘယ္ဘာသာကို ဦးတည္ ေျပာခ်င္ေနလဲ ဆုိတာကေတာ့ မေရးထားေပမယ့္ အားလံုးက သေဘာေပါက္ၿပီးပါၿပီ။

ဒါကေတာ့ က်မတို႔ ႏိုင္ငံသမိုင္းမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ လင္ယူ သားေမြး ၿပီးေတာ့ လူသားတေယာက္အေနနဲ႔ ကိုယ့္ရဲ့ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္ခြင့္ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြကို အစိုးရတရပ္ ဥပေဒျပဳ အာဏာရွိသူက ဝင္ေရာက္လႊမ္း မိုးမႈ ႀကိဳးစားတဲ့သမိုင္းတြင္ တဲ့အခြင့္အေရးေပါ့။ အမ်ိဳးသမီး အခြင့္အေရးေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ ဆံုးျဖတ္ ပိုင္ခြင့္ အမ်ိဳးသမီး ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ကို အတိအက် ကန္႔သတ္လိုက္တာျဖစ္သလို ႏုိင္ငံသား တေယာက္အ ေနနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ့ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္ ခြင့္ကို အေျခခံဥပေဒ ထဲမွာ ဘာေတြ ပဲ ေဖာ္ျပထား ဥပေဒ နဲ႔ ကန္႔သတ္ဖို႔အတြက္ ႀကိဳးစားတယ္။

ေဒၚထားထား

အခရာ အမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႕

ဥပေဒ ကိုၾကည့္မယ္ဆုိရင္ တလင္ တမယား စနစ္က်င့္သံုးျခင္း ဆိုင္ရာ ဥပေဒက အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ ေကာင္းတယ္ လုိ႔ျမင္ၾကမွာပါ။ ဥပေဒကို ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ မရွိသင့္အရာေပါ့။ ျပည္သူလူထု တားျမစ္ေနတဲ့ ၾကားက အေလာသုံးဆယ္ လုပ္တာသည္ အေၾကာင္း ရွိတယ္ဆုိတာ ပိုခိုင္မာသြားတယ္။ ဒီလုိ အခ်ိန္မွာ မလုပ္သင့္ဘူး။ ဒီၾကားထဲမွာ ျပသာနာ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူးဆိုရင္ မလုပ္သင့္ဘူး။

ဥပေဒ အဂၤ ါရပ္ေတြနဲ႔ မညီပါဘူး။ လူအခြင့္အေရး စံခ်ိန္ စံညြန္းနဲ႔ မညီပါဘူး။ ဒီ ဥပေဒ ဆြဲတဲ့သူကလည္း ေၾကညာၿပီးသား။ ဒီ ဥပေဒက လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ညီစရာ မလုိပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ ရဲ့ ရႈေထာင့္ ကေနပဲၾကည့္မယ္ဆုိတာ။ ဘက္ေပါင္းစံုကုိထည့္သြင္းစဥ္းစားမထားတဲ့ ဥပေဒ ကိုယ္လုပ္ခ်င္ တာကို လုပ္တဲ့ ဥပေဒ။ ဒီဥပေဒ က ျပည္သူလူထုအျမင္ေတြ ျပည္သူလူထုက ဒါကို မလုပ္ပါနဲ႔ ေျပာေန တာကို နားမေထာင္ဘူး။ ဥပေဒ အဂၤါရပ္နဲ႔ မညီတဲ့အတြက္ ဟိုဟာကို သြားၿငိ ဒီဟာကို သြားၿငိ ျဖစ္ေန တယ္။ ဒါေတြေၾကာင့္ ကေလး အခြင့္အေရး ပါသြားၿငိတာေပါ့။

ၿပီးေတာ့ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာကို ေစာင့္ဖုိ႔ဆိုတာ ဘာကို ေစာင့္ဖုိ႔လဲ။ ဗုဒၶဘာသာေတြက တင္သြင္းလို႔ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးကို ေစာင့္ဖုိ႔ပဲ။ တုိင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္မႈ ကို ၿပိဳကြဲေစဖုိ႔ပါပဲ။ ႏုိင္ငံတကာ ကူးလူး ဆက္ဆံလာတဲ့အခ်ိန္မွာ လူတုိင္းမွာ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ အဆင့္မွီဖုိ႔ ရင္ေဘာင္တန္းဖို႔ သူတုိ႔နဲ႔ ကူးလူးဆက္ဆံ ပါဝင္ပတ္သတ္ရတဲ့အတြက္ လုိအပ္တဲ့ ဥပေဒ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း ျပ႒ာန္းရမယ့္ အစား ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲ တဲ့ ဥပေဒ ျဖစ္တယ္။တုိင္းရင္းသား စည္းလံုး ညီညြတ္မႈကို ဘယ္လုိမွ ထည့္သြင္းစဥ္းစားထားတဲ့ ဥပေဒ မဟုတ္ဘူး။

ဦးေအးသာေအာင္

ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီ

က်ေနာ့္အျမင္မွာ တလင္တမယားစနစ္ဆိုတာ ျမန္မာလူမ်ိဳး ၊ ဗုဒၶဘာသာေတြ က်င့္သံုးလာတာ တခုပဲ ၊ ဥပေဒအရျပ႒ာန္းစရာေတာင္ မလိုပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ အိမ္ေထာင္ရွိလ်က္နဲ႕ ေနာက္တ ေယာက္ ကို လက္ထပ္တာ ယူတာေတြ နည္းနည္းပါးပါးရွိတယ္။ အခုက မယူရဘူးဆိုတာ ျပဌာန္း လိုက္ ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ အမ်ိဳးသား ေတြက ယူမယ္ဆို တနည္းနည္းနဲ႕ ယူလို႔ ရတယ္။ အရပ္စကားနဲ႕ ေျပာရရင္ တိတ္တိတ္ပုန္းယူၾကတာမ်ိဳးေပါ့။ ဒီလိုအခ်က္ ေတြက် ဥပေဒမွာ မပါေတာ့ ဥပေဒျပဌာန္းေပမယ့္ ထိေရာက္ မႈ ရွိလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ေငြခ်မ္းသာတဲ့သူေတြ ဒီလိုပဲ ယူထားၾကတာ ရွိတာပဲ။ အမ်ားမသိၾကဘူး။

မည္သို႔ပင္ဆိုေစ အခု ဥပေဒက ျပဌာန္းလိုက္ၿပီျဖစ္ေတာ့ လိုက္နာဖို႔ေတာ့ လိုမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဥပမာ အစၥလာမ္ ဘာသာ၀င္ေတြဆို ၃ ေယာက္ ၄ ေယာက္ ယူၾကတာ ရွိတယ္၊ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာဆို တခ်ိဳ႕ အစၥလာမ္ မိသားစုေတြမွာ ကေလးေတြ ေရတြက္ရတာေတာင္ မ်ားလြန္းတယ္။ ဒီေတာ့ ဘယ္ဘာသာပဲ ကိုးကြယ္ ကိုးကြယ္၊ ဘာလူမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီႏုိင္ငံမ်ာေ နရင္ေတာ့ လက္ရွိ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒေတြကို လိုက္နာဖို႔ လိုတယ္၊ လိုက္ေလ်ာညီေထြေအာင္ ေနဖို႕ လိုပါတယ္။ အခု ေျပာတာက ဘာသာေရးအရ ေျပာတာ မဟုတ္ ပါဘူး။ ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံမွာေနတယ္ဆိုရင္ လက္ရွိႏုိင္ငံ နဲ႕သဟဇာတျဖစ္အာင္ အမ်ားစုေနထိုင္ေနတဲ့ လူမ်ိဳးစု ေတြနဲ႕ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြေအာင္ ေနရမယ္လို႔ ဆိုလိုတာပါ။ တကယ္ လည္း လုပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ဆရာေတာ္ ဦးကာ၀ိယ (ဂဠဳန္နီဆရာေတာ္)

မႏၱေလးၿမိဳ႕ ေငြငါးေက်ာင္းတိုက္

ဒီလိုဥပေဒေတြက ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြနဲ႔ေတာ့ တျခားစီပါ။ဒီေန႔ေခတ္အေနအထား အရ လိုအပ္လာလို႔ ထုတ္ျပန္လိုက္ရတ့ဲသေဘာပါပဲ။ ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ တျခား ဘာသာေတြနဲ႔ လက္ထပ္တ့ဲအခါ အရံႈးႀကီးပဲ ျဖစ္ေနတာပါ။အတင္းအဓမၼ ဘာသာကူးေျပာင္းခိုင္းတာေတြက အေထာက္အထား ေတြအမ်ားႀကီး ရိွပါတယ္။ကုလသမဂၢ၊ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုတာေတြက ဘယ္လိုမွန္းေတာ့ မသိဘူး ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံ ရဲ႕ ဥပေဒ ေတြကိုပဲ လိုက္ေျပာေနေပမယ့္ တျခားဘာသာေတြရဲဥပေဒေတြကို ဘာမွမေ၀ဖန္ၾကပါဘူး။ ဥပေဒကို တကယ္ လိုက္နာရင္ ေကာင္းပါတယ္၊ ဥပေဒကတမိ်ဳး လုပ္ေနတာေတြ က တမ်ိဳးဆိုမေကာင္းပါဘူး။

မ.ဘ.သ လို အမ်ိဳး၊ဘာသာ၊သာသနာေစာင့္ေရွာက္ေရးဆုိၿပီး ဟိုပါတီမဲမေပးရ၊ဒီပါတီမဲမေပးရဆိုၿပီး လိုက္ လုပ္ေနတာ ေတြက မူလရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေတာ္ေတာ္ေလးလြဲသြားၿပီ။ အ့ဲလိုပဲဆိုရင္ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒေတြ ကလည္း ေနာက္ပိုင္း တလြဲတေခ်ာ္ေတြျဖစ္ကုန္မွာပဲ။ဒီေနရာမွာ ႏိုင္ငံေရးလည့္ကြက္ေတြလည္း ပါေန တယ္။ အဓိက ကေတာ့ ဥပေဒ ေတြဟာတဦးအေပၚ၊လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအေပၚ မထိခိုက္ရင္ ၿပီးတာပါပဲ။ ဒီဥပေဒ ေတြက ၁၉၅၀ခုႏွစ္ကတည္းကျပဌာန္း ခ့ဲတာပဲ၊ အေကာင္ အထည္မေဖာ္ခ့ဲၾကတာပဲ၊ ေနာက္ၿပီး အ့ဲတုန္းက လည္း ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးေတြမရိွေသးဘူး ေလ။ ဥပေဒဆိုတာ ကန္႔ကြက္ တာ၊ ေထာက္ခံတာက လုပ္လို႔ ရပါတယ္၊လူအမ်ားစုရဲ႕ ဆႏၵအတိုင္းေပါ့၊ ဒါေပမယ့္ ဘုန္းႀကီးအာဏာရွင္၊ လူအာဏာရွင္ေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ သြားလုပ္ရင္ေတာ့ မလြယ္ဘူးေပါ့။ လူတိုင္းလြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္၊ရပ္တည္ခြင့္ေတြအတြက္ ဥပေဒေတြ ထိန္းခ်ဳပ္လာတာက ၀ိေရာဓိေတြျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဥပေဒဆိုတာ တဦးတေယာက္ရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္၊ ရပ္ တည္ခြင့္ေတြကို မထိခိုက္ရင္ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။

အရွင္ ေခမာနႏၵ (မိုးသု မႏၱေလး)

ဓေလ့ထံုးတမ္းေတြကေတာ့ ဗမာေတြလည္း မိန္းမႏွစ္ေယာက္ သံုးေယာက္ယူၾကတာပဲေလ။ဒီလိုဥပေဒေတြ ျပဌာန္းဖို႔ ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ႔ သေဘာဆႏၵကို စစ္တမ္းအရင္ ေကာက္ သင့္တာေပါ့။ ဥပေဒဆိုတာ က တကယ္ အသက္ ၀င္ႏိုင္မွ ဥပေဒထုတ္တာပိုေကာင္းပါတယ္။ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကို ပ်က္ျပားေစ ႏိုင္တ့ဲ ဥပေဒဆိုရင္ေတာ့ မထုတ္ တာပဲေကာင္းပါတယ္။ ဒီဥပေဒထုတ္ျပန္လိုက္လို႔လည္း ဘာမွထူး လာမယ္ မထင္ပါဘူး။ ေျဗာင္ယူလုိ႔မရရင္ တိတ္တိတ္ပုန္းနားလည္မႈနဲ႔ ယူေနၾကမွာပဲေလ။ အစကတည္းက ေျဗာင္ယူသူက နည္းပါတယ္။ ဒီလိုဥပေဒေတြ ေၾကာင့္ေတာ့ မိသားစုေတြဒုကၡျဖစ္လိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈကိုေတာ့ ဥပေဒအသက္မ၀င္ရင္ ထိခိုက္မယ္ မထင္ပါဘူး။ အသက္၀င္ရင္ေတာ့ ျပႆနာေတြတက္ လိမ့္မယ္။ ျပည္တန္ဆာေတြက ရိွေသးတာကုိး။

ဒါေတြက ကိုယ္က်င့္တရား၊ လူ႔အသိ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ထိန္းသိမ္းရမယ့္အရာလို႔ ျမင္တယ္။ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳး ေဖာက္မႈ ရိွ၊ မရိွဆိုတာကေတာ့ အမ်ိဳးသမီး ထုကို စစ္တမ္းေကာက္သင့္တာေပါ့။ ဒါက သူတို႔အျပင္က ပိုအေရးႀကီး ပါတယ္။ေယာက်္ားေတြကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္တယ္လို႔ ျမင္ၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲကေတာ့ ဒီဥပေဒေၾကာင့္ အိမ္ေထာင္ကြဲ၊ အိမ္ေထာင္ပ်က္ေတြ မ်ားလာမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ မယားငယ္ေၾကာင့္ မယားႀကီးေတြကို ကြာၿပီးေတာ့ ယူၾကဖို႔အလားအလာ မ်ားပါတယ္။ အခ်ိန္ယူ စစ္တမ္း ေတြေကာက္လုပ္ၿပီးမွ လုပ္ရမယ့္ဟာကို အခုလို၀ုန္းဒိုင္းႀကဲလုပ္လိုက္တာ မေကာင္းဘူးလို႔ ေျပာခ်င္တယ္။

ဧရာ၀တီ