အပစ္ရပ္အဖြဲ႔မ်ား ႏုိင္ငံေရး မူေဘာင္ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပ

တစ္ႏုိင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္မူၾကမ္း(NCA) ကုိ လက္မွတ္ေရး ထုိးထားသည့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း ၈ ဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ပူးတြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးမူ ေဘာင္ဆုိင္ရာမူေဘာင္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲကုိ ႏုိဝင္ဘာလ ၅ ရက္တြင္ စတင္က်င္းပ ေနၿပီ ျဖစ္သည္။

“NCA ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆုိင္ရာ မူေဘာင္” ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲကုိ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြး ေရး ပူးတြဲေကာ္မတီ-UPDJC (Union Peace Dialogue Joint Committee)ႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ပူးတြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ JMC (Joint Monitoring Committee)မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။

NCA လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီးေနာက္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ၏ သတ္မွတ္ထားသည့္ ရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ ရန္နွင့္ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးဆုိင္ရာမူေဘာင္အား သတ္မွတ္ထား သည့္ ရက္ေပါင္း ၆၀ အတြင္း အၿပီးေရးဆြဲႏုိင္ရန္အတြက္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္ရန္ အလုုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပရျခင္း ျဖစ္သည္ဟု UPDJC အတြင္းေရးမွဴး ေဒါက္တာ ဆလုိင္း လွ်န္မႈန္းဆေခါင္းက ေျပာသည္။

“အန္စီေအကုိ တိက်စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ဖို႔ ျဖစ္တယ္။ ဂ်ီအမ္စီကုိ ရက္ေပါင္း ၃၀ အတြင္းမွာဖြဲ႔စည္းထားတာရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကုိးကားရမဲ့ ၊ လုပ္ေဆာင္ရမဲ့၊ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေတြက ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညြန္းနဲ႔ ကုိက္ညီမညီ သံုးသပ္တယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲ JMC နဲ႔ UPWJMC မွာပါဝင္ပတ္သက္မဲ့ ေခါင္ဆာင္ေတြအေနနဲ႔ ဒီလုပ္ငန္းေတြကုိ ကြ်မ္းက်င္နားလည္ၿပီးေတာ့ တကယ္ အလုပ္လုပ္တဲ့အခါ ထိထိေရာက္ေရာက္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ သတ္မွတ္တဲ့အခ်ိန္အတြင္းမွာ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ စီစဥ္တာ ျဖစ္ပါတယ္”ဟု သူက သတင္းေထာက္မ်ားကုိ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

NCA လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီးေသာ အဖြဲ႔ႏွင့္ လက္မွတ္ မေရးထုိးေသးသည့္ အဖြဲ႔မ်ားအားလံုး ပါဝင္မွသာ လုပ္ငန္း ေအာင္ျမင္ေခ်ာေမြ႔မည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အန္စီေအ လက္မွတ္မေရးထုိးေသးသည့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအား အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြး တက္ရာက္ရန္ ဖိတ္ေခၚထားေသာ္လည္း အေျခအေနအရ မတက္ေရာက္ႏုိင္မႈအေပၚ နားလည္မႈ ယူထားသည္ဟု သူက ေျပာသည္။

အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္ေျမာက္ရန္အတြက္ နုိင္ငံတကာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ကူညီေေပးေနေသာ အစုိးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔ တခုက ကူညီေထာက္ပံ့ေနၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုိယ္စားလွယ္ မစၥတာ အာဒမ္ ေကာပါး (Adam Cooprer )က အပစ္အခတ္ ရပ္စဲၿပီးေနာက္ ပစ္ခတ္ တုိက္ခုိက္မႈကုိ ေစာင့္ၾကည္ ေလ့လာေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးေရး ဆုိင္ရာ မူေဘာင္မ်ား မည္သုိ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ႏွင့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကုိင္ အဖြဲ႔အစည္း မ်ားအၾကား စည္းလံုး ညီညြတ္မႈ ဘယ္လုိတည္ေဆာက္ သြားမလဲဟူေသာ အခ်က္မ်ားကုိ အုိင္ယာလန္ႏုိင္ငံမွ အၿငိမ္းစား ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး Tom Behan မွ ေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အဖြင့္မိန္႔ခြန္း တြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ပထမေန႔ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ NCA အခန္း ၃မွ အရပ္သားမ်ားကုိ ကာကြယ္ရန္ ႏွင့္ အခန္း ၄ မွ စစ္ဘက္ဆုိင္ရာ အခ်က္မ်ားကုိ သံုးသပ္ျခင္း၊ တပ္ပုိင္းဆုိင္ ရာ စဥ္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း (code of conduc) ဆုိင္ရာမ်ား၊ တပ္ေနရာခ်ထား ေရးဆုိင္ရာမ်ား၊ ဘာစနီးယားႏုိင္ငံ၏ ပဋိပကၡမ်ားမွ အာင္ျမင္မႈ အေျခအေန မ်ား၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ေစာင့္ၾကည့္ျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္အေပၚ မတူညီ ေသာ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ဆက္စပ္မႈ အေျခအေနမ်ား၊ JMC လမ္းျပေျမပံုႏွင့္ ပတ္သက္၍ လက္ရွိ အေျခအေနႏွင့္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ ရမည့္ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ NCA လက္မွ ေရးထုိးသည့္ အဖြဲ႔ႏွင့္ မထုိးေသး သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ စိန္ေခၚမႈမ်ား စသည့္အခ်က္မ်ားကုိ ေဆြးေႏြးၾက မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

NCA လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီးေနာက္ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ လုိအပ္သည့္ ပညာရပ္မ်ား၊ အရည္အခ်င္းမ်ား ျဖည့္ဆည္းႏုိင္မည္ျဖ၍ အေရးႀကီးေသာ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ ျဖစ္သည္ဟု ပဒိုကြယ္ထူးဝင္းက ေျပာသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ NCA လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီးေနာက္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးကိစၥရပ္မ်ားအေပၚ အဓိက သက္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက စည္းကမ္းေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ားကုိ တာဝန္ယူ၊ တာဝန္ခံ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္ရန္ အတြက္ အေရးႀကီးၿပီး ႏုိင္ငံေေရး ေဆြးေႏြးမႈ တည္ၿငိမ္ရန္အတြက္ ေစာင့္ၾကည့္ေရးသည္ အေရးႀကီးေၾကာင္း အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ပူးတြဲေစာင့္ၾကည့္ေရးေကာ္မတီ (JMC) အဖြဲ႔ဝင္ ခြန္ျမင့္ထြန္းက ေျပာသည္။

ရပ္စဲေရးခုိင္မာရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြး ေအာင္ျမင္ရန္အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္အတြက္ ႏုိင္ငံေရးေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ေဆြးေႏြး မႈက အရမ္းအေရးႀကီးေၾကာင္း ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ ေအာင္ျမင္ရန္အတြက္ ေဆြးေႏြးဘက္မ်ား၏ အေမ်ာ္အျမင္ႀကီးမားမႈ ျပင္ဆင္မႈက အမွန္တကယ္ လုိအပ္ၿပီး ျပည့္စံုမႈ ျပင္ဆင္မႈ ျဖစ္အတြက္ အလုပ္ရံု ေဆြးေႏြးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ပဒုိကြယ္ထူးဝင္းက အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ အဖြင့္မိန္႔ခြန္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “ကြ်မ္းက်င္တဲ့ ပညာရွင္ေတြက ေစာင့္ၾကည့္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လာရွင္းျပတယ္။ လုပ္ငန္းရဲ႕ သေဘာသဘာဝကုိ နာလည္ဖုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ေရး ဆုိတာကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ေလာက္တဲ့ အေနအထား ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ သုိ႔ေသာ္လည္းဘဲ ႏုိင္ငံေရးျပႆနာကုိ ေျဖရွင္းႏုိင္ဖို႔ အတြက္ေတာ့ အေထာက္အကူျပဳတာေပ့ါ။ ေစာင့္ၾကည့္ေရးလုပ္တယ္ဆုိ ေနရာမွာ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ေတာ့ ဖြဲ႔ၿပီးၿပီ။ ျပည္နယ္အဆင့္နဲ႔ ေဒသဆုိင္ ရာ ဖြဲ႔စည္းဖုိ႔ လုိေသးတယ။္ ဖြဲ႔စည္းတဲ့အခါမွာ လုိအပ္တဲ့ ရံုးအဖြဲ႔ေတြ၊ အရပ္သားေတြ ပါဝင္မႈေတြ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိပါတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။

Mizzima - News in Burmese