“အားလံုးပါဝင္ေရး ဆိုတဲ့ဟာကို အေစာႀကီးကတည္းက ေျပာထားတာ မရွိဘူး”

ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားမွာ ျပဳလုပ္ေနတဲ့ တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္(NCA) လက္မွတ္ ထိုးေရးကိစၥမွာ အိမ္နီးခ်င္း အင္အားႀကီး တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္မႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဗဟိုဌာန(MPC)က ပစ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး ညႇိႏႈိင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး႒ာန ညႊန္ၾကားေရးမႉး ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦးက ေျပာဆိုတယ္လို႔ Reuters သတင္းက ေဖာ္ျပပါတယ္။

သတင္းမွာ တ႐ုတ္ – ျမန္မာ နယ္စပ္ တေလွ်ာက္မွာ အေျခစိုက္ၿပီး NCA လက္မွတ္ မထိုးေသးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားၾကတဲ့ “ဝ” ျပည္ ေသြးစည္း ညီညႊတ္ေရး တပ္မ ေတာ္(UWSA)၊ ကခ်င္ လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔(KIO)၊ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ တပ္ေပါင္းစု(NDAA) မိုင္းလားအဖြဲ႔ တို႔လို အင္အားႀကီး လက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႔ေတြ အပါအ၀င္ အစိုးရ တပ္မေတာ္နဲ႔ တိုက္ပြဲ အျပင္းအထန္ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျမန္မာ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ မဟာမိတ္ တပ္မေတာ္(MNDAA) ကိုးကန္႔ တပ္ဖြဲ႔တို႔ရဲ႕ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ႏြယ္မႈ အေျခအေနေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။

အဲဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္ – ျမန္မာ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ ဆက္စပ္မႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ဘယ္လို ပါဝင္ ဆက္ႏြယ္မႈေတြ ရွိေနသလဲဆိုတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး MPC က ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦးကို ဧရာဝတီ အႀကီးတန္း သတင္းေထာက္ ေက်ာ္ခ က ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး ။ ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စြက္ဖက္မႈေၾကာင့္ တခ်ဳိ႕ဟာေတြမွာ လမ္းေခ်ာ္သြားတယ္ဆိုၿပီး Reuters သတင္းဌာနကို ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦး ေျပာထားတာ ေတြ႔လိုက္ရပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပက္သတ္ၿပီး ရွင္းျပေပးလို႔ရမလား။

ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္က အဲဒါမ်ဳိး ေျပာတာ မဟုတ္ဘူးဗ်။ ေရးတဲ့လူက သူ႔ဟာသူ ေကာက္ၿပီး ေရးလိုက္တာ။ ခင္ဗ်ားတို႔ သိခ်င္ရင္ အဲဒီကိစၥေတြကို ရွင္း ထားတာ မြန္းတည့္ေန(ဂ်ာနယ္)မွာ က်ေနာ္ အင္တာဗ်ဴး အရွည္ႀကီးပါတယ္။ လက္မွတ္ မထိုးဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုတာ ၄ ခ်က္ ရွင္းထားတာ ရွိတယ္။ ၄ ခ်က္မွာ Reuters သူတို႔ ေရးခ်င္တဲ့ဟာ သူတို႔ ယူေရးသြားတယ္ေပါ့ဗ်ာ။

ေမး ။ ။ ဒါဆိုရင္ ေဒါက္တာမင္းေဇာ္ဦး အေနနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္မွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ပါဝင္ပတ္သက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုမ်ား ျမင္လဲ။

ေျဖ ။ ။ က်ေနာ္တို႔ သိတာကေတာ့ နယ္စပ္က အဖြဲ႔ေတြေပါ့ေနာ္။ အထူးသျဖင့္ “ဝ” (UWSA) လို ဟာမ်ဳိးေပါ့ေနာ္။ အထူးသျဖင့္ NDAA မိုင္းလားေပါ့။ ေနာက္ၿပီး KIA အဲလို အဖြဲ႔ႀကီးေတြကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကားတာကေတာ့ NCA မွာ All Inclusive ပါမွ လက္မွတ္ထိုးသင့္တယ္ ဆိုၿပီးေတာ့မွ အဲလို ပံုစံမ်ဳိးကိုေတာ့ တ႐ုတ္ Official ကေျပာတယ္လို႔ေတာ့ ၾကားတယ္ဗ်။ က်ေနာ္တို႔ မသိတာက ယူနန္က လူေတြလား။ ေဘဂ်င္းက ေပၚလစီလားဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ မသိဘူး။

“ဝ” က Statement တခုထြက္တာ ရွိတယ္ေလ။ အဲဒီ Statement မထြက္ခင္ သူတို႔ ေရးထားတယ္ေလ။ တ႐ုတ္ အစိုးရကို သူတို႔ ကတိေပးထားတယ္တဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံက လူေတြ ဝင္မပါလာဖို႔ေပါ့ေနာ္။ အေနာက္ႏိုင္ငံက လူေတြ လက္မွတ္ထိုးမယ္။ လက္မွတ္ထိုးမယ္ဆိုတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မိုလို႔ သူတို႔ ကတိ မဖ်က္ခ်င္ဘူး ဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔ အဲဒီ Statement ထဲမွာ ပါလာတာ တခုရွိတယ္ေလ။

အဲဒီ Statement မထြက္ခင္ေလးဘဲ တ႐ုတ္ Official တေယာက္ လာေတြ႔သြားတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဘယ္သူလဲဆိုတာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေသခ်ာ မသိဘူးေပါ့ေနာ္။ လာေတြ႔ၿပီးေတာ့ ကိုးကန္႔တို႔ ဘာတို႔ပါမွ ဒါ NCA ကို ထိုးသင့္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီအဖြဲ႔ေတြကို ေျပာသြားတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တို႔ အဲလိုျပန္ၾကားတယ္။ အဲဒါကို က်ေနာ္က ျပန္ၿပီးေတာ့ ေျပာျပတာေပါ့ေနာ္။ သူတို႔နဲ႔ေျပာတုန္းက အဲဒီဟာေလးကို က်ေနာ္က ေထာက္ျပတယ္။

ေနာက္တခုက ကိုးကန္႔ . . . All Inclusive ဘာေၾကာင့္ မျဖစ္လဲဆိုေတာ့ နံပတ္တစ္ ျပႆနာက ကိုးကန္႔ ထိုးစစ္ျဖစ္သြားတဲ့ အေပၚမွာ အခ်ဳိ႕အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ေရာ အစိုးရနဲ႔ၾကားထဲမွာ ရွိၿပီးသား ယံုၾကည္မႈေတြ ေတာ္ေတာ္ပ်က္သြားတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ကိုးကန္႔ထိုးစစ္ ျဖစ္ေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ေနၿပီးေတာ့ ေပါ့ေနာ္။ ဒါက ဗဟို အစိုးရကလား၊ ယူနန္အစိုးရ ကလားေတာ့ မသိဘူးေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ကူတာေတြ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီဟာေတြအေပၚမွာ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို အခက္အခဲ ျဖစ္သြားတာေပါ့။

အဓိက က်ေနာ္ ရွင္းျပတာကေတာ့ ကိုးကန္႔ ထိုးစစ္ျဖစ္လိုက္တဲ့အေပၚမွာ All Inclusive ျပႆနာက ေတာ္ေတာ္ အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္သြားတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္ ရွင္းျပတယ္။ သူတို႔ကို ရွင္းျပတာကေတာ့ အရွည္ႀကီးပဲဗ်။ အရွည္ႀကီးပဲ ရွင္းျပၿပီးေတာ့ meddling ဆိုတဲ့ ဟာေတြက က်ေနာ့္စကား မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ဘာ သူတို႔ ေရးသြားတဲ့ဟာေလ။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဝင္႐ႈပ္ေနတယ္တို႔ meddling တို႔ ဆိုတာေတြက သူတို႔ဟာ သူတို႔သံုးသြားတဲ့ စကားပဲေလ။

ေမး ။ ။ Reuters သတင္းထဲမွာေတာ့ Mr. Sun Guoxiang က ေျပာတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ ေျပာထားတာကိုလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။

ေျဖ ။ ။ အဲဒါလည္း မဟုတ္ဘူးဗ်။ Reuters ကိုေတာင္ က်ေနာ္ အီးေမးလ္ ပို႔ထားေသးတယ္။ က်ေနာ္ေျပာတာက Official Envoy တေယာက္ ေတြ႔တာလို႔ေတာ့ သိတယ္။ ဘယ္ Envoy လည္းေတာ့ က်ေနာ္္မသိဘူး။ Special Envoy လား၊ အျခားသူလားေတာ့ မသိဘူးေပါ့ အဲလို ေျပာျပတာပါ။

ေမး ။ ။ လက္ရွိ NCA စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ထိုးေရး ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အကုန္မပါဝင္ႏိုင္တဲ့ အေပၚမွာ ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦး အေနနဲ႔ ဘယ္လိုျမင္လဲ။

ေျဖ ။ ။ အဲဒါကေတာ့ ၄ ခ်က္ ရွိတယ္။ တခုကေတာ့ All Inclusive ဆိုတဲ့ဟာကေတာ့ Official Reason ေပါ့ဗ်ာ။ အားလံုး မပါဝင္လို႔ ဆိုတဲ့ဟာကို အေျခခံၿပီး ေျပာတာေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း ဒီ Process မွာ အစအဆံုးပါရေတာ့ ဒီအားလံုးပါဝင္ေရး ဆိုတဲ့ဟာကို အေစာႀကီးကတည္းက ေျပာထားတာလဲ မရွိဘူး။ အေစာႀကီးကတည္းက Timeline တခါမွ မေျပာဘူး။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရက ၁၅ ဖြဲ႔နဲ႔ ထိုးမယ္ဆိုတဲ့ကိစၥကလည္း အေစာႀကီး ကတည္းက ေျပာတာ။ ဆိုေတာ့ ဒါက Understood ဆိုတဲ့ ပံုစံမ်ဳိးေပါ့ေနာ္ နားလည္ခဲ့တာ။

နံပတ္ ၂ ကေတာ့ အဲဒီတိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြထဲမွာ အခ်ဳိ႕ေပါ့ေနာ္။ အစိုးရအေပၚမွာ သံသယ ရွိတယ္။ ဒီအစိုးရကိုလည္း အရင္တပ္မေတာ္ အစိုးရရဲ႕ အဆက္ဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔က ၾကည့္တာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ဒီဟာႀကီးကို လက္မွတ္ဝင္ထိုးလိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲနီးတဲ့အခ်ိန္မွာ သက္တမ္း ကုန္ေတာ့မယ့္ အစိုးရတခုကို သြားၿပီး သိဒၶိတင္ေပးလိုက္သလို ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ အျမင္မ်ဳိးနဲ႔ စဥ္းစားတာမ်ဳိးလည္း ရွိတယ္။ ဒါတခ်ဳိ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြမွာ ရွိတဲ့အျမင္ေပါ့ေနာ္။

တတိယအခ်က္ကေတာ့ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားမွာရွိတဲ့ မဟာမိတ္ ႏိုင္ငံေရးေပါ့။ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားမွာ UNFC(ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးမ်ား ဖက္ဒရယ္ ေကာင္စီ)ကို လက္မခံတဲ့သူတို႔၊ တပ္ေပါင္းစုေတြအၾကားမွာ ႏိုင္ငံေရး အင္အား ၿပိဳင္ဆိုင္မႈေတြလည္း ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ ရွိေတာ့ အဲဒီအေျခအေနေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ျဖစ္လာတဲ့ဟာေပါ့ေနာ္။

နံပတ္ ၄ အခ်က္ကေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့ တ႐ုတ္နယ္စပ္က ကိစၥမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေနနဲ႔က စစ္ျဖစ္တာလည္း သူကေတာ့ မလိုခ်င္ဘူး။ ဒါေပမယ့္လို႔ တဖက္ ကလည္း ဒီလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြအေပၚမွာ တစံုတရာ ၾသဇာရွိေနတဲ့ဟာကိုလည္း သူက လိုခ်င္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ ဒီလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြက သူ႔အေပၚမွာ မွီခိုထားရတာကိုး။ လက္နက္၊ ခဲယမ္း၊ မီးေက်ာက္ ေနာက္ဆံုး ဆန္၊ ဆီ၊ ေဆး၊ ဆား ေဆး႐ုံတက္တာကအစ သူ႔အေပၚမွာ မီွခိုထားရတာကိုး။ မွီခိုထားရေတာ့ တစံုတရာေတာ့ Influence ရွိတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာရမွာေပါ့။

အဲလိုအေနအထားမွာ ခုနက ကိုးကန္႔ ထိုးစစ္မွာ ဝင္ၿပီးေတာ့ ပါၾကတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ AA တို႔ ဘာတို႔ေပါ့။ AA တို႔ပါတယ္ဆိုတာက ျပည္တြင္းကို လာလို႔ရတဲ့ အေနအထားျဖစ္ေနၿပီေလ။ Ceasefire မရွိတာထား၊ ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္းမွာလာၿပီး ညီလာခံကို တက္လို႔ရတဲ့ အဆင့္ထိေအာင္ ေရာက္ေနၿပီးေတာ့မွ အဲလို လုပ္တယ္ဆိုေတာ့ ဒီအစိုးရဘက္ကလည္း သူတို႔ဘက္က အေလွ်ာ့ေပးခဲ့ၿပီးေတာ့မွ ဒီေလာက္ထိ လိုက္ေလ်ာေပးထားတာေတာင္ ဒီလိုမ်ဳိး လုပ္တယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီမွာတင္ ေတာ္ေတာ္ေလး ယံုၾကည္မႈက ပ်က္သြားတာေပါ့။

ေနာက္တခုက ခုနကေျပာတဲ့ တ႐ုတ္ Official သြားၿပီးေတာ့ ေျပာတဲ့ကိစၥေတြ ရွိလာတာေပါ့။ ဒါေတြအားလံုး ၿခံဳၿပီး ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ဒီတ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ နယ္စပ္အၾကားက ႏိုင္ငံေရးေပါ့ေနာ္။ တခါတေလက်ေတာ့လည္း ေဘဂ်င္းေပၚလစီ ဟုတ္ခ်င္လည္း ဟုတ္မယ္။ ဟိုဘက္မွာရွိေနတဲ့ အခင္း အက်င္းအေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ဒီဘက္က အေနအထားမွာေတာ့ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္တဲ့ အေနအထားေရာ၊ ဒီလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းၾကားမွာေရာ အမ်ားႀကီး ႐ိုက္ခတ္မႈ ရွိပါတယ္။

ေမး ။ ။ ေဘဂ်င္းရဲ႕ တိုက္႐ိုက္ေပၚလစီ မဟုတ္ေပမယ့္ အခ်ဳိ႕နီးစပ္ရာ ျပည္နယ္ေတြက ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမလား။

ေျဖ ။ ။ အဲဒါလည္း ျဖစ္ရင္ ျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့ဗ်ာ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ကိုးကန္႔စစ္ပြဲမွာ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဟိုဘက္(တ႐ုတ္ျပည္) ကေနၿပီးေတာ့ နယ္စပ္ကိုျဖတ္ၿပီးေတာ့ ကားႀကီး၊ ကားငယ္နဲ႔ လက္နက္၊ ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ေတြ သယ္လာတယ္။ က်ည္ဆံေတြ တင္လာတယ္။ အေျမာက္ ေတြ တင္လာတယ္။ အဲကေန ျမန္မာျပည္ထဲလာ၊ ကုန္းေတြေပၚ တက္တင္၊ ဒီဘက္က ပစ္ခတ္တယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒီအထဲကို ျပန္ဆုတ္သြားတာပဲ။

ၿပီးေတာ့ ဒီေလာက္အခ်ိန္ကာလ တိုတိုေလး အတြင္းမွာ လက္နက္ အမ်ားႀကီးကို ဒီလိုမ်ဳိး ေရာက္လာဖို႔ ကိစၥဆိုတာကလည္း လြယ္တဲ့ကိစၥ မဟုတ္ဘူး။ တစံု တရာ အင္အားစုေတြပါဝင္တဲ့ အေနအထားေတာ့ ရွိတယ္ေပါ့ဗ်ာေနာ္။ ေနာက္တခုကလည္း အဲမွာ ပိုက္ဆံကလည္းအမ်ားႀကီး သစ္တို႔၊ ေက်ာက္စိမ္းတို႔ ေမွာင္ခိုကလည္း မရွိဘူးဆို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၃ ဘီလ်ံကေန ၁၅ ဘီလ်ံေလာက္ထိ ရွိတယ္။ သစ္နဲ႔ ေက်ာက္စိမ္းႏွစ္ခု ေပါင္းရင္ေလ။ ဒီေလာက္ ပိုက္ဆံကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို မ်ားတယ္ေလ။

ဟိုတေလာက Environmental investigation agency (EIA international) ဆိုၿပီးေတာ့ေလ သူတို႔လည္း အစီရင္ခံစာ ထုတ္ထားတာ ရွိတယ္။ အဲဒါ ကေတာ့ တ႐ုတ္သစ္ကုမၸဏီေတြက ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ အာဏာပိုင္ေတြကိုလည္း လာဘ္ထိုးတယ္။ နယ္စပ္က လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔လည္း ညႇိတယ္။ တ႐ုတ္ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ ေပါင္းၿပီးေတာ့ ေမွာင္ခိုထုတ္တဲ့ ဟာေတြလည္း ရွိတာေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ဒီပိုက္ဆံေတြနဲ႔ ဒါေတြနဲ႔က ခုနေျပာတဲ့ လက္နက္ ခဲယမ္း မီးေက်ာက္ကိစၥေတြက ျဖစ္လာတာေပါ့။ ဆိုေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေတာ့ ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ ျပႆနာမ်ဳိးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။

ဧရာဝတီ