အီရန္နဲ႔ရရွိခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံတကာ ႏ်ဴကလီးယား သေဘာတူညီမႈ ရရွိေရးမွာ သမၼတ အိုဘားမား အစိုးရရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းမႈမွာ အဓိက အခန္းက႑ကေန ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂၽြန္ ကယ္ရီ (John Kerry) က ဒီသေဘာတူညီမႈကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္လာႏုိင္ရင္ေတာ့ ကမၻာႀကီးအေနနဲ႔ ပိုမို စိတ္ခ်လံုၿခံဳ လာၿပီး အေမရိကန္နဲ႔ အီရန္တို႔အၾကား တျခားအခြင့္ အလန္းေတြ ပြင့္လာႏုိင္မယ္ဆုိတာကို သံသယရွိေန တဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ေတြကို နားခ်ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းကိုေတာ့ ဗြီအိုေအသတင္းေထာက္ Richard Green သတင္းေပး ပို႔ထားတာကို ေဒၚလွလွသန္း က တင္ျပထားပါတယ္။
ဗြီအိုေအရဲ႕ ပါရွန္းဌာနနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းမွာ ၀န္ႀကီးကယ္ရီက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဦးေဆာင္တဲ့ ၆ ႏုိင္ငံအုပ္စုနဲ႔ အီရန္အၾကား ရရွိတဲ့ သေဘာတူညီမႈကို အတည္ျပဳေပးႏုိင္ျခင္း မရွိခဲ့ရင္ ျပႆနာတက္ ေနတဲ့ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းမွာ ေနာက္ထပ္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ စစ္ျဖစ္လာႏုိင္စရာ အေၾကာင္းရွိတယ္ဆုိတာကို လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြအေနနဲ႔ နားလည္လက္ခံလာလိမ့္မယ္လို႔ သူ ယံုၾကည္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ဒီသေဘာတူညီမႈသာ မရခဲ့ရင္ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္ အယာတုိလာ က ေမးခြန္းထုတ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီလူေတြနဲ႔ က်ေနာ္ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးရမွာလဲ။ သူတုိ႔ဘက္က ဘာမွ ကမ္းလွမ္းလာတာ မရွိဘူး။ ဘာမွ လုပ္ေပးႏုိင္တာ မဟုတ္ဘဲလို႔ ေျပာလာမွာပါ။ ဒါ့အျပင္ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈ ခ်မွတ္ထားရတာဟာ သေဘာတူညီမႈရရွိဖို႔ ရည္ရြယ္တာျဖစ္တဲ့အတုိင္း အဲဒီရရွိထားတဲ့ သေဘာတူညီမႈကို အေမရိကန္ဘက္က အီရန္ဘက္က လက္မခံခဲ့ဘူးဆိုရင္ ကမၻာမွာရွိတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ မဟာမိတ္ေတြၾကား ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ေထာက္ခံဖို႔ အေၾကာင္းရိွေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီ အႏၱရာယ္ႀကီးလွတဲ့ေဒ သမွာ အားလံုး ၿပိဳကြဲကုန္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ဒီသေဘာတူညီမႈမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ အီရန္မွာ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးေရး အပါအ၀င္ ပိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ကိစၥရပ္ေတြကို ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသင့္တယ္ဆုိတဲ့ အုိဘားမား အစိုးရအေပၚ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္မႈကို ၀န္ႀကီးကယ္ရီက ခုခံေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
“က်ေနာ္အရင္က ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္းပါပဲ ဒီသေဘာတူညီမႈမွာ အီရန္နဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းၾကား ဒါမွမဟုတ္ အေမရိကန္နဲ႔ အီရန္ၾကား ကိစၥရပ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို က်ေနာ္တုိ႔ ေရြးၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးေနမယ္ဆုိရင္ ဆယ္ႏွစ္ၾကာ ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းလို႔ေတာင္ ၿပီးမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ဒါဟာႏ်ဴကလီးယားကိစၥရပ္နဲ႔ ပတ္သက္ သလို၊ ႏ်ဴကလီးယား ထုတ္လုပ္မႈမွာ ရရွိေနတဲ့ တိုးတက္မႈ အေျခအေနေတြအရ က်ေနာ္တုိ႔မွာ အဲဒီေလာက္ အခ်ိန္လည္း မရွိပါဘူး။”
အီရန္နဲ႔ရရွိခဲ့တဲ့ ဒီသေဘာတူညီမႈကိုသာ အျပည့္အ၀အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ခဲ့ရင္ အက်ိဳးရွိမယ့္ ျဖစ္ထြန္း မႈေတြ အမ်ားႀကီး ထြက္ေပၚလာႏုိင္ တယ္လို႔ ၀န္ႀကီး ကယ္ရီက ေျပာပါတယ္။
“ရရွိလာမယ့္ အခြင့္အလန္းေတြကေတာ့ ခရီးသြားခြင့္ရမယ့္ အလားအလာ ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေငြ ေၾကး၊ ဘဏ္လုပ္ငန္း၊ သြင္းကုန္ပို႔ကုန္ စသျဖင့္တုိ႔ဟာ သီးျခားဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆုိ႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းလုိက္ရင္ ခ်က္ ျခင္း လမ္းပြင့္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အီရန္ကထြက္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြနဲ႔ ေကာေဇာ စသျဖင့္တို႔ကို ဒီမွာ ေရာင္းခ်ခြင့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အားလံုး မဟုတ္ေပမဲ့ တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ လမ္းပြင့္သြားမွာပါ။ အေရးႀကီးတဲ့ ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈကုိေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ ခ်ထားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအေနနဲ႔ ႏ်ဴကလီးယား သေဘာတူညီမႈဆုိင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို တနလၤာေန႔ က ကန္႔ကြက္မဲမရွိ အတည္ျပဳေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အိုဘားမားအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီသေဘာတူညီမႈကို လႊတ္ ေတာ္ထံ တနဂၤေႏြေန႔က တင္သြင္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး၊ ဒီသေဘာတူညီမႈကို ေလ့လာႏုိင္ဖုိ႔လည္း လႊတ္ေတာ္အ မတ္ ေတြအေနနဲ႔ ရက္ ၆၀ အခ်ိန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အီရန္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြအေနနဲ႔လည္း ဒီသေဘာတူညီမႈကို အတည္ျပဳေပးရမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
VOA
No comments:
Post a Comment