ျမန္မာ့လႊတ္ေတာ္ အေဆာင္အေယာင္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အုပ္စုမ်ား

လႊတ္ေတာ္တက္ရန္ ေရာက္လာေသာ တိုင္းရင္းသားအမတ္မ်ား (ဓာတ္ပံု – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာဝတီ)

လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးတခုတြင္ အတိုက္အခံပါတီမွ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးဝင္းထိန္ေမးခဲ့သည့္ တခုတည္းေသာ ေမးခြန္းမွာ သူ႔ေခါင္းေပါင္းကို ခြ်တ္ထားခြင့္ျပဳဖို႔ ျဖစ္သည္။ ေခါင္းေပါင္းက သူ႔ကို ေခါင္းကိုက္ေစၿပီး ဆံပင္မ်ားကိုလည္း ကြ်တ္ေစသည္ဟု သူကဆို၏။ ဟာသဆန္ဆန္ ပမာမခန္႔လုပ္ တတ္ျခင္းေၾကာင့္ လူသိမ်ားသည့္ အသက္ ၇၂ ႏွစ္အရြယ္ ဦးဝင္းထိန္က က်ီစယ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ဝန္ခံလိုက္ပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ကလည္း ပယ္ခ်ခဲ့ပါသည္။

ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ခံရသည့္ အရပ္သား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ လႊတ္ေတာ္ အစည္းအေဝးခန္းမအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္သည့္အခါ တြင္ ေခါင္းေပါင္းေပါင္းရန္လိုအပ္သည္။ ခန္႔အပ္ခံရသည့္ စစ္သားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အတြက္ကေတာ့ ဦးထုပ္ေဆာင္းရန္ မလိုအပ္ပါ။

ဤေနရာတြင္ ေခါင္းေပါင္းမ်ားႏွင့္ ဦးထုပ္မ်ား ဆိုသည္မွာ ရာစုႏွစ္ဝက္ၾကာခဲ့ေသာ စစ္အာဏာရွင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီသို႔ အသြင္ကူး ေျပာင္းေနသည့္ ႏိုင္ငံတခုမွ ႏိုင္ငံေရး သစၥာေစာင့္သိမႈ၊ ေအာင္ျမင္ၿပီးေျမာက္မႈႏွင့္ က်႐ံႈးမႈမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေနသည္။

ေရွးေခတ္က မႏၱေလးရွိ ဘုရင့္လႊတ္ေတာ္႐ံုးမ်ား၏ ထံုးစံအစဥ္အလာေဟာင္းမ်ားကို အေျခခံထားသည့္ ယေန႔ေခတ္ လႊတ္ေတာ္ ၂ ရပ္မွ ဝတ္စားဆင္ယင္မႈဆိုင္ရာ စည္းကမ္းသည္ သီးသန္႔ဆန္သည့္ ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းမ်ားႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ တိုင္းရင္းသား႐ိုးရာ အသြင္အျပင္ကို ေရာင္ျပန္ဟပ္ေနသည္။

စစ္တပ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကေတာ့ အရပ္သား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္မတူဘဲ ေရြးေကာက္ ပြဲ ဝင္စရာမလိုသလို ဦးထုပ္လည္း ေဆာင္းစရာ မလိုသည့္အတြက္ သိသာစြာ ကြဲျပားျခားနားေနသည္။ ၆၆၄ ေယာက္ရွိသည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား၏ ၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းရွိေသာ တူညီဝတ္စံုဝတ္ စစ္တပ္ကိုယ္ စားလွယ္မ်ားကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္က ခန္႔အပ္ျခင္းျဖစ္သည္။

လူမ်ားစုျဖစ္သည့္ ျမန္မာအမ်ိဳးသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ႀကိမ္ျဖင့္ျပဳလုပ္ထားသည့္ ကိုယ္ထည္ေပၚတြင္ ပိုးသားျဖင့္ရစ္ပတ္ထားေသာ ေမာင့္က်က္သေရဟုေခၚသည့္ ေခါင္းေပါင္းကို ဝတ္ဆင္ၾကၿပီး မၾကာေသးမီကမွ ေပၚေပါက္လာေသာ အရပ္သား အစိုးရ၏ သေကၤတျဖစ္လာသည္။ လူနည္းစု တိုင္းရင္းသား ကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ငွက္ေတာင္ေမြး၊ တိရစၦာန္ အစြယ္မ်ားမွသည္ တဘက္မ်ားအထိ သူတို႔၏ ဦ္းေခါင္းမ်ားတြင္ ဝတ္ဆင္ၾကသည္။ အေက်ာ္ၾကားဆံုး လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ႔ေခါင္းတြင္ အျဖဴေရာင္ပန္းမ်ား ႐ိုး႐ိုးရွင္းရွင္း ပန္ေလ့ရွိသည္။

ဦးထုပ္မ်ား ေခါင္းေပါင္းမ်ားကဲ့သို႔ပင္ လႊတ္ေတာ္အတြင္းမွ ႏိုင္ငံေရး သစၥာေစာင့္သိမႈကလည္း အေရာင္အေသြး စံုလင္ၿပီး ႐ႈပ္ေထြးပါသည္။

အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ႏိုဗဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဆယ္စုႏွစ္ႏွင့္ ခ်ီ၍ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ျဖင့္ ေနခဲ့ရသူျဖစ္သည္။ ယခုအခါတြင္ သူက တခ်ိန္က သူ႔ကိုဖမ္းဆီး ထိန္း သိမ္းခဲ့သူမ်ားႏွင့္အတူ ယွဥ္ထိုင္ေနၿပီး စစ္တပ္ကို အျပစ္တင္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ခ်ီးမြမ္းျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ သမၼတရာထူး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေလသံမ်ား ေျပာင္းလဲလာသည္ကို တိတ္ဆိတ္စြာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနေသာ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) မွ အဖြဲ႕ဝင္တခ်ိဳ႕အတြက္ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္လာသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သမၼတ ရာထူး ရယူႏိုင္ျခင္းမရွိေအာင္ ရည္ရြယ္ေရးဆြဲထား သည့္ ဥပေဒတခုေၾကာင့္လည္း သူ၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မ်ားက ေမွးမွိန္ေနသည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ စစ္တပ္က ေခါင္းေပါင္းမေပါင္း၊ ဦးထုပ္မပါသည့္ ကိုယ္စားလွယ္ ၁၆၆ ေယာက္ထက္ မက ပို၍ ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ခြင့္ရွိေနသည္။

အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီမွ ေခါင္းေပါင္းေပါင္းထားသည့္ ကိုယ္စား လွယ္အမ်ားစုမွာလည္း စစ္တပ္မွ အၿငိမ္းစားယူထား သူမ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္း စစ္တပ္၏ ႀကီးမား ေသာ ဩဇာလႊမ္းမိုးမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပင္းထန္စြာ ေဝဖန္မႈမ်ားရွိေနသည့္အခ်ိန္တြင္ အာဏာရပါတီက စစ္တပ္၏ လမ္းေၾကာင္းအတိုင္း မဲဆႏၵေပးျခင္း အၿမဲတမ္းမျပဳလုပ္ခဲ့ပါ။

တိုင္းျပည္ကို ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာအတြင္း ဆင္းရဲႏြမ္းပါးျခင္း၊ စစ္ပြဲႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအၾကား စိတ္ဝမ္း ကြဲျပားေစျခင္းတို႔အတြက္ တာဝန္ရွိသည္ဟု ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္မ်ားက ယူဆထားၾကသည့္ စစ္တပ္ကမူ သူ႔ကိုယ္သူ တိုင္းျပည္ကို စုစည္းေပးထားသူႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားစြာ ပါဝင္ေနၿပီး ကမၻာေပၚတြင္ သက္တမ္းအရွည္ၾကာဆံုးျဖစ္သည့္ ျပည္တြင္းစစ္မွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိေအာင္ အဆံုး အျဖတ္ေပးႏိုင္မည့္ သူမ်ားအျဖစ္ ႐ႈျမင္ေနသည္။ ခံစားခြင့္လည္း နည္းသည့္အျပင္ ရာထူးတက္ရန္ အခြင့္အလမ္းလည္း မရွိသည့္အတြက္ လႊတ္ေတာ္တြင္ တာဝန္ေပးခံရျခင္းကို စိတ္ဝင္စားစရာ မေကာင္းသည့္ အရာတခုအျဖစ္ ယူဆထား ၾကသည္။

အေရာင္အေသြး အေတာက္ေျပာင္ဆံုးျဖစ္ေသာ ဦးထုပ္မ်ားမွာ ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ ျပည္နယ္မ်ားမွ တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား ျဖစ္သည္။ အစိုးရႏွင့္ စစ္ေျပၿငိမ္းခဲ့ၿပီးေနာက္ အာဏာ အတြက္ အေလွ်ာ့အတင္း ေဈးဆစ္မႈျပဳလုပ္ရင္း ယခုအခါ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔သည့္ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ကို ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။

အၿငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး တေယာက္ျဖစ္သည့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ရရွိရန္ ကတိျပဳထား ေသာ္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးေနစဥ္အတြင္း တိုက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနသည္။

ဦးဝင္းထိန္က လႊတ္ေတာ္အတြင္းတြင္ အမွန္ တကယ္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ဆန္႔က်င္႐ႈပ္ေထြးမႈမ်ားကို သ႐ုပ္ေဖာ္ နမူနာျပသခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ရင္းႏွီးေသာ မိတ္ေဆြတေယာက္ ျဖစ္သကဲ့သို႔ ပါတီဝင္တဦးလည္းျဖစ္ေသာ ဦးဝင္းထိန္သည္ ယခင္ ဆိုရွယ္လစ္ အာဏာရွင္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္း လက္ထက္က စစ္သားတဦး ျဖစ္ခဲ့ေသးသည္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေနဝင္းကို လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ရန္ ႀကံစည္ခဲ့သည့္ ကိစၥတခုတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့သည္ ဟု မွားယြင္းစြပ္စြဲခံရၿပီး ၁၉၇၆ ခုႏွစ္တြင္ သူ႔ကို တာဝန္မွ အနားယူေစခဲ့သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ေက်ာင္းသားမ်ား၏ အံုျြကဆႏၵျပမႈေၾကာင့္ အစိုးရ အက်ပ္အတည္းႏွင့္ရင္ဆိုင္ခဲ့ရၿပီး စစ္တပ္က ျပင္းထန္စြာ ဖိႏွိပ္ၿဖိဳခြဲမႈေၾကာင့္ လူေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသဆံုးခဲ့ရသည္။ ယင္းေနာက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္၏ ပါတီသို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ မၾကာမီမွာ ပင္ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံခဲ့ရသည္။ သူ၏ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈသည္ စစ္ယူနီေဖာင္းမွ ေခါင္းေပါင္းေျပာင္းေဆာင္းခဲ့ေသာ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ မတူညီပါ။

ေပ်ာ္ရႊင္တတ္သည့္ ဦးဝင္းထိန္က ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုျခင္းမွ ေရွာင္လႊဲႏိုင္ရန္ သူႀကိဳးစားရေၾကာင္းေျပာသည္။ သူတို႔၏ ဆက္ဆံ ေရးက အေတာ္ေလး႐ႈပ္ေထြးသည္ဟုလည္း ရွင္းျပ သည္။

“တပ္ထဲမွာတုန္းက က်ေနာ္က သူတို႔ထက္ ဝါႀကီးတယ္ေလ။ က်ေနာ္တို႔ေတြ႕ရင္သူတို႔ကက်ေနာ့္ ကို အစ္ကိုႀကီးလို႔ေခၚတယ္” ဟုသမၼတႏွင့္ အစိုးရ အတြင္းမွ ထိပ္တန္းပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ရည္ၫႊန္း၍ သူက ၿပံဳးရင္းေျပာသည္။

အကယ္၍ သမိုင္းေၾကာင္းသာ အနည္းငယ္မွ် ေျပာင္းလဲခဲ့လွ်င္ ဦးဝင္းထိန္ ကိုယ္တိုင္သည္လည္း အာဏာျပင္းသည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တေယာက္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။ အနည္းဆံုးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ သူမေဆာင္းခ်င္သည့္ ဦးထုပ္ကို မေဆာင္းဘဲ ေနႏိုင္ပါလိမ့္မည္။

(The Associated Press သတင္းဌာနမွ Gabrielle Paluch ၏ In Burma’s Parliament, What’s on Your Head Matters  ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။)

irrwaddy