တ႐ုတ္အစိုးရကဦးေဆာင္ၿပီး ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ေနတဲ့ စီမံကိန္းေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ အျပည့္ အဝ အာမခံမႈရွိပါ့မလား ဆိုတာကို ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ေတြက စုိးရိမ္ေနၾက ပါတယ္။
ေဒသခံေတြကို လုုပ္အားခတန္ေၾကးမေပးတာအပါအဝင္ အဂတိလုိက္စားေနတဲ့ အာဏာပုိင္ေတြေပါင္းၿပီး တ႐ုတ္ ကုမၸဏီ ေတြ အက်ဳိးအျမတ္ ပိုရွိေအာင္ လုပ္ငန္းလည္ပတ္ေနတာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီရဲ့ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ေပၚ စိုးရိမ္လာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေပါင္း ၆ဝ နီးပါးပါဝင္တဲ့ အာရွအေျခခံအေဆာက္အအုံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဘဏ္ AIIB ကို တ႐ုတ္အစိုးရကဦးေဆာင္ၿပီး မၾကာေသးမီက လက္မွတ္ေရး ထိုး တည္ေထာင္ခဲ့သလုိ ဘရာဇီး၊ ႐ုရွား၊ အိႏၵိယ၊ ေတာင္အာဖရိကနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတြပါ ဝင္တဲ့ BRICS ဆိုတဲ့ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္ေရး ဘဏ္တခုကို လည္း တ႐ုတ္တုိ႔က တည္ေထာင္ခဲ့တာပါ။ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္ မရွင္႐ုံး UNHCHR ကေတာ့ အဲဒီဘဏ္ေတြရဲ႕ ဘ႑ာေငြသုံးစြဲမႈအပိုင္းနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေပၚ အကာကြယ္ ေပးမႈအပိုင္း ဘယ္လုိရွိသလဲဆိုတာ စုံစမ္းေလ့လာေနဆဲမွာပဲ တ႐ုတ္အစိုးရက အဲဒီဘဏ္ အုပ္စုႏွစ္ခုကို ေအာင္ေအာင္ ျမင္ျမင္နဲ႔ ထူေထာင္လုိက္ပါတယ္။
စီမံကိန္းတဝုိက္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈနဲ႔ စီမံကိန္းအတြက္ ေငြေၾကး သုံးစြဲမႈေတြမွာ ဥပေဒခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြနဲ႔ပတ္ သက္လို တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက သိပ္ၿပီးအေလးထားမႈမရွိဘူးဆိုတာ UNHCHR အဖြဲ႔ရဲ႕ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ ေတြက ဆိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အာဖရိကမွာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံထားတဲ့ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီက ခ်ဳိးေဖါက္ေနတာျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ ကမၻာ့ဘဏ္ထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာမွာ ေငြအလုံးအရင္းနဲ႔ ဝင္ေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံလာ တာေၾကာင့္ ကုလသမဂၢအေနနဲ႔ စိုးရိမ္မႈ တုိးလာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက ေဒသခံေတြကို အကာကြယ္အျပည့္အဝ မေပးတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ HRW ေခၚ လူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႔က လည္း ေဝဖန္လိုက္ပါ တယ္။HRW ရဲ႕ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ဒါ႐ိုက္တာ Sofie Richardson က ခုလိုေထာက္ျပပါတယ္။
“သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံရဲ႕ အလုပ္သမားခံစားခြင့္ ဥပေဒအရ ေဒသခံေတြကို ေနရာခ်ထားေပးရမယ့္ ကိစၥေတြ၊ ေလွ်ာ္ေၾကး ေပးေရးကိစၥေတြမွာ ေဒသခံေတြကို ဘယ္လို အကာအကြယ္ေပးမလဲဆိုတဲ့အခ်က္ကိုစာခ်ဳပ္မွာ တ႐ုတ္အစိုးရက ထည့္ သြင္းေရးဆြဲထားတာမ်ဳိး မရွိတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါမ်ဳိးကို တ႐ုတ္ ကုမၸဏီေတြက ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာတင္လုပ္တာမ်ဳိး မဟုတ္ ဘဲ သူ႔တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထဲမွာလည္း က်ဴးလြန္ေနတာပါ။”
အခုလုိ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕စိုးရိမ္မႈ တိုးပြားလာတာေနတဲ့အေပၚ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ ေတြရဲ႕ တုံ႔ျပန္ခ်က္ရဖို႔ဆုိတာကလည္း အေတာ္ကိုခက္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း ကုလသမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရကၽြမ္းက်င္သူ Juan Bohoslavsky က ေဘဂ်င္းၿမဳိ့ေတာ္မွာ တနလၤာေန့ကလုပ္တဲ့ သတင္းစာ ရွင္း လင္းပြဲအတြင္း ေျပာသြားပါတယ္။
ႏိုင္ငံျခားမွာရင္းႏွီးျမႇဳပ္တဲ့တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ ေဒသခံေတြရဲ႕ဆန္႔က်င္ ဆႏၵျပမႈကို ရင္ဆိုင္ရေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲ မွာ ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာ၊ ကင္ညာ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာရွိတဲ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြပါဝင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ကုမၸဏီ ေတြ အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖါက္ေနတာနဲ႔ပတ္ သက္ၿပီး HRW အဖြဲ႔ကSofie Richardson က ခုလိုေဝဖန္ေျပာဆိုပါတယ္။
“ေဒသခံ အာဏာပိုင္ေတြကိုယ္၌ကလည္းဥပေဒကို ေလးစားရေကာင္းမွန္း မသိတဲ့အခါက်ေတာ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြက ဥပေဒကို အလြယ္တကူခ်ဳိး ေဖါက္ဖို႔ ျဖစ္လာတာပါ။ ကုမၸဏီေတြဘက္က အလုပ္သမားဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖါက္လာၾကသလို လုပ္ခနည္းနည္းပဲေပးၿပီး အလုပ္ကိုပုိလုပ္ခုိင္းတာ မ်ဳိးစတဲ့ ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြကို လုပ္ေနၾကတာ ရွိပါတယ္။”
တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ သူတို႔ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈ အဆင္ေျပေစဖို႔အတြက္ ေဒသခံအာဏာပိုင္ေတြကို လာဘ္ထုိးတာမ်ဳိး ရွိေၾကာင္း ဒီလုိအျဖစ္အပ်က္ ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္းရွိေၾကာင္း Sofie Richardson ကေျပာဆိုပါတယ္။ ေဒသခံေတြရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမႈကို လွ်စ္လွ်ဴ႐ႈမထားဘဲ အေလးထား စဥ္းစားသင့္ၿပီး ဆႏၵျပသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြး ေျဖရွင္းသင့္ တယ္လို႔ UNHCHR အဖြဲ႔က အႀကံျပဳထားပါတယ္။ တ႐ုတ္ရဲ႕ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စီမံကိန္း ေတြဟာ လူအဖြဲ႔အစည္းအတြင္း တင္းမာမႈတိုးပြားေစသလို ေနာက္ဆက္တြဲ ပဋိပကၡေတြကိုပါ ဆက္ျဖစ္ေစတယ္ဆိုတဲ့ ေဝဖန္မႈေတြလည္း ထြက္ေပၚေန တာပါ။တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြေၾကာင့္ျဖစ္လာရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖါက္ မႈေတြထဲမွာ ေဒသခံေတြကို မိမိေနရပ္ရင္းက ေနအဓမၼေျပာင္းေ႐ႊ႕ခိုင္းတာ၊ ဥပေဒမဲ့ ဖမ္းဆီးတာအပါအဝင္ လြတ္လပ္စြာအသက္ရွင္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္ အေရးေတြကိုပါ ခ်ဳိးေဖါက္ေနတာေတြ ရွိလာတယ္လု႔ိ ကုလသမဂၢဘက္က သုံးသပ္ေနပါတယ္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ အေျခစိုက္တဲ့ AIIB ဘဏ္နဲ႔ BRICS ဘဏ္တုိ႔ဟာ အျခားဖြံ႔ၿဖဳိး ေရးဘဏ္ေတြ က်ဴးလြန္ခဲ့ၿပီးသားအမွားမ်ဳိး ကို ထပ္ၿပီးမက်ဴးလြန္မိေစဖို႔ လိုတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢဘက္က ေထာက္ျပေနပါတယ္။ AIIB ဘဏ္အုပ္စုဟာ ေဒၚလာဘီလ်ံ (၁ဝဝ) ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေငြ မ,တည္သြားမွာျဖစ္ၿပီးအဲဒီ အုပ္စုထဲမွာ ပါတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံကလည္း ေဒၚလာ(၂၆၄)သန္း ထည့္ဝင္ သြားဖို႔ ျပည္ေထာင္ စုလႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။
ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ၊ ဖြဲ႔စည္းပုံအားနည္းတဲ့အစိုးရေတြ ရွင္သန္ ေနတဲ့ႏိုင္ငံေတြမွာ တ႐ုတ္အစိုးရနဲ႔ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီေတြက စီမံကိန္းႀကီးေတြ သြားေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေနတာနဲ႔အမွ် သူတို႔ေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္ အေရး စံခ်ိန္စံညႊန္းသတ္မွတ္ခ်က္ေတြအတိုင္း လုပ္ေဆာင္ၾကရဲ႕လားဆို တာကို ပိုၿပီး ေစာင့္ၾကည့္မႈေတြ တုိးလာေနပါတယ္။
VOA
No comments:
Post a Comment