Monday, September 9, 2013
ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ ေခတ္ေနာက္က်ေနၿပီး တုိးပြားလာသည့္ ၿမိဳ႕ျပလူဦးေရႏွင့္ လုိက္ေလ်ာ ညီသည့္အမ်ားသံုးယာဥ္ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္မရွိျခင္းအေပၚ ျပည္သူမ်ားက ေ၀ဖန္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္းက အစိုးရသတင္းစာတြင္ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒ သႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕က စက္တင္ဘာ ၂၂ ရက္ေန႔ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ကိုယ္ပိုင္ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားမသံုးရေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္မည္ဟု ေဖာ္ျပ ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ယင္းကဲ့သို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ေခတ္မမီသည့္ အမ်ားသံုး ယာဥ္စနစ္အေပၚ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ပိုမို ထြက္ေပၚလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ “အဆင္မေျပတာေတြမ်ားတယ္။ ကားေတြေကာင္းလာေပမယ့္လမ္းေတြက မေကာင္းဘူး။ ခုေနာက္ပုိင္းကားေတြကအရင္ကားအုိ ႀကီးေတြေလာက္ မဆုိးေတာ့ဘူးေျပာတာ။ ေနာက္ၿပီး လမ္းေတြသာမျပင္ႏုိင္တာ။ လမ္းေတြကက်ပ္ျမဲပဲ။ အဓိကကေတာ့ၿမိဳ႕တြင္းကေနဆင္ေျခဖုံးကုိ သြားတဲ႔ လမ္းေတြက ျပင္လည္းခဏပဲ။ ေနာက္ၿပီးလမ္းေတြက မုိးေလး နည္းနည္းရြာတာနဲ႔ ေရလွ်ံၿပီ။ အဲဒီအခ်ိန္မ်ဳိး ဆုိရင္ ဆင္ေျခဖုံးမွာ ေနတဲ့သူေတြအတြက္ သိပ္စိတ္ညစ္ရတယ္။
လမ္းေတြကလည္း ျပင္ကတည္းက အရည္အေသြးက မေကာင္း၊
လူေတြက စည္းကမ္းမဲ့၊ ကားေတြက တန္ခ်ိန္ အပုိေတြတင္၊ ေမာင္းတဲ႔ေနရာမွာ
စည္းကမ္းကလည္း မရွိ၊ ခရီးသည္ေတြက အသက္ ဖက္နဲ႔ထုပ္ ထားရတယ္” ဟု ရန္ကုန္ၿမိဳ႕
ဒဂုံဆိပ္ကမ္းတြင္ ေနထုိင္သူ မႏွင္းေဟမာန္က ေျပာ ၾကားသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ထုိင္း၊ စင္ကာပူ၊ မေလးရွား စသည့္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ရွိေသာ ခရီးသည္တင္ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ႏွင့္ အစိုးရမွလုပ္ေဆာင္ေပးမႈမ်ားျဖင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ မ်ားစြာကြာျခားမႈ ရွိေနသည္ကိုလည္း ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ေထာက္ျပေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိလာခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တြင္ သြားလာေနသူမ်ား အေနျဖင့္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ကုန္ဆံုးေနရမႈမွာ ယာဥ္ေၾကာ က်ပ္ေတာက္မႈ၊ ယာဥ္ႏွင့္ လမ္းမမွ်မႈ၊ ၿမိဳ႔ပတ္ရထားမ်ားကို ျပည္သူအမ်ားစု အားကိုးႏုိင္ျခင္း မရွိမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
“ကားမေကာင္းလုိ႔ရထားစီးမယ္ဆုိေတာ့လည္း ၿမိဳ႕ပတ္ရထားကေတာ့ ရထားမေပ်ာက္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ ရထားေပ်ာက္တယ္ဆုိတာက ပ်က္တာ၊ လမ္းေခ်ာ္တာတုိ႔၊ ေနာက္ၿပီး ေရွ႔ကရထားကလမ္းေခ်ာ္လို႔ ပိတ္ေန တာမ်ဳိးေတြေပါ့။ တစ္လမွာတစ္ခါႏွစ္ခါေလာက္ေတာ့ ျဖစ္တယ္။ တစ္ခါတေလလည္း ရထားလမ္း ေရေက်ာ္ လို႔ ရထားသြားမရေတာ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ စီးရတာနည္းနည္းစိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ ရထားက်ပ္တယ္ဆုိေပမယ့္ လုိင္းကားလုိမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားလမ္းကုိလက္ရွိမွာ ရွိေနတာေတြကုိ အဆင့္ျမင့္ ေနတာတင္ မက ဘူး၊ မရွိတဲ့ ေနရာေတြကုိလည္း ရထားလမ္းေဖာက္ေပး၊ ေျပးေပးသင့္ပါတယ္။ ရထားလမ္း မေပါက္ေတာ့လည္း ကားနဲ႔ပဲ ႀကိတ္မွိတ္ၿပီး သြားေပါ့” ဟု ေန႔စဥ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ လာေရာက္ အလုပ္ လုပ္ကိုင္သူ လိႈင္သာယာမွ ကိုေက်ာ္မ်ိဳးက ေျပာၾကားသည္။
လက္ရွိတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ေျပးဆြဲေနေသာ မထသ လက္ေအာက္ရွိ ယာဥ္လိုင္းမ်ားမွာ စုစုေပါင္း ၁၂၀ ခန္႔ရွိၿပီး ယာဥ္အစီးေရ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိေသာ္လည္း ေန႔စဥ္ အမ်ားသံုး ယာဥ္မ်ားကို အားျပဳသြားလာ ေနၾက သူမ်ားမွာ သိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ရွိလာသည့္အတြက္ ယာဥ္ႏွင့္ ခရီးသည္ အခ်ိဳးမညီမႈမ်ား ျဖစ္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ အစိုးရသစ္ လက္ထက္၌ အမ်ားျပည္သူ သယ္ယူပို႔ ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တိုးတက္ ေကာင္း မြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေနေသာ္လည္း လမ္းစနစ္မ်ား ခိုင္မာသည့္ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းမ်ားကို ခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ေအာင္ျမင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ား ကဲ့သို႔လည္း မုိးပ်ံလမ္းမ်ား၊ မိုးပ်ံရထား စီမံကိန္းမ်ား မရွိသည့္အတြက္ ခရီးသည္မ်ား အေနျဖင့္ အမ်ားသံုး ဘတ္စ္ကားမ်ားကိုသာ အဓိက အားျပဳေနၾကရသည္။
“ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စနစ္ကုိ ေျပာရရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ကားအစီးေရ ၃၀၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ေျပးဆြဲေဆာင္ရြက္မယ္ ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ၊ JICA ကလည္း ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီးက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ဖုိ႔အတြက္ ေျမျပင္ အေျခအေနေတြကုိ ကြင္းဆင္းေလ့လာ ေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ၊ ေနာက္ၿပီး ရန္ ကုန္ၿမိဳ႕ သယ္ယူ ပုိ႔ေဆာင္ေရး အတြက္ကုိ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့မွ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စနစ္ေတြကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္မယ့္ သတင္းေတြ၊ အခု ထပ္မံၿပီးေတာ႔မွ BRT စနစ္နဲ႔ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ ေဆာင္ရြက္ေပး မယ္ ဆုိတဲ့ စနစ္ေတြကုိ ၾကားသိေနရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ လက္ရွိစနစ္ေတြကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ လာႏုိင္တဲ့ အေနအထားကုိ ရွိသလား ဆုိရင္ေတာ့ မရွိေသးတာကုိ သြားေတြ႔ရတယ္။
အဲဒီအတြက္ ခရီးသည္ေတြက ပုိၿပီးအခက္အခဲေတြကုိ ၾကံဳေတြ႔ေနရတာကုိ ေတြ႕ရတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး အေနအထားမွာ မီးရထားထက္ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္ေတြကုိ ဦးစားေပးၿပီး သြားလာေနရတယ္။ အဲဒီ အေနအထားမွာ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္ေတြကုိ အသစ္လဲလွယ္ ေပးႏုိင္တဲ့ အလြန္ရာခုိင္ႏႈန္း နည္းေနေသးတာကုိ ေတြ႔ ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ ကားေတြကုိ ျပင္ဆင္ၿပီးေတာ့ ေျပးဆြဲေနရတဲ့ အေပၚမွာ ခရီးသည္ေတြ သြားလာစီးနင္း ေနၾကရတယ္။ အဲဒီလုိ စီးနင္းေနရ အခုခ်ိန္မွာ ယာဥ္ေတြရဲ႕ စက္စြမ္းအားေတြ၊ ၾကံ့ခုိင္မႈပုိင္း က်သထက္ က်လာတာကုိပဲ ခရီးသြားေတြက ဒုကၡခံၿပီး စီးနင္းေနရတဲ့အျပင္ ကုိယ္ပုိင္ယာဥ္ေတြ၊ အငွားယာဥ္ေတြကုိ အဆမတန္ တင္သြင္းလာမႈ မ်ားတဲ့အတြက္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔ မႈေတြေၾကာင့္ အရင္က နာရီ၀က္နဲ႔ ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ခရီးကုိ တစ္နာရီ၊ တစ္နာရီခြဲေလာက္ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာ ေနရတဲ့ ဒုကၡေတြကုိပါ ထပ္ၿပီးၾကံဳေတြ႔ ၾကရတယ္” ဟု သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး အလုပ္သမား အဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက သုံးသပ္ ေျပာၾကားသည္။
ယာဥ္ေတြရဲ႕ စက္စြမ္းအားေတြ၊ ၾကံ့ခုိင္မႈပုိင္း က်သထက္ က်လာတာကုိပဲ ခရီးသြားေတြက ဒုကၡခံၿပီး စီးနင္းေနရတဲ့အျပင္ ကုိယ္ပုိင္ယာဥ္ေတြ၊ အငွားယာဥ္ေတြကုိ အဆမတန္ တင္သြင္းလာမႈ မ်ားတဲ့အတြက္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔ မႈေတြေၾကာင့္ အရင္က နာရီ၀က္နဲ႔ ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ခရီးကုိ တစ္နာရီ၊ တစ္နာရီခြဲေလာက္ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာ ေနရတဲ့ ဒုကၡေတြကုိပါ ထပ္ၿပီးၾကံဳေတြ႔ ၾကရတယ္...
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အျပင္ အျခားျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းမ်ား၌လည္း အမ်ားသံုးယာဥ္ ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ အားေကာင္းရန္ ျပည္သူမ်ားက လိုလားလ်က္ ရွိၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ႀကီးတစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ေသာ မႏၲေလးတြင္ အမ်ားသံုးယာဥ္စနစ္ ပီပီျပင္ျပင္ ေပၚထြက္လာရန္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထား ပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ျပန္လည္ ေပၚေပါက္လာရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေ၀ ဖန္သံုးသပ္ မႈမ်ားလည္း ရွိလာသည္။
“တစ္ဦးခ်င္း သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးျဖစ္တဲ့ ဆိုင္ကယ္၊ စက္ဘီး အသံုးျပဳမႈ မ်ားတာမို႔ ၿမိဳ႕တြင္း ေျပးဆြဲေနတဲ့ ယာဥ္လိုင္းေတြ၊ မီးရထား ခရီးစဥ္ေတြဟာ အသံုးမ၀င္ သေလာက္ပဲ။ အရင္က ၿမိဳ႕တြင္းအဓိက လမ္းမေတြနဲ႔ ေစ်းခ်ိဳဗဟိုျပဳ ေျပးဆြဲတဲ့ ဓာတ္ရထားဆိုတာ ရွိခဲ့တယ္။ တကယ္လည္း အသံုး၀င္ခဲ့တယ္။ ခုေတာ့ ယာဥ္ေၾကာ႐ႈပ္ေထြး မႈေတြမ်ားလာၿပီး ဆိုင္ကယ္ပါ၀င္တဲ့ ယာဥ္မေတာ္တဆ မႈေၾကာင့္ ႏွစ္ရက္ကို တစ္ဦးႏႈန္းေလာက္ ေသဆံုးေနတယ္” ဟု မႏၲေလးၿမိဳ႕ခံ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
“အရင္က မႏၲေလး-မတၱရာ မီးရထား ခရီးစဥ္ကို နန္းတြင္းထဲကေနျဖတ္ၿပီး ေျပးဆြဲတယ္။ ၁၉၉၀ ေလာက္မွာ နန္းတြင္းထဲကေန ေျပးဆြဲျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ အေရွ႕ ၿမိဳ႕ပတ္ရထား၊ အေနာက္ၿမိဳ႕ပတ္ ရထားဆိုၿပီး ရထားႏွစ္စင္း ေျပးဆြဲဖူးတယ္။ ၁၉၉၅-၉၆ ခုႏွစ္ ေလာက္မွာ အေနာက္ၿမိဳ႕ပတ္ ရထားလမ္းကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ၿပီး ၿမိဳ႕ပတ္ရထား ေျပးဆြဲျခင္းကိုလည္း ရပ္နားခဲ့တယ္” ဟု ၿမိဳ႕ခံအသက္ ၆၀ အရြယ္ ဦးေက်ာ္ညြန္႔က ေျပာၾကားသည္။
မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ သြားလာေရးအတြက္ ၿမိဳ႕တြင္း ေျပးဆြဲေနေသာ ဘတ္စ္ကားလိုင္း မ်ားမွာ နံပါတ္စဥ္ ၁ မွ ၃၈ အထိရွိၿပီး ယင္း ၃၈ လိုင္း အတြင္း၌ မွန္လံုယာဥ္ျဖင့္ ေျပးဆြဲေသာ ယာဥ္လိုင္း တစ္လိုင္းသာ ပါ၀င္ကာ အမ်ားစုမွာ ဒိုင္နာမ်ား၊ လိုက္ထရပ္ကားမ်ား အသံုးျပဳ ေျပးဆြဲလ်က္ရွိၿပီး ယခုအခါ အဆင့္ျမင့္ အငွားယာဥ္ လိုင္းမ်ားလည္း တိုးခ်ဲ႕ေျပးဆြဲ လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား သြားလာေရး အခက္အခဲ အဆင္မေျပ ျဖစ္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားမ်ား အေပၚ ပိုမိုအားျပဳ လာေသာ္လည္း ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ အဆင္မေျပမႈမ်ား ရွိေနျခင္း၊ ေျပးဆြဲေနသည့္ရထားအစင္းေရနည္းပါးေနေသးျခင္း၊ အခ်ိန္မမွန္ျခင္း မ်ားေၾကာင့္လည္း ျပည္သူ မ်ား အေနျဖင့္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ၾကရသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ တစ္ဦးျဖစ္သူ ကုမၸဏီ၀န္ထမ္း မျမျမေသြးကလည္း “ရထားကုိ ေခါက္ေရမ်ားမ်ား ေျပးဆြဲေပး လာမယ္ဆုိရင္ ခရီးသြားေတြ အတြက္ အနည္းငယ္ေတာ့ အဆင္ေျပ သြားလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ အဓိကကလည္း ခရီးသြားေတြက ကားနဲ႔သြားတာထက္ကုိ ရထားနဲ႔က ေစ်းႏႈန္းကုန္က်မႈ သက္သာသလုိ အခ်ိန္အမ်ားႀကီး ဆုံး႐ံႈးမႈသက္သာလာတယ္ေလ။ ရထားကလမ္းပိတ္ဆုိ႔မႈ မရွိေတာ့အခ်ိန္မီသြားႏုိင္လာ တယ္။ ေနာက္တစ္ခုကယာဥ္လုပ္သားေတြနဲ႔ ခရီးသည္ေတြၾကားက ျပႆနာေတြလည္း ရင္ဆုိင္စရာ မလိုေတာ့ဘူး။ ရထားက ရာခုိင္ႏႈန္း တခ်ိဳ႕တစ္၀က္ေလာက္ အဆင္ေျပသြားမယ္လို႔ ယူဆတယ္။ အခု အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္လာမယ့္တကယ့္စစ္မွန္တဲ့BRTစနစ္နဲ႔ ေျပးဆြဲေပးႏုိင္မယ္။ ေျမေအာက္ရ ထားလမ္းေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးတဲ့အခါ မီးရထား သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကုိလည္း တုိးခ်ဲ႕ၿပီး အဆင္ေျပေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးလာမယ့္ အခ်ိန္က်ရင္ေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ခရီးသြားေတြအတြက္အဆင္ေျပ မယ္ ေခ်ာေမြ႔သြား ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္” ဟု သုံးသပ္ ေျပာၾကားသည္။
လက္ရွိ ေျပးဆြဲေနေသာ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားမ်ား၏ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ဘူတာႀကီးမွ ဒုမန္ေနဂ်ာ တစ္ဦးကလည္း “ၿမဳိ႕ပတ္ရထားကုိ တြဲဆုိင္း ၂၁ ဆုိင္းႏႈန္း၊ ေခါက္ေရ ၂၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ေန႔စဥ္ ေျပး ဆြဲေပးေနတယ္။ ရထားထြက္တဲ့ အခ်ိန္က ပုံေသေတာ့မရွိဘူး။ မနက္႐ုံးတက္ခ်ိန္၊ အလုပ္သြားခ်ိန္ ေတြမွာ စိပ္တတ္ၿပီး ညေန႐ုံးဆင္း ခ်ိန္ေတြမွာလဲ ရထားထြက္တာ စိပ္တယ္။ ယာဥ္ေၾကာ က်ပ္တည္းတာေတြ အရင္ထက္ ပုိဆုိးလာတဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားမွာ ခရီးသည္ေတြေတာ့ ပုိမ်ားလာတယ္” ဟု ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ယင္းကဲ့သို႔ ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး က႑တြင္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနျခင္းမွာ ျပည္သူမ်ား၏ ေန႔စဥ္ လူေနမႈဘ၀ကို မ်ားစြာသက္ေရာက္မႈ ရွိေနၿပီး မိသားစုဘ၀ အတြက္ ပင္ပန္းစြာ ပိုမိုလႈပ္ရွား ႐ုန္းကန္ေန ၾကရ ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အမ်ားသံုး ယာဥ္စနစ္ အလ်င္အျမန္ ျပဳျပင္ႏုိင္ရန္ အတြက္လည္း နယ္ပယ္အသီးသီးမွ ၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာၾကသည္။
ခုံးေက်ာ္တံတားေတြ ေဆာက္ၿပီးသြားရင္လည္း ေနာက္တစ္ေနရာမွာ ယာဥ္ေၾကာ က်ပ္လာတယ္။ ၀င္လာတဲ့ ကားေတြနဲ႕ ရွိေနတဲ့ လမ္းေတြက အဆင့္သင့္မျဖစ္ဘူး။ မလုံေလာက္ဘူး။ တံတားေတြေဆာက္၊ လမ္းေတြေဖာက္ တာေတြခ်ည္း လုပ္မေနဘဲ ရွိၿပီးသားလမ္းကို ခ်ဲ႕ဖုိ႔လုိတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
Eleven Media Group
ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ ေခတ္ေနာက္က်ေနၿပီး တုိးပြားလာသည့္ ၿမိဳ႕ျပလူဦးေရႏွင့္ လုိက္ေလ်ာ ညီသည့္အမ်ားသံုးယာဥ္ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္မရွိျခင္းအေပၚ ျပည္သူမ်ားက ေ၀ဖန္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္းက အစိုးရသတင္းစာတြင္ ရန္ကုန္တုိင္း ေဒ သႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕က စက္တင္ဘာ ၂၂ ရက္ေန႔ကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ကိုယ္ပိုင္ေမာ္ေတာ္ယာဥ္မ်ားမသံုးရေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္မည္ဟု ေဖာ္ျပ ၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ယင္းကဲ့သို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ ေခတ္မမီသည့္ အမ်ားသံုး ယာဥ္စနစ္အေပၚ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ပိုမို ထြက္ေပၚလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ “အဆင္မေျပတာေတြမ်ားတယ္။ ကားေတြေကာင္းလာေပမယ့္လမ္းေတြက မေကာင္းဘူး။ ခုေနာက္ပုိင္းကားေတြကအရင္ကားအုိ ႀကီးေတြေလာက္ မဆုိးေတာ့ဘူးေျပာတာ။ ေနာက္ၿပီး လမ္းေတြသာမျပင္ႏုိင္တာ။ လမ္းေတြကက်ပ္ျမဲပဲ။ အဓိကကေတာ့ၿမိဳ႕တြင္းကေနဆင္ေျခဖုံးကုိ သြားတဲ႔ လမ္းေတြက ျပင္လည္းခဏပဲ။ ေနာက္ၿပီးလမ္းေတြက မုိးေလး နည္းနည္းရြာတာနဲ႔ ေရလွ်ံၿပီ။ အဲဒီအခ်ိန္မ်ဳိး ဆုိရင္ ဆင္ေျခဖုံးမွာ ေနတဲ့သူေတြအတြက္ သိပ္စိတ္ညစ္ရတယ္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ေျပးဆြဲေနသည့္ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္တစ္စီးကို ေတြ႔ရစဥ္ |
ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနျဖင့္ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္ေသာ ထုိင္း၊ စင္ကာပူ၊ မေလးရွား စသည့္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ရွိေသာ ခရီးသည္တင္ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ႏွင့္ အစိုးရမွလုပ္ေဆာင္ေပးမႈမ်ားျဖင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ မ်ားစြာကြာျခားမႈ ရွိေနသည္ကိုလည္း ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားက ေထာက္ျပေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိလာခဲ့သည္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တြင္ သြားလာေနသူမ်ား အေနျဖင့္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ကုန္ဆံုးေနရမႈမွာ ယာဥ္ေၾကာ က်ပ္ေတာက္မႈ၊ ယာဥ္ႏွင့္ လမ္းမမွ်မႈ၊ ၿမိဳ႔ပတ္ရထားမ်ားကို ျပည္သူအမ်ားစု အားကိုးႏုိင္ျခင္း မရွိမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
“ကားမေကာင္းလုိ႔ရထားစီးမယ္ဆုိေတာ့လည္း ၿမိဳ႕ပတ္ရထားကေတာ့ ရထားမေပ်ာက္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ ရထားေပ်ာက္တယ္ဆုိတာက ပ်က္တာ၊ လမ္းေခ်ာ္တာတုိ႔၊ ေနာက္ၿပီး ေရွ႔ကရထားကလမ္းေခ်ာ္လို႔ ပိတ္ေန တာမ်ဳိးေတြေပါ့။ တစ္လမွာတစ္ခါႏွစ္ခါေလာက္ေတာ့ ျဖစ္တယ္။ တစ္ခါတေလလည္း ရထားလမ္း ေရေက်ာ္ လို႔ ရထားသြားမရေတာ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ စီးရတာနည္းနည္းစိတ္ခ်မ္းသာတယ္။ ရထားက်ပ္တယ္ဆုိေပမယ့္ လုိင္းကားလုိမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားလမ္းကုိလက္ရွိမွာ ရွိေနတာေတြကုိ အဆင့္ျမင့္ ေနတာတင္ မက ဘူး၊ မရွိတဲ့ ေနရာေတြကုိလည္း ရထားလမ္းေဖာက္ေပး၊ ေျပးေပးသင့္ပါတယ္။ ရထားလမ္း မေပါက္ေတာ့လည္း ကားနဲ႔ပဲ ႀကိတ္မွိတ္ၿပီး သြားေပါ့” ဟု ေန႔စဥ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ လာေရာက္ အလုပ္ လုပ္ကိုင္သူ လိႈင္သာယာမွ ကိုေက်ာ္မ်ိဳးက ေျပာၾကားသည္။
လက္ရွိတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္း ေျပးဆြဲေနေသာ မထသ လက္ေအာက္ရွိ ယာဥ္လိုင္းမ်ားမွာ စုစုေပါင္း ၁၂၀ ခန္႔ရွိၿပီး ယာဥ္အစီးေရ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ရွိေသာ္လည္း ေန႔စဥ္ အမ်ားသံုး ယာဥ္မ်ားကို အားျပဳသြားလာ ေနၾက သူမ်ားမွာ သိန္းႏွင့္ခ်ီ၍ ရွိလာသည့္အတြက္ ယာဥ္ႏွင့္ ခရီးသည္ အခ်ိဳးမညီမႈမ်ား ျဖစ္လာျခင္း ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ အစိုးရသစ္ လက္ထက္၌ အမ်ားျပည္သူ သယ္ယူပို႔ ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို တိုးတက္ ေကာင္း မြန္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေနေသာ္လည္း လမ္းစနစ္မ်ား ခိုင္မာသည့္ မဟာဗ်ဴဟာ စီမံကိန္းမ်ားကို ခ်မွတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိသည့္အတြက္ ေအာင္ျမင္ျခင္း မရွိေသးေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ ေဒသတြင္း ႏုိင္ငံမ်ား ကဲ့သို႔လည္း မုိးပ်ံလမ္းမ်ား၊ မိုးပ်ံရထား စီမံကိန္းမ်ား မရွိသည့္အတြက္ ခရီးသည္မ်ား အေနျဖင့္ အမ်ားသံုး ဘတ္စ္ကားမ်ားကိုသာ အဓိက အားျပဳေနၾကရသည္။
“ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စနစ္ကုိ ေျပာရရင္ေတာ့ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံက ကားအစီးေရ ၃၀၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ေျပးဆြဲေဆာင္ရြက္မယ္ ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ၊ JICA ကလည္း ရန္ကုန္တုိင္း ေဒသႀကီးက တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ဖုိ႔အတြက္ ေျမျပင္ အေျခအေနေတြကုိ ကြင္းဆင္းေလ့လာ ေနတယ္ဆုိတဲ့ သတင္းေတြ၊ ေနာက္ၿပီး ရန္ ကုန္ၿမိဳ႕ သယ္ယူ ပုိ႔ေဆာင္ေရး အတြက္ကုိ အာဏာပုိင္အဖြဲ႔ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့မွ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး စနစ္ေတြကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ လာေအာင္ ေဆာင္ရြက္မယ့္ သတင္းေတြ၊ အခု ထပ္မံၿပီးေတာ႔မွ BRT စနစ္နဲ႔ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ ေဆာင္ရြက္ေပး မယ္ ဆုိတဲ့ စနစ္ေတြကုိ ၾကားသိေနရတာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ လက္ရွိစနစ္ေတြကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ လာႏုိင္တဲ့ အေနအထားကုိ ရွိသလား ဆုိရင္ေတာ့ မရွိေသးတာကုိ သြားေတြ႔ရတယ္။
အဲဒီအတြက္ ခရီးသည္ေတြက ပုိၿပီးအခက္အခဲေတြကုိ ၾကံဳေတြ႔ေနရတာကုိ ေတြ႕ရတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး အေနအထားမွာ မီးရထားထက္ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္ေတြကုိ ဦးစားေပးၿပီး သြားလာေနရတယ္။ အဲဒီ အေနအထားမွာ ခရီးသည္တင္ ယာဥ္ေတြကုိ အသစ္လဲလွယ္ ေပးႏုိင္တဲ့ အလြန္ရာခုိင္ႏႈန္း နည္းေနေသးတာကုိ ေတြ႔ ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ ကားေတြကုိ ျပင္ဆင္ၿပီးေတာ့ ေျပးဆြဲေနရတဲ့ အေပၚမွာ ခရီးသည္ေတြ သြားလာစီးနင္း ေနၾကရတယ္။ အဲဒီလုိ စီးနင္းေနရ အခုခ်ိန္မွာ ယာဥ္ေတြရဲ႕ စက္စြမ္းအားေတြ၊ ၾကံ့ခုိင္မႈပုိင္း က်သထက္ က်လာတာကုိပဲ ခရီးသြားေတြက ဒုကၡခံၿပီး စီးနင္းေနရတဲ့အျပင္ ကုိယ္ပုိင္ယာဥ္ေတြ၊ အငွားယာဥ္ေတြကုိ အဆမတန္ တင္သြင္းလာမႈ မ်ားတဲ့အတြက္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔ မႈေတြေၾကာင့္ အရင္က နာရီ၀က္နဲ႔ ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ခရီးကုိ တစ္နာရီ၊ တစ္နာရီခြဲေလာက္ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာ ေနရတဲ့ ဒုကၡေတြကုိပါ ထပ္ၿပီးၾကံဳေတြ႔ ၾကရတယ္” ဟု သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး အလုပ္သမား အဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိသူ တစ္ဦးက သုံးသပ္ ေျပာၾကားသည္။
ယာဥ္ေတြရဲ႕ စက္စြမ္းအားေတြ၊ ၾကံ့ခုိင္မႈပုိင္း က်သထက္ က်လာတာကုိပဲ ခရီးသြားေတြက ဒုကၡခံၿပီး စီးနင္းေနရတဲ့အျပင္ ကုိယ္ပုိင္ယာဥ္ေတြ၊ အငွားယာဥ္ေတြကုိ အဆမတန္ တင္သြင္းလာမႈ မ်ားတဲ့အတြက္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔ မႈေတြေၾကာင့္ အရင္က နာရီ၀က္နဲ႔ ေရာက္ႏုိင္တဲ့ ခရီးကုိ တစ္နာရီ၊ တစ္နာရီခြဲေလာက္ အခ်ိန္ၾကန္႔ၾကာ ေနရတဲ့ ဒုကၡေတြကုိပါ ထပ္ၿပီးၾကံဳေတြ႔ ၾကရတယ္...
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အျပင္ အျခားျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္းမ်ား၌လည္း အမ်ားသံုးယာဥ္ ပို႔ေဆာင္ေရးစနစ္ အားေကာင္းရန္ ျပည္သူမ်ားက လိုလားလ်က္ ရွိၾကသည္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၿမိဳ႕ႀကီးတစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ေသာ မႏၲေလးတြင္ အမ်ားသံုးယာဥ္စနစ္ ပီပီျပင္ျပင္ ေပၚထြက္လာရန္ႏွင့္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထား ပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္း ျပန္လည္ ေပၚေပါက္လာရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေ၀ ဖန္သံုးသပ္ မႈမ်ားလည္း ရွိလာသည္။
“တစ္ဦးခ်င္း သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးျဖစ္တဲ့ ဆိုင္ကယ္၊ စက္ဘီး အသံုးျပဳမႈ မ်ားတာမို႔ ၿမိဳ႕တြင္း ေျပးဆြဲေနတဲ့ ယာဥ္လိုင္းေတြ၊ မီးရထား ခရီးစဥ္ေတြဟာ အသံုးမ၀င္ သေလာက္ပဲ။ အရင္က ၿမိဳ႕တြင္းအဓိက လမ္းမေတြနဲ႔ ေစ်းခ်ိဳဗဟိုျပဳ ေျပးဆြဲတဲ့ ဓာတ္ရထားဆိုတာ ရွိခဲ့တယ္။ တကယ္လည္း အသံုး၀င္ခဲ့တယ္။ ခုေတာ့ ယာဥ္ေၾကာ႐ႈပ္ေထြး မႈေတြမ်ားလာၿပီး ဆိုင္ကယ္ပါ၀င္တဲ့ ယာဥ္မေတာ္တဆ မႈေၾကာင့္ ႏွစ္ရက္ကို တစ္ဦးႏႈန္းေလာက္ ေသဆံုးေနတယ္” ဟု မႏၲေလးၿမိဳ႕ခံ တစ္ဦးက ဆိုသည္။
“အရင္က မႏၲေလး-မတၱရာ မီးရထား ခရီးစဥ္ကို နန္းတြင္းထဲကေနျဖတ္ၿပီး ေျပးဆြဲတယ္။ ၁၉၉၀ ေလာက္မွာ နန္းတြင္းထဲကေန ေျပးဆြဲျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ အေရွ႕ ၿမိဳ႕ပတ္ရထား၊ အေနာက္ၿမိဳ႕ပတ္ ရထားဆိုၿပီး ရထားႏွစ္စင္း ေျပးဆြဲဖူးတယ္။ ၁၉၉၅-၉၆ ခုႏွစ္ ေလာက္မွာ အေနာက္ၿမိဳ႕ပတ္ ရထားလမ္းကို ဖ်က္သိမ္းလိုက္ၿပီး ၿမိဳ႕ပတ္ရထား ေျပးဆြဲျခင္းကိုလည္း ရပ္နားခဲ့တယ္” ဟု ၿမိဳ႕ခံအသက္ ၆၀ အရြယ္ ဦးေက်ာ္ညြန္႔က ေျပာၾကားသည္။
မႏၲေလးၿမိဳ႕တြင္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးႏွင့္ သြားလာေရးအတြက္ ၿမိဳ႕တြင္း ေျပးဆြဲေနေသာ ဘတ္စ္ကားလိုင္း မ်ားမွာ နံပါတ္စဥ္ ၁ မွ ၃၈ အထိရွိၿပီး ယင္း ၃၈ လိုင္း အတြင္း၌ မွန္လံုယာဥ္ျဖင့္ ေျပးဆြဲေသာ ယာဥ္လိုင္း တစ္လိုင္းသာ ပါ၀င္ကာ အမ်ားစုမွာ ဒိုင္နာမ်ား၊ လိုက္ထရပ္ကားမ်ား အသံုးျပဳ ေျပးဆြဲလ်က္ရွိၿပီး ယခုအခါ အဆင့္ျမင့္ အငွားယာဥ္ လိုင္းမ်ားလည္း တိုးခ်ဲ႕ေျပးဆြဲ လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။
ယာဥ္ေၾကာ ပိတ္ဆို႔မႈေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား သြားလာေရး အခက္အခဲ အဆင္မေျပ ျဖစ္ေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားမ်ား အေပၚ ပိုမိုအားျပဳ လာေသာ္လည္း ႏုိင္ငံတကာႏွင့္ယွဥ္လွ်င္ အဆင္မေျပမႈမ်ား ရွိေနျခင္း၊ ေျပးဆြဲေနသည့္ရထားအစင္းေရနည္းပါးေနေသးျခင္း၊ အခ်ိန္မမွန္ျခင္း မ်ားေၾကာင့္လည္း ျပည္သူ မ်ား အေနျဖင့္ အခက္အခဲမ်ားႏွင့္ ရင္ဆုိင္ၾကရသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ တစ္ဦးျဖစ္သူ ကုမၸဏီ၀န္ထမ္း မျမျမေသြးကလည္း “ရထားကုိ ေခါက္ေရမ်ားမ်ား ေျပးဆြဲေပး လာမယ္ဆုိရင္ ခရီးသြားေတြ အတြက္ အနည္းငယ္ေတာ့ အဆင္ေျပ သြားလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ အဓိကကလည္း ခရီးသြားေတြက ကားနဲ႔သြားတာထက္ကုိ ရထားနဲ႔က ေစ်းႏႈန္းကုန္က်မႈ သက္သာသလုိ အခ်ိန္အမ်ားႀကီး ဆုံး႐ံႈးမႈသက္သာလာတယ္ေလ။ ရထားကလမ္းပိတ္ဆုိ႔မႈ မရွိေတာ့အခ်ိန္မီသြားႏုိင္လာ တယ္။ ေနာက္တစ္ခုကယာဥ္လုပ္သားေတြနဲ႔ ခရီးသည္ေတြၾကားက ျပႆနာေတြလည္း ရင္ဆုိင္စရာ မလိုေတာ့ဘူး။ ရထားက ရာခုိင္ႏႈန္း တခ်ိဳ႕တစ္၀က္ေလာက္ အဆင္ေျပသြားမယ္လို႔ ယူဆတယ္။ အခု အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္လာမယ့္တကယ့္စစ္မွန္တဲ့BRTစနစ္နဲ႔ ေျပးဆြဲေပးႏုိင္မယ္။ ေျမေအာက္ရ ထားလမ္းေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္ၿပီးတဲ့အခါ မီးရထား သယ္ယူပုိ႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကုိလည္း တုိးခ်ဲ႕ၿပီး အဆင္ေျပေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးလာမယ့္ အခ်ိန္က်ရင္ေတာ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ခရီးသြားေတြအတြက္အဆင္ေျပ မယ္ ေခ်ာေမြ႔သြား ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္” ဟု သုံးသပ္ ေျပာၾကားသည္။
လက္ရွိ ေျပးဆြဲေနေသာ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားမ်ား၏ အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရန္ကုန္ဘူတာႀကီးမွ ဒုမန္ေနဂ်ာ တစ္ဦးကလည္း “ၿမဳိ႕ပတ္ရထားကုိ တြဲဆုိင္း ၂၁ ဆုိင္းႏႈန္း၊ ေခါက္ေရ ၂၀၀ ႏႈန္းနဲ႔ ေန႔စဥ္ ေျပး ဆြဲေပးေနတယ္။ ရထားထြက္တဲ့ အခ်ိန္က ပုံေသေတာ့မရွိဘူး။ မနက္႐ုံးတက္ခ်ိန္၊ အလုပ္သြားခ်ိန္ ေတြမွာ စိပ္တတ္ၿပီး ညေန႐ုံးဆင္း ခ်ိန္ေတြမွာလဲ ရထားထြက္တာ စိပ္တယ္။ ယာဥ္ေၾကာ က်ပ္တည္းတာေတြ အရင္ထက္ ပုိဆုိးလာတဲ့အတြက္ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားမွာ ခရီးသည္ေတြေတာ့ ပုိမ်ားလာတယ္” ဟု ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ယင္းကဲ့သို႔ ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး က႑တြင္ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနျခင္းမွာ ျပည္သူမ်ား၏ ေန႔စဥ္ လူေနမႈဘ၀ကို မ်ားစြာသက္ေရာက္မႈ ရွိေနၿပီး မိသားစုဘ၀ အတြက္ ပင္ပန္းစြာ ပိုမိုလႈပ္ရွား ႐ုန္းကန္ေန ၾကရ ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အမ်ားသံုး ယာဥ္စနစ္ အလ်င္အျမန္ ျပဳျပင္ႏုိင္ရန္ အတြက္လည္း နယ္ပယ္အသီးသီးမွ ၀ိုင္း၀န္းေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာၾကသည္။
ခုံးေက်ာ္တံတားေတြ ေဆာက္ၿပီးသြားရင္လည္း ေနာက္တစ္ေနရာမွာ ယာဥ္ေၾကာ က်ပ္လာတယ္။ ၀င္လာတဲ့ ကားေတြနဲ႕ ရွိေနတဲ့ လမ္းေတြက အဆင့္သင့္မျဖစ္ဘူး။ မလုံေလာက္ဘူး။ တံတားေတြေဆာက္၊ လမ္းေတြေဖာက္ တာေတြခ်ည္း လုပ္မေနဘဲ ရွိၿပီးသားလမ္းကို ခ်ဲ႕ဖုိ႔လုိတယ္” ဟု ေျပာၾကားသည္။
Eleven Media Group
No comments:
Post a Comment