ဒီခ်ဳပ္အစုိးရက တ႐ုတ္၊ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးဟန္ခ်က္ညီရန္ သံတမန္ေရးကၽြမ္းက်င္မႈလုိအပ္

အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ေရာ တ႐ုတ္ႏွင့္ပါ ဆက္ဆံေရးေကာင္းမြန္ စြာျဖင့္ ထိန္းညိႇရန္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLDဦးေဆာင္မည့္အစုိးရသစ္အေန ျဖင့္ လိမၼာပါးနပ္ေသာ သံတမန္ ေရးကၽြမ္းက်င္မႈလိုအပ္မည္ျဖစ္ ေၾကာင္းအျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အက်ပ္အတည္းအဖြဲ႕(ICG)က အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္သည္။

ဒီဇင္ဘာ ၉ရက္က ထုတ္ျပန္ ေသာ အုိင္စီဂ်ီ၏ ‘‘ျမန္မာေရြး ေကာက္ပြဲ ရလဒ္မ်ားႏွင့္ ဂယက္ ႐ုိက္ခတ္မႈမ်ား’’အမည္ရွိ အစီရင္ ခံစာတြင္ အစုိးရသစ္ရင္ဆုိင္ရ မည့္ စိန္ေခၚခ်က္မ်ားကို မီးေမာင္း ထုိးျပထားသည့္အနက္ႏုိင္ငံတ ကာဆက္ဆံေရးစိန္ေခၚခ်က္ကို ခန္႔မွန္းသုံးသပ္ထားျခင္းျဖစ္ သည္။

‘‘ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အ ေနနဲ႔ သူ႔ကုိ အေနာက္ယိမ္းသူအ ျဖစ္ျမင္ေစမယ့္္ စိန္ေခၚမႈကို ေတြ႕ ရႏုိင္တယ္’’ဟု ICGက ဆုိသည္။

ထုိ႔အျပင္ ‘‘သူ႔အက်ဳိးစီးပြား ေတြ နစ္နာထိခုိက္ေနပါတယ္ဆုိ တဲ့ စုိးရိမ္စိတ္ေၾကာင့္ ပိုအင္အား ျပလာတဲ့တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို ထိန္းသိမ္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ အ ေနာက္ကမၻာနဲ႔ ျမန္မာၾကားျပန္ လည္ဆက္ဆံမႈေရွ႕ဆက္ေရးကို ဦးတည္ေပးဖုိ႔အတြက္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLDဟာ လိမၼာပါးနပ္တဲ့ သံတမန္ကၽြမ္းက်င္မႈ ေတြလိုအပ္လိမ့္မယ္’’ဟု ေထာက္ ျပထားသည္။

တ႐ုတ္ႏွင့္ေရာ အေနာက္ ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ပါ ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညိႇမႈ ေအာင္ျမင္ေစရန္ အေနာက္ႏုိင္ငံ မ်ားကလည္း ၎တုိ႔ေနရာအ လုိက္ကူညီေပးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက အျပဳသေဘာ ေဆာင္ေသာအေျပာင္းအလဲကို ေထာက္ခံအားေပးရန္ ၎တုိ႔၌ အေရးပါေသာေနရာတစ္ခုရွိ ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းႏွင့္ေဒသ တြင္းအကဲဆတ္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္ သက္၍ သတိရွိရန္လုိအပ္ ေၾကာင္းေဖာ္ျပထားသည္။

NLD၏ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစြမ္း ရည္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အေနာက္တုိင္းၾကားအထူးသျဖင့္ ယခင္ကိုလုိနီနယ္ခ်ဲ႕ေဟာင္းၿဗိ တိန္ႏွင့္ နီးစပ္မႈရွိျခင္းႏွင့္ပတ္ သက္၍ တပ္မေတာ္က စုိးရိမ္သံ သယရွိႏိုင္ေၾကာင္းလည္း ေထာက္ျပထားသည္။ ျမန္မာ့တပ္ မေတာ္အေနျဖင့္အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ မဟာဗ်ဴဟာက် ဆက္ဆံေရးတုိးတက္ေအာင္လုပ္ ျခင္း၊ အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ား၏တပ္ မေတာ္မ်ားႏွင့္ျပန္လည္ေစ့စပ္ ဆက္ဆံျခင္းတုိ႔ျဖင့္ တ႐ုတ္၏လႊမ္းမိုးမႈကို ခ်ိန္ခြင္လွ်ာညိႇျခင္း၊ႏုိင္ငံေတာ္စီးပြားေရးသည္ အင္အားျပည့္လက္နက္တပ္ဆင္မႈ ေကာင္းေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ေအာင္ ကူညီေပးႏုိင္ေၾကာင္း ေသခ်ာေစျခင္း၊ ျပည္တြင္း၌ နာမည္ဂုဏ္သတင္း ျပန္ေကာင္းလာ ေအာင္လုပ္ျခင္းတုိ႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္းအားျဖင့္ အႏုိင္ရသူျဖစ္ႏုိင္ ေၾကာင္း ေထာက္ျပထားသည္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ အမ်ဳိး သားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD ပါတီ)ဦးေဆာင္မည့္အစုိးရသစ္ ရင္ဆုိင္ရမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားတြင္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ဆက္ဆံေရး၊အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအေတြ႕အႀကံဳ နည္းပါးမႈ၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္၊ႏုိင္ငံေရး၊စီးပြားေရးအက်ပ္ အတည္း၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာအေရးအစရွိ သည္တုိ႔ပါ၀င္ေၾကာင္း အုိင္စီဂ်ီ က ေထာက္ျပသည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မွ သည္ ရဲတပ္ဖြဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ ေရးအထိ ေနာက္ထပ္ႏုိင္ငံေရး လစ္ဘရယ္ျပဳမႈစသည့္အေရးကိ စၥတုိင္းေအာင္ျမင္ေရးမွာ တပ္မ ေတာ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အေပၚ မူတည္ေနသည္။

‘‘ကာလရွည္ၾကာ အျပန္အ လွန္သံသယရွိမႈနဲ႔ဆုိေတာ့ ဒီဆက္ ဆံေရးဟာခပ္လြယ္လြယ္ပဲ အစ မေကာင္းျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အထူးသ ျဖင့္ ထိပ္ပုိင္းတာ၀န္အတြက္ လုိ အပ္တဲ့အမ်ားယုံၾကည္လက္ခံမႈနဲ႔ အေနအထားမရွိတဲ့ ႐ုပ္ေသးသမၼတတစ္ဦးကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေရြးခ်ယ္မယ္ဆုိရင္ေပါ့’’ ဟု အုိင္စီဂ်ီကသုံးသပ္သည္။

ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ အံ့အားသင့္ ေကာင္းသင့္ႏုိင္ေသာ္လည္း ရလဒ္ သည္ တပ္မေတာ္၏အက်ဳိးစီးပြား ကို အပ်က္သေဘာထိခုိက္မႈမရွိ ဟု အုိင္စီဂ်ီကသုံးသပ္သည္။ အာ ဏာကို စနစ္တက်လႊဲေျပာင္းျခင္း၊ အတိုက္အခံကို အာဏာၿငိမ္းၿငိမ္း ခ်မ္းခ်မ္းလႊဲေပးျခင္းတို႔ အတြက္တပ္မေတာ္အေပၚ အမ်ားယုံၾကည္လက္ခံစရာရွိျခင္း၊ လြတ္လပ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္း ပခြင့္ေပးၿပီး ရလဒ္အေပၚလႊမ္းမုိး ရန္မ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ျခင္းအစရွိသည္တုိ႔ ေၾကာင့္ ျမန္မာႏွင့္အေနာက္တုိင္း ၾကား ျပန္လည္ေစ့စပ္ဆက္ဆံေရး ႏွင့္တပ္မေတာ္၏ ပုံရိပ္ကို ပိုမုိ ေကာင္းလာႏုိင္သည္။

သို႔ေသာ္ ဒီခ်ဳပ္အစုိးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ၾကား ထိတုိက္ေတြ႕ေသာဆက္ဆံေရးမ်ဳိးျဖစ္လာပါ က အထက္ပါအေျခအေနကုုိ ထိခုိက္ေစႏုိင္ေၾကာင္း အုိင္စီဂ်ီကသတိေပးသည္။ ဒီခ်ဳပ္အစုိးရႏွင့္တပ္မေတာ္ၾကား ထိပ္တုိက္ ေတြ႕ဆုံမႈမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့ပါက ေနာက္ထပ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆက္ သြားရန္ ေႏွာင့္ေႏွးေနရသည္ဟု ျမင္ၾကလွ်င္ တပ္မေတာ္ကို ျပည္တြင္းကေရာ ႏုိင္ငံတကာကပါ အျပစ္တင္ႏုိင္ဖြယ္ရွိေနသည္ဟု ဆုိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အာဏာၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းလႊဲေပးရန္ ဦးတည္ထားသည္ဟုတပ္မေတာ္အေန ျဖင့္ ယုံၾကည္မႈရွိေနႏုိင္ေသာ္ လည္း ေဒၚေဆာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ NLDအေပၚအျပဳသေဘာေဆာင္ ေသာဆက္ဆံေရးတစ္ရပ္ေသခ်ာ တည္ေဆာက္ထားရန္ လုိေန သည္။

သမိုင္းေၾကာင္းရွည္တစ္ ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ မယံုၾကည္မႈကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး ေအာင္ျမင္ႏိုင္မွာ လားဆိုတာကေတာ့ ႏွစ္ဖက္စလံုး ရဲ႕ အေျမာ္အျမင္ေပၚမွာ မူတည္ ပါမယ္’’ဟု အုိင္စီဂ်ီက အႀကံေပး ထားသည္။

ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္က တပ္မ ေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ၾကား ပထမဆံုးတစ္ဦးခ်င္း သီးသန္႔ ေတြ႕ဆံုမႈသည္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ပံုေပါက္သည္ဟုလည္း ခ်ီးက်ဴးထားသည္။

မတ္လကုန္တြင္ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရးအာဏာ လႊဲေျပာင္းသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္ႏွင့္ NLD ပခံုးေပၚသို႔ တစ္ ႏိုင္ငံလံုး၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၀န္ထုပ္ ၀န္ပိုးႀကီး က်ေရာက္လာေတာ့ မည္ျဖစ္သည္။ ေျပာင္းလဲေရး လုပ္မည္ဆိုသည့္ အေျခခံပလက္ ေဖာင္းေပၚတြင္ မဲဆြယ္စည္း႐ံုး ခဲ့ေသာ အစိုးရသစ္သည္ လက္ရွိ အစိုးရႏွင့္ ၎တို႔မတူညီေၾကာင္း သ႐ုပ္ျပရန္အလို႔ငွာ ၎၏ ပထမ ဆံုးရက္ေပါင္း ၁၀၀ အတြင္းလက္ ဆုပ္လက္ကိုင္ျပႏိုင္ေသာ တိုး တက္မႈအခ်ိဳ႕ျပသရန္ ဖိအားေပး ခံရမည္ျဖစ္သည္။

‘‘ဒါက လြယ္မွာမဟုတ္ပါ ဘူး။ သိသာတဲ့ ခပ္ျမန္ျမန္ ခပ္ လြယ္လြယ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအ မ်ားအျပားက ေဖာ္ေဆာင္ၿပီးသြား ၿပီ။ က်န္ေနတာေတြက ေရရွည္ ခက္ခက္ခဲခဲ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရမယ့္ အင္စတီက်ဴးရွင္းဆိုင္ ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္ေန တယ္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖဲြ႕က ဒါအရမ္းခက္တယ္ဆိုတာကို သိ သြားၿပီ။ NLD အေနနဲ႔ ဒီေခတ္မမီ ေတာ့တဲ့အေလ့အထေတြ၊ အ ျမစ္တြယ္ေနတဲ့ စိတ္သေဘာ ထားေတြကို ေျပာင္းလဲရာမွာ ဦး သိန္းစိန္အစိုးရထက္ ပိုကြၽမ္းက်င္ လိမ့္မယ္လို႔ ထင္စရာ ဘာအ ေၾကာင္းမွမရွိျပန္ဘူး’’ဟု အိုင္စီ ဂ်ီကသံုးသပ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ႀကံဳေတြ႕ေန ရေသာ ျပႆနာေပါင္းေသာင္း ေျခာက္ေထာင္၊ ယင္းျပႆနာမ်ား မွာလည္း အက်ပ္အတည္းျဖစ္ လာရန္ အလားအလာရွိေနမႈအစ ရွိသည္တို႔သည္ အစိုးရသစ္အေန ျဖင့္ အျပဳသေဘာေဆာင္ေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားျဖစ္လာေရး အာ႐ံုစိုက္ရာတြင္ အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္။

ျဖစ္ေပၚလာမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားအၾကာင္း ေရြးေကာက္ပြဲၿပီး တစ္လအၾကာတြင္ အစီရင္ခံစာထုတ္ျပန္ေသာ အိုင္စီဂ်ီသည္ ကမၻာတစ္၀န္း ပဋိပကၡမ်ား တားဆီးေျဖရွင္းရန္အတြက္ ကြင္းဆင္းေလ့လာသုေတသနမ်ားျပဳလုပ္ ကာ အႀကံေပးအားေပးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေသာ၊ လြတ္လပ္၍ အက်ိဳးအျမတ္ မေမွ်ာ္ကိုးေသာ၊ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအေရးႏွင့္ ပတ္ သက္၍ စစ္ေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ႏိုင္ငံေရးအစရွိသည့္ က႑ေပါင္း စံုအတြက္ သုေတသနမ်ား လုပ္ ကာ က်ိဳးေၾကာင္းခိုင္လံုသည့္အစီ ရင္ခံစာမ်ား ထုတ္ျပန္ေပးေန ေသာ အဖြဲ႕အစည္းႀကီးလည္းျဖစ္ သည္။

7day