“ရြယ္ဂ်ာေပ်ာက္ဆံုးမႈ” စံုုစမ္းေဖာ္ထုတ္ထားသည့္ ႐ုပ္သံ ထုုတ္လႊင့္မည္

ကခ်င္အမ်ိဳးသမီး ဆြမ္လြတ္ရြယ္ဂ်ာ ေပ်ာက္ဆံုးတာ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ေပ်ာက္ဆံုးမႈကို စံုစမ္း ေဖာ္ထုတ္ မွတ္တမ္းတင္ ႐ုိက္ကူးထားတဲ့ “ရြယ္ဂ်ာေပ်ာက္ဆံုးမႈ” (The Disappearance of Roi Ja) ဆုိတဲ့ မွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္တခု ထြက္ေပၚလာပါတယ္။

ဒီမွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ကေနဒါ ဂ်ာနယ္လစ္တဦးျဖစ္တဲ့ ကီဗင္ မက္ခ္လုုဒ္ (Mr. Kevin McLeod) က ႐ုိက္ကူးထားတာ ျဖစ္ၿပီး ရြယ္ဂ်ာ ဖမ္းဆီးခံရဖုိ႔ ဦးတည္ေစခဲ့တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ထား႐ံုသာမက ဖမ္းဆီးခံရၿပီးေနာက္ ရာသက္ပန္ ေပ်ာက္ဆံုးသြားမႈ ေနာက္ကြယ္မွ အေၾကာင္းအရာ မ်ားကိုလည္း မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္မွာ တင္ျပထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။

ရြယ္ဂ်ာေပ်ာက္ဆံုးမႈ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ကို ႐ုိက္ရတဲ့ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဒီလို မတရားမႈေတြ ျပဳလုပ္တဲ့ သူေတြဟာ အရင္ကလုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္လုိ႔မရေတာ့ဘူး ေစာင့္ၾကည့္မယ့္ သတင္းမီဒီယာေတြ ျပည္တြင္းျပည္ပ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိေနပါလားဆုိတာသိၿပီး မတရားမႈေတြ ေလ်ာ့က်လာႏုိင္ေစဖို႔လုိ႔ မွတ္တမ္း႐ုိက္ကူးသူ ကီဗင္ မက္ခ္လုုဒ္က ေျပာပါတယ္။

လြယ္ဂ်ာေပ်ာက္ဆံံုးမႈနဲ႔ ဆက္ႏြယ္တဲ့ သက္ေသေတြကို ကီဗင္ မက္ခ္လုုဒ္က ၂ ႏွစ္ခန္႔ အခ်ိန္ယူ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့ၿပီး အဲဒီသက္ေသေတြထဲမွာ ရြယ္ဂ်ာအား ဖမ္းဆီးစဥ္ ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာစစ္သည္ တဦးလည္းပါဝင္ေၾကာင္း၊ အဲဒီစစ္သည္ဟာ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (KIA) က သုံ႔ပန္း အျဖစ္ ဖမ္းဆီးထားသူ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

ရြယ္ဂ်ာေပ်ာက္ဆံုးမႈ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အစုိးရ သို႔မဟုတ္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္မွ တုံ႔ျပန္ရွင္းလင္းခ်က္ ရဖို႔ကုိေတာ့ DVB သတင္းဌာနက အကူအညီေပးခဲ့တယ္လုိ႔ DVB သတင္းဌာန ဒုတိယ ဦးေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးခင္ေမာင္၀င္းက ေျပာပါတယ္။

ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီဌာန သို႔မဟုတ္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနမွ ေျပာခြင့္ရွိသူတဦးကိုကို အင္တာဗ်ဴးရဖို႔ DVB သတင္း ဌာနက ပန္ၾကားခဲ့တာကို ျငင္းပယ္ခဲ့ေပမယ့္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာနရဲ႕ စာနဲ႔တုန္႔ျပန္ခ်က္ကိုေတာ့ ျပန္ၾကားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကတဆင့္ ဧၿပီလ ၂၀ ရက္၊ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ရက္စြဲနဲ႔ ျပန္လည္ ေပးပုိ႔လာခဲ့ပါတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

DVB သတင္းဌာနအေနနဲ႔လည္း ယခုမွတ္တမ္း ႐ုပ္ရွင္အပါအ၀င္ မတရားခံရမႈမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈမ်ား၊ လူကုန္ကူးမႈ စတာေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ Investigative Documentary ေတြကို စီးရီးလုိက္ ထုတ္လုပ္သြားဖုိ႔ ရွိတယ္လုိ႔ ဦးခင္ေမာင္၀င္းက ရွင္းျပပါတယ္။

ရြယ္ဂ်ာဟာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာ ၂၈ ရက္က ကခ်င္ျပည္နယ္ အေရွ႕ပုိင္းတေနရာ ယာေတာအတြင္း စုိက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ေနစဥ္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္က ဖမ္းဆီးခဲ့ရတယ္လုိ႔ မိသားစုေတြက ယေန႔ထိတုိင္ ယံုၾကည္ထားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

“က်မ သမီးေလးကိုေတာ့ ဗမာစစ္သားေတြ ရက္ရက္စက္စက္ အဓမၼျပဳၿပီး သတ္ပစ္လုိက္ၾကၿပီလားလုိ႔ သြားေတြးမိတာေပါ့ကြယ္” လုိ႔ ရြယ္ဂ်ာ့မိခင္ ထန္ေမ်ာ္က ေျပာပါတယ္။

ရြယ္ဂ်ာ ေပ်ာက္ဆုံုးသြားခ်ိန္က က်န္ခဲ့တဲ့ ႏုိ႔စုိ႔အရြယ္ သမီးကေလးဟာ အခုအခ်ိန္မွာ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္အရြယ္ ေရာက္ေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။

ရြယ္ဂ်ာရဲ႕ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ေဒါင္းလြဏ္းက “အရမ္းကုိ ခက္ေနတာ။ အၿမဲတမ္း သူ႔အေမကိုပဲ ေခၚေနေတာ့တာ။ က်ေနာ္ လိမ္ေနရတာ။ အေမ မုန္႔သြားယူတယ္လုိ႔ လိမ္ေျပာထားတာ။ အေမ မုန္႔သြားယူတာ အခုထိ ေရာက္မလာဘူးလားတဲ့။ အဲလုိျဖစ္ေနတာ” လုိ႔ ၄ ႏွစ္ေက်ာ္အရြယ္ သမီးေလးရဲ႕ အေျခအေနကို ေျပာျပပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ေဒါင္းလြဏ္းက ရြယ္ဂ်ာေပ်ာက္ဆံုးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး “ေရွ႕ေတာ္သြင္း စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔” ရလုိေၾကာင္း ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကို ေလွ်ာက္ထားတုိင္ၾကားခဲ့ေပမယ့္လည္း ပလပ္ခံခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။

အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ရြယ္ဂ်ာ ထာ၀ရ ျပန္မလာေတာ့ဘူး ဆုိတာကို သူတုိ႔မိသားစုေတြအားလံုး လက္ခံလုိက္ၾကပါၿပီ။

“သူေနမေကာင္းလုိ႔ ေသသြားတယ္ဆုိလည္း သူ႔အေလာင္းကို လူေတြေတြ႔ၾကမွာပဲ။ အနည္းဆံုးေတာ့ ႐ုပ္ၾကြင္းေတြေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွမေတြ႔ဘူးေလ။ ေသသြားၿပီဆုိတဲ့ သတင္းကိုလည္း သူ႔ကိုဖမ္းသြားတဲ့ စစ္တပ္က မေျပာဘူး။ ဒါဆုိ သူ႔ကို မဟုတ္တာ လုပ္ေနလုိ႔ေပါ့။ အဲဒါမ်ိဳးျဖစ္ရပ္ေတြဟာ ႏွစ္ ၆၀ ျပည္တြင္းစစ္မွာ ေတြ႔ေနက်” လုိ႔ ကခ်င္ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးကြန္ရက္ရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူ ေဒၚခြန္ဂ်ာက မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။

The Disappearance of Roi Ja (ရြယ္ဂ်ာေပ်ာက္ဆံုးမႈ) အေၾကာင္း မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ (Investigative Documentary) ကို ဒီဇင္ဘာ ၁၁ ရက္၊ ေသာၾကာေန႔၊ ညေန ၆း၃၀ နာရီမွာ DVB ႐ုပ္သံကေန ထုတ္လႊင့္ျပသမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဧရာ၀တီ