ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလာမယ့္ႏုိဝင္ဘာမွာက်င္းပမယ့္ေရြးေကာက္ပြဲေတြဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေရး လမ္းမွန္ေပၚ ေရာက္မေရာက္ဆိုတာကို ဘယ္လို သက္ေသျပရာေရာက္မလဲလို႔ ဂ်နီဗာမွာလက္ရွိ က်င္းပ ေနတဲ့ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ အႀကိမ္(၃၀)ေျမာက္ ညီလာခံမွာ အေနာက္ႏိုင္ငံ ကိုယ္စား လွယ္ေတြက ေျပာဆိုလုိက္ၾကပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ရခုိင္ျပည္နယ္က ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြအေရးကို စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ မိေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကတာပါ။ အေၾကာင္းစံုကိုေတာ့ ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ဂ်နီဗာၿမိဳ႕မွာက်င္းပေနတဲ့ အႀကိမ္ (၃၀) ေျမာက္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ (၁၇) ႀကိမ္အစည္းအေဝးပဲြမွာ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက သိသင့္တဲ့အခ်က္အလက္ေတြကို ညီလာခံတက္ေရာက္တဲ့ကိုယ္စားလွယ္ေတြက တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ႏိုဝင္ဘာ (၈) ရက္ေန႔က်င္းပမယ့္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြ မ်ဳိး ျဖစ္ဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ၿဗိတိန္သံကိုယ္စားလွယ္က အခုလို ေျပာၾကား ခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ႏိုဝင္ဘာလမွာက်င္းပမယ့္ေရြးေကာက္ပဲြဟာ ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ေဖာ္ေဆာင္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို မွတ္ေက်ာက္တင္ အကဲစမ္း အဆံုးအျဖတ္ေပးမယ့္ ေရြးေကာက္ပဲြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာလူ႔အဖြဲ႔အ စည္းေတြအေနနဲ႔ အနီးကပ္ေစာင့္ၾကည့္ေနမွာျဖစ္သလို ဒီေရြးေကာက္ပဲြက ယံုၾကည္ေလးစားမႈရွိၿပီး အုပ္စုအားလံုး ပါဝင္ခြင့္ရရမယ့္အျပင္ ထင္သာျမင္ သာရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြျဖစ္ဖို႔ကိုလည္း ေထာက္ခံအားေပးသြားမွာျဖစ္ပါ တယ္။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခြင့္ရွိဖို႔အျပင္ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားလုိက္နာမႈရွိဖို႔လည္း တိုက္တြန္းပါတယ္။”
အလားတူပဲ ညီလာခံကိုတက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ သံကိုယ္စားလွယ္က လည္း ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြဟာ ထင္သာျမင္သာရွိဖို႔ အေရးႀကီးတယ္လို႔ဆို ပါတယ္။
“ႏိုဝင္ဘာလမွာက်င္းပမယ့္ေရြးေကာက္ပဲြေတြဟာ ယံုၾကည္ကိုးစားမႈရွိမယ့္ အျပင္ ထင္သာျမင္သာရွိၿပီး အုပ္စုအားလံုးတို႔ပါဝင္ခြင့္ရွိမယ့္ ေရြးေကာက္ ပဲြမ်ဳိး က်င္းပေပးၿပီး ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ဆက္လက္ ေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တုိက္တြန္းပါတယ္။”
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကမယ့္ ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္းေတြထဲက ၉၀ ေက်ာ္ဟာ သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီျခင္းမရွိလို႔ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္က ပယ္ခ်ခဲ့သလို အခုလို ပယ္ခ်ခံခဲ့ရတဲ့ ထက္ဝက္ေက်ာ္ဟာ ႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ မျဖစ္မႈအေပၚ အေျခခံတဲ့အတြက္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္က ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
လက္ရွိပယ္ခ်ခံခဲ့ရတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြထဲမွာ မူဆလင္ကိုယ္စား လွယ္ေလာင္း အားလံုးနီးပါး ပါဝင္ၿပီး သူတို႔ကို ပယ္ခ်ရတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္ ခုိင္လံုမႈကို အာဏာပိုင္ေတြဘက္က တိတိက်က် ရွင္းျပျခင္းမရွိတာကိုလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ အလားတူပဲ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ၂၅ %မွာ တပ္မေတာ္ သားကုိယ္စားလွယ္ေတြ ခန္႔အပ္မႈနဲ႔ ယာယီႏုိင္ငံသားလက္မွတ္ White Card ကိုင္ေဆာင္ထားသူေတြကို မဲေပးခြင့္မျပဳတာကိုလည္း စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပထား တာျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ရခုိင္ျပည္နယ္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္ အေရးအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း အေမရိကန္သံကိုယ္စားလွယ္က တင္ျပသြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္အေျခအေန၊ အထူးသျဖင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အထူး စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ပါတယ္။”
အလားတူပဲ အုိင္ယာလန္ အမ်ဳိးသမီးသံကိုယ္စားလွယ္ကလည္း ႐ိုဟင္ဂ်ာလူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္း အခုလို ေျပာခဲ့ပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံက ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ လူမ်ဳိးေရးတင္းမာမႈျဖစ္တဲ့အေျခခံ အေၾကာင္းရင္းေတြကို အေရးေပၚေျဖရွင္းေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ မူဆလင္ IDP ေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနဟာ ဆိုးရြားေနၿပီး အေျခခံ ခံစားခြင့္ေတြမရွိဘဲ ေနထိုင္ေနရတာဟာ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္စရာပါ။ ဒါ့အျပင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြကို ႏုိင္ငံအႏွံ႔ ႏိုင္ငံသားခံယူခြင့္ စိစစ္ရာမွာလည္း မွန္မွန္ကန္ ကန္ ေဖာ္ေဆာင္ေပးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ အေျခခံလူ႔အခြင့္အေရးကို ႏုိင္ငံသား အားလံုးတို႔ ခံစားခြင့္ရရွိသင့္ပါတယ္”- လို႔ အုိင္ယာလန္ သံကိုယ္စားလွယ္က ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
စက္တင္ဘာလ (၁၅) ရက္ေန႔ကလည္း ရန္ကုန္ရွိ အေမရိကန္သံ႐ံုးနဲ႔ ၿဗိတိန္သံ႐ံုးအပါအဝင္ သံ႐ံုုး (၉) ႐ံုးတို႔က ႏိုဝင္ဘာလ ေရြးေကာက္ပဲြ ေတြ အတြင္း ဘာသာေရးကို ခုတံုးလုပ္ အသံုးခ်မႈေတြလုပ္မွာ စိုးရိမ္တဲ့အေၾကာင္း ပူးတဲြေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ အခုလို ထုတ္ျပန္ တာကို ျမန္မာအစိုးရ ႏုိင္ငံျခားေရးဌာနက ဒီလိုထုတ္ျပန္တာဟာ ျမန္မာျပည္ သူေတြရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈကို လ်စ္လွ်ဴ႐ႈရာ ေရာက္တယ္လို႔ တု႔ံျပန္ခဲ့ သလို ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရးဌာနအေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပဲြေအာင္ျမင္စြာက်င္းပ ႏုိင္ဖို႔အတြက္ အားေပးေထာက္ခံမႈကို အသိအမွတ္ျပဳေပမယ့္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္တဲ့၊ မလိုလားအပ္တဲ့အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တာကို စိုးရိမ္ မကင္းျဖစ္မိတယ္လို႔လည္း တု႔ံျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ ရွားလုပ္ေဆာင္တဲ့ေဘာင္ က်ဥ္းေျမာင္းလာတယ္ဆိုတဲ့ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈ နဲ႔ပတ္သက္လို႔ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီမွာ ေဝဖန္ခံခဲ့ရမႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔လည္း ညီလာခံကိုတက္ေရာက္ေနတဲ့ ျမန္မာကိုယ္စားလွယ္က ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္ က တုံ႔ျပန္ခဲ့ရာမွာ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရးနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈကိုအေျခခံၿပီး ခဲြျခားဆက္ဆံမႈကို တားျမစ္ထားတဲ့ အေၾကာင္း တုံ႔ျပန္ခဲ့တာလည္းျဖစ္ပါတယ္ရွင္။
VOA
No comments:
Post a Comment