တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ႏွင့္ Washington Post သတင္းဌာန ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈမွတ္တမ္း အပိုင္း(၁)

Washington Post။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံလိုမဟုတ္ဘဲ တပ္မေတာ္နဲ႔အရပ္သား အစိုးရၾကား အာဏာကိုခြဲေ၀သံုးစြဲေနရတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရႏိုင္မလား။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ေတာ့ တပ္ကအရပ္သားအစိုးရရဲ႕ ကြပ္ကဲမႈ ေအာက္မွာရွိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အေဆြေတာ္ရဲ႕သေဘာထားကို သိခ်င္ပါတယ္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အေပၚမွာပဲ မူတည္ၿပီးေတာ့ ေျပာရလိမ့္မယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမွာ အစိုးရရဲ႕ဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႔ ေနာက္တစ္ခါ လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြ ခြဲျခားထားပါတယ္။ တပ္မေတာ္ အတြက္လည္း သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းထားတာရွိပါတယ္။ ဒီသတ္မွတ္ျပ႒ာန္း ထားတာနဲ႔ပဲလုပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ သီးျခားလုပ္တာမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကလည္း အစိုးရရဲ႕ေအာက္မွာ၊ အစိုးရစီမံခန္႔ခြဲမႈ ေအာက္မွာ လုပ္ရတဲ့လုပ္ငန္းရပ္ေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိတယ္။ ကြၽန္ေတာ္က တပ္မေတာ္မွာ အႀကီးအကဲဆိုေပမယ့္လည္း ႏိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးအကဲက သမၼတရွိပါတယ္။

Washington Post။ တပ္မေတာ္ရဲ႕ေအာက္မွာ ၀န္ႀကီးဌာန ၃ ခုရွိပါတယ္။ နယ္စပ္ေရးရာ၊ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနတို႔ျဖစ္ၾကတယ္။ အလားတူ တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း လႊတ္ေတာ္ထဲမွာရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေဆြေတာ္ဟာ လြန္စြာၾသဇာအာဏာရွိတဲ့ ပုဂၢဳိလ္တစ္ဦး ျဖစ္တယ္လို႔ထင္ပါတယ္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ဒါကေတာ့ဖြဲ႕စည္းပံုအရ ကြၽန္ေတာ္တို႕ေပးထားတာပါ။ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒမွာ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က အမည္ စာရင္းတင္သြင္းတဲ့ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး၊ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီး၊ နယ္စပ္ေရးရာ၀န္ႀကီး၊ ဒီ ၃ ပါးကို တပ္မေတာ္က အမည္စာရင္းတင္သြင္းၿပီးေတာ့ သမၼတကေန ညိႇႏိႈင္းၿပီးေတာ့မွ ခန္႔အပ္ေပးတာျဖစ္ပါတယ္။

Washington Post။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဘယ္ေတာ့ေလာက္မ်ားေတြ႕မွာပါလဲ။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ မၾကာခင္မွာေတြ႕ဖုိ႔ရွိပါလိမ့္မယ္။ လာမယ့္ ဒီဇင္ဘာေလာက္ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္မွန္းတာကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ဒီ Election ေကာ္မရွင္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ၿပီးတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေတြ႕မွာပါ။

Washington Post။ ၿပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔မ်ားစြာ ကြာျခား ေနပါတယ္။ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္မွာေတာ့ NLD က ေအာင္ျမင္မႈရရွိခဲ့ေပမယ့္ ေအာင္ျမင္မႈရဲ႕အေ၀းကို ေရာက္ရွိသြားခဲ့ပါတယ္။ အခုတစ္ေခါက္မွာေတာ့ အေဆြေတာ္အေနနဲ႔ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ျမင္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳရျခင္းအေၾကာင္းရင္းကို သိလိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္မ်ား ပါလဲ။ ဘာမ်ား ကြာျခားမႈရွိပါသလဲ။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲက ပါတီစုံစနစ္ကုိ သြားတဲ့ ေရြးေကာက္ပဲြပဲ ျပဳလုပ္တာျဖစ္တယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ႏုိ၀င္ဘာလ ၈ ရက္ေန႔က လုပ္ခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပဲြက ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္က လုပ္ခဲ့တဲ့ ပါတီစုံေရြးေကာက္ပြဲေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အစုိးရ ပါတီစုံ ဒီမုိကေရစီေရြးေကာက္ပြဲေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ အစုိးရ၊ ဒီအစုိးရကေနၿပီးေတာ့မွ ဒီမုိကေရစီစနစ္ကေန ပါတီစုံဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ ဒုတိယအႀကိမ္သက္တမ္း အတြက္သြားျခင္းျဖစ္တယ္။ ရလဒ္ခ်င္း မတူပါဘူး။ အဓိပၸာယ္ခ်င္း မတူပါဘူး။

Washington Post။ အေမရိကန္အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားက လူေတြေျပာခဲ့တာက အခုလုပ္ခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ပထမဆံုး လြတ္လပ္ၿပီးမွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲလို႔ ေျပာႏိုင္မယ္ဆိုတာ ကြၽန္မထင္ပါတယ္။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ Free and Fair Election ကေတာ့ မွန္တယ္။ ပထမအႀကိမ္က ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္က လုပ္ခဲ့ၿပီးသား။

Washington Post။ ၂၀၁၀ တုန္းက သမၼတႀကီးက ဆုိလုိ႔ရွိရင္လည္း ယူနီေဖာင္း၀တ္တာေတြ ပထမဦးဆုံးေျပာင္းသလုိ က်န္တဲ့အဖဲြ႕၀င္ေတြကလည္း ေျပာင္းလာတယ္။ USDP တစ္ပါတီတည္းနဲ႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ အဲဒါကုိ Democracy System မ်ားေခၚလုိ႔ရပါသလား။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ကြၽန္ေတာ္ေျပာျပပါမယ္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲတုန္းက USDP ပါတီအျပင္ တျခားပါတီေတြ အမ်ားႀကီး၀င္ၿပိဳင္ၾကတယ္။ USDP ပါတီ တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ တျခားပါတီေတြလည္း အမ်ားႀကီး ၀င္ၿပိဳင္ၾကတယ္။ အဲေတာ့ သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္က ယူနီေဖာင္းခြၽတ္ၿပီးေတာ့ ဒီဘက္မွာပါတယ္ လုိ႔ေျပာတယ္။ သူတုိ႔က ယူနီေဖာင္းခြၽတ္ၿပီးေတာ့မွ ႏုိင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းေတြကုိ ေျပာင္း၀င္သြားၾကတာ။ အဲဒီပါတီထဲ ၀င္သြားၾကၿပီးေတာ့မွ ေရြးေကာက္ပဲြ၀င္ၾကတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္တဲ့ အခါမွာ ေရြးေကာက္ပြဲ အေရြးခံရတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏုိင္ရရွိၿပီးေတာ့မွ သူတုိ႔အစုိးရဖြဲ႕ႏုိင္တဲ့အထိ သူတုိ႔ျဖစ္လာခဲ့တာ။ ဒါပါတီစုံဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ စၿပီးသြားခဲ့တာပဲ။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ အင္အားႀကီးတဲ့ပါတီကေတာ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ခုနက ေျပာတဲ့ USDP ပါတီက ပါတာေတာ့မွန္တယ္။ ဒါေပမဲ့ တျခားပါတီေတြ အမ်ားႀကီး ၀င္ၿပိဳင္ၾကတာလည္း ရွိပါတယ္။ ဒီမွာယူနီေဖာင္း၀တ္တဲ့ လူတစ္ေယာက္က အၿငိမ္းစားယူၿပီးေတာ့လုိ႔ရွိရင္ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ပုိင္ခြင့္က သူ႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးရွိပါတယ္။ ယူနီေဖာင္း၀တ္ထားတဲ့ လူတစ္ေယာက္က ႏုိင္ငံေရးမလုပ္ရဘူးလုိ႔ဆုိတာ ျပ႒ာန္းခ်က္ မရွိပါဘူး။ ကမၻာမွာလည္း ယူနီေဖာင္းခြၽတ္ၿပီးလုိ႔ ႏုိင္ငံေရးေလာက ၀င္တဲ့သူေတြ ကမၻာမွာအမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။

Washington Post။ အေဆြေတာ္အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အခုေအာင္ျမင္တဲ့ ေအာင္ျမင္မႈရရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီ ပုဒ္မ-၅၉(စ)ကုိ ေျပာင္းဖုိ႔အစီအစဥ္ ရွိပါသလား။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ဒါကေတာ့ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္တယ္ဆုိတာကေတာ့ နံပါတ္တစ္ အခ်က္လႊတ္ေတာ္မွာ အရင္စၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးမွာေပါ့။ လႊတ္ေတာ္ကေန လက္ခံတယ္ဆုိရင္ သူ႕ရဲ႕ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံ ဥပေဒအခန္း(၁၂)မွာ သူ႔ရဲ႕ျပင္ဆင္ရတဲ့နည္းလမ္းေတြရွိပါတယ္။ ဒီဥပေဒကပဲ သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ တုိက္႐ုိက္ ဆုံးျဖတ္ေပးလုိ႔ မရပါဘူး။

Washington Post။ အေဆြေတာ္မွာက လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္း လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ရွိေနပါတယ္။ ဒီအတြက္ေၾကာင့္မုိ႔လုိ႔ ဒီဟာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ႏုိင္တဲ့အေျခအေနရွိပါတယ္။ လက္ရွိမွာလည္း NLD အဖြဲ႕အေနနဲ႔ လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ သူ႔ရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈအရ ဒီႏုိင္ငံရဲ႕ အႀကီးအကဲ ျဖစ္လုိတဲ့ဆႏၵရွိပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ဒါကေတာ့ တစ္ဖက္ကၾကည့္ရင္ေတာ့ မွန္တာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္ငံက်ေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႕ တည္ရွိမႈ အေနအထားနဲ႔ သမိုင္းေၾကာင္းအေနအထားေပၚ ေသေသခ်ာခ်ာခ်ိန္ဆၿပီးေတာ့ မွ ကြၽန္ေတာ္တို႔က လုပ္ရပါတယ္။ ဒီပုဒ္မကို ျပင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတဲ့ ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ဒီဟာကလည္း တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ အေျခအေနေပၚ မူတည္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း ဥပေဒဆိုတာ လူတစ္ေယာက္တည္းေပၚ မူတည္ၿပီး ေရးျခင္းမဟုတ္ဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လူအားလံုးအတြက္ စဥ္းစားၿပီးေတာ့ေရးတဲ့ဥပေဒျဖစ္တယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ ႏိုင္ငံမွာလည္း လူတစ္ေယာက္ေပၚမူတည္ၿပီး ေရးတဲ့ဥပေဒမရွိဘူးဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ထင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း ဥပေဒျပ႒ာန္းတဲ့အခါမွာ လူတစ္ေယာက္ အေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ ေရးတဲ့ဥပေဒဆိုတာမရွိပါဘူး။ အားလံုးကို ၿခံဳၿပီးေတာ့မွပဲ၊ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရဲ႕ အေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီး ေတာ့မွပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေရးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဆိုတာကေတာ့သူ႔ Procedure အတိုင္းပဲ သြားတာ ပိုေကာင္းပါလိမ့္မယ္။

Washington Post။ အေဆြေတာ္ေျပာခ်င္တာက မလုပ္ခ်င္ဘူး၊ သမၼတမျဖစ္ေစခ်င္ဘူးဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္လား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ သူ႔ကိုေတာ့ သမၼတမျဖစ္ေစခ်င္ဘူး ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဥပေဒအတိုင္း သြားတာ ပိုေကာင္းပါလိမ့္မယ္လုိ႔ ကြၽန္ေတာ္ေျပာလိုတယ္။

Washington Post။ အေဆြေတာ္အေနနဲ႔ အေဆြေတာ္လက္ေအာက္မွာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ လက္ရွိလႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းရွိတယ္။ အမ်ဳိးသားကာကြယ္ေရးနဲ႔ လံုၿခဳံေရးေကာင္စီမွာလည္း ၆ ဦးက အေဆြေတာ္ဘက္ကျဖစ္တယ္။ ၅ ဦးက သူတို႔ဘက္ကျဖစ္တယ္။ အလားတူပဲ ၀န္ႀကီး ၃ ပါးကိုလည္း အေဆြေတာ္ခန္႔အပ္ႏိုင္တယ္။ အေဆြေတာ္အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မွာလား။ ဒါဆိုရင္ဥပေဒအရျဖစ္ႏိုင္ပါသလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ဒါကေတာ့ လုပ္တဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေပၚမွာပဲ အမ်ားႀကီးတည္လိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ တကယ္တမ္း ေျပာလုိ႔ရွိရင္ ႏိုင္ငံရဲ႕အက်ိဳးေပၚမွာလည္း မူတည္ၿပီးေတာ့မွ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ဘာသာ ၆ ေယာက္ပဲရွိရွိ၊ ၇ေယာက္ပဲရွိရွိ၊ ၈ ေယာက္ပဲရွိရွိ၊ ခင္ဗ်ားဘက္မွာ ၊ Majority ပဲ ရွိရွိ ဘာပဲေျပာေျပာ တိုင္းျပည္အတြက္အက်ိဳးရွိမယ့္ကိစၥ ေရရွည္အတြက္ အက်ိဳးရွိမယ့္ကိစၥ ဒါမ်ိဳးဆိုရင္ေတာ့ ဥပေဒနဲ႔အညီပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သြားမွာပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က အေပးအယူလုပ္ၿပီးေတာ့မွ လုပ္မယ္ဆိုတာကေတာ့ ေနရာတကာတိုင္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။

Washington Post။ ဒါဆိုရင္အေဆြေတာ္က သူနဲ႔တြဲၿပီးအလုပ္လုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆထားပါသလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ဘာလို႔မရရမွာလဲ။

Washington Post။ ယံုၾကည္မႈရွိပါသလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ တိုင္းျပည္အတြက္ အက်ိဳးရွိေအာင္လုပ္မယ္ဆိုလုိ႔ရွိရင္ ဘာမွ မယံုၾကည္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ဒါေတြ အားလံုးကေတာ့ သူ႔ရဲ႕စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ႔ ညီညီၫြတ္ၫြတ္နဲ႔ ျဖစ္ရင္ပိုေကာင္းတာေပါ့။ တစ္ေယာက္တည္းရဲ႕ ဆႏၵကိုလုိက္ၿပီးေတာ့မွ လုပ္ေနလုိ႔မရဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ရဲ႕ဆႏၵကို အတင္း ေတာင္းဆိုၿပီးေတာ့မွ ဒါကေတာ့ လုပ္ပါ၊ ျပဳပါလုိ႔ သြားေျပာလုိ႔မရဘူး။ ေရွ႕ေနာက္ ဒီလုိခ်ိန္ဆၿပီးေတာ့မွ လုပ္တာပိုေကာင္းလိမ့္မယ္။ ထုိ႔အတူပဲ ခင္ဗ်ားဘက္ကလည္း ခင္ဗ်ားလိုခ်င္တဲ့ဟာကို အတင္းအဓမၼ ဇြတ္တရြတ္ ေျပာလို႔ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေပါ့။ ဒါကေတာ့ႏွစ္ေယာက္ တကယ္ေကာင္းမယ္ ဆုိတဲ့ဟာကို ၫွိႏိႈင္းၿပီး လုပ္လုိ႔ရတယ္။ နည္းလမ္းေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒီဟာထြက္ေပါက္တစ္ခုတည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ထြက္ေပါက္ေတြက အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။

Washington Post။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆက္လက္ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြား

မယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္လား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ဒါကေတာ့ တိုင္းျပည္အတြက္ အလုပ္လုပ္တဲ့ဟာကေတာ့ ပူးေပါင္း မလုပ္လုိ႔၊ သူလည္း က႑ေကာစ လုပ္လုိ႔မရပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္လည္း က႑ေကာစ လုပ္လုိ႔မရပါဘူး။ ဒါအတူတူၫွိႏိႈင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားမွ

ျဖစ္ႏိုင္မွာပါ။

Washington Post။ ကြၽန္မက သူနဲ႔ ႏွစ္ႀကိမ္ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခိုင္မာတဲ့သူ တစ္ေယာက္လုိ႔ ကြၽန္မသံုးသပ္မိပါတယ္။ သူ႔မွာလည္း သူ႔အျမင္ေတြရွိသလို အေဆြေတာ္မွာလည္း အေဆြေတာ္အျမင္ေတြ ရွိပါတယ္။ အေဆြေတာ္တို႔ႏွစ္ေယာက္ ေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းၾကဖို႔ေတာ့ ခက္လိမ့္မယ္ ထင္ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ အက်ိဳးရွိတဲ့ဟာဆိုရင္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၫွိႏိႈင္းၿပီးလုပ္မွာေပါ့။

Washington Post။ လက္ရွိအေျခအေနအရ ဒီတပ္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ဟာဆိုရင္ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံဟာဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသမၼတက တပ္နဲ႕ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူကလုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕သမၼတဟာ တပ္ရဲ႕ စစ္ေသနာပတိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးေတာ့ တပ္မွာလုပ္ပိုင္ခြင့္ရွိပါတယ္။ ဒီေရြးေကာက္ပြဲၿပီးလို႔ ေနာက္ပိုင္း ဒီဘက္ကာလေတြမွာ အေဆြေတာ္အေနနဲ႕ Civilian အရပ္ဖက္ကို Power ေတြ ေလွ်ာ့ခ်ေပးသြားဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါသလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒီမွာလည္း ခုနကေျပာတဲ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က်ေတာ့လည္း အလုပ္ တစ္ခုလုပ္မယ္ဆိုရင္ တပ္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ဆိုၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ရဲ႕ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ ဥပေဒေပၚမွာပဲ မူတည္ၿပီးေတာ့ ဒီဥပေဒေပၚမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔လုပ္ရ၊ ကိုင္ရမယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူပဲျဖစ္ျဖစ္ လုပ္လို႔ရပါတယ္။ ဒီမွာကေတာ့ အဲဒါေတြေျပာရလို႔ရွိရင္လည္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ေျပာင္းလဲလာတဲ့ အေျခအေနေပၚမွာလည္း တည္ျပန္ပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာကေတာ့ ခ်က္ခ်င္းႀကီး ဒီလိုဒီလိုေတာ့ သြားမယ္ဆိုတာကေတာ့ ဘယ္ေနရာမွာမွ မျဖစ္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ တျဖည္းျဖည္းခ်ိန္ဆၿပီးေတာ့မွ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔သြားတာက ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္း သြားတာပါ။ ဒါျပည္သူကသြားတဲ့ လမ္းေၾကာင္းပါ။ ဒီအေပၚမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ခိုင္ခိုင္မာမာနဲ႕ စနစ္တက် ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီလိုစနစ္တက်ျဖစ္သြားမယ္ဆိုရင္ သင့္ေတာ္တဲ့ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္က်ရင္ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့အဓိပၸာယ္ကို ေရာက္သြားႏိုင္ပါတယ္။

Washington Post။ အေဆြေတာ္ေျပာတာကို ကြၽန္မျပန္ၿပီးမွားမွာစိုးလို႔ေျပာရရင္ တစ္ေန႔ တိုင္းျပည္အေျခအေနတည္ၿငိမ္ၿပီး စနစ္တက်ရွိမယ္ဆိုရင္ Civilian Power ပိုေပးမယ္ဆိုတာကို ေျဖတာပါလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ဒီအတိုင္းပါပဲ။

Washington Post။ တိုင္းျပည္တည္ၿငိမ္ဖို႔အတြက္ တိုင္းတာရာမွာ အေဆြေတာ္မွာ အတိုင္း အတာေတာ့ရွိမွာပါ။ ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ိဳးကိုဆိုလိုပါသလဲ။ Cease-fire ကို ေျပာတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးလား။ ဒါေလးကိုသိခ်င္ပါတယ္။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ နံပါတ္တစ္အခ်က္ကေတာ့ ခင္ဗ်ားခုနကေျပာတဲ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ျပႆနာေတြ တကယ္ကိုေအးခ်မ္းသြားဖို႔ လိုပါတယ္။ တကယ္လည္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔လိုပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုကလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေတြ႕အႀကံဳလည္းမရွိပါဘူး။ မရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီအေပၚမွာလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔တကယ္ကိုနားလည္ၿပီးေတာ့ တကယ္လိုလားတဲ့ဟာေတြ ျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အခု ျဖတ္သန္းလာရတဲ့ ၅ ႏွစ္ေလာက္အတြင္းမွာ ကြၽန္ေတာ္ၾကည့္တဲ့အခ်ိန္မွာ တကယ္တမ္းေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို တကယ္ကို မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႔ လုပ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထား မ်ိဳးကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔စိတ္ခ်လက္ခ် ကြၽန္ေတာ္မေတြ႕ဘူး။ နံပါတ္ႏွစ္အခ်က္ေပါ့။ ေနာက္နံပါတ္သံုးအခ်က္ ကေတာ့ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႕ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဒီတစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ အထင္အျမင္လြဲမွားမႈေတြ လည္းရွိတယ္။ ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့လက္နက္ကိုင္ ပဋိပကၡေတြတင္မဟုတ္ဘူး တိုင္းရင္းသားေတြစိတ္ထဲမွာလည္း တခ်ိဳ႕ တိုင္းရင္းသားေတြက အားငယ္တဲ့စိတ္ေတြရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕တိုင္းရင္းသားက် ေတာ့လည္း ဒီလိုမ်ိဳး မဟုတ္ဘူးေပါ့။ အားငယ္တဲ့စိတ္ေတြမဟုတ္ဘဲနဲ႕ တခ်ိဳ႕ဆိုရင္ အစိုးရေပၚမွာလည္း မေကာင္းတဲ့အျမင္ေလး ေတြ ျမင္တာလည္းရွိတယ္။ ဒါေတြ ကြၽန္ေတာ္တို႔က အကုန္လံုးမွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႕ မွ်မွ်တတနဲ႕ ရွိေနတယ္ ဆိုတဲ့ဟာကို အေျခအေနေရာက္ေအာင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ထိန္းေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး အဆံုးစြန္လုပ္ရမယ္ ကြၽန္ေတာ္ေျပာတာ မဟုတ္ပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း သူတို႔လက္ခံႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးအထိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေရာက္ဖို႔လည္းလိုတယ္။ အဲဒါမ်ိဳးဆိုလို႔ရွိရင္ တိုင္းျပည္က ခုနကေျပာသလို တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈရွိၿပီလို႔ ကြၽန္ေတာ္ေျပာလို႔ရပါတယ္။

Washington Post။ အစိုးရနဲ႔ Ethnic Group ေတြၾကားထဲမွာလား၊ Ethnic Group အခ်င္းခ်င္း ၾကားထဲမွာ နားလည္မႈမရွိတာလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး ။ Ethnic Group အခ်င္းခ်င္းမွာလည္း နားလည္မႈမရွိတာလည္းပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အေပၚမွာလည္း နားလည္မႈမရွိတာလည္း ပါတယ္။ အကုန္လံုးပါတယ္။

Washington Post။ Peace Process နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆိုလိုတာပါလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ Peace Process လည္းပါပါတယ္။ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ခုနက ေျပာတယ္။ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုတည္းေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ကြၽန္ေတာ္ ေျပာတာပါ။

Washington Post။ က်န္တဲ့အဖြဲ႕ေတြေရာ ပါ၀င္မႈရွိပါသလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ပါဖို႔လည္းလိုပါတယ္။ က်န္တဲ့ ၈ ဖြဲ႕လည္းပါဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အျခားတိုင္း ရင္းသားေတြ အကုန္လံုးက နားလည္မႈရွိဖို႔လည္း လိုပါတယ္။

Washington Post။ က်န္တဲ့အဖြဲ႕ေတြေရာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွာ ပါ၀င္လာဖို႔ရွိပါသလား။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ ဒါလည္း အဓိကလိုပါတယ္။

Washington Post။ ႐ုိဟင္ဂ်ာနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေ၀ဖန္မႈေတြအေပၚ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ အေမရိကန္ မွာေတာ့ ႐ုိဟင္ဂ်ာေတြကို ႏုိင္ငံမဲ့ေတြလို႔ေျပာေနၾကတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း သူတို႔ကို ဒုကၡသည္စခန္း ေတြမွာ ပို႔ထားတယ္။ အခုလို ျပဳလုပ္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း ေ၀ဖန္မႈေတြရွိေနပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေဆြေတာ္ရဲ႕အျမင္ကို သိပါရေစ။

ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး။ နံပါတ္တစ္အခ်က္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ မရွိဘူး။ ဘဂၤါလီပဲရွိတာ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာအသိအမွတ္မျပဳပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာမရွိဘူး။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဒီဟာေတြကို သူတို႔ဘာသာသူတို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔သတ္မွတ္ထားတာေပါ့။ ဒီလူေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားေတြမဟုတ္ဘူး။ အခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံလို႔ ေခၚတဲ့ ႏိုင္ငံကေန ၁၈၂၄ ခုႏွစ္ ရခိုင္ေဒသ အဂၤလိပ္ရဲ႕ကိုလိုနီျဖစ္တဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေရာက္လာတဲ့အမ်ားစုျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုးကို ကြၽန္ေတာ္ မဆိုလိုဘူး။ ဒါေပမဲ့အမ်ားစုက အဲလိုျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြက အရင္တံုးက ေျပာရင္လည္း အေရွ႕ဘဂၤလားနယ္လိုေခၚတာေပါ့။ အဲဒီလူေတြက ဒီမွာလာၿပီးေတာ့မွ ေပါက္ဖြားလာတဲ့သူေတြျဖစ္တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီမွာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒရွိတယ္။ ႏိုင္ငံသားဥပေဒနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ စိစစ္ၿပီးလို႔ရွိရင္ သူရဲ႕ႏိုင္ငံသားအေနနဲ႔ ေလွ်ာက္ထားပိုင္ခြင့္ ရွိတဲ့သူေတြကေတာ့ ႏိုင္ငံသားျဖစ္ပိုင္ခြင့္ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒီဥပေဒအရ လက္ခံမယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ေျပာၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္သူတို႔ကို မစစ္ေဆး ရေသးတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ သူတို႔နဲ႕ သင့္ေတာ္တဲ့ တစ္ေနရာမွာ စုစည္းထားပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေကာင္းေကာင္းသူတို႔ကို ေကြၽးေမြးထားပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘာမွလည္း သူတို႔ကိုႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းျခင္းမရွိဘူး။ တကယ္လို႔မ်ား ခင္ဗ်ားတို႔ အေၾကာင္းညီၫြတ္လို႔ ေရာက္ခဲ့တယ္ဆိုရင္လည္း ခင္ဗ်ားတို႔ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလူေတြအေျခအေန ခင္ဗ်ားတို႔ ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံအႏွံ႔ တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ အစၥလာမ္ဘာသာ ကိုးကြယ္တဲ့ သူေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ သူတို႔ဒီဟာေလးတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာရွိတယ္။ ေနျပည္ေတာ္မွာ လည္းရွိတယ္။ ရန္ကုန္မွာလည္းရွိတယ္။ မႏၲေလးမွာလည္းရွိတယ္။ ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘာမွ ခြဲျခားထားတာမရွိပါဘူး။ သို႔ေသာ္ဒီစည္းကမ္းနဲ႔မညီတဲ့ ဟာကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔စိစစ္ဖို႔ေတာ့လိုတယ္။ စိစစ္ဖို႔အတြက္ ဒီလိုထားခိုင္းတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမ၀တီ