မေက်နပ္မႈမ်ားႏွင့္ အစျပဳလိုက္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပဲြ

တစ္ႏုိင္ငံလံုးအပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္တြင္ လက္မွတ္ထိုးထားသည့္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အစုိးရတို႔စတင္ျပဳလုပ္ေသာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ခြင့္မရသည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီတခ်ဳိ႕က မေက်မနပ္ကန္႔ကြက္လ်က္ရွိသည္။ ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္ေန႔က ခ်ဳပ္ ဆိုေသာ စာခ်ဳပ္တြင္ ကရင္အမ်ဳိးသား အစည္းအ႐ံုး၊ ဒီမိုကေရစီ ကရင္အက်ဳိးျပဳတပ္မေတာ္၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ (ေတာင္ပုိင္း)ႏွင့္ အျခားတုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ ငါးဖြဲ႔တို႔ လက္မွတ္ထုိးခဲ့ၾကသည္။

စာခ်ဳပ္တြင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ငယ္ သံုးဖြဲ႔ ပါဝင္ခြင့္ကို အစိုးရက ျငင္းဆိုခဲ့ေသာ ေၾကာင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးျခင္း မျပဳခဲ့သည့္ အင္အားႀကီး တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကို္င္တပ္ဖြဲ႔ ခုနစ္ဖြဲ႔တြင္ ညီညြတ္ေသာ ဝျပည္ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရးတပ္မေတာ္၊ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္၊ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္(ေျမာက္ပိုင္း) တို႔ ပါဝင္သည္။

စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိသည့္ကာလ ျဖစ္ေသာ္လည္း လြန္ခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္မ်ားက အစိုးရတပ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္ တပ္မေတာ္ (ေျမာက္ပိုင္း) တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ရာ အရပ္သား ၁ဝ,ဝဝဝ ခန္႔ ေနရပ္စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ရသည္။

စာခ်ဳပ္အရ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ား ေတာင္းဆိုထားသည့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းေရး ကဲ့သုိ႔ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ညိွႏိႈင္းေျပာဆိုမည့္ ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတို႔ကို စာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး သံုးလအတြင္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္ လိုအပ္သည္။

ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ပူးတြဲေကာ္မတီအတြက္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ၁၆ ဦး၊ အစိုးရ၊ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္တပ္မေတာ္တို႔မွ ၁၆ ဦး၊ ႏုိင္ငံေရးပါတီတခ်ဳိ႕မွ ကုိယ္စားလွယ္ ၁၆ ဦး တို႔ကုိ ေရြးခ်ယ္ထားရာ စုစုေပါင္း ကုိယ္စားလွယ္ ၄၈ ဦး ပါဝင္သည္။

ေဆြးေႏြးပြဲအတြက္ ႏုိင္ငံေရးပါတီေပါင္း ၈၇ ခုမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားပါဝင္ ေသာ ရန္ကုန္တုိင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႔႐ံုး၌ က်င္းပသည့္ အစည္းအေဝးကို သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီးဦးေအာင္မင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူ ေထာင္ေရး လုပ္ငန္း ဗဟိုဌာန (MPC) မွ ထင္ရွားသည့္ အၾကံေပး ပုဂၢဳိလ္ မ်ားက ဦးေဆာင္သည္။

အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္မွ စတင္၍ အစိုးရ ဘက္မွ ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးခဲ့သည့္ ဦးေအာင္မင္းသည္ ပါတီကိုယ္စားလွယ္ မ်ားအား ေရြးခ်ယ္မႈကို ႀကီးၾကပ္ခဲ့ၿပီး သူ၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ ႏုိင္ငံေရးပါတီအခ်ဳိ႕က မေက်နပ္ၾကေပ။

ျပည္ေထာင္စုၾကံ့ခုိင္ေရးႏွင့္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီႏွင့္ ႏိုဝင္ဘာ ၈ ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏုိင္ရခဲ့သည့္ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) တို႔က ကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ဦးစီ ေရြးခ်ယ္ရန္ ဦးေအာင္မင္းက ေျပာခဲ့သည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးမွ ကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ဦးရရွိမွသာ သူ႔အေနျဖင့္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့ေသာ္လည္း ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဆက္လက္ဦးေဆာင္ ပါဝင္ခြင့္ရမည္ျဖစ္သည္။

“NLD က ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ႏွစ္ေနရာယူထားတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးက ႏွစ္ေနရာယူတာ မမ်ားဘူးလားလို႔ ခင္ဗ်ားတို႔အေနနဲ႔ ေမးခ်င္ပါလိမ့္မယ္။ စဥ္းစားရမွာက အကယ္၍ ဦးေအာင္မင္း အစိုးရအဖြဲ႔က ထြက္သြားၿပီဆိုရင္ ငါတို႔ ဘယ္ေနရာက ေနမလဲဆိုတာပါ။ ခင္ဗ်ားတို႔အေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္ကို ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးရဲ႕ေဆြးေႏြးပြဲ ကိုယ္စားလွယ္ေနရာမွာ ဆက္ေနေစခ်င္သလား။ အဲဒီလိုဆိုရင္ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးကို ႏွစ္ေနရာ ေပးဖို႔ လုိပါလိမ့္မယ္” ဟု သူက အစည္းအေဝး တက္ေရာက္လာသူမ်ားကုိ ေျပာသည္။

ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ရခုိင္အမ်ဳိးသားပါတီ၊ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား မဟာမိတ္အဖြဲ႔၊ ဖက္ဒရယ္ညီေနာင္မ်ား မဟာမိတ္အဖြဲ႔၊ ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကရက္တစ္ မဟာမိတ္ အဖြဲ႔တို႔ကို ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးစီ ေရြးခ်ယ္ရန္ ဦးေအာင္မင္းက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ မဟာမိတ္အဖဲြ႔မ်ားတြင္ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ စုစည္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။

NLD ႏွင့္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးပါတီတို႔အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ႏွစ္ဦးစီ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ျခင္း အေပၚ တုိင္းရင္းသားပါတီတခ်ဳိ႕ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအလယ္ပိုင္းအေျခစိုက္ ပါတီငယ္မ်ားက မေက်မနပ္ျဖစ္ကာ အစည္းအေဝးတက္ေရာက္သူတခ်ဳိ႕က ေန႔လယ္စာ စားခ်ိန္မတိုင္မီ ထြက္ခြာသြားခဲ့ၾကသည္။

အဆိုပါ ပါတီကိုယ္စားလွယ္မ်ား ထြက္သြားၿပီးေနာက္ က်န္ရွိေနသူမ်ားထံမွ ဆႏၵ သေဘာထားယူကာ ေဆြးေႏြးပဲြတြင္ ပါဝင္မည့္ ပါတီငယ္ ၇ ခုကုိ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကသည္။ အဆုိပါ ပါတီငယ္မ်ားသည္ ႏိုဝင္ဘာ ၈ ေရြးေကာက္ ပြဲတြင္ မည္သည့္မဲဆႏၵနယ္တြင္မွ် ေရြးခ်ယ္မခံခဲ့ရေသာ အမ်ဳိးသားဒီမို ကေရစီ အင္အားစု၊ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာျပည္)၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ၊ ခ်င္းဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုပါတီ ဖလံု-စေဝၚ ဒီမိုကရက္တစ္ ပါတီတို႔ ျဖစ္သည္။

ေဆြးေႏြးပြဲဝင္ခြင့္မရေသာ ပါတီငယ္မ်ား

ေရြးခ်ယ္မႈရလဒ္ေၾကာင့္ ပါတီငယ္မ်ားႏွင့္ တုိင္းရင္းသားပါတီမ်ားမွ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ေဒါသထြက္သြားၾကသည္။

“တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ဆႏၵကိုဦးစားေပးေစခ်င္တယ္။ ေနာက္ဆံုးက်ေတာ့ ကိုယ္လိုခ်င္တာပဲ ကိုယ္ပံုေဖာ္သြားတယ္ေလ။ တုိင္းရင္းသားေတြက ဘာမွေျပာပိုင္ခြင့္မရွိေတာ့ဘူးေပါ့။ မဲေရြးခ်ယ္တဲ့ ပံုစံမ်ိဳးပဲ ျပန္ျဖစ္သြားတယ္။ တစ္ပါတီကို တစ္ေနရာယူတာကေတာ့ အေကာင္းဆံုးပဲေပါ့။ ႏွစ္ေနရာကေတာ့ ဘယ္ပါတီကမွ မျဖစ္သင့္ဘူးေပါ့” ဟု ကရင္ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ေဒၚနန္းစႏၵာစုက ေျပာသည္။

ဦးေအာင္မင္းႏွင့္MPC အၾကံေပးပုဂၢိဳလ္မ်ားက အခ်ိန္မလံုေလာက္ေသာေၾကာင့္ ယခုကဲ့သို႔ ဆံုးျဖတ္ရျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း သေဘာတူသည္ျဖစ္ေစ၊ မတူသည္ျဖစ္ေစ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အတုိင္း ဆက္လုပ္သြားမည္ဟု ေျပာခဲ့ေၾကာင္း ဇိုမီးဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပါတီ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္ ဦးကန္လမ္ခြပ္္က ေျပာၾကားသည္။ ၎တို႔ပါတီသည္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ လႊတ္ေတာ္ ၄ ေနရာႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ၂ ေနရာအတြက္ အႏုိင္ရခဲ့သည္။

“လာၿပီးခ်ျပတဲ့သေဘာပဲရွိတယ္။ ဘယ္လိုပဲကန္႔ကြက္ကန္႔ကြက္ ထၿပီးျပန္သြားရင္လည္း သူတို႔က ဂရုစိုက္မွာမဟုတ္ဘူးေလ။ တခ်ိဳ႕လည္း ထျပန္ကုန္တာရွိတာပဲေလ။ ဒါ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္း ဘယ္က်မလဲ” ဟု ၎က ေျပာသည္။

အမ်ဳိးသမီးပါတီ (မြန္)မွ မိသန္းရွင္က မိမိတို႔ပါတီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ခြင့္ မရျခင္းအေပၚ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိေၾကာင္း၊ NLD ပါတီသည္ အာဏာရၿပီးပါက ေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအေပၚ ခ်ဥ္းကပ္ကိုင္ တြယ္မႈ ေျပာင္းလဲသြားႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

MPC အၾကံေပးတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက ႏိုဝင္ဘာ ၂၁ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါတီအခ်ဳိ႕က ကန္႔ကြက္ၾကသည္ဟု ဆိုသည္။

“သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခ်ိန္တစ္ခုအတြင္းမွာ မူေဘာင္တစ္ခုကို ခ်မွတ္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဦးေအာင္ႏုိင္ဦးက ေျပာသည္။

“လုပ္ငန္းစဥ္ကေတာ့ အျပည့္အဝေကာင္းမြန္တယ္လို႔ မေျပာႏုိင္ေပမယ့္ ေဆြးေႏြးမယ့္ ကိုယ္စားလွယ္အေရအတြက္ကို ပံုေသ အၿပီး သတ္မွတ္မထားဘဲ အေလွ်ာ့အတင္းရွိမွာပါ။ ဇန္နဝါရီ ၁၄ ရက္ ေနာက္ပုိင္းက်ရင္ အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးႏုိင္ပါတယ္”

ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး လုပ္ငန္း ဗဟိုဌာနႏွင့္ အစိုးရအေနျဖင့္ ႏိုဝင္ဘာ ၂၁ ရက္က ေဆြးေႏြးပြဲသို႔ ပါတီငယ္ အမ်ားအျပား တက္ေရာက္ရန္ ဖိတ္ေခၚခဲ့ရသည့္ အေၾကာင္းကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူတခ်ဳိ႕က ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သည္။

“သူတို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ စတင္တုန္းက ပါတီငယ္ေလးေတြကို မဖိတ္ခဲ့ပါဘူး” ဟု တုိင္းရင္းသားမ်ားျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ (Myanmar Peace Monitor) မွ ဦးဇင္လင္းက ေျပာသည္။

“NLD မွာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေတြအႀကံဳမရွိဘူးဆိုၿပီး သူတို႔ေတြက ျပႆနာေတြ၊ အခက္အခဲေတြကို ထားသြားခ်င္လို႔ အခုလိုလုပ္တာပါ”

အပစ္ရပ္လုပ္ငန္းစဥ္ကို NLD ဦးေဆာင္မွာလား

ဒီဇင္ဘာလအတြင္း NLD ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၊ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္တို႔ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုကာ အစိုးရသစ္ ဖြဲ႔စည္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးဖြယ္ရွိသည္။ တစ္ႏိုင္ငံ လံုး အပစ္္ရပ္ေရးအတြက္ မည္သည့္ လမ္းေၾကာင္းမွ ခ်ဥ္းကပ္မည္ကို NLD က အက်ယ္တဝင့္ ထုတ္ျပန္ထားျခင္းမရွိေသးေပ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္လည္း ေအာက္တိုဘာတြင္က်င္းပသည့္ အဆုိပါ လက္မွတ္ေရးထိုးပြဲသို႔ တက္ေရာက္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။

NLD ၏ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ခ်ဥ္းကပ္မႈသည္ ျမန္မာ စစ္တပ္အတြက္ အေရးပါသည့္ အေၾကာင္းအရာတစ္ရပ္ျဖစ္ေနသည္။ ႏုိင္ငံေရးအရ ကိုယ္ပိုင္ဆံုးျဖတ္ခြင့္ရရန္ ႀကိဳးပမ္းေနသည့္ နယ္စပ္ေဒသ မ်ားမွ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားႏွင့္ အစုိးရတပ္တို႔ ဆယ္စုေပါင္းမ်ားစြာ တိုက္ခုိက္ခဲ့ၾကသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ သီတင္းပတ္အတြင္းက NLD ေျပာခြင့္ရ ဦးဝင္းထိန္က ႏုိင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါတီငယ္အမ်ားအျပား ပါဝင္လာမည္ဟု မထင္ေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ျပည္ခုိင္ၿဖိဳးပါတီက ပံ့ပိုးထားသည့္ ပါတီငယ္အမ်ားအျပားရွိေၾကာင္း Myanmar Now သို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ေနာက္က်ရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ၾကည့္မွာပါ။ MPC ရဲ႕ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကိုလည္း ျပန္လည္သံုးသပ္သြား ပါမယ္” ဟု ဦးဝင္းထိန္က ေျပာသည္။ ။

Mizzima - News in Burmese