NLD ပါတီ၏ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒကို ေလ့လာ ဆန္းစစ္ျခင္း

အခုေတာ့ အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD ပါတီက ၂၀၁၅ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ားေမွ်ာ္လင့္တဲ့အတိုင္း အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရခဲ့ပါၿပီ။ အစိုးရဖြဲ႕ဖို႔ လိုအပ္တဲ့ အမတ္ အေရအတြက္ကိုလည္း ေက်ာ္လြန္သြားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ NLD ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ ပုဒ္မ ၅၉(စ) အရ သမၼတျဖစ္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားဆဲပါပဲ။ ဒီအခ်ိန္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “သူဟာ သမၼတအထက္ကေန ရိွေနမယ္” လို႔ ေျပာခဲ့တဲ့အတြက္ ေ၀ဖန္သံေတြလည္း ေသာေသာညံခဲ့ပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ NLD ပါတီ အစိုးရဖြဲ႕ၿပီးခဲ့ရင္ အဲဒီ အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ မူ၀ါဒက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေပၚမွာပဲ မူတည္ေနလိမ့္မယ္လို႔ အမ်ားက တြက္ဆထားၿပီးသားပါ။

■ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး ေတြ႕ဆံု

ဒီလို အေနအထားမွာ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ သူရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး အေနအထားနဲ႔ အမ်ားႀကီး ဆက္စပ္ေနတာမို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ သေဘာထားကို အခုကတည္းက တီးေခါက္ၾကည့္တာေတြ လုပ္လာရပါေတာ့တယ္။

ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရိွခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီး မစၥတာ ဟုန္လ်န္တို႔ ႏို၀င္ဘာ ၁၈ ရက္က ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့အေၾကာင္း NLD ပါတီက သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ထဲမွာ တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီးနဲ႔ အဖြဲ႕က ေနျပည္ေတာ္ လႊတ္ေတာ္၀င္းအတြင္းမွာရိွတဲ့ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး ေကာ္မတီ အေဆာင္အမွတ္ အိုင္-၁၂ မွာ လာေရာက္ ေတြ႕ဆံုခဲ့တယ္လို႔သာ ေရးသားထားၿပီး ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုေတာ့ ေဖာ္ျပမထားပါဘူး။

■ ဆင္ဟြာ သတင္းဌာန၏ ေဖာ္ျပခ်က္

ႏို၀င္ဘာ ၁၇ ရက္က ေနျပည္ေတာ္မွာ တ႐ုတ္အစိုးရအာေဘာ္ သတင္းဌာနျဖစ္တဲ့ ဆင္ဟြာနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ သီးသန္႔ေတြ႕ဆံုမႈလည္း ရိွခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရစဥ္ကတည္းက က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဟာ ႏိုင္ငံအတြက္ အင္မတန္ သင့္ေတာ္တယ္လို႔ ထင္ျမင္တဲ့ အေၾကာင္းနဲ႔ အဲဒီ မူ၀ါဒကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ဆက္ၿပီး က်င့္သံုးသြားႏိုင္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဆင္ဟြာသတင္းဌာနက ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

“ကြၽန္မတို႔ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရစဥ္ ကတည္းက သံုးခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒက မွန္ကန္တယ္လို႔ပဲ သေဘာထားပါတယ္။ အဲဒီ မူ၀ါဒအရ ကြၽန္မတို႔ အိမ္နီးခ်င္းေတြနဲ႔လည္း ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ခင္ခင္မင္မင္ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ဆက္ဆံတယ္။ အေ၀းက မိတ္ေဆြေတြနဲ႔လည္း ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ခင္ခင္မင္မင္ ဆက္ဆံတယ္။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ ရန္သူလို မထားဘူး။ အားလံုးကို မိတ္ေဆြလိုထားတယ္။ ဒီလိုေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အဲဒီတုန္းက ကမၻာမွာရိွတဲ့ ႏိုင္ငံ အေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရဲ႕ ေစတနာကို ရရိွခဲ့တယ္” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ ထားရိွတဲ့ NLD ပါတီရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေမးျမန္းတဲ့ အခါမွာ “တ႐ုတ္ျပည္ဆိုတာ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံတစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔ အားလံုးက သိၿပီးသားပါ။ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ ဆက္ဆံေရး ဆိုတာဟာ အေ၀းႏုိင္ငံမ်ားရဲ႕ ဆက္ဆံေရးထက္ အမ်ားႀကီးပိုၿပီး သိမ္ေမြ႕ပါတယ္။ သိမ္ေမြ႕တဲ့ အေလ်ာက္ ကြၽန္မတို႔ဟာ ဒီဆက္ဆံေရးကို သိပ္ၿပီးေတာ့ အေလးထားၿပီးေတာ့ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ထိထိေရာက္ေရာက္ တိတိက်က် ဆက္ဆံသြားမွာပါ။ မိတ္ေဆြျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဟိုဘက္ ဒီဘက္ ႏွစ္ဖက္စလံုးက လိုလားလို႔ရိွရင္ မျဖစ္ႏိုင္စရာအေၾကာင္း မရိွပါဘူး” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္းလည္း ဆင္ဟြာက ေဖာ္ျပပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ဖို႔ ဘယ္ႏိုင္ငံမဆို အလိုအပ္ဆံုး ကိစၥက ျပည္သူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို ရယူဖို႔ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူေတြက အဲဒီႏုိင္ငံေတြနဲ႔ စီးပြားေရးအရ ဆက္ဆံေရးဟာ မိမိတို႔ႏုိင္ငံကို အက်ဳိးျပဳပါလားဆိုတာ သေဘာေပါက္သြားရင္ သေဘာေပါက္တဲ့အေလ်ာက္ တိုးတက္ၿပီး ဆက္ဆံေရးေတြ ပိုမိုေႏြးေထြးလာမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

■ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ၿပီးကာလ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးက ႐ႈပ္႐ႈပ္ေထြးေထြးပါပဲ။ ေႏြးေထြးတဲ့ ဆက္ဆံေရးကေန ရန္လိုတဲ့ ဆက္ဆံေရးအထိ အေနအထားက အမ်ဳိးမ်ဳိးပါ။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံကို အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တဲ့ထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ပထမဆံုး ကြန္ျမဴနစ္မဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြ အတြင္းမွာ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရး အဓိက႐ုဏ္းေတြ ျဖစ္ပြားၿပီးတဲ့ေနာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံက တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြ အမ်ားအျပားကို ေမာင္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ၁၉၈၈ ခု ဒီမိုကေရစီအေရး လႈပ္ရွားမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ ကိုယ္တိုင္က ဆက္ဆံေရးကို ျမႇင့္တင္ဖို႔ လိုလားခဲ့တာမို႔ တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးက ပိုမိုနီးကပ္လို႔ သြားပါတယ္။ ဒီကေန႔မွာ ျမင္ရတဲ့ အားေကာင္းတဲ့ အျပန္အလွန္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကိုၾကည့္ရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရး အေနအထားကို အလြယ္တကူ ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာလည္း တျခားအေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြလိုပါပဲ၊ ေဒသတြင္းမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ အင္အားနဲ႔ ၾသဇာ အလြန္အမင္း ႀကီးထြားလာတာကို စိုးရိမ္ေနပါတယ္။

■ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ

အခု ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ အေနအထား အရကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဆက္ဆံေရးက ေကာင္းမြန္တဲ့ အေနအထားမွာ မရိွပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးအရ အျပန္အလွန္ မီွခိုမႈ ႀကီးထြားလာတာနဲ႔အမွ် ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဒီမိုကေရစီစနစ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရး လမ္းေၾကာင္းဟာ ေနာက္ျပန္ဆြဲသလို ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ တ႐ုတ္နဲ႔ ပလူးပလဲလုပ္တဲ့ ကိစၥေတြကေန ခပ္ေ၀းေ၀း ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း သူ႔အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္လာတဲ့ ျပည္တြင္းေ၀ဖန္မႈေတြကေန ေရွာင္ရွားႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားဘက္ကို ယိမ္းသြားတယ္လို႔ ယူဆခံရတုန္းက ေ၀ဖန္တံု႔ျပန္ ခံရမႈေတြက သူ႔အတြက္ အတိတ္သင္ခန္းစာေတြ အေနနဲ႔ ရိွခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ သူရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး ၾသဇာကို ျဖန္႔ၾကက္ရာမွာ တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို ဘယ္လိုကိုင္တြယ္မလဲ ဆိုတာက သိပ္ကိုအေရးႀကီးတဲ့ အေၾကာင္းျဖစ္ရပ္ေတြက သက္ေသျပထားႏွင့္ၿပီးပါၿပီ။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ႏုိင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္းက လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီသတၱဳတြင္း စီမံကိန္း ကိစၥမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပေနသူေတြကို ရဲတပ္ဖြဲ႕က အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္းကို ျမန္မာတပ္မေတာ္ပိုင္ ဦးပိုင္ကုမၸဏီနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ၀မ္ေပါင္ကုမၸဏီတို႔ ပူးတြဲလုပ္ကိုင္ေနတာပါ။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းဟာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကို ပ်က္စီးေစတယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ေျမအသိမ္းခံရတဲ့ ျပည္သူေတြကို လုံေလာက္တဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ မေပးဘူးဆိုတဲ့ စြပ္စြဲခ်က္ေတြေၾကာင့္ ယာယီ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရပါတယ္။

အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့မႈနဲ႔ စီမံကိန္း ဆက္လုပ္သင့္ မသင့္ ကိစၥေတြ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က တာ၀န္ေပးတဲ့ ေကာ္မရွင္ တစ္ရပ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ မတ္လမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္က အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ခဲ့ၿပီး အစိုးရ အေနနဲ႔ ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ဆက္ၿပီး ခြင့္ျပဳသင့္တယ္လို႔ အၾကံျပဳထားပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ တုံ႔ျပန္ေ၀ဖန္မႈေတြ အလ်င္အျမန္ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ျဖစ္ရပ္တစ္ခုလံုးကို ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ တ႐ုတ္ကို ဆန္႔က်င္တဲ့ ရပ္တည္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စမ္းသပ္ခ်က္ တစ္ရပ္အျဖစ္ ႐ႈျမင္ႏုိင္သလို ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လိုအပ္တဲ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈေတြ မရိွခဲ့လို႔ လို႔လည္း ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာက အဲဒီ ေၾကးနီစီမံကိန္းကို ဆန္႔က်င္သူေတြၾကားက ေဒါသကို ပိုၿပီး ျမင့္တက္သြားေစခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ တ႐ုတ္က ထိုးေကြၽးလို႔ရတဲ့ နယ္႐ုပ္ေလး တစ္႐ုပ္လား၊ သူတို႔စီးပြားေရး အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ခ်နင္းစရာ ေနရာတစ္ခုလားရယ္လို႔ ေ၀ဖန္သံေတြ ထြက္ေပၚခဲ့ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္အစိုးရကို ေပြ႔ဖက္ႀကိဳဆို ရမလား၊ ဒါမွမဟုတ္ ဆက္ၿပီးေတာ့ပဲ ခပ္ခြာခြာ ေနရမလားဆိုတဲ့ အက်ပ္အတည္းထဲကို ေရာက္ရိွသြားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ အက်ပ္အတည္းကို သတိျပဳမိလို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆင္ဟြာသတင္းဌာနနဲ႔ ေတြ႕ဆံုရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ထိထိေရာက္ေရာက္ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ဖို႔ ဘယ္ႏိုင္ငံမဆို အလိုအပ္ဆံုး ကိစၥက ျပည္သူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို ရယူဖို႔ျဖစ္ၿပီး ျပည္သူေတြက အဲဒီႏုိင္ငံေတြနဲ႔ စီးပြားေရးအရ ဆက္ဆံေရးဟာ မိမိတို႔ႏုိင္ငံကို အက်ဳိးျပဳပါလားဆိုတာ သေဘာေပါက္သြားရင္ သေဘာေပါက္တဲ့အေလ်ာက္ တိုးတက္ၿပီး ဆက္ဆံေရးေတြ ပိုမိုေႏြးေထြးလာမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့တာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္နဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေျပလည္ဖို႔က ေရွာင္လႊဲလို႔ မရသလို၊ NLD ပါတီကို တစ္ခဲနက္ မဲေပးလိုက္ၾကတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵကိုလည္း လ်စ္လ်ဴျပဳလို႔ မရႏုိင္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ NLD ရဲ႕ မူ၀ါဒဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီအတြက္ ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ ျဖစ္သလို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးသမား တစ္ဦးအျဖစ္ ဘယ္ေလာက္ပါးနပ္သလဲ ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စမ္းသပ္ခ်က္ တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အေစာႀကီး ကတည္းက လက္ဦးမႈ ရယူထားတဲ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ေနရာေတြကို အေနာက္တိုင္းနဲ႔ အစားထိုးလို႔ မရေတာ့ဘူး ဆိုတာကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သေဘာေပါက္ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

■ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသ၌ ၿပိဳင္ဆိုင္မႈ

အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသမွာ တ႐ုတ္ရဲ႕ အင္အားနဲ႔ ၾသဇာ ႀကီးထြားလာေနတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အေမရိကန္ဟာ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြထက္ ပိုလို႔ေတာင္ စိုးရိမ္ေနတယ္လို႔ ဆိုႏုိင္ပါတယ္။ မၾကာေသးမီက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ေအပက္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲကို အေမရိကန္သမၼတ ဘာရက္အိုဘားမား တက္ေရာက္ခဲ့သလို တ႐ုတ္သမၼတ ရွီက်င္းပင္းလည္း တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၁ ႏိုင္ငံ ပါ၀င္တဲ့ ေအပက္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပဲြဟာ ကုန္သြယ္ေရး ျမႇင့္တင္ဖို႔အတြက္ ႏွစ္စဥ္က်င္းပတာ ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ကမၻာ့အေရးႀကီးဆံုး ေရေၾကာင္းလမ္းေတြ ပါ၀င္ေနတဲ့ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ကိစၥက လႊမ္းမိုးခဲ့ပါတယ္။

အခု ေအပက္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲကို အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပတဲ့ ဖိလစ္ပိုင္ႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ ေဒသတြင္းက ပိုမိုေသးငယ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြဟာ တ႐ုတ္က မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ေရေၾကာင္းလမ္းေတြကို အပိုင္စီးမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အျပင္းအထန္ အျငင္းပြားလ်က္ ရွိပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အာရွႏိုင္ငံ မ်ားစြာတုိ႔က အေမရိကန္ရဲ႕ ကူညီေထာက္ခံမႈကို ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကေနၾကပါတယ္။ အဲဒီ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို ႏို၀င္ဘာ ၁၇ ရက္မွာ အေမရိကန္က အာမခံခဲ့ပါတယ္။ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၈ ရက္မွာေတာ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ မီဒီယာက အေမရိကန္ကုိ ျပင္းထန္စြာ ေ၀ဖန္ခဲ့ၿပီး အေမရိကန္က ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ကိစၥမွာ ၀င္ၿပီး ေျခ႐ႈပ္ေနတယ္လို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံပိုင္ China Daily သတင္းစာက မွတ္ခ်က္ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

လက္ရိွ မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ေနတဲ့ အာဆီယံ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲကိုလည္း အေမရိကန္သမၼတ ဘာရက္အိုဘားမားနဲ႔ တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ လီခယ္က်င္းတို႔ တက္ေရာက္ေနပါတယ္။ အေမရိကန္က အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေတြ အပါအ၀င္ အာရွ-ပစိဖိတ္ေဒသမွာ ႀကီးမားတဲ့ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ စီးပြားေရး သေဘာတူညီခ်က္ႀကီးတစ္ရပ္ ရရိွဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနပါတယ္။ ဒါကို တ႐ုတ္က အႀကီးအက်ယ္ ဆန္႔က်င္ တားဆီးေနပါတယ္။ အဲဒီလို ႏိုင္ငံေရး အရနဲ႔ စီးပြားေရးအရ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္တို႔ အႀကီးအက်ယ္ အားၿပိဳင္ေနမႈက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ျပင္းထန္တဲ့ သက္ေရာက္မႈ ရိွလာႏိုင္ပါတယ္။

■ ျမန္မာ-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး

၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းခဲ့ၿပီး ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာတို႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးဟာ ဆိုးရြားလာခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵျပသူေတြကို အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းခဲ့ျခင္း အပါအ၀င္ စစ္အစိုးရရဲ႕ ျမန္မာျပည္သူအေတြအေပၚ ဆက္လက္ဖိႏွိပ္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာ-အေမရိ ကန္ဆက္ဆံေရးဟာ ဆိုးရြားသည္ထက္ ဆိုးရြားလာပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာအစိုးရက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမယ့္ အရိပ္အေယာင္ေတြ ျပသလာခဲ့တာမို႔ အေမရိကန္ အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ စတင္လာပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာေတာ့ အိမ္ျဖဴ ေတာ္ဟာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ပထမဆံုးအျဖစ္ သံအမတ္ႀကီး ခန္႔အပ္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၂၉ ရက္မွာ အေမရိကန္ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္က ဒဲရစ္မစ္ခ်ယ္ကို ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီး ခန္႔အပ္ဖို႔ အတည္ျပဳခဲ့ပါတယ္။

■ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္ အင္တာဗ်ဴး

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာဆက္ဆံေရးကို ေမးတဲ့အခါ ေကာင္းပါတယ္လို႔ပဲ တုိတိုုတုတ္တုတ္ ေျဖခဲ့တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရတဲ့ ကိစၥမွာ အေမရိကန္ အစိုးရကို အမွတ္ေပးခ်င္တာ ရိွလားလို႔ ေမးတဲ့အခါ ကြၽန္မတို႔ ေရြးေကာက္ခံရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက ကြၽန္မတို႔ ျပည္သူေတြေၾကာင့္ပါ၊ တျခား ဘယ္သူေၾကာင့္မွ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ေျဖခဲ့တာကိုၾကည့္ရင္ ဒီေနရာမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ပါးနပ္မႈကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

၀ါရွင္တန္ပို႔စ္က စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ လာေစခ်င္တယ္လို႔ ထင္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာတဲ့အခါ “ေသခ်ာတာေပါ့။ ကြၽန္မ လိုခ်င္တာက ေကာင္းမြန္ မွန္ကန္တဲ့ သေဘာထားနဲ႔ ေကာင္းမြန္မွန္ကန္တဲ့ စီးပြားေရးမ်ဳိးေပါ့။ က်မအၿမဲတမ္း ေျပာပါတယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ေအာင္ျမင္ေစခ်င္တယ္။ တစ္ဖက္မွာလည္း ကြၽန္မတို႔အတြက္ အက်ဳိးအျမတ္လည္း ရွိရမယ္။ တစ္ဖက္သတ္ စီးပြားေရး မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျဖခဲ့ပါတယ္။

ဟိုက “အေမရိကန္ရဲ႕ ပိတ္ဆို႔မႈ က်န္ေနေသးတာေတြ ဖယ္ရွားသြားေစခ်င္သလား” လို႔ ေမးတဲ့အခါ “စစ္မွန္တဲ့ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရ အာဏာရၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြ ဘာလို႔ ဆက္ထားေနဦးမွာလဲ” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပန္ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ႏို၀င္ဘာ ၂၂ ရက္မွာေတာ့ AP သတင္းဌာနက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိ အာဏာရ ပါတီက ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကို ေလးစားလိုက္နာၿပီး အာဏာ လႊဲေျပာင္းေပးမယ္ဆိုရင္ အေမရိကန္က ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ထားရွွိဆဲျဖစ္တဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈ တခ်ဳိ႕ကို ေလွ်ာ့ခ်ေပးဖို႔ အေမရိကန္ ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မစ္ခ်္မက္ကြန္နယ္နဲ႔ ဂြၽန္မက္ကိန္းတို႔က တိုက္တြန္းခဲ့တယ္လို႔ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးေတာ့ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္ဟာ ျမန္မာနဲ႔ တ႐ုတ္ ဆက္ဆံေရးကို တီးေခါက္လာပါေတာ့တယ္။

“ေကာင္းပါတယ္။ ကြၽန္မတို႔ဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံ အားလံုးနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ေကာင္းဖို႔ပဲ ရည္ရြယ္ပါတယ္” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။

၀ါရွင္တန္ပို႔စ္က “ဘက္မလိုက္တဲ့ အေနအထားေပါ့” လို႔ ေထာက္တဲ့ အခါမွာလည္း “ဟုတ္ပါတယ္။ ဒီႏိုင္ငံျခားေရး မူ၀ါဒဟာ ကြၽန္မတို႔ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ကတည္းက အင္မတန္ကို ေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့မူ ျဖစ္ပါတယ္” လို႔ပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။

တ႐ုတ္ အစိုးရရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ ကိစၥကို ေမးတဲ့အခါ “ေသခ်ာတာကေတာ့ တ႐ုတ္အေပၚ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အျမင္က အျခားသူေတြရဲ႕ အျမင္နဲ႔ေတာ့ တူမွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကြၽန္မအျမင္မွာက တ႐ုတ္ျပည္ဟာ အိမ္နီးခ်င္း ျဖစ္တယ္။ ကြၽန္မတို႔ အိမ္နီးခ်င္းနဲ႔ ေကာင္းမြန္တဲ့ ဆက္ဆံေရးရွိဖို႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္” လို႔ ေျဖပါတယ္။

■ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD ပါတီက ႏို၀င္ဘာ ၈ ရက္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမတ္ေနရာ ရာခိုင္ႏႈန္း ၈၀ နီးပါး အႏိုင္ရၿပီး အစိုးရအဖြဲ႕ ဖြဲ႕ဖို႔ အေရအတြက္ ျပည့္မီသြားၿပီဆိုတဲ့ သတင္း ထြက္ေပၚလာတဲ့ ႏုိ၀င္ဘာ ၁၃ ရက္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးအတြက္ အေမရိကန္ အစိုးရက ႏိုးႏိုးၾကားၾကား ျဖစ္လာပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD ပါတီ မဲအျပတ္အသတ္နဲ႔ အႏိုင္ရခဲ့တာက ညီညြတ္ၿပီး အားလံုးပါ၀င္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ တစ္ရပ္ကို ျဖစ္ေစတယ္လို႔ အေမရိကန္ သမၼတ ဘားရက္အိုဘားမားက ႏို၀င္ဘာ ၂၁ ရက္မွာ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားက အာဆီယံ စီးပြားေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့ရာမွာ “ကြၽန္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို ဆက္လက္တည္ေဆာက္သြားမွာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) က ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲအျပတ္အသတ္နဲ႔ အႏိုင္ရခဲ့မႈဟာ ျမန္မာအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာနဲ႔ အားလံုးပါ၀င္ၿပီး ညီညြတ္တဲ့ ဒီမိုကရက္တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ တစ္ခုပါပဲ” လို႔ ဆိုပါတယ္။

လက္ရိွ အေနအထားမွာ အေမရိကန္မွာေရာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာပါ အစိုးရအဖြဲ႕သစ္ လက္ေအာက္က ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေထာက္ပံ့ကူညီမႈေတြ ျမႇင့္တင္ဖို႔ ေျပာဆိုေနၾကတာေတြ ရိွပါတယ္။ စစ္တပ္အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးကို ျမႇင့္တင္ဖို႔နဲ႔ ေဒၚလာ ၅၁ သန္းေက်ာ္ တန္ဖုိးရိွတဲ့ မထိေတြ႕ရေသးတဲ့ ေစ်းကြက္အတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ တိုးျမႇင့္ဖို႔ရာအတြက္ အေမရိကန္က ပုဂၢလိက ကုမၸဏီေတြကို တိုက္တြန္းဖို႔ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။

စစ္အစိုးရနဲ႔ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရ လက္ထက္ေတြမွာ ကုန္သြယ္ေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြအတြက္ တ႐ုတ္တစ္ႏိုင္ငံတည္းကိုပဲ အဓိက အားျပဳခဲ့ရတဲ့ အေနအထားကို အစိုးရအဖြဲ႕သစ္ လက္ထက္မွာ အထိုက္အေလ်ာက္ ေျပာင္းလဲႏုိင္ဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔ဆိုရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ NLD ပါတီအေနနဲ႔ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို ပါးပါးနပ္နပ္ ကိုင္တြယ္ဖို႔လည္း လိုအပ္လာျပန္ပါတယ္။ တ႐ုတ္တစ္ႏိုင္ငံတည္းကို အားထားေနရတဲ့ အေနအထားဟာ အလြန္အႏၲရာယ္ႀကီးေၾကာင္းကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သေဘာေပါက္ နားလည္ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏုိင္ရရွိခဲ့တဲ့ NLD ပါတီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ တ႐ုတ္အစိုးရ အာေဘာ္ သတင္းဌာနျဖစ္တဲ့ ဆင္ဟြာနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ၀ါရွင္တန္ပို႔စ္ သတင္းစာေတြက အၿပိဳင္အဆုိင္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တာကေတာ့ျဖင့္ တကယ္ကို စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါတယ္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ NLD ပါတီ အျပတ္အသတ္ အႏုိင္ရရွိခဲ့မႈက တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေတြအေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိသလိုပဲ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္တုိ႔ရဲ႕ စီးပြားေရးအရနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအရ အားၿပိဳင္မႈဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႕သစ္အေပၚ အႀကီးအက်ယ္ ႐ိုက္ခတ္မႈ ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။

ဒီေတာ့ အစိုးရအဖဲြ႕သစ္လက္ထက္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးေရာ အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးပါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီအေပၚ ႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈ ျဖစ္လာမွာ ျဖစ္သလို အစုိးရအဖြဲ႕သစ္ရဲ႕ မူ၀ါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပထမဆုံး ႏိုင္ငံေရး စမ္းသပ္ခ်က္လည္း ျဖစ္လာႏုိင္ပါတယ္။ လာမယ့္ အစိုးရအဖြဲ႕သစ္ အေနနဲ႔ ကြၽဲႏွစ္ေကာင္ခတ္တဲ့ၾကားက ေျမဇာပင္ပဲ ျဖစ္မလား၊ သူတုိ႔ရဲ႕ အားၿပိဳင္မႈကေန ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔ အညီ ပါးပါးနပ္နပ္နဲ႔ ေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္မလား ဆုိတာကို ေစာင့္ၾကည့္သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Eleven Media Group