အကယ္ဒမီေရွာ့ခ္

၃၀ ရက္ေန႔က အကယ္ဒမီပြဲတဲ့။ ဘီယာဆိုင္ေရွ႕မွာ တီဗီြအႀကီးႀကီး တစ္ခုထုတ္ၿပီး ျပထားတာကို လူေတြ ၀ိုင္းၾကည့္ေနတာ အိမ္ျပန္ဖို႔ျဖတ္သြားရင္းေတြ႔လိုက္ရတယ္။ ရထားမမီမွာ စိုးရိမ္လို႔ အျမန္ေလွ်ာက္လာ ပါတယ္ လမ္းပိတ္ေနလို႔ အနည္းေရွာင္ထြက္ခဲ့ရတယ္။ လူေတြမွာ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ တစ္ခုၿပီးတစ္ခု တိုးလာလိုက္၊ သက္သာရာေျပေပ်ာက္ေၾကာင္းေတြလည္း တစ္ခုၿပီးတစ္ခု ေပၚလာလိုက္နဲ႔ ဒီလိုပဲ ဘ၀မွာ အခ်ိန္ေတြ ကုန္လာၾကရတယ္။
ဘူတာေရာက္ေတာ့ ေလာလာသမွ် အလကားျဖစ္ရတယ္။ ရထားက မလာေသးဘူး။ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားစီးရတာ အခ်ိန္ေတြေပးႏိုင္ဖို႔လိုတယ္။ ကားစီးရတာထက္ ပိုၿပီး စိတ္သက္သာရာရတာေၾကာင့္ ရထားပဲေစာင့္စီးေနရ တယ္။ ပိုက္ဆံသက္သာတာလည္း ပါတယ္ေပါ့ေလ။ ဘူတာက ၾကမ္းပိုးကိုက္တဲ့ နားေနခုံေတြမွာ မထိုင္ဘဲ၊ ေက်ာက္ခံုေလးတစ္မွာထိုင္ၿပီး လမ္းေဘးက ၀ယ္လာတဲ့ တ႐ုတ္ဂ်ာနယ္ ခ်ဳိင္းနားရီဗ်ဴးဆိုတာ ထုိင္ဖတ္ေနတယ္။ ရထားေစာင့္ဖို႔ အေကာင္းဆံုး အခ်ိန္ျဖဳန္းနည္းေပါ့။

ဒီအခ်ိန္မွာ အနားကို အမ်ဳိးသမီးႀကီးလာထိုင္ၿပီး “အကယ္ဒမီ ဘယ္သူေတြရသြားသလဲ” တဲ့။ စိတ္ဆိုးရလည္း အခက္၊ ေဒါသထြက္ရလည္း အခက္ပါ။ “မသိဘူး” လို႔ တိုတိုတုတ္တုတ္ ျပန္ေျဖၿပီး စာဆက္ဖတ္ေနေတာ့ အလိုက္ကမ္းဆိုးမသိတဲ့ မိန္းမႀကီးက “သက္မြန္ျမင့္ေလးရပါေစ” လို႔ ထပ္လုပ္လိုက္ေသးတယ္။

ရထားက နာရီ၀က္ေလာက္ ေနာက္က်တယ္။ ဒါကို ေစာေသးတယ္လို႔ မွတ္ယူလိုက္ပါတယ္။ ရထားေပၚမွာ လည္း အကယ္ဒမီသံေတြ ဆူညံေနတယ္။ အိမ္ျပန္ေရာက္ေတာ့လည္း ခါတိုင္း တီဗီြဖြင့္ၾကည့္ေနက် ဒီေန႔မွ ၾကည့္ခ်င္စိတ္ကုန္ၿပီး စာပဲထိုင္ေရးေနမိတယ္။

ေနာက္တစ္ေန႔ ႐ံုးေရာက္ေတာ့ ပထမဆံုး Facebook ကိုဖြင့္ၾကည့္ေတာ့ တက္လာတဲ့ အကယ္ဒမီေ၀ဖန္ သံေတြကို တစ္သီႀကီးေတြ႔လိုက္ရတယ္။ ဒီေတာ့မွ ဘယ္သူေတြ အကယ္ဒမီရမွန္းသိေတာ့တယ္။ အဲဒီ ကားေတြလည္း တစ္ကားမွ မၾကည့္ဘူး။ မင္းသား မင္းသမီးေတြလည္း သိပ္မသိေတာ့ ဘာမွလည္း ခံစားခ်က္ မျဖစ္မိပါ ဘူး။ ဒါေပမယ့္ အေကာင္းဆံုး အကယ္ဒမီဆု ၈ ဆု ရသြားတဲ့ “ထာ၀ရအလင္းတန္းမ်ား” ဆိုတဲ့ဇာတ္ကားဟာ “The Road Home” ဆိုတဲ့ တ႐ုတ္ဇာတ္ကားေလးကို မွီးတာလား၊ တိုက္႐ိုက္လားမသိ ယူၿပီး႐ိုက္ထားတာလို႔ ေျပာေနတာေတြကိုေတာ့ စိတ္၀င္စားသြားမိပါတယ္။

The Road Home ဇာတ္ကားကို ၁၉၉၉ ခုႏွစ္က ႐ိုက္ကူးခဲ့တယ္။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ႐ံုတင္ၿပီးေတာ့ ဒါ႐ိုက္တာ Zang Yimou က႐ိုက္ကူးခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္မင္းသမီး နာမည္ေက်ာ္ Zhan Ziyi ပါ၀င္ခဲ့တဲ့ အတြက္လည္း နာမည္ ႀကီးခဲ့တယ္။ ဒီဇာတ္ကားကို စာေရးဆရာ Bao Shi က ေရးသားခဲ့ၿပီး၊ မူရင္းက သူေရး ခဲ့တဲ့ Remembrance ဆိုတဲ့ ၀တၳဳကေန ဇာတ္လမ္းကိုယူၿပီး ဇာတ္ၫႊန္းကိုေရးခဲ့တယ္လို႔ဆိုတယ္။

ဒီဇာတ္ကား ဘယ္ေလာက္ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္ဆိုတာ ေအာက္က ဆုရရွိတဲ့ စာရင္းေတြကိုၾကည့္ရင္ သိႏိုင္ပါတယ္။

2000 Golden Rooster Awards

Best Picture
Best Art Direction — Cao Juiping
Best Director — Zhang Yimou

2000 Hundred Flowers Awards

Best Film
Best Actress — Zhang Ziyi

2000 Berlin International Film Festival

Silver Bear — Jury Grand Prix
Prize of the Ecumenical Jury
Golden Bear (nominated)

2000 Ljubljana International Film Festival

Audience Award

2001 Bodil Awards

Best Non-American Film (nominated)

2001 Sundance Film Festival

Audience World Cinema Award

2001 Chicago Film Critics Association Awards

Best Foreign Language Film (nominated)

2001 Fajr Film Festival

Crystal Simorgh for Best Film, International Competition

2001 Florida Film Festival

Audience Award for Best International Feature Film

ဇာတ္လမ္းအစက Luo Yusheng (Sun Honglei) ဆိုသူဟာ သူ႔ဇာတိရြာကို ျပန္လာခဲ့တယ္။ သူ႔ဘခင္ျဖစ္သူ ေက်ာင္းဆရာႀကီး Luo Changyu ကြယ္လြန္သြားလို႔ ျပန္လာတာပါ။ သူ႔ဘခင္ရဲ႕ အေလာင္း ဟာ ပိုင္ရွင္မဲ့ဘ၀နဲ႔ ၿမိဳ႕နားကေဆး႐ံုရဲ႕ ရင္ခြဲ႐ံုမွာ အထားခံခဲ့ရတယ္။ သူ႔မိခင္ Zhao Di (Zhao Yuelin) က သူ႔ခင္ပြန္းအေလာင္းကို ရြာျပန္သယ္ဖို႔ သားျဖစ္သူကို ေတာင္းပန္တယ္။ ဒါနဲ႔ သူလည္း ဘခင္ အေလာင္းကို ႐ိုးရာထံုးစံအတိုင္း အစီအမံ ေတြနဲ႔ ရြာျပန္သယ္ခဲ့ရပါတယ္။ သူ႔ဖခင္ရဲ႕အလုပ္ဟာ ၾကည္ညိဳ ေလးစား စရာေကာင္းၿပီး ရြာေက်ာင္းေလးမွာ ဒုကၡဆင္းရဲခံကာ ကေလးေတြကို စာသင္ၾကားေပးေနတာမွန္ေပမယ့္ ရြာကလူေတြဟာ ပညာေရးကို သိပ္အားမေပးၾကဘူး။ ရြာကဆင္းရဲေတာ့ လက္လုပ္ လက္စားမ်ားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူတိုင္းထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ၾကရတယ္။ ေက်ာင္းကိုလည္း လုပ္အားေလွ်ာ့သြားမွာ စိုးရိမ္လို႔ ကေလးေတြကို မပို႔ခ်င္ၾကဘူး။ ကေလးအမ်ားစုဟာ ေက်ာင္းမတက္ဘဲ အလုပ္ထြက္လုပ္ေနၾကရတာ မ်ားတယ္။

Lou Yusheng ရဲ႕ မိခင္နဲ႔ ဘခင္ရဲ႕ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္က အေၾကာင္းကို ဇာတ္ေၾကာင္းျပန္တာ ပိုသေဘာက်စရာ ေကာင္းပါတယ္။ ငယ္ဘ၀ Changyu (Hao Zheng) ဟာ ရြာကို ေက်ာင္းဆရာ အသစ္ အေနနဲ႔ ေရာက္လာတယ္။ ဆရာအသစ္ ေလးကို သေဘာက်ေနသူကေတာ့ အသက္ ၁၈ ႏွစ္သာရွိေသးတဲ့ Zhao Di (Zhang Ziyi) ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာ ေလး ေခ်ာင္ယုကို သေဘာက်ေနတဲ့ ေဇာင္ဒီဟာ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ဆရာေလးသူ႔ကို ရင္းႏွီးလာေအာင္ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ေက်ာင္းနားကိုလာလာၿပီး ဆရာေလး စာသင္တာကို ေခ်ာင္းနားေထာင္တာမ်ဳိး၊ ဆရာေလး အိမ္အျပန္ လမ္းမွာ ေစာင့္ေနတာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ဆရာေလး ကိုသတိထားမိေအာင္လုပ္ေနတယ္။ ေက်ာင္းကရြာအျပန္လမ္းမွာ ေရတြင္းေဟာင္းႀကီးတစ္လံုးရွိတယ္။ ေက်ာင္းကလွမ္းၾကည့္ရင္လည္း ျမင္ႏိုင္တဲ့ ေနရာမွာေပါ့။
ေဇာင္ဒီဟာ အိမ္အလုပ္ေတြၿပီးတာနဲ႔ ဆရာေလးအတြက္ မုန္႔ေတြယူလာၿပီး ေရတြင္းမွာ လာေစာင့္ေန တတ္တယ္။

အဆင္ေျပေနတဲ့ ေခ်ာင္ယုနဲ႔ ေဇာင္ဒီတို႔ရဲ႕ဘ၀ဟာ တစ္ေန႔ေတာ့ မုန္တိုင္းဆင္လာခဲ့ပါတယ္။ ဆရာေလး ေခ်ာင္ယုကို ႏိုင္ငံေရးပုဒ္မနဲ႔ စစ္ေဆးစရာရွိတယ္ဆိုၿပီး ၿမိဳ႕ကလာေခၚပါတယ္။ ဒီအခန္းကစၿပီး ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္ ေနသူေတြကို ရင္နာေစဖို႔စတင္ၿပီး ဇာတ္ရွိန္တက္လာၿပီ။ ၿမိဳ႕က ဆရာေလးကို လာေခၚသြား တယ္ဆိုတာ သိလိုက္ေတာ့ ေဇာင္ဒီလည္း ဆရာေလးစားဖို႔ မုန္႔လိုက္ေပးတာေပါ့။ ကံမေကာင္းခ်င္ေတာ့ လမ္းမွာ အေျပး ေလးလာရင္း ေမွာက္ရက္လဲၿပီး မုန္႔ေတြလမ္းေပၚက်သြားတာမ်ဳိးေတြနဲ႔ ရင္နာေအာင္လုပ္ ထားတယ္။ ဘယ္လိုပဲ ခ်စ္ရသူဆရာေလးနဲ႔ ကြဲရသည္ျဖစ္ေစ ေနာက္ဆံုးျပန္ေပါင္းရေအာင္ လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ ေဇာင္ဒီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ဟာ အိမ္အျပန္လမ္းမွာ ခ်စ္ရတဲ့ ဆရာေလးရဲ႕အေလာင္းကို အသက္ႀကီးမွ ျပန္သယ္လာရတဲ့ဘ၀နဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ၾကည့္လိုက္ရေတာ့ ရင္နင့္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ဇာတ္ရွိန္တက္သြားရပါေတာ့တယ္။ ဒီ အိမ္အျပန္လမ္း ဟာ တစ္ခ်ိန္က ဆရာေလး အရွင္ထြက္ ထြက္ခဲ့ဖူး တယ္။ ခုတစ္ႀကိမ္ ဆရာေလး အေသထြက္နဲ႔ ျပန္လာခဲ့တဲ့ လမ္းျဖစ္ေနတယ္။

ဇာတ္ကားမွာ ေဇာင္ဒီအျဖစ္ သ႐ုပ္ေဆာင္တဲ့ Zhang Ziyi ရဲ႕ မ်က္လံုးနဲ႔ သ႐ုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာ တစ္ကားလံုးရဲ႕ အသက္ပဲလို႔ဆိုခ်င္တယ္။ ၀ါရင့္ သ႐ုပ္ေဆာင္မင္းသမီးျဖစ္တဲ့အျပင္ ဇာတ္လမ္းမွာ နစ္၀င္ၿပီး စူးစိုက္သ႐ုပ္ေဆာင္ထားမွန္း သိသာတယ္။ ေတာသူေလးအခ်စ္ဟာျဖဴစင္႐ိုးသားလြန္းတာကို အေကာင္းဆံုး သ႐ုပ္ေဖာ္သြားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေရတြင္းမွာ ေရငင္ေနရင္း ေက်ာင္းဘက္ကို ခိုးၾကည့္တတ္တဲ့ သူ႔အမူ အရာေတြ၊ ဆရာေလး အျပန္ကို ႏွင္းမုန္တိုင္းထဲကေန ခ်မ္းေအးစြာ ေစာင့္ေနတဲ့ သူ႔သ႐ုပ္ေဆာင္ ခ်က္ေတြက ႐ိုးသားျဖဴစင္ ျခင္းကို အထင္းသားျပႏိုင္တဲ့ ျပကြက္ေတြလို႔ဆိုႏိုင္တယ္။ ဒီဇာတ္ကားရဲ႕ အထြဋ္အထိပ္ျဖစ္တဲ့ အတိတ္နဲ႔ ပစၥဳပၸာန္ကို ထပ္တူျပဳၿပီး ႏႈိင္းယွဥ္တဲ့ျပကြက္ေတြကေတာ့ ဒါ႐ိုက္တာရဲ႕ ပညာသားပါတဲ့ ေဖာ္က်ဴးခ်က္ေတြျဖစ္ သလို၊ စာေရးဆရာရဲ႕ စိတ္ကူးေကာင္းေတြလို႔လည္းဆိုႏိုင္ပါတယ္။

Zhang Ziyi ကို အေနာက္တိုင္းနဲ႔ အေရွ႕တိုင္း ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္ ပရိသတ္ေတြက “Crouching Tiger, Hidden Dragon” ရဲ႕ အလွမယ္ မင္းသမီးေလးလို႔ အသိမ်ားၾကတယ္။ ခု ဒီ The Road Home ဇာတ္ကားမွာ သိုင္းကား ဖိုက္တင္ကားေတြထဲကလိုမဟုတ္ဘဲ တည္ၿငိမ္ေအးေဆးစြာနဲ႔ ခ်စ္စဖြယ္ေတာသူေလးတစ္ေယာက္အျဖစ္ သ႐ုပ္ ေဆာင္သြားပံုဟာ တစ္မ်ဳိးဆန္းတဲ့ အျပင့္ ၾကည့္ရသူေတြရဲ႕စိတ္ကို ပင္ပန္းေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ တယ္လို႔ ေ၀ဖန္ေရးဆရာေတြက ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳၾကတယ္။

ထာ၀ရအလင္းတန္းမ်ားဆိုတဲ့ ဒီႏွစ္ျမန္မာျပည္ကေန အကယ္ဒမီေတြအမ်ားႀကီးေပးလိုက္တဲ့ ဇာတ္ကား မွာ ေဇာင္ဒီေနရာက သ႐ုပ္ေဆာင္တယ္လို႔ ထင္ရတဲ့ မယ္လိုဒီ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းလို႔ အကယ္ဒမီရတယ္ မသိပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ အဲဒီကားကို မၾကည့္ဘူးလို႔ပါ။ ဒါ႐ိုက္တာကလည္း သူ ဒီကား႐ိုက္ဖို႔ ၁၅ ႏွစ္ေလာက္ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာသံၾကားလိုက္ရတယ္။ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္ကမွ တ႐ုတ္ကားက ထြက္တာဆို ေတာ့ The Road Home က ၁၂ ႏွစ္ေလာက္ပဲ ရွိေသးတာ။ ဒါဆိုရင္ ျမန္မာဒါ႐ိုက္တာက ေစာတာေပါ့။ သူ႔စိတ္ ကူးနဲ႔ ဇာတ္လမ္းကို တ႐ုတ္ဒါ႐ိုက္တာနဲ႔ စာေရးဆရာ ခိုးသြားတာလားေ၀၀ါး ေထြျပား စိတ္ေလသြားမိတာ ေတာ့အမွန္ပဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာကား ထာ၀ရအလင္းတန္းကို မၾကည့္ဖူးပါဘူး။ Facebook ေပၚက comment ေတြလိုက္ဖတ္ၿပီး The Road Home ကို ျပန္လည္ ခံစားၾကည့္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ၾကည့္ဖူးသူေတြ ျမန္မာကားနဲ႔ တ႐ုတ္ကားကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကေပါ့ဗ်ာ။


ေမာင္ေခတ္
ေမာကၡ