အိုဘားမား ႏိုဝင္ဘာမွာ လာမလား

လတ္တေလာ ျပီးဆုံးသြားခဲ့ျပီျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားရဲ့ အာရွ ၄ ႏိုင္ငံ ခရီးစဥ္ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ ျမန္မာျပည္ကို လာျပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို နမ္းသြားခဲ့တဲ့ အာရွခရီးစဥ္ ရဲ့ ေနာက္ ဆက္တြဲျဖစ္သလို လာမယ့္ ႏိုဝင္ဘာလ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွထိပ္သီးညီလာခံကို လာတက္ေရး အၾကိဳေရွ႕ေျပးလို႕ ဆိုရမယ္။ 

 

အာရွဟာ အိုဘားမားတက္လာလို႕ အီရတ္နဲ႕ အာဖဂန္စစ္ပြဲေတြကို ရပ္တန္႕ေစအျပီး အသစ္ေပၚထြန္း လာတဲ့ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီရဲ့ ဗဟိုခ်က္မလို႕ေတာင္ ေျပာစမွတ္ျပဳခဲ့ၾကတယ္။ ဘာေၾကာင့္ လည္းဆိုရင္ စီးပြားေရးနဲ႕ စစ္ေရးအင္အား တဟုန္ထိုးၾကီးထြားလာေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေၾကာင့္ပါပဲ။ ညဴကလီးယားဗုံး တျပျပလုပ္ေနတဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားလည္း ပါတာေပါ့။

အိုဘားမား သြားခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယား၊ မေလးရွားနဲ႕ ဖိလစ္ပိုင္ႏိုင္ငံေတြရဲ့ ခရီးစဥ္မွာ အဓိက ေဇာင္းေပးသြားတာကလည္း အေရွ႕အာရွလုံျခဳံေရးကို အေမရိကန္ရဲ့ ခိုင္မာတဲ့ အာမခံခ်က္ပါ။ အဲဒီ ၄ ႏိုင္ငံစလုံးဟာ စစ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕ျပီး ေရပိုင္နက္ နယ္နိမိတ္ အျငင္းပြားလာေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကလာေနရတာေၾကာင့္ အေမရိကန္က သူ႕မဟာမိတ္ေတြနဲ႕ ေသြးစည္းေၾကာင္း ျပသ ခဲ့ရတယ္။ အကယ္၍ အျငင္းပြားေနတဲ့ အေရွ႕တ႐ုတ္ပင္လယ္ထဲက ဂ်ပန္က ပိုင္တယ္လို႕ ေတာင္းဆို ထားတဲ့ ကြၽန္းေတြကို ျခိမ္းေျခာက္လာရင္ ဂ်ပန္နဲ႕အတူ ရပ္တည္မယ္လို႕ အိုဘားမားက ေျပာခဲ့တယ္။

ဒါေပမယ့္ အိုဘားမားဟာ ယူကရိန္းျပႆနာမွာ ႐ုရွနဲ႕လည္း အၾကိတ္အနယ္ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ေနရတယ္။ ယူကရိန္းနယ္စပ္က ႐ုရွတပ္ေတြ ျပန္မဆုတ္ရင္၊ ယူကရိန္းအေရွ႕ပိုင္းက လက္နက္ကိုင္ေတြကို လက္နက္မျဖဳတ္ခိုင္းရင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႕ဖို႕ အေမရိကန္က ျပင္ေနခ်ိန္ အိုဘားမားဟာ တ႐ုတ္နဲ႕ ထပ္ဆင့္ျပႆနာ အၾကီးအက်ယ္ မျဖစ္လိုတဲ့ပံုပါ။ ေနာက္ျပီး တ႐ုတ္ဆိုတာ အေမရိကန္ရဲ့ ဒုတိယအၾကီးဆုံး ကုန္သြယ္ဘက္ႏိုင္ငံပါ။ မႏွစ္ကဆို ကုန္သြယ္မႈက ေဒၚလာ ၅၆၂ ဘီလ်ံရွိျပီး လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ကထက္ ၃၈ ရာခိုင္ႏႈန္း ခုန္တက္လာခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ “က်ေနာ္တို႕ဟာ တ႐ုတ္နဲ႕ ခိုင္မာတဲ့ ဆက္ဆံေရးရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ၾကီးထြားမႈကို က်ေနာ္တို႕ ဆက္ျပီး အားေပးခ်င္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စနစ္နဲ႕ အေျခခံစည္းမ်ဥ္းေတြကို လိုက္နာေစာင့္ထိန္းဖို႕ တာဝန္ က်ေနာ္တို႕ အားလုံးမွာ ရွိတယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႕ အာ႐ံုျပဳၾကရမယ္။ က်ေနာ့္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္က တ႐ုတ္ဟာ က်ေနာ္တို႕နဲ႕ ေဆြးေႏြးၫႇိႏိႈင္းမႈေတြ ဆက္လုပ္မယ္ ဆိုတာပါ”လို႕ အိုဘားမားက ေျပာတယ္။

ဒါေပမယ့္ တကယ္ကြင္းထဲမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနက သံတမာန္ေရးရာ စကားလုံးေတြထက္ ပိုပါတယ္။ အေရွ႕အာရွေရးရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဒန္နီရပ္ဆဲလ္က ေတာင္တ႐ုတ္ ပင္လယ္ၾကီးတခုလုံးနီးပါးကို တ႐ုတ္က သူပိုင္တယ္လို႕ ေၾကညာတာဟာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဥပေဒေတြနဲ႕ မညီဘူးလို႕ ေဖေဖာ္ဝါရီလအတြင္းက ဆိုလိုက္ပါတယ္။

ပစိဖိတ္ေရတပ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဟာရီဟဲရစ္ကလည္း ဧျပီလ ၉ ရက္ ဩစေၾတးလ်မွာ မိန္႕ခြန္းေျပာရာမွာ “တ႐ုတ္ စစ္တပ္ရဲ့ ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္းနဲ႕ ၾကီးထြားလာမႈ၊ သူတို႕ရဲ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတာ၊ ေဒသတြင္း မွာ ေမာက္မာတဲ့ပံုစံေတြ ျပလာတာေတြကို က်ေနာ့္အေနနဲ႕ စိုးရိမ္ပူပန္လာမိတယ္”လို႕ ထည့္သြင္းေျပာ သြားပါတယ္။

ဒီလို ေျပာဆိုခ်က္ေတြဟာ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာမွာ တ႐ုတ္က အေရွ႕တ႐ုတ္ပင္လယ္ထဲမွာ ေလေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး သတ္မွတ္ဇုန္ (air defense identification zone) ကို ေၾကညာအျပီး ထြက္ေပၚလာေနတာ လည္း ျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္ရဲ့ သတ္မွတ္ဇုန္ဟာ ဂ်ပန္နဲ႕ ေတာင္ကိုးရီးယား ေလပိုင္နက္ေတြကို ထိပါးထည့္ သြင္းထားတာမို႕ သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံေတြကလည္း စိုးရိမ္တၾကီး ေျပာလာၾကတယ္။ ထိပ္တိုက္ျပႆ နာ ျဖစ္လာေနတာကေတာ့ အေရွ႕တ႐ုတ္ပင္လယ္ထဲမွာပါ။ ဂ်ပန္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားတဲ့ စန္ကကူလို႕ ေခၚတဲ့ ကြၽန္းကို တ႐ုတ္က ဒိုင္အိုယုလို႕ေခၚျပီး သူတို႕ ပိုင္ေၾကာင္း ေျပာလို႕ စစ္သေဘၤာေတြနဲ႕ အဲဒီေဒသကို ခ်ဥ္းကပ္လာတာပါ။

တခ်ိန္တည္းမွာ ဗီယက္နမ္၊ စင္ကာပူနဲ႕ မေလးရွားတို႕လည္း ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္မွာ ေရပိုင္နက္အေရး တ႐ုတ္နဲ႕ အျငင္းပြားေနရျပီး ဖိလစ္ပိုင္ကဆို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ နယ္နိမိတ္ အျငင္းပြားမႈ ခံု႐ုံးကို ျပီးခဲ့တဲ့ မတ္လအတြင္း ဦးတိုက္ေလွ်ာက္ထားခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္က ဆူယံေက်ာက္ေဆာင္လို႕ ေခၚျပီး ေတာင္ ကိုးရီးယားက အီအိုဒိုလို႕ ေခၚတဲ့ ကြၽန္းပိုင္မႈနဲ႕ ပတ္သက္ျပီးလည္း ေတာင္ကိုရီးယားက တ႐ုတ္နဲ႕ စကား မ်ားေနရတယ္။

တကယ္တမ္းလည္း တ႐ုတ္ရဲ့ စစ္အင္အားတိုးခ်ဲ႕မႈ အထူးသျဖင့္ ေရတပ္အင္အားက စိုးရိမ္ စရာေကာင္းေအာင္ သတိထား ေစာင့္ၾကည့္စရာျဖစ္လာေနတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ မတ္လအတြင္း တ႐ုတ္ အစိုးရပိုင္ ဆင္ဟြာသတင္းမွာ တ႐ုတ္ေရတပ္ရဲ့ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ား အၾကံေပးေကာ္မတီ ဒါ႐ိုက္တာ ရင္ခ်ဴးက တ႐ုတ္စစ္တပ္ရဲ့ အသုံးစရိတ္ဟာ “တိုင္းျပည္က ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ တိုးပြားလာေနတဲ့ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ စိန္ေခၚခ်က္ေတြနဲ႕အညီ လိုအပ္ေနတဲ့ အဆင့္ကို ျပည့္မီဖို႕ အေဝးၾကီး လိုေနေသး တယ္”လို႕ ဆိုသြားပါတယ္။ တ႐ုတ္စစ္အင္အား အဆင့္ျမႇင့္တိုးခ်ဲ႕မႈမွာ တိုက္ခ်င္းပစ္ဒုံးက်ည္ေတြ၊ တိုက္ေလယာဥ္ပ်ံေတြထိ ပါေပမယ့္ လတ္တေလာ အေရးတၾကီး လိုအပ္ေနတာက ရွည္လ်ားတဲ့ ကမ္း႐ိုးတန္း လံုျခံဳေရးနဲ႕ ဒီထက္ပိုေဝးတဲ့ ပင္လယ္ သမုဒၵရာေတြထိ ေရာက္ႏိုင္ဖို႕ပါ။

ဇန္နဝါရီ ၃၀ ရက္က က်င္းပခဲ့တဲ့ အေမရိကန္-တ႐ုတ္ စီးပြားေရးႏွင့္ လံုျခဳံေရး သုံးသပ္မႈ ေကာ္မတီ (US-China Economic and Security Review Commission) အစည္းအေဝးမွာ အေမရိကန္ေရတပ္ တ႐ုတ္ေရးရာ ေထာက္လွမ္းေရး ကြၽမ္းက်င္သူ ဂ်က္စ္ကာေရာ့ကင္ရဲ့ တင္ျပခ်က္မွာ တ႐ုတ္ေရတပ္ ဖ်က္သေဘၤာေတြ (destroyers)နဲ႕ တိုက္ေရယာဥ္ေတြ (frigates) ရဲ့ ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ေခတ္ မီေအာင္ ျပဳလုပ္ျပီးျဖစ္ျပီး ၂၀၂၀ ခုႏွစ္မွာ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းထိ ေခတ္မီေစေရး ရည္မွန္းထားတယ္လို႕ ဆိုတယ္။

ဧျပီလဆန္းပိုင္းမွာေတာ့ တ႐ုတ္ရဲ့ စစ္ေရးတည္ေဆာက္မႈ ပြင့္လင္းျမင္သာေစဖို႕ အေမရိကန္ရဲ့ ေတာင္း ဆိုေနမႈေတြကို လိုက္ေလ်ာတဲ့အေနနဲ႕ တ႐ုတ္အစိုးရဟာ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီး ခ်က္ေဟ ဂယ္လ္ကို တ႐ုတ္ေလယာဥ္တင္သေဘၤာ လီအြန္နင္း (Liaoning)ကို ေခၚျပခဲ့တယ္။ ဒါက အေမရိကန္ေတြ တ႐ုတ္ေရတပ္နဲ႕ပတ္သက္ျပီး ေထာက္လွမ္းေရးအခ်က္အလက္ေတြ ပိုရစရာျဖစ္ခဲ့တယ္။ လီအြန္နင္းဟာ ယူကရိန္းလုပ္ သေဘၤာကို တ႐ုတ္က ေခတ္မီေအာင္ ျပန္လုပ္ထားတာျဖစ္ေပမယ့္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာၾကာ အင္ျပည့္အားျပည့္နဲ႕ တာဝန္ထမ္းႏိုင္ဦးမွာ မဟုတ္ေသးဘူးလို႕ ဂ်က္စ္ကာေရာ့ကင္က တြက္တယ္။ ပိုရွည္ျပီး ပိုၾကီးတဲ့၊ ေနာက္ ေလယာဥ္ေတြလည္း ပိုတင္ႏိုင္တဲ့ နိမစ္ဇ္အဆင့္ (Nimitz-class) အေမရိကန္ ေလယာဥ္တင္သေဘၤာေတြကို မွီဖို႕ မလြယ္ေသးဘူးလို႕လည္း ဆိုတယ္။

တဘက္မွာေတာ့ အေမရိကန္က အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွာ အေမရိကန္ စစ္သည္အင္အား ၃၃၀၀၀၀၊ စစ္သေဘၤာအစင္း ၁၈၀၊ စစ္ေလယာဥ္အစင္းေပါင္း ၂၀၀၀ ခ်ထားျပီး သူ႕မဟာမိတ္ေတြနဲ႕ အာရွရဲ့ အင္အားခ်ိန္ခြင္ၫႇာကို ထိန္းၫႇိထားပါတယ္။ ဒီစစ္အင္အားကို လိုအပ္ရင္သုံးဖို႕ အေမရိကန္ ဟာ ေတြေဝေနမွာ မဟုတ္ဘူးလို႕ သမၼတ အိုဘားမားက ေတာင္ကိုးရီးယားခရီးစဥ္မွာ ေျမာက္ကို ရီးယားကို ရည္ရြယ္ေျပာဆိုတယ္။ အိုဘားမားခရီးစဥ္ဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားက ညဴကလီးယားဗုံး ၄ ၾကိမ္ေျမာက္ စမ္းသပ္ေဖာက္ခြဲဖို႕ ျပင္ဆင္ေနခ်ိန္နဲ႕လည္း တိုက္ဆိုင္ေနတယ္။ “ဘယ္သူမဆို ျခိမ္းေျခာက္ တတ္တယ္။ ဘယ္သူမဆို တပ္ေတြ ေရႊ႕တတ္တယ္။ ဘယ္သူမဆို ဒုံးပ်ံေတြ ပစ္ျပတတ္တယ္။ ဒါေတြက ခင္ဗ်ားကို အားမေကာင္းေစပါဘူး။ က်ေနာ္တို႕ဟာ က်ေနာ္တို႕ အသက္ေသြးေၾကာေတြနဲ႕ မဟာမိတ္ေတြ ကို ကာကြယ္ဖို႕ က်ေနာ္တို႕ရဲ့ စစ္အင္အားကိုသုံးဖို႕ ေတြေဝေနမွာ မဟုတ္ဘူး” လို႕ အိုဘားမားက စကားလုံး ျပင္းျပင္းသုံးျပီး ေျမာက္ကိုရီးယားကို ေျပာခဲ့တယ္။

ဧၿပီလ ၂၇ ရက္ေန႔ မေလးရွားႏုိင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမိဳ႕ အေရာက္မွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိယ္စားျပဳ လူငယ္ ေခါင္းေဆာင္ ၁၀ ဦးပါဝင္တဲ့ အာဆီယံလူငယ္ေခါင္းေဆာင္ ၁၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုပြဲမွာ အေမရိကန္ သမၼတက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မြတ္စလင္ ဆန္႔က်င္ေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြရွိေနရင္ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ဟာ ေအာင္ျမင္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ သတိေပးတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ စစ္အစုိးရက ဦးေဆာင္ၿပီး ႏုိင္ ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့အေပၚ အုိဘားမားက ခ်ီးမြမ္း ေျပာဆုိေပမယ့္ ဒီမုိကေရစီႏိုင္ငံ အျဖစ္ ေဖာ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထုိင္ရမယ့္ ဘာသာမတူ၊ လူမ်ိဳး ကြဲေတြ အၾကား ခြဲျခားမႈေတြ ရွိေနတာက အႏၲရာယ္ရွိေနၿပီလုိ႔လည္း အုိဘားမားက ဆုိပါတယ္။ “ လူေတြက လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ကိစၥေတြကို ႏိုင္ငံေရး စည္း႐ုံးစရာတခုလို အသံုးခ်ေနၿပီဆုိရင္ ပဋိပကၡေတြကို ဖန္တီးတာျဖစ္ၿပီး ဒီကိစၥေတြ ဟာ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ အလြန္ဆိုး၀ါးတဲ့ ဦးတည္ရာကို တြန္းပို႔ေနတာလည္း ျဖစ္တယ္”လုိ႔ အုိဘားမားက ဆုိတယ္။

ဒီအသုံးအႏႈန္းေတြဟာ လာမယ့္ ႏိုဝင္ဘာလ ေနျပည္ေတာ္မွာ က်င္းပမယ့္ အေရွ႕အာရွ ထိပ္သီးအစည္း အေဝးကို တာဝန္ယူ လက္ခံက်င္းပမယ့္ အာဆီယံဥကၠ႒ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အေမရိကန္တို႕ ဘာစိုးရိမ္တယ္ ဆိုတာ ျပသလိုက္ျခင္းလည္း ျဖစ္တယ္။ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္လာခါစ မီဒီယာနဲ႕ အီလက္ထေရာနစ္ လူမႈ ကြန္ရက္ေတြကို အသုံးျပဳျပီး လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး မုန္းတီးမႈနဲ႕ ပုဂၢလိက အာဃတေတြ ေသြးထိုး လံႈ႕ေဆာ္ေနၾကတဲ့ အဖ်က္အေမွာင့္ေတြကို အခုထိ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက လႊတ္ေပးထားတာကိုလည္း အေမရိကန္အစိုးရက သေဘာမေတြ႕ဘူး။ အေမရိကန္ သံအမတ္ ဒဲရက္မစ္ရွယ္က ေဖ့ဘြတ္နဲ႕ အင္တာနက္ေပၚမွာ အမုန္းမီးထိုးေပးေနသူေတြဟာ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးမွာ အေႏွာက္အယွက္လို႕ မႏွစ္က အစည္းအေဝးတခုမွာ ေျပာခဲ့ဖူးတယ္။ အဓိက႐ုဏ္းေတြမွာ အဖ်က္သမားေတြနဲ႕ လူစုလူေဝးကို လက္နက္ကိုင္ ရဲတပ္ဖြဲ႕က မထိန္းခ်ဳပ္ မျဖိဳခြဲဘဲ လႊတ္ထားေပးတာကိုလည္း အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္နဲ႕ အိမ္ျဖဴေတာ္ အရာရွိေတြၾကားမွာ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရကို စိုးရိမ္မကင္း ျဖစ္ေစတယ္။

ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ႐ႈတ္ေထြးလာေနမႈအေပၚ ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ေနသူေတြၾကား ေျပာစရာေတြက အေတာ္မ်ားလာေနတယ္။ ျမစ္ဆံု စီမံကိန္း၊ လက္ပံေတာင္းစီမံကိန္းတို႕လို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိတဲ့ တ႐ုတ္ရဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြကို ဒီမိုကေရစီနဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူေတြက ပစ္မွတ္ထားျပီး ေဝဖန္ ဆန္႕က်င္လာေနၾကတာကို လမ္းလႊဲဖို႕ ၾကိဳးစားတဲ့အေနနဲ႕ တ႐ုတ္စီမံကိန္းေတြကတဆင့္ အက်ိဳးအျမတ္ ရေနၾကတဲ့ ျမန္မာအာဏာပိုင္အသိုင္းအဝိုင္းဟာ မြတ္ဆလင္ ဆန္႕က်င္ေရးကို မီးေမႊးေပးခဲ့တယ္လို႕ အေတာ္မ်ားမ်ားက ယူဆလာေနတယ္။

တခ်ိဳ႕ကလည္း အကယ္၍သာ အာရွ ေဒသတြင္းမွာ ခ႐ုိင္းမီးယား ျပႆနာပံုစံမ်ိဳး တ႐ုတ္က လိုက္လုပ္ ရင္ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းအသစ္ထပ္ေရာက္လာၾကတဲ့ ၃ သန္းေလာက္ရွိတဲ့ တ႐ုတ္ လူမ်ိဳးေတြနဲ႕ ျမန္မာျပည္အေရွ႕ဖ်ားက လက္နက္ကိုင္ေတြဟာ ျပႆနာရဲ့ အရင္းအျမစ္ျဖစ္လာမယ္ လို႕ ေထာက္ျပၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ တကယ္လို႕ တ႐ုတ္က ႐ုရွလိုလိုက္လုပ္မယ္ဆို ႏိုင္ငံတကာ တရားဝင္မႈအရ အေၾကာင္းျပႏိုင္ဖို႕ ျမန္မာအစား ထိုင္ဝမ္ကိုသာ ေရြးမယ္လို႕ ဆိုတယ္။ ဒါေပမယ့္ စစ္ေရး အရ ထိုင္ဝမ္ထက္ ျမန္မာက အမ်ားၾကီး အႏၲရာယ္ ပိုနည္းတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ အားလုံးက သေဘာ တူတယ္။

ဒီလို အျမင္မ်ိဳးေတြကို ေျပာင္းလဲပစ္ႏိုင္ဖို႕ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္ကလည္း ဆက္ဆံေရးနည္းလမ္းေတြ ပိုတိုးခ်ဲ႕လာေနတယ္။ အရင္လို စစ္အစိုးရနဲ႕ပဲ ဆက္ဆံရင္ ပြဲသိမ္းလို႕ဆိုျပီး မလုပ္ေတာ့ဘဲ ရန္ကုန္ အေျခစိုက္ တ႐ုတ္သံ႐ုံးမွာ စနစ္တက်နဲ႕ အစီအစဥ္ေတြကို တိုးခ်ဲ႕ျပီး အတိုက္အခံ ပါတီေတြ၊ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ မီဒီယာေတြနဲ႕ ျဖန္႕က်က္ထိေတြ႕တယ္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ ဩဇာရွိ မီဒီယာေတြကို တ႐ုတ္ျပည္ အလည္ေခၚတာေတြ လုပ္တယ္။ တီဗီဇာတ္လမ္းတြဲၾကိဳက္တတ္တဲ့ ျမန္မာေတြကို ပ်ဴေခတ္အေျခခံဇာတ္လမ္းတြဲေတြ ႐ိုက္ကူးထုတ္လႊင့္ျပီး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအေပၚ သေဘာထားေျပာင္းေအာင္ ၾကိဳးစားတယ္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လူအမ်ား ေလးစားတဲ့ သတင္းစာဆရာၾကီး ဟံသာဝတီဦးဝင္းတင္စ်ာပန တက္တဲ့အထိ လုပ္လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ သတိျပဳမိသူေတြက တ႐ုတ္အေနနဲ႕ ျမန္မာအရပ္ဘက္အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဆက္ဆံရာမွာ အျမဲဆိုသလို လက္ေထာက္အရာရွိ အဆင့္သာ ေစလႊတ္တယ္လို႕ဆိုတယ္။ ဒါဟာ အဆင့္ႏွိမ့္ဆက္ဆံတာလို႕ သူတို႕က ခံစားခ်က္ မေကာင္းၾကပါ။

အေမရိကန္အစိုးရကေတာ့ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ဟန္ခ်က္ ထိန္းညိွဖို႕ ရည္ရြယ္တယ္ဆိုေပမယ့္ ေနျပည္ေတာ္ အစိုးရကို ၂၀၁၂ ႏိုဝင္ဘာမွာ ရန္ကုန္တျမိဳ႕လုံး အံုးအံုးထေအာင္ ထြက္ၾကိဳခဲ့ၾကရတဲ့ သမၼတ အိုဘားမား သမိုင္းဝင္ အလည္အပတ္နဲ႕ အသိအမွတ္ ျပန္ျပဳေပးခဲ့တယ္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကုိ အိမ္ျဖဴေတာ္ ကို ေခၚယူျပီး လက္ခံေတြ႕ဆုံျခင္းအားျဖင့္လည္း အရပ္သားအသြင္ယူ ျမန္မာအစိုးရကို မဟာဆုလဒ္ ၾကီး ေပးခဲ့တယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႕ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇၅.၅ သန္းအထိ တိုက္႐ိုက္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈ တိုးျမွင့္ေပးတယ္။ ၂၀၁၂ ဘတ္ဂ်က္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေဒၚလာ ၂၈.၈ သန္းပဲ ေပးခဲ့တာပါ။

နာမည္ဆိုးနဲ႕ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တဲ့ ျမန္မာစစ္တပ္ကိုလည္း ယဥ္ေအာင္ ျပန္လုပ္ဖို႕ ေျခလွမ္းေတြလည္း လွမ္းခဲ့တယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာမွာ ပစိဖိတ္ေဒသ အေမရိကန္ ၾကည္းတပ္ စစ္ဆင္ေရးမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ဖရန္႕စစ္ ဝယ္စင္စကီး အပါအဝင္ အေမရိကန္ စစ္ဘက္အရာရွိေတြ ျမန္မာ စစ္ဘက္အရာရွိေတြနဲ႕ ေနျပည္ေတာ္မွာ ၂ ရက္တာ “လူ႕အခြင့္အေရး” နဲ႕ ပတ္သက္လို႕ တပ္က ေစာင့္ထိန္းရမယ့္ကိစၥေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတာ၊ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီတုန္းကလည္း ျမန္မာ စစ္ဘက္အရာရွိ ၂ ဦး ထိုင္းမွာ လုပ္တဲ့ ေရႊေျမြေဟာက္ ေဒသတြင္း ပူးတြဲစစ္ေရးေလ့က်င့္မႈမွာ အေမရိကန္
စစ္သားေတြ၊ အျခားႏိုင္ငံ ၂၀ က စစ္သားေတြနဲ႕အတူ တက္ေရာက္ျပီး လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ပံ့ေရး အကူအညီနဲ႕ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ေဆးဝါးမ်ားအေပၚ အေလးထားျပဳလုပ္တဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းေတြကို ေလ့လာ ခြင့္ေပးခဲ့တယ္။

အေမရိကန္ရဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စစ္ေရး ပညာသင္နဲ႕ ေလ့က်င့္ေရး US International Military Education and Training (IMET) အေထာက္အပံ့ေတြ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ေပးဖို႕ အလွ်င္အျမန္ မျဖစ္လာႏိုင္ေတာင္ “စစ္ပြဲအတြင္း စည္းကမ္းမ်ား၊ အရပ္သားေတြကို ဘယ္လို ဆက္ဆံမလဲ၊ စစ္ဘက္ အရပ္ဘက္ ဆက္ဆံေရး၊ လူ႕အခြင့္အေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ ထိန္းသိမ္းေရး၊ စစ္တပ္ကို လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ ျပည့္ဝ လာေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္း” တို႕ဟာ ေဒသတြင္းက အေမရိကန္ရဲ့ မဟာမိတ္ ဩစေၾတးလ်၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ ထိုင္းတပ္ေတြနဲ႕ ပူးတြဲျပီး ေဆြးေႏြး ေလ့က်င့္သင္ၾကားမႈ  “စတင္ဖို႕ အေကာင္းဆုံးေနရာ”လို႕ အၾကံေပး မႈေတြလည္း ရွိတယ္။

ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္အစိုးရရဲ့ လတ္တေလာေပၚလစီအရ ျမန္မာစစ္ဘက္ကို သတိထား ဆက္ဆံ ဆဲပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံဆီက တားျမစ္ပိတ္ပင္ထားတဲ့ စစ္လက္နက္ပစၥည္းေတြကို အခုအထိ ဝယ္ယူေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာနက ယံုၾကည္ေနပါတယ္။ အခုထိ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ပိုင္ သို႕မဟုတ္ ကာကြယ္ေရးဝန္ၾကီးဌာနပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြကို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ မလုပ္ရလို႕ စီးပြားေရးအရ ကန္႕သတ္ထားပါတယ္။ စစ္အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းမ်ား နဲ႕ နီးစပ္တဲ့ ခ႐ိုနီသူေဌးၾကီးေတြကို စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႕ထားမႈ စာရင္းကိုလည္း မ႐ုတ္သိမ္းေသးပါဘူး။ ၫွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးတာ လိုက္ေလ်ာတာေတြ ရွိလာေပမယ့္  ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ကဖ်က္ယဖ်က္ လုပ္မယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္မယ္၊ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႕ ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡကို မီးထိုးေပးမယ္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ႕ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ကုန္သြယ္ေနမယ္ဆိုရင္ အဲဒီလူေတြကို ပစ္မွတ္ထား ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႕ အေရးယူဖို႕ အထူးအခြင့္အာဏာ ရွိေနျပီလို႕ အိမ္ျဖဴေတာ္က ဆိုတယ္။

အေမရိကန္ရဲ့ “လူဆိုး စာရင္း”ဟာ ေခတ္မမီေတာ့ဘူးလို႕လည္း ေဝဖန္မႈေတြ ရွိလာတယ္။ ေအပီသတင္း တပုဒ္က ေရးတာက ရန္ကုန္အေျခစိုက္ အေမရိကန္သံ႐ုံးအေနနဲ႕ ရာနဲ႕ခ်ီတဲ့ လူသစ္ေတြ စာရင္းထပ္တိုးဖို႕ တင္ျပထားေပမယ့္ အိုဘားမားအစိုးရက လြန္ခဲ့တဲ့ ၄ ႏွစ္ခြဲကတည္းက စာရင္းကို မျပင္ေသးဘူးလို႕ ဆိုတယ္။ ဒီစာရင္းသစ္မွာ အစိုးရရဲ့ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ ထိပ္တန္း စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႕ တပ္ပိုင္ စီးပြားေရးကုမၸဏီေတြ ပါတယ္။  “တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ ၫႇိႏိႈင္း အလုပ္ျဖစ္ေနခဲ့ေသာ လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားတြင္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တ႐ုတ္ေငြမ်ား အလုံးအရင္း အရင္းအႏွီးျပဳျပီး တခါတရံ ရက္ရက္စက္စက္ အမ်ားအားျဖင့္ မ႐ိုးမသား အျမတ္ထြက္ေနေသာ စီးပြားေရးသမား လူ႕မလိုင္ မ်ားကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေပးခဲ့သည္” လို႕ သတင္းက ေရးထားတယ္။

အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးအသိုင္းအဝိုင္း ရပ္ကြက္ေတြအဆိုအရ ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲဟာ ေရွ႕မတိုးေတာ့ဘဲ ရပ္တန္႕သြားရင္ အထူးသျဖင့္ ၂၀၁၅ ခု ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲလြန္ ကာလေတြမွာ အသြင္ကူးေျပာင္းေရး အဆင္မေခ်ာဘူးဆိုရင္ ဒီ”လူဆိုးစာရင္း”သစ္ဟာ အေမရိကန္ရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံျခားေရး မူဝါဒမွာ စဥ္းစားေရြးခ်ယ္စရာ ျပန္ျဖစ္လာႏိုင္မယ့္ အလားအလာေတြရွိေၾကာင္း သိရတယ္။

လက္ရွိအေျခအေနမွာေတာ့ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဟာ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးကို ဆက္ထိန္းခ်ဳပ္ထားျပီး လႊတ္ေတာ္ထဲက ထြက္ခြာျပီး တပ္စခန္းျပန္ၾကဖို႕ အစီအစဥ္ မရွိတာကို ၂၀၁၃ ခု မတ္လ ၂၇ ရက္ ကတည္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္က အတည္ျပဳထားျပီးပါျပီ။ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မွာ ေနရာအမ်ားစုမွာ အႏိုင္ရႏိုင္ဖြယ္ရွိေနတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ တကယ္လို႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕သစ္ကို ဦးေဆာင္ရျပီဆို တပ္မေတာ္က ခြင့္ျပဳ လိုက္နာမွာလား ဆိုတာလည္း မရွင္းလွေသးပါဘူး။

ဒီလို စိန္ေခၚမႈေတြ တျပံဳတမၾကီး ရွိေနေပမယ့္ အာရွေဒသတြင္း တရွိန္ထိုး ဩဇာ ၾကီးထြားလာေနတဲ့ တရုတ္ႏိုင္ငံကို ဟန္ခ်က္ထိန္းညိွဖို႕ ရည္ရြယ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒမွာ အက်ိဳးအျမတ္လည္း ျဖစ္၊ ဥေရာပသမဂၢက ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႕မႈ ႐ုပ္သိမ္းသြားျပီး ဂ်ပန္ကလည္း ပံုေအာ ဝင္ေရာက္ လာေန တာမို႕ ေနာက္မက်ခ်င္တဲ့ ဆႏၵေတြေၾကာင့္ လူ႕အခြင့္အေရး၊ တိုင္းရင္းသားေရး၊ ဘာသာေရး ဖိႏွိပ္မႈေတြ အေပၚ ကန္႕ကြက္ေနတဲ့ၾကားက အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမား ႏိုဝင္ဘာမွာ ျမန္မာျပည္ ထပ္လာဖို႕ မ်ားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ပထမခရီးစဥ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို နမ္းျပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီကို ႏွစ္ႏွစ္ ကာကာ ေထာက္ခံေၾကာင္း ျပသသြားခဲ့သလို ဒီတၾကိမ္လည္း  ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႕ ေရွ႕ဆက္ လုပ္ေဆာင္ဖို႕ က်န္ရွိေနတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး၊ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ ျပည္ တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ကိစၥရပ္မ်ားအပါအဝင္ ဒီမိုကေရစီတည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကို တ႐ုတ္နည္း ပညာေတြနဲ႕ ေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ ေနျပည္ေတာ္မွာ အေရွ႕အာရွနဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံေရး ထိပ္သီးမ်ား ေရွ႕ေမွာက္ အားေပးတိုက္တြန္းေျပာၾကားရင္း အေမရိကန္တို႕ရဲ့ ေထာက္ခံမႈကို ကတိေပး ေျပာဆိုမယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ ယုံၾကည္ရပါတယ္။


ဧရာ၀တီ