ေျမကမၻာေန႔ ျမန္မာျပည္မွာဆင္ႏႊဲ

ဧၿပီလ ၂၂ ရက္ေန႔ကေတာ့ “International Mother Earth Day” ေျမကမာၻေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ့ သစ္ပင္သစ္ေတာေတြ စိမ္းလန္းစိုေျပေရးနဲ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ မပ်က္စီးရေအာင္ ထိန္းသိမ္းေရး ျမန္မာႏုိင္ငံသားတုိင္း ကိုယ့္အသိစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနၿပီလို႔ ျမန္မာ့သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ဒီကေန႔ ဧၿပီလ ၂၂ရက္ေန႔မွာ က်ေရာက္တဲ့ ေျမကမာၻေန႔မွာ တုိက္တြန္း ေျပာဆိုလုိက္ပါတယ္။

ေျမကမာၻေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ကမာၻတဝွမ္း ႏုိင္ငံတကာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရး လႈပ္ရွားေနခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံတဝွမ္း သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး ေဆာင္ရြက္ေန သူေတြကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားတဲ့ မဆုမြန္က တင္ျပထားပါတယ္။

ဒီကေန႔ ဧၿပီလ ၂၂ ရက္ေန႔ဟာ ေျမကမာၻေန႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေျမကမာၻေန႔ လႈပ္ရွားမႈအျဖစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း သစ္ပင္သစ္ေတာ စိမ္းလန္းစိုေျပေရး ျမန္မာ့သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ မပ်က္စီးေရးနဲ႔ ေရစြမ္းအား အရင္းအျမစ္ေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး လႈပ္ရွားသူေတြ၊ ပညာရွင္ေတြက ေျမကမာၻေန႔ အထိမ္း အမွတ္ စာဖတ္ဝိုင္းေလးတခု က်င္းပခဲ့ၾကတဲ့အေၾကာင္း ေရပညာရွင္ ေဒါက္တာ ေဒၚခင္နီနီသိန္းက ရွင္းျပ ပါတယ္။

“ကမာၻေျမေန႔မွာ Earth Charter ဆိုတာရွိပါတယ္။ အဲ့ဒီ Earth Charter ကို ျမန္မာလိုတမ်ိဳး၊ အဂၤလိပ္လို တမ်ိဳး တေယာက္နဲ႔တေယာက္ ဖတ္ျပၿပီး ရွင္းတာေပါ့။ စာဖတ္ဝိုင္းေလးေပါ့။ အဲ့ဒီအစီအစဥ္ေလး လုပ္ပါ တယ္။ ဒီပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ဆုိရင္ ပထမဦးဆံုး မရွိမျဖစ္က သစ္ပင္စိုက္တာပါ။ ဒီသစ္ပင္ ကို ကိုယ္ကအၿမဲတေစ ကေလးေလးတေယာက္လုိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေနရမယ္ေပါ့။ အဲ့ဒီစိတ္ ထားေလးကို ထားတတ္လာေအာင္၊ ကေလးေလးေတြကို ေသခ်ာရွင္းျပတယ္။ ရွင္းျပေတာ့ သူတို႔က နားလည္သြားတာေပါ့ေနာ္။ ဒီသစ္ပင္ေတြကို သူတို႔စိုက္တဲ့အတြက္ သူတို႔ႀကီးလာတဲ့အထိ ေရေလာင္းေပးဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္။ ေပါင္းသင္ေပးဖို႔ တာဝန္ရွိတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲ့ဒီသစ္ပင္ေလးတပင္ဆီက ေတာအုပ္ျဖစ္ လာလို႔ရွိရင္ ေရခိုေအာင္းႏုိင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမစ္ႀကီးေတြထဲမွာ ေရရွိေနဖို႔ ေတာအုပ္လုိတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီအေၾကာင္းေလးေတြကို လူႀကီးကရွင္းျပတယ္။ ကေလးေတြကလည္း သူတို႔နားလည္သေလာက္ ျပန္ေျဖတယ္ေပါ့ေနာ္။” 

ျမန္မာ့သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ မပ်က္စီးေစေရး ျမန္မာႏုိင္ငံသူ၊ ႏိုင္ငံသားတုိင္း ကိုယ္ပိုင္အသိစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္တယ္လို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး ကာတြန္းေတြနဲ႔ ပညာေပးေနတဲ့ ကာတြန္းပညာရွင္ ဦးေအာ္ပီက်ယ္က ေျမကမာၻေန႔မွာ တိုက္တြန္းေျပာဆို လိုက္ပါတယ္။

“က်ေနာ္ အဓိက ေျပာခ်င္တာက တေယာက္ခ်င္း၊ တေယာက္ခ်င္းရဲ႕ ထိန္းႏုိင္သမွ် ထိန္းမယ္။ ဒီအမိႈက္ ကိစၥကအစ၊ ေရကိစၥကအစ ညစ္ညမ္းမႈကိစၥကအစ အကုန္လံုး ကိုယ္ႏုိင္သေရြ႕ တေယာက္ခ်င္း အသိနဲ႔ ထိန္းရမွာေပါ့ေလ။ အလြယ္ဆံုးကေတာ့ က်ေနာ္က ကာတြန္းဆရာ ဆိုေတာ့ ကာတြန္းေလးေတြကေတာ့ ဖတ္လို႔ လြယ္တာကိုး။ က်ေနာ္က တတ္ႏုိင္သမွ် One Sentence နဲ႔ တိုတိုေလးေပါ့။ အဲ့ဒီတုိတုိေလးနဲ႔ သူတို႔ကာတြန္းေလးေတြၾကည့္ၿပီး ေပ်ာ္လာၿပီး လုပ္ျဖစ္လာေအာင္လို႔ က်ေနာ္က ကိုယ္ႏုိင္တာပဲ ႀကိဳးစားျဖစ္ ပါတယ္။”

ေရစြမ္းအားအရင္းအျမစ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး အမ်ိဳးသမီး ေရပညာရွင္ေတြ ဦးေဆာင္တဲ့ ေရမိခင္အဖြဲ႔ရဲ႕ ေျမကမာၻေန႔ လႈပ္ရွားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒါက္တာ ေဒၚခင္နီနီသိန္းက အခုလို ရွင္းျပပါတယ္။

“ေရမိခင္အဖြဲ႔ကို ပါဝင္ခ်င္ၿပီဆုိရင္ မိမိကိုယ္မိမိ ေရမိခင္လို႔ အရင္ဆံုး သတ္မွတ္ရပါမယ္။ ေရနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေျမာင္းေတြ၊ ေခ်ာင္းေတြထဲမွာ ပင္လယ္ထဲမွာ ျမစ္ထဲမွာ ေရရွိေနဖို႔ရယ္၊ အိမ္မွာ ေရအသံုးေခၽြတာဖို႔ရယ္ ေနာက္ မိမိရဲ႕ လက္တကမ္းေပါ့ေနာ္ ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိတဲ့ သစ္ပင္ေတြ စိမ္းလန္းဖို႔ရယ္ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အမိႈက္ပစ္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ အစီအစဥ္ စနစ္က်ဖို႔ရယ္ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း ဒီကိစၥကို လုပ္ေနဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။”

လူစည္ကားရာ ေနရာေတြမွာ အမိႈက္ေကာက္ၿပီး ပတ္ဝန္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရး ေစတနာ့ဝန္ထမ္း ေဆာင္ရြက္ေပးေနၾကတဲ့ Green for Generation လူငယ္အဖြဲ႔က မခင္ျပည့္စံု ကလည္း ေျမကမာၻေန႔မွာ ကမာၻႀကီး မပ်က္စီးရေအာင္ မညစ္ႏြမ္းရေအာင္ ျပည္သူအားလံုး ပူးေပါင္းပါဝင္ၾကဖို႔ တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ ပါတယ္။

“ကမာၻႀကီးဆိုတာ ကိုယ္ေတြ အသက္ရွင္ေနထိုင္ဖို႔အတြက္ သူက ျဖစ္တည္ေပးထားတာပဲေလေနာ္။ အဲ့ဒီ အတြက္ ေနာင္လာေနာင္သားေတြအတြက္ေရာ၊ က်မတို႔ အခုေနထိုင္ေနတဲ့ လူေတြအတြက္ေရာေပါ့ေနာ္။ ေက်းဇူးမဆပ္ရင္ေတာင္မွ သူထိခိုက္ေအာင္ေတာ့ ညီမတို႔ မလုပ္လုိက္သင့္ဘူးေပါ့ေနာ္။ ကိုယ္ေနထိုင္တဲ့ အသိုင္းအဝိုင္းဝန္းက်င္က ကမာၻႀကီးပဲေလ။ တေျဖးေျဖး ျပန္႔က်ယ္သြားၿပီဆိုရင္ ကမာၻႀကီးျဖစ္သြားၿပီေလ။ အမိႈက္ေကာက္ၾကတယ္။ အမိႈက္ေကာက္တာ ႏွစ္ေနရာ ခြဲေကာက္တယ္။ ဒလ၊ ပန္းဆိုးတန္း၊ သေဘၤာ ေပၚမွာ ေကာက္တယ္။ ဆိပ္ကမ္း နားေနေဆာင္ေတြမွာ ေကာက္တယ္။ အင္းလ်ားကန္ေဘာင္မွာ ေကာက္တယ္။ ကိုယ့္အနီးနားဝန္းက်င္ကို ပစ္ခ်လုိက္တယ္ဆိုရင္ ဒါကမာၻႀကီးကို ဒုကၡေပးတာနဲ႔ အတူတူပဲေလ။ ဘယ္ေနရာမွပဲ ခ်ခ်၊ ဘယ္ေနရာမွာပဲ လုပ္လုပ္ တစ္ေနရာကို သူ႔အတုိင္း ပံုမွန္ အတုိင္း သန္႔ရွင္းေနတဲ့ေနရာကို ေကာင္းမြန္ေနတဲ့ ေနရာေလးကို သစ္ပင္ေလးေတြနဲ႔ ေဝစည္ေနတဲ့ ေနရာေလးကို အခုမုိးတြင္းလာမယ္ဆိုရင္ ညီမတို႔ အပင္စိုက္ဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း သစ္ေတာစိမ္းလန္းစိုေျပေရးနဲ႔ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ေတြ မတိမ္ေကာေစေရး စတဲ့ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး လႈပ္ရွားမႈေတြကို သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈ ပညာရွင္ေတြ၊ ေက်ာ္ၾကား တဲ့ စာေပစာနယ္ဇင္းက စာေရးဆရာ၊ ကာတြန္းဆရာ၊ စာနယ္ဇင္းသမားေတြ၊ အႏုပညာရွင္ေတြနဲ႔ လူငယ္ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံတဝွမ္း လႈပ္ရွားမႈကိုယ္စီနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

VOA