ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာက ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္လို

ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း အၾကမ္းဖက္မႈ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာရွိ ေဒသခံမ်ားက ၎တို႔၏ လက္ရွိ ေန ထိုင္ရာ ေနရပ္ရင္းကို စြန္႔၍ ရခိုင္လူမ်ဳိးအမ်ား စုရွိရာ ေနရာမ်ား ကို  ေျပာင္းေရႊ႕ေန လိုၾကေၾကာင္း ေျပာဆိုေနၾကသည္။ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ျခမ္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ နယ္စပ္ႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕တို႔တြင္ ဘဂၤါလီ လူမ်ဳိး ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေ က်ာ္ရွိရာ ေဒသခံ လူနည္းစု ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားက အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ထပ္မံရင္ဆိုင္ ရမည္ကို

ထိတ္လန္႔ေနၾက၍ ယင္းေနရာမ်ားမွ ေျပာင္းေရႊ႔လိုေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။

“ရခိုင္သားေတြ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့ မင္းျပားမွာ သြားေနခ်င္တယ္၊ အဲဒီမွာက ကုလားမရွိဘူး၊ ဒီမွာမေနခ်င္ေတာ့ဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ ဒီကလူေတြက က်မတို႔နဲ႔ အသိေတြေလ၊ သူတို႔ေတြပဲ က်မတို႔ကို လုပ္ေတာ့ အဲဒီမ်က္ႏွာေတြျမင္ေနရမွာေလ၊ အခု ေမာင္ေတာမွာ ေနရတာေတာင္ အျပင္သြားလို႔ သူတို႔ကိုေတြ႔ရင္ စိတ္ထဲမွာ တမ်ဳိးႀကီးပဲ၊ လန္႔ေနတယ္”ဟု ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ သရီကုန္းေဘာင္ ရြာသူ မသန္းသန္းဝင္း က ေျပာသည္။

မသန္းသန္းဝင္းႏွင့္ ဖခင္ျဖစ္သူတုိ႔မွာ စီးပြားေရးေျပလည္သူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔က ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ဗလီမွ ဆင္းလာေသာ ဘဂၤါလီ အုပ္စု၏ အိမ္မီးရႈိ႕ျခင္း၊ ေရႊ၊ ေငြႏွင့္ အျခားတန္ဖိုးႀကီးပစၥည္းမ်ားကို လုယက္ျခင္းႏွင့္ ၎တို႔ သားအဖ ႏွစ္ဦး ထြက္ေျပးစဥ္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႔မ်ားက သံတုတ္၊ မီးတုတ္၊ ၿခိမ္းႀကိဳးမ်ားျဖင့္ ႐ိုက္ႏွက္ျခင္းခံခဲ့ရသည္ဟု ဆိုသည္။

၎တို႔ ႏွစ္ဦးအား ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေပၚရွိ အလိုေတာ္ျပည့္ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းက အျခားေသာ ရခိုင္ဒုကၡသည္ ၃၀၀ ေက်ာ္ နည္းတူ ကယ္တင္ထားေသာ္လည္း ေခါင္း၊ ေက်ာ္ျပင္ႏွင့္ ေျခေထာက္တို႔တြင္ ရရွိထားေသာ ဒဏ္ရာမ်ားေၾကာင့္ ယင္းၿမိဳ႕နယ္ ေဆး႐ုံႀကီး တြင္ ေဆးကုသမႈ ခံယူခဲ့ၾကရၿပီး ဒဏ္ရာမ်ား ေပ်ာက္ကင္းျခင္း မရွိေသးေပ။

ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႔ ၿမိဳ႕ေပၚအၾကမ္းဖက္ခံရမႈတြင္ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ား၊ တည္းခိုခန္းႏွင့္ ေစ်းဆိုင္မ်ား မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရ ေၾကာင္း၊ အစိုးရ ထိန္းသိမ္းမႈ ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့သျဖင့္ ေဒသခံ ၅ ဦးထက္မနည္း အသက္ဆံုးရႈံးခဲ့ရၿပီး အိမ္ေျခေထာင္ဂဏန္း မီးေလာင္ ပ်က္စီး ခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ႏွင့္ တရက္တည္း ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဘူးသီးေတာင္ ေဒသခံမ်ားကလည္း အၾကမ္းဖက္မႈွျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိး ၉၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ ႀကီးစိုးေနေသာ ၎တို႔၏ ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဆက္လက္ေနထိုင္ရန္အတြက္ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေနၾကရ သည္ ဟု ဆိုၾကသည္။

“အခုကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ၿမိဳ႕ကို လံုၿခံဳေရးအျပည့္ယူေပးထားေတာ့ စိုးရိမ္စရာမရွိပါဘူး၊ ေရရွည္မွာေတာ့ တခုခုျပႆနာတက္လာ ရင္ က်ေနာ္တို႔အတြက္ စိုးရိမ္ရပါတယ္၊ တျခားရခိုင္သားအမ်ားစုရွိတဲ့ေနရာကိုေတာ့ ေျပာင္းေနခ်င္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔မွာ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထိုင္ဖို႔ေငြေၾကးမရွိပါဘူး”ဟု ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ခံ ကိုခိုင္ျမတ္လင္း က ဧရာဝတီသို႔ေျပာသည္။

မၾကာခင္ရက္ပိုင္းအတြင္းက ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ အၾကမ္းဖက္ မီးရႈိ႕မႈမ်ားျဖစ္ၿပီး အစိုးရက ညမထြက္ရ အမိန္႔ ပုဒ္မ ၁၄၄ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

ယင္းသို႔ျဖစ္ပြားၿပီးေနာက္ ေက်ာက္ေတာ္ႏွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္ၾကားရွိ စုိင္းဒင္ ေတာင္တန္း အနီး သရက္ပင္၊ ဖံုညဳိလိပ္၊ ကင္း ေတာင္ စသည့္ ေတာင္ေျခရြာမ်ားမွ ရခိုင္ႏွင့္ အျခားတိုင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စုမ်ားမွာ ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ၎တို႔ ေဆြမ်ဳိးမ်ား ရွိရာသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာေနၾကေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာသည္။

ထိုရြာမ်ား၌ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ား၏ အိမ္ေျခ ဆယ္ဂဏန္းသာရွိၿပီး ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ား၏ ေနအိမ္မ်ားမွာ အိမ္ေျခ ၅၀၀ မွ ၂၀၀၀ အထိ ရွိေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းေက်းရြာမ်ားအတြင္း ေနထိုင္ေသာ ရခိုင္၊ ၿမိဳ၊ ခမီ၊ သက္ စသည့္ မ်ဳိးႏြယ္စု ေဒသခံ တိုင္းရင္းသား မ်ားမွာ လံုၿခံဳေရး စိုးရိမ္မႈေၾကာင့္ ႀကိဳတင္ထြက္ေျပးလာၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ေက်ာက္ေတာ္၌ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အဆိုပါ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ အိမ္မီးေလာင္ခံရသည့္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ားလည္း ဘူးသီးေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕လာႏိုင္ေၾကာင္း၊ ၎တို႔ ေရာက္လာပါက ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ ျဖစ္ေပၚလာမည္ကုိ စိုးရိမ္၍ အိမ္တြင္း ပစၥည္းမ်ားကုိ ၿမိဳ႕ေပၚသုိ႔ ယမန္ေန႔က ေျပာင္းေရႊ႕ေနေၾကာင္း ဘူးသီးေတာင္ ေဒသခံ ဦးထြန္းေအာင္သိန္း က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

အလားတူ ရခုိင္ျပည္နယ္ ပဋိပကၡ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ၂ လ ျပည့္ေန႔တြင္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဗံုးေဖာက္ခြဲမည္ဟူေသာ ေကာ လာဟလ သတင္းမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့မႈေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ေပၚရွိ ေစ်းဆိုင္မ်ားပိတ္သိမ္းခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕တြင္း၌ ကူးသန္းသြားလာမႈလည္း နည္းပါးသြားေၾကာင္း ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ခံမ်ားထံမွ သိရသည္။

အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ပြားၿပီး ၂ လေက်ာ္ၾကာသည္ထိ ယင္းၿမိဳ႕ ၂ ၿမိဳ႕နယ္တြင္ မူလတန္းမွ အထက္တန္းအထိ ေက်ာင္းမ်ား ျပန္မဖြင့္ႏိုင္ ေသးေၾကာင္း၊ မိဘမ်ားက ေက်ာင္းသားမ်ားကို ေက်ာင္းသို႔လႊတ္ရန္ စိုးရိမ္ေနသကဲ့သို႔ ဘဂၤါလီေက်ာင္းသား အမ်ားစုရွိေနေသာ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ အစိုးရဝန္ထမ္း ဆရာ၊ ဆရာမ မ်ားအေနျဖင့္လည္း စာသင္ရန္ စိုးရိမ္ေနၾကသည္ဟု ဆိုသည္။

ႏွစ္စဥ္ တံငါ လုပ္ငန္းႏွင့္ စပါးစိုက္ပ်ဳိးၾကေသာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ ယခုႏွစ္တြင္ စိုက္ပ်ဳိးရာသီေႏွာင္းသြားျခင္း၊ လံုၿခံဳေရးအရ စိုးရိမ္၍ အလုပ္ထြက္မလုပ္ႏုိင္ျခင္း စသည့္ အေျခအေနမ်ားျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနၾကရသည္ဟုလည္း ေျပာဆိုၾကသည္။

ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေပၚရွိ အလုိေတာ္ျပည့္ေက်ာင္းတြင္ ရခိုင္ဒုကၡသည္ ၃၆၂ ဦးကို ခိုလႈံခြင့္ေပးထားၿပီး ေၾကာက္လန္႔ေနေသာ ဒုကၡသည္ မ်ားကိုလည္း ေနရပ္ရင္းကိုစြန္႔၍ တျခားေနရာသို႔ မေျပာင္းေရႊ႕ၾကရန္ တြန္းအားေပး ေျပာၾကားေနရေၾကာင္း ေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္ ဦးမဏိသာရ က ဧရာဝတီသို႔ မိန္႔ၾကားသည္။

“ဒါဟာ တို႔ေျမ၊ တို႔ေရပဲေလ၊ တို႔ပိုင္တဲ့ ဒီေျမမွာေနၿပီးေတာ့ ဒီဘဂၤါလီကုလား ဆိုတာက တဘက္ႏိုင္ငံကေန ခိုးဝင္လာၿပီး ဒီမွာ အေျခ ခ် ရင္းနဲ႔ လာေနတာ၊ ႏိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသားလည္းမဟုတ္ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္ေျမကိုယ့္ေရကေနၿပီးေတာ့ တလက္မမွ ေနာက္ မဆုတ္ဘူး၊ တိုက္ခိုက္လာရင္လည္း ကိုယ့္အိမ္ကို ကာကြယ္ရင္းနဲ႔ ဒီေနရာမွာေသရမွာပဲ၊ ဒီမွာရွိတဲ့ လူေတြကိုလည္း အဲဒီတြန္း အား ေတြ ဦးပဥၨင္းတို႔ ေပးထားတယ္”ဟု ဦးမဏိသာရ က မိန္႔ၾကားသည္။

ပဋိပကၡျဖစ္ပြားမႈေၾကာင့္ ပ်က္စီးဆံုးရႈံးခဲ့ရေသာ အိုးအိမ္မ်ားကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေပးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္း လံုၿခံဳေရး လံုေလာက္စြာခ်ထားေပးေၾကာင္း၊ ႏွစ္ဘက္ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္စြာေနရျပန္ခ်ထားႏိုင္ေရး အတြက္ ႏွစ္ခ်ီ၍ ျပဳလုပ္ ရဖြယ္ရွိေၾကာင္း ျမန္မာ ႏိုင္ငံလံုး ဆိုင္ရာ အစၥလမ္ ဘာသာေရး အဖဲြ႔ႀကီး၏ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္စိုးက ေျပာသည္။

ဘဂၤါလီဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ေဆးဝါးျပတ္လပ္မႈႏွင့္ႀကံဳေတြ႔ေနရၿပီး ယခု မိုးရာသီအတြင္း ဝမ္းေလွ်ာ ဝမ္းပ်က္ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားေနသျဖင့္ ေဆးဝါး၊ အဝတ္အထည္ႏွင့္ စားနပ္ရိကၡာမ်ားကို ေလယာဥ္၊ သေဘၤာမ်ားျဖင့္တင္ေဆာင္ကာ ဆရာဝန္ အမ်ားစုပါဝင္ေသာ ၂၁ ဦး အဖြဲ႔ျဖင့္ သြားေရာက္ အကူအညီေပးေနေၾကာင္း သူက ဆက္၍ ေျပာဆုိသည္။

 

 From -ဧရာ၀တီသတင္းဌာန