ကခ်င္တိုင္းရင္းသားတို႔၏ ပထမအႀကိမ္ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈၿပိဳင္ပြဲႀကီးတြင္
လီဆူ(တာေဂၚ)လူမ်ိဳးစု အကျဖင့္ ၿပိဳင္ပြဲဝင္မည္ဟု ကခ်င္ ျပည္နယ္ ပညာေရး၊
က်န္းမာေရး၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘ႑ေရး ႏွင့္လူမႈေရးဝန္ႀကီး ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ဆိုသည္။
ၿပိဳင္ပြဲက်င္းပေရးညိွႏိႈင္းအစည္းအေဝးတြင္ ယခုႏွစ္ က်င္းပမည့္ (၁၉)ႀကိမ္ေျမာက္ ျမန္မာတိုင္းရင္း သားရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အဆို၊ အက၊ အေရး၊ အတီးၿပိဳင္ပြဲမ်ားႏွင့္အတူ ျပည္နယ္အသီးသီး၌လည္း တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈၿပိဳင္ပြဲမ်ား ယွဥ္ၿပိဳင္ ရ မည္ဟုဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ ခမ္းက ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
အဆိုပါၿပိဳင္ပြဲကို
ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ေအာက္တိုဘာ(၁)ရက္ေန႔တြင္ က်င္းပမည္။ ဂ်ိန္းေဖာ့၊ ရဝမ္၊
လီဆူ၊ လခ်ိတ္၊ ေလာင္ေဝၚ၊ ဇိုင္ဝါး တို႔ျဖစ္သည့္
ကခ်င္တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု (၆)မ်ိဳးမွ လီဆူကခ်င္ လူမ်ိဳးစု အကျဖင့္
အားလံုးပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
''ကခ်င္ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔အကုန္ေခၚလုိက္တယ္။ တာေဂၚအက က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဘာင္ထဲမွာဝင္တဲ့အကျဖစ္တယ္။ သူက (၅ ၊ ၆) မိနစ္ေလာက္ရွိတယ္။ ဒီတာေဂၚက ရဝမ္ကလြဲရင္ က်န္တဲ့ ကခ်င္လူမ်ိဳးစုရဲ႕ အကလည္း ျဖစ္တယ္ေလ။ အဲ့ေတာ့ လီဆူ ဆရာေတြကို ေခၚၿပီးေတာ့ (၆) ဖြဲ႔စလံုး ကို သူ႔ရဲ႕အေျခခံအကကို သင္ေပးရမွာေပ့ါ။ အဲ့ဒီအေပၚမွာပဲ အကဖန္တီးရ မယ္။'' ဟု ဝန္ႀကီး ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ေျပာသည္။
လီဆူ(တာေဂၚ) အကၿပိဳင္ပြဲတြင္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးစု ဝတ္စံုကိုသာ ဝတ္ဆင္၍ လီဆူအက ကရမည္ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ အကမ်ားကို လူမ်ိဳးစုအေလ့က် က်င္းပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိ ရသည္။
ထို႔ျပင္ ၄င္းၿပိဳင္ပြဲသည္ ပထမဦးဆံုးက်င္းပရမည္ျဖစ္သျဖင့္ ဆို၊ ေရး၊ တီးမ်ား မပါဝင္ေသာ္လည္း ေနာက္ႏွစ္မ်ားဝင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း သိရသည္။
'ေနာက္ႏွစ္ဆိုရင္ လခ်ိတ္ဝင္ၿပိဳင္မွာ အလွည့္ဆီေပ့ါ။ ဒါက ဒီႏွစ္မွ စတယ္ဆိုေတာ့ ကြၽန္မတို႔လည္း လက္ႏိုင္ေျခႏိုင္လုပ္ရတာေပ့ါ။ အကတစ္ခုတည္း၊ အတီးေတြက ေနာက္ႏွစ္လာမယ္။ဒါက ပထမဦးဆံုးဆိုေတာ့ မႏိုင္မႏွင္းျဖစ္မွာ စိုးလို႔ပါ။' ဟု ဝန္ႀကီးက ဆက္ ေျပာသည္။
ျပည္နယ္အသီးသီးမွ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ မိမိရိုးရာအကမ်ားကို မိမိျပည္နယ္တြင္သာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္က်င္းပရမည္ျဖစ္ၿပီး သက္ဆုိင္ရ ျပည္နယ္အစိုးရက အမွတ္ေပး ေရြးခ်ယ္ သြားမည္ျဖစ္သည္။
ကယားျပည္နယ္တြင္မူ ေအာက္တိုဘာလ မတုိင္ခင္ ကယားတုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ရိုးရာအက က်င္းပႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကယားျပည္နယ္ တုိင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ဦးစိန္ဦးက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာ့ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အဆို၊ အက၊ အေရး၊ အတီးၿပိဳင္ပြဲမ်ားကို ၁၉၉၃ခုႏွစ္က စတင္က်င္းပခဲ့သည့္ တုိင္းရင္း သားရိုးရာအကမ်ား ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းမရိွခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဦးခတ္ထိန္ နန္မွ တုိင္းရင္းသားရိုးရာ အကမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေပးရန္ လႊတ္ေတာ္တြင္ အဆိုတင္သြင္းခဲ့ျခင္း၏ ရလာဒ္တစ္ခုျဖစ္သည္။
ျမစ္မခ
ၿပိဳင္ပြဲက်င္းပေရးညိွႏိႈင္းအစည္းအေဝးတြင္ ယခုႏွစ္ က်င္းပမည့္ (၁၉)ႀကိမ္ေျမာက္ ျမန္မာတိုင္းရင္း သားရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အဆို၊ အက၊ အေရး၊ အတီးၿပိဳင္ပြဲမ်ားႏွင့္အတူ ျပည္နယ္အသီးသီး၌လည္း တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈၿပိဳင္ပြဲမ်ား ယွဥ္ၿပိဳင္ ရ မည္ဟုဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ ခမ္းက ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
''ကခ်င္ယဥ္ေက်းမႈ အဖြဲ႔အကုန္ေခၚလုိက္တယ္။ တာေဂၚအက က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ေဘာင္ထဲမွာဝင္တဲ့အကျဖစ္တယ္။ သူက (၅ ၊ ၆) မိနစ္ေလာက္ရွိတယ္။ ဒီတာေဂၚက ရဝမ္ကလြဲရင္ က်န္တဲ့ ကခ်င္လူမ်ိဳးစုရဲ႕ အကလည္း ျဖစ္တယ္ေလ။ အဲ့ေတာ့ လီဆူ ဆရာေတြကို ေခၚၿပီးေတာ့ (၆) ဖြဲ႔စလံုး ကို သူ႔ရဲ႕အေျခခံအကကို သင္ေပးရမွာေပ့ါ။ အဲ့ဒီအေပၚမွာပဲ အကဖန္တီးရ မယ္။'' ဟု ဝန္ႀကီး ေဒၚေဘာက္ဂ်ာက ေျပာသည္။
လီဆူ(တာေဂၚ) အကၿပိဳင္ပြဲတြင္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးစု ဝတ္စံုကိုသာ ဝတ္ဆင္၍ လီဆူအက ကရမည္ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ရိုးရာ ယဥ္ေက်းမႈ အကမ်ားကို လူမ်ိဳးစုအေလ့က် က်င္းပသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိ ရသည္။
ထို႔ျပင္ ၄င္းၿပိဳင္ပြဲသည္ ပထမဦးဆံုးက်င္းပရမည္ျဖစ္သျဖင့္ ဆို၊ ေရး၊ တီးမ်ား မပါဝင္ေသာ္လည္း ေနာက္ႏွစ္မ်ားဝင္ ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း သိရသည္။
'ေနာက္ႏွစ္ဆိုရင္ လခ်ိတ္ဝင္ၿပိဳင္မွာ အလွည့္ဆီေပ့ါ။ ဒါက ဒီႏွစ္မွ စတယ္ဆိုေတာ့ ကြၽန္မတို႔လည္း လက္ႏိုင္ေျခႏိုင္လုပ္ရတာေပ့ါ။ အကတစ္ခုတည္း၊ အတီးေတြက ေနာက္ႏွစ္လာမယ္။ဒါက ပထမဦးဆံုးဆိုေတာ့ မႏိုင္မႏွင္းျဖစ္မွာ စိုးလို႔ပါ။' ဟု ဝန္ႀကီးက ဆက္ ေျပာသည္။
ျပည္နယ္အသီးသီးမွ တိုင္းရင္းသားမ်ားသည္ မိမိရိုးရာအကမ်ားကို မိမိျပည္နယ္တြင္သာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ား ျပဳလုပ္က်င္းပရမည္ျဖစ္ၿပီး သက္ဆုိင္ရ ျပည္နယ္အစိုးရက အမွတ္ေပး ေရြးခ်ယ္ သြားမည္ျဖစ္သည္။
ကယားျပည္နယ္တြင္မူ ေအာက္တိုဘာလ မတုိင္ခင္ ကယားတုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ရိုးရာအက က်င္းပႏိုင္ရန္ စီစဥ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကယားျပည္နယ္ တုိင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ဦးစိန္ဦးက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာ့ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈ အဆို၊ အက၊ အေရး၊ အတီးၿပိဳင္ပြဲမ်ားကို ၁၉၉၃ခုႏွစ္က စတင္က်င္းပခဲ့သည့္ တုိင္းရင္း သားရိုးရာအကမ်ား ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းမရိွခဲ့ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ဦးခတ္ထိန္ နန္မွ တုိင္းရင္းသားရိုးရာ အကမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ေပးရန္ လႊတ္ေတာ္တြင္ အဆိုတင္သြင္းခဲ့ျခင္း၏ ရလာဒ္တစ္ခုျဖစ္သည္။
ျမစ္မခ
No comments:
Post a Comment