ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားၾကား ရင္ၾကားေစ့ေရး

လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးပဋိပကၡေတြ အပါအဝင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အလြန္ေနာက္ က်ေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏိုင္ရလာတဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီရဲ႕ အဓိကေျဖရွင္းရမယ့္ စိန္ေခၚမႈတခု ျဖစ္လာၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ NLD က ဘယ္လိုမူဝါဒေတြ ခ်မွတ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္မလဲဆိုတာ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ျမန္မာျပည္သူေတြက စိတ္ဝင္တစား ရွိလွပါတယ္။

ရခိုင္အေရးလို႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက ႐ိုဟင္ဂ်ာလို႔ အမည္တပ္ထားတဲ့ လူနည္းစုေတြရဲ႕ အခြင့္အေရး ဆိုတဲ့ အျမင္နဲ႔ ေျပာဆိုၾကသလို ျပည္ တြင္းမွာေတာ့ မြတ္စလင္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူေတြ၊ ခိုးဝင္လာသူေတြ၊ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ဘာသာေရးအတြက္ ကာကြယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ မတူတဲ့႐ႈေထာင့္ အျမင္ေတြရွိ ေနပါတယ္။

သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္မွာေတာ့ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ လက္မခံႏိုင္ဘဲ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာ ေရးကို ကာကြယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသားေရးအျမင္နဲ႔ ရခိုင္အေရးကို ကိုင္တြယ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး ကိစၥက ဖိႏွိပ္တဲ့အေရးကိစၥ၊ လူ႔အခြင့္ေရးခ်ိဳးေဖာက္ တဲ့ လုပ္ရပ္အျဖစ္ ဖိအားေပးခံေနရပါတယ္။ ရခိုင္ ျပည္နယ္က လူနည္းစုေတြကို ေလွစီးဒုကၡသည္ေတြ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာေတြ၊ လူ႔အခြင့္ အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရသူေတြ အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာက သတ္မွတ္ၾကတာကလည္း အစိုးရရဲ႕ ေပၚလစီနဲ႔ မူဝါဒေပၚ မူတည္သတ္မွတ္ တယ္ဆိုရင္လည္း မမွားႏိုင္ပါဘူး။

NLD အစိုးရသစ္အေနနဲ႔ ရခိုင္အေရးကို ဘယ္လိုခ်ဥ္းကပ္မလဲ။ ထိခိုက္ရွလြယ္တဲ့ ရခိုင္ အေရးဟာ NLD အစိုးရ အတြက္ ေခါင္းခဲစရာတခု ျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူနည္းစုေတြ ခြဲျခား ဆက္ဆံခံေနရာကို တစံုတရာ မွတ္ ခ်က္ မေပးလို႔ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္လည္းျဖစ္၊ NLD ပါတီ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကို ႏိုင္ငံတကာ က ေဝဖန္မႈေတြ ရွိခဲ့ပါေသးတယ္။

ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြအေပၚမွာ လူ႔အခြင့္အေရး စံခ်ိန္စံၫႊန္းေတြနဲ႔အညီ ကမၻာၾကည့္ၾကည့္တတ္တဲ့ NLD ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ပါတီ ကို အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္ ျပင္းထန္သူေတြျဖစ္တဲ့ ရခိုင္ျပည္သူလူထုက ဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာထိ ေထာက္ခံအားေပးမႈ ရွိမလဲဆိုတာက ရခိုင္လူထုေတြ ၾကားမွာ ျမင့္တက္လာတဲ့ ေမးခြန္းႀကီးတခု ျဖစ္ေနပါ တယ္။

NLD အစိုးရသစ္လက္ထက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ ဟာ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔အတူ ဟန္ခ်က္ညီညီ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္ဖို႔ NLDနဲ႔ ရခိုင္ျပည္သူေတြ လက္တြဲညီမႈ အေပၚ အဓိကက်ေပမယ့္ လူနည္းစုအေရးေတြကို လည္းလ်စ္လ်ဴ႐ႈထားလို႔ မရပါ ဘူး။ လူနည္းစုေပမယ့္ သူတို႔က လူသားေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ ဥပေဒေဘာင္ အတြင္းက အခြင့္အေရး ေတြကို ကာကြယ္ေပးရမယ့္ အေျခအေန ရွိေနပါတယ္။

ဒီေန႔ ဒီအခ်ိန္ထိေတာ့ NLD ပါတီက ရခိုင္ ျပည္နယ္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ မူဝါဒမ်ိဳး ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုတာ မရွိေသးပါဘူး။ NLD ပါတီ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕ကလည္း အကဲဆတ္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရးကို ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုရမွာ ဝန္ေလးေနပံုရပါတယ္။

NLD ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဦးဝင္းထိန္က “မေျပာႏိုင္ဘူးကြ။ ဒါမ်ိဳးက အာဏာလႊဲေျပာင္းေရး လုပ္ၿပီးမွ ေျပာ လို႔ရမွာ” လို႔ေျပာဆိုၿပီး NLD ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႕ဝင္လည္းျဖစ္ NLD အစိုးရ တက္လာရင္ ရခိုင္ျပည္ နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ထင္ေၾကးေပးခံေနရတဲ့ ဦးညီပုကလည္း “လက္ရွိမွာ ေတာ့ ဘယ္လိုမူဝါဒမွ ခ်မွတ္ထား တာ မရွိေသးဘူး။ ေျပာရမွာ ေစာေနေသးတယ္” လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာ ပါတယ္။

ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘယ္သူျဖစ္မလဲ

၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲအျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရၿပီး အစိုးရဖြဲ႕ႏိုင္ေတာ့မယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ NLD ပါတီက ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ နဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရ ဖြဲ႕ေပးႏိုင္ခြင့္ အာဏာပါရွိေနၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အေျခ စိုက္တဲ့ ရခိုင္လူထုရဲ႕ေထာက္ ခံမႈကို ရရွိထားတဲ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ (ANP) ကေတာ့ ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မွာ ကိုယ္စားလွယ္ ေနရာေပါင္း ၄၇ ေနရာအနက္ ၂၂ ေနရာ အႏိုင္ ရထားပါတယ္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္က ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္တေနရာ မွာလည္း ANP က လူေဟာင္းတဦးကပဲ အႏိုင္ရခဲ့ လို႔ ၂၃ ေနရာ ျဖစ္လို႔ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုလႊမ္းမိုး ထားေပမယ့္ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ သမၼတကပဲ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ခန္႔အပ္ပိုင္ခြင့္ ရွိမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ANP နဲ႔ NLD ၾကားမွာ အာဏာ ခြဲေဝေရး အေပး အယူ လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕က ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကပါတယ္။

NLD ပါတီနဲ႔ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးမယ္ဆိုတဲ့ မူဝါဒဆံုးျဖတ္ခ်က္တခု ရွိေပမယ့္ မဟာမိတ္အဆင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ဖို႔ အထိေတာ့ ဆံုးျဖတ္ထားတာ မရွိေသးဘူးလို႔ ANP ပါတီ ဒုတိယဥကၠ႒ ေဒၚေအး ႏုစိန္က ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။

ေဒၚေအးႏုစိန္က”အဲဒါကေတာ့ အႏိုင္ရပါတီက ကမ္းလွမ္းခဲ့ရင္ေပါ့ေလ။ က်မတို႔ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပံုပါ မူဝါဒ၊ ရပ္တည္ ခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္၊ ပါတီရဲ႕ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ေတြဟာ ရခိုင္အမ်ိဳးသား အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ကို ရည္ရြယ္ၿပီးေတာ့ ဆက္ဆံေဆာင္ရြက္သြားမယ္ ဆိုတဲ့အဆင့္ပဲ က်မတို႔မွာ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

NLD ပါတီက တိုင္းရင္းသား ႏိုင္ငံေရးပါတီ တခုခ်င္းစီကို ဖိတ္ေခၚေဆြးေႏြးတာမ်ိဳး လုပ္/မလုပ္ မေသခ်ာ ေသး ေပမယ့္ တိုင္းရင္းသား ပါတီ ၈ ခုနဲ႔ ဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ ညီၫြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး မ်ား မဟာမိတ္ အဖြဲ႕ (UNA) ကိုေတာ့ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးဖို႔ ကမ္းလွမ္းထားတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

UNA အဖြဲ႕ဝင္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုက ေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဦးစိုင္းၫြန္႔လြင္က “NLD က ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႏိုင္လာေတာ့ က်ေနာ္တို႔မွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ နည္းနည္းရွိလာတယ္။ သူ (NLD) နဲ႔ ေဆြးေႏြးစရာေတြက အမ်ား ႀကီးပဲ။ မေဆြးေႏြးရ ေသးေတာ့ အခုခ်ိန္မွာ ဘာမွမေျပာႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေန တယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနရာကိုလည္း ျပည္နယ္လြတ္ေတာ္မွာ အမ်ားဆံုး အႏိုင္ရရွိထားတဲ့ ANP ပါတီက ရယူခ်င္တဲ့ဆႏၵရွိျခင္းမွာ သဘာဝက် ေပမယ့္ ၂၀ဝ၈ အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို သမၼတက တိုက္႐ိုက္ခန္႔အပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အေနအထားနဲ႔လည္း ႀကံဳေတြ႕ေနရတယ္လို႔ ေဒၚေအးႏုစိန္က ဆိုပါတယ္။

ေျမပံုၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးေဖသန္းကေတာ့ အစိုးရသစ္ လက္ထက္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ ေရွ႕ဆက္ႏိုင္ဖို႔ ရခိုင္ပါတီျဖစ္တဲ့ ANP က ရခိုင္တိုင္းရင္းသား တဦးဦးကသာ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္သင့္ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ေတာင္ပိုင္း ေရြးေကာက္ပြဲမွာအႏိုင္ရၿပီး NLD ပါတီက တက္လာသူ တေယာက္က ရခိုင္ျပည္ေျမာက္ ပိုင္း အေရးကိစၥေတြကို သြားအုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဦးေဖသန္းက “ရခိုင္ေတြထဲမွာလည္း ဘဂၤါလီ ကိစၥကို အထိမခံႏိုင္တဲ့သူေတြက မ်ားတယ္။ အဲဒီ ေတာ့ ျပည္နယ္ အစိုးရကိုေရာ ANP အမ်ားစုရွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုေရာ ထိန္းေက်ာင္းဖို႔က မျဖစ္ႏိုင္ ေလာက္ဘူး။ ရခိုင္ပါတီက သူက ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္မယ္ ဆိုရင္ ရခိုင္ေတြကိုလည္း ေဖ်ာင္းဖ်ႏိုင္မွာ ျဖစ္သလို တဖက္ရဲ႕ ခံစားခ်က္ ကိုလည္း နားလည္တဲ့သူျဖစ္လို႔ ပိုအလုပ္ျဖစ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ကေတာ့ထင္တယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ (ANP) ဟာ ေရြးေကာက္ ပြဲမွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ၁၂ ေနရာ၊ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္ တြင္ ၁၀ ေနရာ၊ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ ၂၂ ေနရာ အႏိုင္ရရွိခဲ့ၿပီး စုစုေပါင္း ၄၄ ေနရာ အႏိုင္ရရွိခဲ့တဲ့ ပါတီတခု ျဖစ္ပါတယ္။

NLD ကလည္း ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို ခန္႔အပ္ႏိုင္ခြင့္ အာဏာရွိေပမယ့္ ျပည္နယ္လႊတ္ ေတာ္မွာ NLD က လူ ၉ ဦးသာ ရွိတဲ့အတြက္ ျပည္နယ္မွာ ေနရာအမ်ားစုနဲ႔ ႏိုင္ထားတဲ့ ANP နဲ႔ မဟာမိတ္ဖြဲ႕ဖို႔လိုတာေၾကာင့္ NLD ဘာလုပ္မလဲ ဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပါ။

ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မွာ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အပါအဝင္ အမတ္ ေနရာေပါင္း ၄၇ ေနရာရွိရာ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကို ANP က ေနရာ ၂၃ ေနရာနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္တဲ့အတြက္ NLD သို႔မဟုတ္ ႀကံ့ခိုင္ေရးပါတီ တခုခုနဲ႔ မဟာမိတ္ျပဳ ေပါင္းစည္းႏိုင္မွသာ လႊတ္ ေတာ္ကိုထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္မွာ အစိုးရဖြဲ႕ႏိုင္ဖို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ လႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုေတြ ေမးခြန္းေတြ တက္လာလို႔ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ရင္ပဲျဖစ္ျဖစ္ လႊတ္ေတာ္ ေနရာတဝက္ျဖစ္တဲ့ ၂၄ ေနရာ အႏိုင္ရဖို႔ လိုတာ ေၾကာင့္ ANP အေနနဲ႔ တေနရာ လိုေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ANP ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ ကိုယ္တိုင္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ႐ံႈးနိမ့္ခဲ့တာကလည္း ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ႀကီးမားတဲ့ ႐ိုက္ ခတ္မႈ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ေဒါက္တာေအးေမာင္ဟာ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူးကို ရည္မွန္းၿပီးေတာ့ မာန္ေအာင္ ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကေန ေရြးေကာက္ ပြဲ ဝင္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႕မွာ NLD အားေကာင္းတဲ့ ရခိုင္ေတာင္ပိုင္းမွာ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ အႏိုင္မရခဲ့ပါဘူး။

အဲဒီမွာ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ကိုယ့္ျပည္နယ္ကို ကိုယ့္ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြကပဲ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာေတာ့ အႏိုင္ရ ပါတီနဲ႔ အေပးအယူ ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး အာဏာ ခြဲေဝေရး၊ သယံဇာတ ခြဲေဝေရးေတြ လုပ္ေဆာင္မယ္ ဆိုတဲ့ မဟာဗ်ဴဟာက ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ေၾကာင့္ ပ်က္သြားရတာဆိုၿပီး ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ တခ်ိဳ႕ၾကားထဲမွာ မေက်လည္မႈေတြ ရွိေနပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ရခိုင္လူထုရဲ႕ေထာက္ခံမႈ အခိုင္အမာ ရရွိထားတဲ့ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ကို ပါတီဥကၠ႒ ရာထူးက ဆြဲခ်ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္သလို သေဘာထားေပ်ာ့ ေျပာင္းၿပီး အျမင္က်ယ္တဲ့ ဦးေအးသာေအာင္လို ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ ေတြေၾကာင့္ လူသိရွင္ၾကား မကြဲ ႏိုင္ဘဲ ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတယ္လို႔ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး အသိုင္းအဝိုင္းက ေျပာပါတယ္။

ANP ဗဟိုအလုပ္အမႈေဆာင္ ေကာ္မတီဝင္ ဦးေအးသာေအာင္က “တခ်ိဳ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြ အတြင္းမွာ မညီ မၫြတ္ျဖစ္ေနတာကို ျပည္သူေတြက မလိုမလားျဖစ္တယ္။ အားမလိုအားမရ ျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ က်ေနာ့္အျမင္ ေျပာရမယ္ ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးအရ သေဘာထား ကြဲလြဲမႈေတြ ရွိမယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္သူအတြက္ ျပည္နယ္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းဖို႔ ရည္မွန္းခ်က္မွာေတာ့ တစုတစည္းတည္း ရပ္တည္ရမယ္ဆိုရင္ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရခိုင္ျပည္သူေတြအတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ လိမ့္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္” လို႔ ဧရာဝတီကို ေျပာပါ တယ္။

ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားၾကား ရင္ၾကားေစ့ေရး

ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြၾကားမွာ ရင္ၾကားေစ့ ေရးျပႆနာက ရခိုင္ ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (ALD)နဲ႔ ရခိုင္တိုင္းရင္း သားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ (RNDP) တို႔ ရခိုင္အမ်ိဳးသားပါတီ (ANP) အျဖစ္ ေပါင္းစည္းေရးက အစျပဳခဲ့ တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။

ပါတီ ၂ ခု ေပါင္းစည္းၿပီး အစပိုင္းမွာျပႆနာ မရွိေပမယ့္ ပါတီညီလာခံလုပ္ၿပီး ပါတီဦးေဆာင္သူ ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါ ဦးေဆာင္မႈပိုင္းကို ႏွစ္ဖက္စလံုးက လိုခ်င္ၾကလို႔ ျပႆနာတခ်ိဳ႕ ရွိခဲ့ပါတယ္။

ANP ပါတီဥကၠ႒ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က “ပါတီ ၂ ခု အမ်ိဳးသားပါတီအျဖစ္ ေပါင္းတဲ့အခါမွာ ပါတီညီလာခံကို ျဖတ္သန္းရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေအာက္ေျခပါတီဝင္ထုမ်ားတဲ့ လူကLeadingRole ကို ရတာေပါ့ဗ်ာ။ ေအာက္ေျခ ထုနဲ႔နီးစပ္တဲ့ ပါတီဝင္ အင္အားမ်ားတဲ့ပါတီက ညီလာခံႀကီးကို လႊမ္းမိုး တယ္။ အဲဒီေတာ့ အခု ANP ပါတီမွာ Leading Role ကို ဘယ္သူေတြ ရသြားလဲဆိုေတာ့ RNDP ဘက္ျခမ္းက ရသြားတယ္။ အဲဒါဓမၼတာပဲ” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ANP ပါတီ ေပါင္းစည္းေရး ႀကိဳးစားရာမွာ မေပါင္းစည္းလိုတဲ့ အင္အားစုတခုက ပဋိပကၡျဖစ္ ေအာင္ ဖန္တီးလုပ္ေဆာင္ေနတာရွိၿပီး သူတို႔ကိုယ္သူ တို႔ ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ေတြဆိုၿပီး အမည္ေပးထားတယ္လို႔ ေဒါက္တာ ေအးေမာင္က ဆိုပါတယ္။

ေဒါက္တာေအးေမာင္က “က်ေနာ္တို႔ ေရြး ေကာက္ပြဲကာလ လႈပ္ရွားမႈမွာေတာင္ ခုနက ပါတီ အသစ္ (ရခိုင္မ်ိဳးခ်စ္ပါတီ) က စာရြက္စာတမ္းေတြ ျဖန္႔ၿပီးတဲ့အခါမွ လူထု နားလည္မႈလြဲေအာင္။ တမင္ကိုလုပ္ၿပီးမွ တမင္႐ံႈးေအာင္လုပ္တဲ့ အေန အထားေတြ က်ေနာ္တို႔ မဲဆႏၵနယ္မွာ အမ်ားႀကီး ေတြ႕ပါတယ္။ ဒါေလးေတြကို ျပန္ၾကည့္မွ ေအာ္ မညီၫြတ္ေသးဘူး။ ညီၫြတ္ေအာင္ ဘာလုပ္ႏိုင္မွာ လဲ။ လူေၾကာင့္ မညီၫြတ္တာလား။ ပါတီမူေၾကာင့္ မညီၫြတ္တာလား။ လူေၾကာင့္ မညီၫြတ္ရင္ လူႏွင့္ ျပန္ညႇိ၊ မူမညီရင္ မူႏွင့္ျပန္ညႇိ။ အဲဒါေတြကို လုပ္ဖို႔ ေတာ့ရွိတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ပါတီ ၂ ခု ေပါင္းစည္းရာမွာ ေပၚေပါက္ လာတဲ့ ျပႆနာတခ်ိဳ႕က ရခိုင္ျပည္ ႏိုင္ငံေရးကို ႐ိုက္ခတ္မႈ ႀကီးမားစြာရွိခဲ့ၿပီး အခုလည္း ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူး လုရာကေနတဆင့္ အကြဲအၿပဲ ေတြနဲ႔ အဆံုးသတ္ ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနျဖစ္ေနတယ္လို႔ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္သူ ဦးေဝဟင္ ေအာင္က ဧရာဝတီကို ေျပာပါတယ္။

ဦးေဝဟင္ေအာင္က “ANP က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနရာကိုယူေတာ့မယ္ဆိုရင္ ဟိုလူလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေနရာကို ယူမယ္။ ငါလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေနရာကို ယူမယ္ဆိုၿပီး လြန္ဆြဲမႈေတြနဲ႔ ပါတီတြင္းမွာ ကေမာက္ ကမျဖစ္ၿပီးေတာ့ ပါတီက ဒီထက္ ညီၫြတ္မႈ ၿပိဳကြဲ ႏိုင္တယ္။ ၿပီးရင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ရင္ ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးေနရာေတြကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လုပ္တဲ့ လူက ခန္႔အပ္ပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ သူ႔လူေတြကို သူ႔အစိုးရ အဖြဲ႕ဝင္ ဝန္ႀကီးအျဖစ္ ဆြဲသြင္းရင္းနဲ႔ ပါတီတြင္းမွာ မညီမၫြတ္မႈေတြ ပိုမ်ားလာႏိုင္တဲ့ သေဘာရွိတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ အေနအထားက ေတာ္ေတာ့ကို မလြယ္တဲ့ အေနအထားမွာရွိေနတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ တယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္တခ်ိဳ႕က အမ်ိဳးသားေရးကို ဦးစားေပးသြားခ်င္ၿပီး တခ်ိဳ႕ကေတာ့ ျပည္နယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးကို အရင္လုပ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွ အမ်ိဳးသား ေရးကို ဆက္လုပ္မယ့္ သေဘာထားရွိသူေတြျဖစ္လို႔ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ ေတြၾကားမွာ အျမင္မတူၾကပါဘူး။

ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူတဦးျဖစ္သူ ဦးေဝ ဟင္ေအာင္က “အဲဒီၾကားမွာ ဝိဝါဒကြဲျပားၿပီးပဋိပကၡ ပံုစံမ်ိဳး စျဖစ္တယ္လို႔ သံုးသပ္မိတယ္။ အဲဒီလို အျမင္မတူၾကရာကေန ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဆံုမႈျဖစ္ၿပီး သူ႔ဘက္၊ ငါ့ဘက္ လြန္ဆြဲမႈေတြ ျဖစ္တယ္” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ေဒါက္တာ ေအးေမာင္ “ပါတီတခုဆိုတာ ညႇိရ ပါတယ္။ လူတဦးတည္း လူတဖြဲ႕တည္း သြားလို႔မရပါ ဘူး။ အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ လူထုရဲ႕ လိုလားခ်က္ေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ သံုးသပ္ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အတြင္း ပဋိပကၡတခုေၾကာင့္ လူထုရဲ႕ပံုရိပ္ကိုလည္း ႐ိုက္ခ်ိဳးသလို ျဖစ္သြားျပန္ရင္ လည္း ပါတီရဲ႕သိကၡာကို ခ်သလို ျဖစ္သြားမွာေပါ့”လို႔ ေျပာပါတယ္။

မြတ္စလင္ေတြ အေနနဲ႔လည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ အစိုးရတရပ္ လိုခ်င္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘယ္ပါတီ ကပဲျဖစ္ျဖစ္ မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ အခြင့္ အေရး လုပ္ေဆာင္ေပးမယ့္သူကို ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ကညႇင္းတန္းရပ္ကြက္မွာေနထိုင္ သူ ဦးအီစမိုင္က ေျပာပါတယ္။

ဦးအီစမိုင္က “NLD ပါတီ အႏိုင္ရသြားတဲ့ အေပၚမွာ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ အေကာင္းဘက္ကို ဦးတည္ၿပီး ျဖစ္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လက္ရွိအုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ အစိုးရေပၚလစီရဲ႕ အေနအထားမွာ အခက္အခဲျဖစ္တာက ပညာေရး အခြင့္အေရးေတြ ဆံုး႐ံႈးေနပါတယ္။ ဆယ္တန္းအထိ ကိုေတာ့ သင္ၾကား ခြင့္ရတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ရဲ႕ ေဒသအေျခအေနအရ သြားေရးလာေရး အခက္အခဲ ေတြျဖစ္ေတာ့ တကၠသိုလ္ တက္မယ္ ဆိုတဲ့အခါမွာ ဒီအတိုင္းပဲေနရတယ္ေပါ့။ ကေလးေတြ ေဝေလေလ ျဖစ္သြားတာေပါ့။ တကၠသိုလ္ မွာဆိုရင္လည္း သင္ခ်င္ တဲ့ ဘာသာရပ္ကိုလည္း သင္ယူခြင့္မရွိပါဘူး” လို႔ ဆိုပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး ဘယ္လိုကိုင္တြယ္သင့္လဲ

ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အဆင္းရဲဆံုး ျပည္နယ္တခုျဖစ္ၿပီး မီးေလာင္ရာေလပင့္ ဆိုသလို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လကစလို႔ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ေတြၾကားမွာ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့အတြက္ လူ ၈၄ ဦး ေသဆံုး ၿပီး ၁၃၀ ခန္႔ ဒဏ္ရာရခဲ့တယ္လို႔ အစိုးရကထုတ္ျပန္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီတဲ့ သူေတြဟာ ဒုကၡသည္ စခန္းေတြမွာ ေနထိုင္ေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒါေတြအျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ပိုေကာင္းလာဖို႔၊ လွ်ပ္စစ္မီး ရရွိဖို႔၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး ကိစၥေတြမွာပါ လိုအပ္ခ်က္ ေတြမ်ားေနတဲ့အတြက္ ျပႆနာေတြ အားလံုးကို တၿပိဳင္တည္း ေျဖရွင္းဖို႔လိုၿပီး ျပည္နယ္အစိုးရကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ပိုေပးရလိမ့္မယ္လို႔ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးေခါင္း ေဆာင္ေတြက ဆိုပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လယ္ယာေျမ သိမ္းဆည္းခံ ရမႈေတြ ရွိခဲ့တာဟာလည္း ျပည္နယ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ဖို႔အတြက္ အဟန္႔အတားတခုျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏိုင္ရထားတဲ့ အမ်ိဳးသားလႊတ္ ေတာ္ကိုယ္စား လွယ္ ေဒၚထုေမက ေျပာပါတယ္။

ေဒၚထုေမက “က်မ ယံုၾကည္တာက NLD သည္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးကို လုပ္ႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္တယ္။ အန္တီ (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္) လည္း မၾကာခဏေျပာသလို တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး ရွိဖို႔လိုတယ္။ ျပည္နယ္ကမဖြံ႕ၿဖိဳးဘူးဆိုရင္ ဘာေၾကာင့္ မဖြံ႕ၿဖိဳးသလဲဆိုတာ ရွာေဖြရမယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးလို႔မရေအာင္ တားဆီးထားတဲ့အရာေတြကို ၾကည့္ရမယ္” လို႔ ဆိုပါ တယ္။

၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တဦး ျဖစ္သူ ဦးျမေအးကလည္း “ျပႆနာေတြကို မွ်မွ် တတျမင္တတ္ ဖို႔ လိုတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ လူငယ္ လူရြယ္ေတြ မရွိေတာ့ဘူး။ အားလံုးက ႏိုင္ငံျခားနဲ႔ အျခားတေနရာရာမွာ ထြက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကရ တယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာလည္း ဒီလိုပဲ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဒီဟာကိုေျဖရွင္းမယ္ ဆိုရင္ ႏွစ္ဖက္ Com-munity ရဲ႕ ေအာက္ေျခအဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ၾကား ထဲမွာ တဖက္နဲ႔တဖက္ နားလည္မႈ တည္ေဆာက္ရ မယ္။ ေနာက္တခုက တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ရွိရမယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္သူေတြဟာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕ရဲ႕ လူဦးေရ ေပါက္ကြဲမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ အေနာက္ဘက္ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးကိုလည္း စိတ္ပူၾကပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ရခိုင္ျပည္သူေတြက အမ်ိဳးသား လံုၿခံဳေရးကိစၥတရပ္ အျဖစ္ပါ ႐ႈျမင္ၾကၿပီး တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္လာတဲ့သူေတြကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက ထိထိေရာက္ေရာက္ ကိုင္တြယ္ေပးဖို႔လည္း ရခိုင္ ျပည္သူေတြက ေတာင္းဆိုၾကပါတယ္။

စစ္ေတြၿမိဳ႕နယ္ မွန္စီ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဦးတင္လိႈင္က “က်ေနာ္တို႔ လူမ်ိဳးေတြ ပညာေရး ဒီေလာက္နိမ့္က် ေနတာကို လြတ္လပ္စြာ ပညာသင္ ၾကားခြင့္မရွိဘူး။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေနပါလ်က္ တျခား လူေတြလို လြတ္လပ္စြာ သြားလာလို႔မရဘူး။ က်ေနာ္ တို႔ကိုမစိုးရိမ္ပါနဲ႔ ေျပာခ်င္တယ္။ က်ေနာ္တို႔လႊတ္ ေတာ္အမတ္လည္း မလိုခ်င္ဘူး။ ဝန္ႀကီးေတြလည္း မလိုခ်င္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ကို လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ခြင့္ေတြ၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္ေတြကိုပဲ ေပးေစခ်င္တယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ဦးတင္လိႈင္က “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ားေတြမွာ ဘယ္သူ႔ဘက္မွမလိုက္ဘဲ မွန္မွန္ ကန္ကန္ ေျပာဆိုဖို႔ လိုအပ္ေပမယ့္ လက္ရွိမွာ ႏႈတ္ဆိတ္ေနတာ၊ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း ႏႈတ္ဆိတ္ေနတာကို စိုးရိမ္မိတယ္” လို႔ ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ အဲဒီလိုပဋိပကၡေတြေျပလည္ ဖို႔အတြက္ ႏွစ္ဖက္ရင္ၾကားေစ့ႏိုင္ဖို႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို တည္တည္ ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ ေရွ႕ဆက္ႏိုင္ဖို႔ NLD အစိုးရ အတြက္ စိန္ေခၚမႈတခု ျဖစ္လာပါတယ္။

ရခိုင္ႏိုင္ငံေရး ေလ့လာသူ ဦးေဝဟင္ေအာင္က “ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ေတြ မိမိတို႔မွာရရွိထားတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ကို ဘယ္လိုအသံုးခ်မလဲဆိုတာ ရခိုင္ အမ်ိဳးသားပါတီ (ANP) ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ ပါးရည္နပ္ရည္၊ လုပ္ရည္ ကိုင္ရည္ကိုပဲ က်ေနာ္တို႔ ရခိုင္လူထုက ေစာင့္ၾကည့္ရမွာျဖစ္တယ္” လို႔ ဆိုပါ တယ္။

ဧရာ၀တီ