ကခ်င္ျပည္နယ္အေရး ကခ်င္အမတ္မ်ား စေျပာသင့္ဟု KIO ဆုိ

ကခ်င္စစ္ေျပး ဒုကၡသည္မ်ား (ဓာတ္ပံု – နန္းဆုိင္ႏြမ္ / ဧရာဝတီ)

လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေရာက္ရွိေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား အေနျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း တုိက္ပြဲမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ေခါင္းစဥ္တခု တင္သြင္းကာ ေဆြးေႏြးသင့္ေၾကာင္း ကခ်င္လြတ္လပ္ေရး တပ္မေတာ္ (KIA) မွ ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္က ေျပာသည္။
ဆက္လက္၍ ၎က ကခ်င္ျပည္နယ္ မတည္ၿငိမ္သည့္ ကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (NLD) ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုမႈ နည္းပါးေနသည္ ဆိုသည့္ ေဝဖန္မႈမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္
သူ႔အေနျဖင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေမးခြန္းထုတ္ျခင္းထက္ လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေရာက္ရွိ ေနေသာ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားကိုသာ ကခ်င္ကိစၥ ေဆြးေႏြးမႈ ရွိ၊ မရွိ ေမးခြန္း ထုတ္လိုေၾကာင္း ေျပာသည္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ ကခ်င္အေရးကုိ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္မေျပာဘူးလဲ ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းမ်ိဳး က်ေနာ္ တုိ႔ဆီမွာ မရွိပါဘူး။ တႏုိင္ငံလုံး အေရးကုိ စဥ္းစားတဲ့အခါ တခါတေလ သူ႔အေနနဲ႔ Timing ေစာင့္ေန တယ္လို႔ ထင္တယ္။ သူဟာ တႏုိင္ငံလုံးရဲ႕ စီမံကိန္းေတြကို အစီအစဥ္တက် ျပင္ဆင္ေနမယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ ယုံၾကည္ထားတယ္” ဟု သူက ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ Peace talk creation group မွ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အက်ိဳးေဆာင္ ဦးလမုိင္ဂြမ္ဂ်ာက ကမူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ လႊတ္ေတာ္တြင္း ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကခ်င္ေဒသ အေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆုိျခင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေျပာသည္။
“အစုိးရက အကူအညီ ေတာင္းခံလာမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းမွာ ပါမယ္လို႔ ေျပာဖူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစုိးရက သူ႔ကို တုိက္တြန္းတာမ်ိဳး မလုပ္လုိ႔ မပါေသးတာလည္း ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္” ဟု သူက ဆုိသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္မွ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ေဒၚဒြဲဘူက ကခ်င္ျပည္နယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး တုိင္းရင္းသား ေရးရာႏွင့္ ျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈ ေကာ္မတီမွ တဆင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သို႔ အဆုိ တင္သြင္းရန္ရွိေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
“အပစ္အခတ္ မရပ္ႏုိင္တာ တုိင္းရင္းသား အခြင့္အေရးေတြ မရလုိ႔၊ ဒါေတြကို တိတိက်က် ဥပေဒျပဌာန္းေပးဖို႔ လုိတယ္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းကို တင္ျပသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ဇြန္လက London School of Economic (LSE) တြင္ က်င္းပသည့္ အဂၤလန္ေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံပြဲ၌ အစုိးရ တပ္မေတာ္က ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း ထိုးစစ္မ်ား ဆက္တုိက္ ဆင္ေနမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏႈတ္ဆိတ္ ေနမူအေပၚ ကခ်င္ ဥပေဒေက်ာင္းသား ကိုခြန္ေနာင္က ေမးခြန္းေမးရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေလသံျပင္းျပင္းႏွင့္ တုံ႔ျပန္ခဲ့သည္ ဆိုသည့္ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္။
အဆိုပါ ေဆြးေႏြးပြဲ၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က စစ္ျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွစ္ဘက္စလံုးတြင္ တာဝန္ရွိေၾကာင္း၊ ႏွစ္ဘက္ စလံုးကို ရႈတ္ခ်ေၾကာင္း၊ ကခ်င္ေဒသတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း အစိုးရႏွင့္ KIA ႏွစ္ဘက္စလံုးကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္ လြတ္လပ္သည့္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ား ရွိရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုခြန္ေနာင္၏ ေမးခြန္းကို ျပန္လည္ ေျဖၾကားခဲ့သည္။
ကုိခြန္ေနာင္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အျမင္တခ်ိဳ႕ကို လက္ခံေသာ္လည္း ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္ လိုအပ္သည္ ဆိုသည့္ စကားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေနႏွင့္ မေျပာသင့္ဟု ဆိုသည္။
“ကခ်င္ေတြကို ေစာ္ကား သလုိျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ပိုမုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိဖုိ႔လုိတယ္၊ ႏွစ္ဘက္စလံုးကို ေစာင့္ၾကည့္သင့္တယ္ ဆုိၿပီး သူက ေျပာတယ္။ ဒီမုိကေရစီ အေရး လႈပ္ရွားသူ၊ လူ႔အခြင့္အေရး တုိက္ပြဲ၀င္ေနတဲ့ သူ အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မေျပာသင့္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္” ဟု ကိုခြန္ေနာင္က ေျပာသည္။
ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ ဂြမ္ေမာ္ကမူ စစ္ပြဲျဖစ္ပါက ႏွစ္ဘက္တပ္မ်ား က်ဴးလြန္သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို ေရွာင္လႊဲမရႏုိင္ေၾကာင္း၊ တဘက္ႏွင့္ တဘက္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခဲ့သည့္ ကိစၥမ်ားေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲသည့္တုိင္ ခံစားခ်က္မ်ား က်န္ရွိေနႏုိင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
“ဒီ ခံစားခ်က္ေတြက တဆင့္ အမုန္းပြားမႈေတြ မျဖစ္ဖို႔အတြက္ အရပ္ဘက္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔ လႈပ္ရွား တက္ႂကြသူေတြက ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တယ္ ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ပါတယ္” ဟု သူက ေျပာသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ အတြင္း ျဖစ္ပြားေနေသာ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနရသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံု အပါအဝင္ အလႊာအသီးသီး၊ က႑အသီးသီးက ဝိုင္းဝန္းေစာင့္ေရွာက္ လွဴဒါန္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနသည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က LSE ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လပိုင္းက အစိုးရတပ္မ်ားႏွင့္ KIA တို႔အၾကား တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ တႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ဒုကၡသည္ ေသာင္းခ်ီ၍ အိုးအိမ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရၿပီး နယ္ေျမ တည္ၿငိမ္မႈ မရရွိေသးသျဖင့္ ေနရပ္ရင္းသို႔ မျပန္ႏိုင္ ၾကေသးေခ်။
လက္ရွိအေျခအေနအရ ၎ဒုကၡသည္မ်ားသည္ တရုတ္ – ျမန္မာနယ္စပ္ တရုတ္ျပည္ဘက္ျခမ္းရွိ ဒုကၡသည္ စခန္း ၂ ခု အပါအဝင္ ကခ်င္ျပည္ လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ (KIO) ေစာင့္ေရွာက္ထားသည့္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ေနထုိင္လွ်က္ ရွိသည္။
KIO ႏွင့္ အစိုးရသည္ အပစ္ရပ္ရန္အတြက္ တရားဝင္ႏွင့္ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေနသည့္ အခ်ိန္ကာလ အတြင္း၌ပင္ တုိက္ပြဲမ်ား ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနသည္။ ယခု လဆန္းပိုင္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေဆြးေႏြးၾကမည့္ ေနရာကို ႏွစ္ဘက္ ညႇိႏႈိင္း၍ မရေသးေသာေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္တုိင္ေအာင္ ေဆြးေႏြးပြဲ မက်င္းပႏုိင္ေသးေပ။