ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ပိတ္ဆုိ႔အေရးယူမႈမ်ားကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ ဒႆန

(22 August 2012 ရက္စြဲပါ Asia Times Online မွ David I Steinberg ၏ “Myanmar Sanctions defy logic” ကုိဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ ဆုိသည္)

မလြဲမေသြ ႀကံဳေတြ႔ရမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိေသာ အေရးယူမႈမ်ားကုိ အၿပီးသတ္ပစ္လိမ့္ မည္ မဟုတ္ေပ။ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚအေရးယူမႈဆုိင္ရာ ဥပေဒမွာ အျငင္းပြားေနေသာ အာဖရိက ႏွင့္ပတ္သက္သည့္ ဥပေဒအခ်ိဳ႕ႏွင့္ တြဲလ်က္ရွိၿပီး ကြန္ဂရက္က ႏွစ္စဥ္ သက္တမ္းတုိးမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သြင္းကုန္မ်ားကုိ ပိတ္ပင္ထားေသာ အေရးယူမႈမ်ား သက္တမ္းကုန္ဆုံးလုဆဲဆဲရွိေနစဥ္၊ ၾသဂုတ္လ ၂ ရက္ေန႔တြင္ ကြန္ဂရက္က အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါသည္။ အေမရိကန္အစုိးရသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ ႏုိင္ငံေရးအရ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ အားေပးခဲ့ေသာ္လည္း သမၼတ ဘားရက္အုိဘားမားက ယင္းဥပေဒကုိ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ပါသည္။

မၾကာေသးမီက အေမရိကန္ေကာ္ပုိေရးရွင္းႀကီးမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားအေပၚ ပိတ္ပင္ထားမႈမ်ားအား ရုပ္သိမ္းေပးခဲ့ျခင္း အပါ အ ဝင္ အေမရိကန္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ပတ္သက္ေသာ မူဝါဒမ်ားမွာ အေရးႀကီးၿပီး လက္ခုတ္တီး အားေပးႏုိင္ေလာက္ေအာင္ တုိးတက္မႈမ်ားရွိခဲ့ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ လည္း ယခုတစ္ဖန္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈဆက္ဆံေရး ဂရပ္ဖ္မ်ဥ္းေကြး၏ ေနာက္တြင္ရွိေနဆဲျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိေသာ လက္ေတြ႕က်သည့္ ႏုိင္ငံျခားေရး မူဝါဒမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္၏ လွ်ိဳ႕ဝွက္ရႈပ္ေထြးၿပီး နားလည္ရခက္မႈေၾကာင့္ လြတ္လပ္စြာ ထြက္ေပၚမလာႏုိင္ဘဲ ရွိေနပါသည္။

အဆုိပါ အေရးယူမႈမ်ားကုိ သက္တမ္းတုိးရန္ ျပင္းထန္စြာ ေထာက္ခံခဲ့သူမွာ ရီပတ္ဘလီကင္ဆီနိတ္တာ Mitch McConnell ျဖစ္ပါသည္။ အုိဘားမား အစုိးရသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံထက္စာလွ်င္ ၎ႏွင့္ အေျခအတင္ ေျပာစရာ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥမ်ားပုိ၍ရွိပါသည္။ အေမရိကန္အမ်ားစုသည္ ထုိသုိ႔ေသာ ဝိေရာဓိျဖစ္လ်က္ရွိေသာ မူဝါဒမ်ားကုိ မွတ္ခ်က္ျပဳၾကသည္မွာ အဆန္းမဟုတ္ေတာ့ေပ။ (ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရးတုိးတက္ေသာ္လည္း၊ ျပည္ တြင္း အေမရိကန္မူဝါဒ ဆန္႔က်င္ဖက္သုိ႔ ဦးတည္ေနျခင္းမ်ိဳး) ထုိဥပမာမ်ိဳး မ်ားစြာရွိပါသည္။ သုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ထုိကိစၥကုိ အေရးႀကီးသည္ဟု အဘယ္ ေၾကာင့္ စဥ္းစားေနမည္နည္း။ စဥ္းစားသည့္ အထဲတြင္ မထည့္သင့္ေပ။
၎တုိ႔သည္ စည္းခ်က္က်က် လုပ္ေဆာင္မႈ၌ မွန္ကန္ေသာ္လည္း သက္ေရာက္မႈမ်ားမွာ မွားယြင္းေတာ့မည္ျဖစ္ပါသည္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္ စုသည္ ၎၏ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒ၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားကုိ အေလးေပးမႈအေတာ္နည္းပါသည္။ ႏုိင္ငံျခားေရးမူဝါဒမ်ားကုိ ျပည္တြင္း ကိစၥရပ္မ်ား ေလာက္ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားျခင္းမျပဳေပ။ သက္ဆုိင္ရာ နယ္ပယ္အလုိက္ သက္ေရာက္မႈမ်ား ႏွင့္ အေရးပါေသာ ကမာၻ႔ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္သည့္ အေမရိကန္၏ ပုံရိပ္စသည္မ်ားကုိ တခါတရံ ထည့္သြင္းစဥ္းစားမႈမျပဳေပ။ ယခုအခါ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ သြင္းကုန္ကုိ ပိတ္ပင္ကာ အေရးယူမႈခ်မွတ္ထားသည့္ တစ္ခုတည္းေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္ေနပါသည္။

အဆုိပါ မူဝါဒကုိ ေထာက္ခံရန္ အေၾကာင္းျပထားေသာ အခ်က္မ်ားမွာ အေရးယူမႈမ်ားသည္ ယခင္စစ္အစိုးရကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ လာရန္ ေမာင္းႏွင္အားတစ္ခုျဖစ္ျခင္းႏွင့္ ယခုေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လႊတ္ေတာ္တြင္ ေနရာရရွိေရး ကဲ့သုိ႔ေသာ ျပည္တြင္းႏုိင္ငံေရးတြင္ ေနရာရရွိမႈမ်ား ျဖစ္ ေစရန္ တြန္းအားေပးသလုိျဖစ္ျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အခ်ိဳ႕ အေရးယူမႈပုံစံမ်ားကုိ ဆက္လက္ထားရွိျခင္းျဖင့္ လက္ရွိ လုပ္ေဆာင္ ေနေသာ ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေစရန္ႏွင့္ အျခားအရာမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစရန္ အာမခံမူဝါဒသဖြယ္ ရွိေနမည့္သေဘာျဖစ္ပါသည္။

ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔တြင္ ျမန္မာအစိုးရသည္ စာနယ္ဇင္းမ်ားကုိ မထုတ္ေဝမီ ဆင္ဆာျပဳလုပ္သည့္ စနစ္မွ ထုတ္ေဝၿပီးမွ စိစစ္သည့္ စနစ္သုိ႔ ေျပာင္းလဲေၾကာင္း ေၾကညာမႈအပါအဝင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမ်ား ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနပါသည္။ ထုိလုပ္ေဆာင္ခ်က္မွာ အေရးပါေသာ္လည္း လုံေလာက္မႈ မရွိေသးပါ။ မီဒီယာမ်ား အျပည့္အဝ လြတ္လပ္ခြင့္ရရွိရန္ လုိအပ္ေနပါေသးသည္။ မၾကာေသးမီကအထိ သတင္းစာလြတ္လပ္ခြင့္ ႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး အုပ္စုမ်ားက ကမာၻေပၚတြင္ ဖိႏွိပ္မႈအမ်ားဆုံးရွိေသာ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ျမန္မာပါဝင္သည္ဟု ရႈျမင္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။

အေမရိကန္ အေရးယူမႈမ်ားမွာ အခ်ိန္မေရြး ျပန္လည္ခ်မွတ္ႏုိင္ပါသည္။ (ဥေရာပသမဂၢသည္ ၎တုိ႔၏ အေရးယူမႈမ်ားကုိ တစ္ႏွစ္ယာယီ ရုပ္သိမ္း ထားပါသည္) ကြန္ဂရက္သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အျခားထင္ရွားေသာ အတုိက္အခံမ်ား၏ ေခါင္းညိမ့္မႈျဖင့္ ထုိသုိ႔ စိတ္ပါလက္ပါ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပုံ ရ သည္ ျဖစ္ရာ အဆုိပါအာမခံမူဝါဒမွာ မွန္ကန္သည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း အမွန္တကယ္တြင္မူ မွားယြင္းေနပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ကလင္တန္ႏွင့္ ဘြတ္ရွ္တုိ႔၏ လက္ထက္က အေရးယူမႈဆုိင္ရာ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အာဏာရအစုိးရကုိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရန္ မဟုတ္ဘဲ အစုိးရေျပာင္းလဲေရး အတြက္သာျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါ မူဝါဒမွာ လုံးဝမေအာင္ျမင္ခဲ့ေပ။ ျမန္မာျပည္သူမ်ားကေရာ အဆုိပါအေရးယူမႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေစလုိၾကသေလာဟု ေမးလွ်င္ ဖယ္ရွားေစလုိၾက သည္ ဟုပင္ေျဖရပါမည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ အေရးယူမႈမ်ားသည္ စစ္အစုိးရကုိျဖဳတ္မခ်ႏုိင္ဟု ၎တုိ႔ကယုံၾကည္ခဲ့ၾကၿပီး သက္ေသလည္း ျပႏုိင္ခဲ့ ေသာေၾကာင့္ပင္ျဖစ္ပါသည္။

အေမရိကန္အေရးယူမႈမ်ားဆက္ရွိေနျခင္းမွာ ျပည္သူအားၿခိမ္းေျခာက္ေသာ ပုံစံတစ္ခုပင္ျဖစ္ပါသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ျပည္သူအား ၿခိမ္းေျခာက္မႈ သည္ ယခင္စစ္အစုိးရအေပၚ ျပည္သူမ်ားႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သလုိ အမ်ိဳးသားေရးအရ တင္းမာေသာ တုံ႔ျပန္မႈမ်ားကုိ ျဖစ္ေပၚေစႏုိင္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ျမန္မာ့ကိစၥတြင္ ထုိၿခိမ္းေျခာက္မႈမ်ိဳးကုိ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိရေသာ္ အေမရိကန္က မိမိကုိယ္မိမိယုံၾကည္မႈမ်ားၿပီး တစ္ပါးသူအေပၚ ရုိင္းစုိင္းျပဳမူသည့္ အသြင္ေပၚလြင္ ေနပါသည္။ ဆုိလုိသည္မွာ ထုိကဲ့သုိ႔ေသာ ကန္႔သတ္မႈမ်ားရွိေနသည့္ တုိင္းျပည္သည္ မိမိကတိအတုိင္း လုပ္ေဆာင္မႈျပဳလုပ္ႏုိင္မည္ဟု မယုံၾကည္ႏုိင္သကဲ့သုိ႔ ၎၏အားႀကီးေသာ ပေလယာမ်ား ခ်မွတ္ထားသည့္ ကစားပြဲစည္းမ်ဥ္းမ်ား(rule of the game) အေပၚ မည္သုိ႔တုံ႔ျပန္လုပ္ေဆာင္ မည္ဆုိသည္ကုိ အေမရိကန္ တစ္ဦးတည္းကသာ ပညာႏွင့္ အာဏာရွိသည္ဟု ဆုိလုိျခင္းျဖစ္သည္။

အုိဘားမားအစုိးရသည္ အေမရိကန္၏ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ရပ္တည္မႈအေနအထားႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေရးႀကီးၿပီး အေပါင္းလကၡဏာ ေဆာင္ေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္။ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္ ခ်မွတ္ထားေသာ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ပါေသာ အေရးယူမႈမ်ားသည္ ထိေရာက္သည္ဟု သက္ေသ ျပခဲ့ၿပီးေနာက္ "လက္ေတြ႕က်ေသာ ဆက္ဆံေရး" ျပဳလုပ္ရန္ လုပ္ေဆာင္လာခဲ့ပါသည္။ အဆုိပါ ေျပာင္းလဲလာမႈမ်ားသည္ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္တြင္ လုပ္ေဆာင္လာေသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား အေပၚတြင္ အေျခခံပါသည္။

အလုပ္လက္မဲ့မ်ားအေပၚ အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေပးမည့္ လုပ္သားအင္အား အသုံးျပဳရေသာ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အေမရိကန္က ရင္းႏွီးျမွဳပ္ ႏွံျခင္း ကုိ ခြင့္ျပဳျခင္းအပါအဝင္ ကန္႔သတ္ခ်က္အခ်ိဳ႕ကုိ ဖယ္ရွားေပးခဲ့ျခင္းမွာ ျမန္မာျပည္သူမ်ား၏ ဆင္းရဲမြဲေတမႈမ်ားကုိ ဖယ္ရွားေပးရာတြင္ အေထာက္ အကူေပးၿပီး ၎တုိ႔၏ လူေနမႈဘဝမ်ား တုိးတက္လာေစရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။ ယခင္က အေမရိကန္၏ အေရးယူမႈမ်ားေၾကာင့္ စက္ရုံမ်ား ပိတ္သြားစဥ္ အမ်ားစုမွာ အလုပ္လက္မဲ့မ်ား ျဖစ္ကုန္ပါသည္။

ရည္မွန္းခ်က္သည္ သင့္ေတာ္သည္ ဆုိေသာ္လည္း အေမရိကန္က ျမန္မာမွ သြင္းကုန္အား ခြင့္မျပဳျခင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပၚဆက္ဆံေရး မူဝါဒကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာတြင္ မူလရည္မွန္းခ်က္ကုိ အားနည္းေအာင္ ျပဳလုပ္ေနျခင္းမဟုတ္ဟု ေျပာလုိသေလာ။ အေမရိကန္သုိ႔တင္ပုိ႔ေသာ အထည္မ်ားအတြက္ စက္ရုံမ်ားသည္ လူေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ အလုပ္ခန္႔ထားႏုိင္သကဲ့သုိ႔ အေရးယူမႈမခ်မွတ္မီက အထည္ခ်ဳပ္မွ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာ၃၅၆ သန္းခန္႔ ဝင္ေငြရပါသည္။ အထည္ခ်ဳပ္ အလုပ္သမားအမ်ားစုသည္ အမ်ိဳးသမီး အမ်ားစုျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ဘဝမ်ားႏွင့္ လူေနမႈဘဝမ်ား ကုိ တုိးတက္ေအာင္ ႀကိဳးစားေနသည့္ အေမရိကန္မူဝါဒကုိ ေႏွာင့္ေႏွးေအာင္ လုပ္ေနျခင္းမဟုတ္ဟု ေျပာႏုိင္သေလာ။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ မၾကာမီက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚထားရွိေသာ မူဝါဒတြင္ ႀကီးမားေသာ တုိးတက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သမုိင္းေၾကာင္းကုိ သဘာဝက်စြာ သုံးသပ္ၾကသူအမ်ားစုက အဆုိပါ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကုိ ႀကိဳဆုိခဲ့ၾကပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ သမုိင္းေၾကာင္း တြင္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း၌ စစ္တပ္၏ အခန္းက႑၊ ရႈပ္ေထြးေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ား ဖြဲ႕စည္းတည္ရွိေနမႈႏွင့္ ၎၏ မဟာဗ်ဴဟာက်ေသာ တည္ရွိေနမႈမ်ားကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမည္သာျဖစ္ပါသည္။ အဆုိပါ တုိးတက္မႈမ်ားမွာ မလုိအပ္ေသာ ဝန္ထုပ္ဝန္ပုိးမ်ားေၾကာင့္ ဝန္ပိသလုိျဖစ္ေနၿပီး ယင္းမလုိလားအပ္သည့္ ဝန္ထုပ္ဝန္ပုိးမ်ားက လတ္တေလာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္း အေျပာင္းအလဲမ်ားႏွင့္ အုိဘားမား အစုိးရလက္ထက္ အာရွေဒသတြင္း အေမရိကန္မူဝါဒ အေျပာင္း အလဲမ်ားကုိ ေလ်ာ့နည္းေသးသိမ္သြားေအာင္ လုပ္ေဆာင္သကဲ့သုိ႔ ျဖစ္ေနပါသည္။