ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေမရိ ကန္ခရီးစဥ္

ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပဲခူးၿမိဳ႕က ေထာက္ခံသူမ်ားကို မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့စဥ္။ (ၾသဂုတ္လ ၁၄၊ ၂၀၁၁)။

ဒီကေန႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကုိ ထြက္ခြာဖုိ႔ရွိေနတဲ့ ျမန္္မာ့ ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာေတာ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆုေတြ လက္ခံရယူဖုိ႔၊ အေမရိကန္ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ သာမက အေမရိကန္ေရာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံဖုိ႔ စီစဥ္ထားပါတယ္။ မေရွးမေႏွာင္း ဆုိသလုိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ဟာလည္း နယူးေယာက္ၿမိဳ႕က ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ တက္ေရာက္ရင္း အေမရိကန္ကုိ
ဒီလေႏွာင္းပုိင္း ေရာက္လာ ဦးမွာပါ။ ျမန္္မာ့ႏုိင္ငံေရး ေလာကက အဓိက ပုဂၢိဳလ္ ၂ ေယာက္ရဲ႕ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္အေပၚ အကဲခတ္ေတြရဲ႕ သုံးသပ္ခ်က္ အျမင္ေတြကုိေတာ့ ဗြီအုိေအ သတင္းေထာက္ Ron Corben သတင္းေပးပုိ႔ ထားတာကို အေျခခံၿပီး ကုိေအာင္လြင္ဦးက အျပည့္အစုံ တင္ျပထားပါတယ္။

ဆယ္စုႏွစ္ ၂ ခုအတြင္း ပထမဆုံးအႀကိမ္အျဖစ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုိ ေရာက္လာမယ့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ခရီးစဥ္ အတြင္းမွာေတာ့ အရပ္သားေတြ အတြက္ လႊတ္ေတာ္က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ အျမင့္ဆုံး ဆုတခုျဖစ္တဲ့ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ေရႊတံဆိပ္ လက္ခံ ရယူဖုိ႔ အပါအ၀င္ သမၼတ ဘရက္ခ္ အုိဘားမား နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆုံလိမ့္မယ္လုိ႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ႏုိဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကုိ ကုိယ္တုိင္ လက္ခံရယူခဲ့တဲ့ ဥေရာပ တလႊား ဒီႏွစ္ဆန္းပုိင္း သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ဒုတိယ အႀကိမ္ အေနာက္ႏုိင္ငံ ခရီးစဥ္အျဖစ္ အေမရိကန္ တ၀ွမ္း သီတင္း ၂ ပတ္ေက်ာ္ၾကာ ေနထုိင္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ဟာ ဆုိရင္ေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု နယူးေယာက္ၿမိဳ႕က ကုလသမဂၢ ႐ုံးခ်ဳပ္မွာ က်င္းပမယ့္ အေထြေထြ ညီလာခံကုိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ တက္ေရာက္မယ့္ အခ်ိန္နဲ႔လည္း တုိက္ဆုိင္ေနတာပါ။ တုိက္တုိက္ဆုိင္ဆုိင္ အေျခအေနေၾကာင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္မယ္လုိ႔ ကတိျပဳထားတဲ့ ျမန္မာ သမၼတရဲ႕ ခရီးစဥ္အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ေက်ာ္ၾကားမႈက အရိပ္မုိးေနမလား ဆန္းစစ္သူေတြ သုံးသပ္ေနၾကပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရး အနီးကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနသူ ၾသစေၾတးလ်ႏုိင္ငံ Macquarie တကၠသုိလ္က ပါေမာကၡ Sean Turnell ကေတာ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးမွာ အျပန္အလွန္ အက်ဳိးျပဳႏုိင္တာေတြ ရွိတယ္လုိ႔ သုံးသပ္ပါတယ္။
“ဦးသိန္းစိန္ နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေကာင္းတဲ့ အခ်က္တခု အေနနဲ႔ကေတာ့ သူဟာ ရာထူးသက္တမ္း တခုပဲ ရွိမယ့္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ ေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းေပးတဲ့ အေမြအႏွစ္မ်ဳိး ခ်န္ရစ္လုိတဲ့ ႀကီးႀကီးမားမား အျမင္မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ တနည္းေျပာရရင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က သူ႔အတြက္ေတာ့ အေတာ္ကေလး တန္ဘုိးရွိတဲ့ အရာတခုပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အံံ့မခန္းေလာက္ေအာင္ ေရပန္းစားသူ တေယာက္ ျဖစ္တာမုိ႔ ဘယ္သူမွ မလုပ္ႏုိင္တဲ့ အလုပ္တခုျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံကုိ ကမာၻ႔အလယ္မွာ ထင္ေပၚလာေအာင္ လုပ္ႏုိင္လုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။”
အခုခရီးစဥ္ အတြင္းမွာပဲ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ထပ္မံ ေလွ်ာ့ေပါ့မႈေတြကုိ ေၾကညာေကာင္း ေၾကညာႏုိင္တယ္လုိ႔လည္း ပါေမာကၡ Turnell ကေျပာပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ကိစၥေတြကုိ ေဆြးေႏြးတာ၊ ေမးျမန္းတာေတြ ရွိမယ္လုိ႔လည္း ဆန္းစစ္သူ တခ်ဳိ႕က ခန္႔မွန္းေနၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ လူေပါင္း ဒါဇင္နဲ႔ခ်ီ ေသဆုံးၿပီး အႀကီးအက်ယ္ ထိခုိက္ ဆုံး႐ႈံးမႈေတြ ႀကံဳခဲ့ရတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္က ေဒသခံ ဗုဒၶဘာသာ ရခုိင္လူမ်ဳိးေတြနဲ႔ မူစလင္ေတြၾကား ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေမးခြန္း ထုတ္ၾကလိမ့္မယ္လုိ႔ ျပည္ပမွာ အေျခစုိက္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္း (AAPP) ရဲ႕ တဲြဖက္ အတြင္းေရးမႉး ကုိဘုိၾကည္ ကေျပာပါတယ္။
“ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ဘာေတြ ျဖစ္ပ်က္ေနလဲ ဆုိတာေတြကုိ ေမးခြန္းထုတ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္ မွာ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ပဲြေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လည္း ေမးေကာင္းေမးခံရ ႏုိင္ပါတယ္။ အေျခခံက်က် အေျပာင္းအလဲေတြ၊ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအႏွံ႔ ျဖစ္ပြားေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြ မရပ္ဘဲနဲ႔ကေတာ့ သူ႔ခရီးစဥ္က အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒေတြ ေျပာင္းလဲေအာင္ လုပ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။”
ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀ွမ္း ဖမ္းဆီးခံထားရဆဲ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္ေနသလုိ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ ရပ္တန္႔မွသာ အေမရိကန္ရဲ႕ မူ၀ါဒေတြကုိ ေျပာင္းလဲလာဖြယ္ ရွိတယ္လုိ႔လည္း ကိုဘုိၾကည္ ကေျပာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္း အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္နဲ႔ တကၠသိုလ္ေတြ၊ ျပည္ပေရာက္ ျမန္္မာႏုိင္ငံသားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံရာမွာေတာ့ တုိင္းျပည္က အေျပာင္းအလဲေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သူ႔ကုိယ္ပုိင္ သုံးသပ္ခ်က္ကုိ ေျပာလိမ့္မယ္ လုိ႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ထားၾကတာပါ။ အေမရိကန္ ကြန္ဂရက္ လႊတ္ေတာ္က ခ်ီးျမႇင့္တဲ့ ေရႊတံဆိပ္ဆုအျပင္ Asia Society ကခ်ီးျမႇင့္မယ့္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဆု၊ Atlantic Council ရဲ႕ ကမာၻ႔ႏုိင္ငံသား ဆုေတြကုိ လက္ခံရယူသြားမွာ ျဖစ္တဲ့အျပင္၊ Yale, Harvard နဲ႔ Kentucky ျပည္နယ္ Louisville တကၠသုိလ္ေတြကုိ သြားေရာက္ၿပီး စကားေျပာမွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

From:VOA