သံလြင္ တာဆန္းဆည္ စီမံကိန္း စတင္ရန္ ျပင္ဆင္ေန

ရွမ္းျပည္နယ္ တာဆန္းဆည္ တည္ေဆာက္မည့္ေဒသအနီးရွိ သံလြင္ျမစ္ (ဓာတ္ပံု – Sapawa)

ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း သံလြင္ျမစ္ေပၚရွိ အာရွတြင္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္လာႏိုင္ေသာ တာဆန္းဆည္ မဟာ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းကုိ စတင္ တည္ေဆာက္ရန္ ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္း သိရသည္။

အဆိုပါ စီမံကိန္းသည္ ရွမ္းျပည္နယ္ လင္းေခးခ႐ိုင္ မိုင္းပန္ၿမိဳ႕ႏွင့္ မိုင္းဆတ္ခ႐ိုင္ မိုင္းတံုၿမိဳ႕နယ္ ၾကားတြင္တည္ရိွၿပီး လတ္တေလာတြင္ China Three Gorges Project Development Corporation (CTGPDC) ကုမၸဏီမွ ၀န္ထမ္းမ်ားက ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနေၾကာင္း ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕အေျခစုိက္ ရွမ္းသဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔မွ ကုိစိုင္းစိုင္းက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

“တ႐ုတ္အဖြဲ႔ေတြက ဆန္းစစ္ေလ့လာမႈေတြ လုပ္ေနတယ္၊ သူတို႔ စီမံကိန္းအတြက္ ဒီဇိုင္းအသစ္ ျပန္လုပ္ဖို႔ရယ္၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တ႐ုတ္နယ္စပ္ကေန လမ္းေဖာက္ဖို႔အတြက္ လာေလ့လာတယ္လို႔ ၾကားတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။

ကုိစိုင္းစိုင္း၏ အဆိုအရ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလမွ စတင္၍ ယင္းေဒသအတြင္း အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔၀င္မ်ား အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း ယင္ စီမံကိန္းႀကီးကုိ စတင္ရန္ CTGPDC ကုမၸဏီ ၀န္ထမ္းမ်ားက ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈမ်ား စတင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ယင္း စီမံကိန္းကို သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ တာတမံ ႏွစ္ဆင့္ တည္ေဆာက္မည္ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ယခုလက္ရိွ အသံုးျပဳေနေသာ လွ်ပ္စစ္ ပမာဏ၏ ႏွစ္ဆေက်ာ္ထုတ္ယူ ႏုိင္သည္ဟု ရွမ္းျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးစပ္ေအာင္ျမတ္က ေျပာၾကားေၾကာင္းလည္း ယခုလ ပထမပတ္ထုတ္က ေပၚျပဴလာသတင္းဂ်ာနယ္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

“ဒီေနရာမွာ ေက်ာက္ေတာင္ေတြပဲ ရိွတယ္။ ေျပာင္းေရႊ႕ရမယ့္ ေဒသခံ အေနအထားကလည္း အနည္းဆံုး ေနရာျဖစ္ေနတယ္” ဟု ၎က ဆိုသည္။

ျမန္မာ စစ္အစိုးရက ပထမဦးဆံုး ထိုင္းႏိုင္ငံမွ အမ္ဒီအိက္စ္ ကုမၸဏီ အုပ္စု (MDX Group) ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ တာဆန္းဆည္ တည္ေဆာက္ရန္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ သေဘာတူခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္က MDX Group ႏွင့္ မေက်လည္မႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ဟု ေကာလာဟလမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့ၿပီး ေနာက္ပိုင္း ၂၀၀၈ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္လယ္ပိုင္းတြင္ ဆိုင္ႏို ဟိုက္ဒ႐ို၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ပါ၀ါဂရစ္ ကုမၸဏီ၊ တ႐ုတ္ CTGPDC တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ သံလြင္ျမစ္၀ွမ္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားဆုိင္ရာ ကြန္ယက္အဖြဲ႔ မွတ္တမ္းမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ရွမ္းျပည္ ေတာင္ပိုင္း မိုးနဲၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ အမွတ္ ၂ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား ဒီမုိကရက္တစ္ ပါတီ (SNDP) မွ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္တဦးျဖစ္သူ ဦးစိုင္းေမာင္ႀကီးက သံလြင္ျမစ္ေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ ေရကာတာ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ားသာမက ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္ႏွင့္ ကယားျပည္နယ္ရွိ တိုင္းရင္းသားမ်ား သဘာ၀ဆိုးက်ဳိးမ်ား ႀကံဳရႏုိင္ေၾကာင္း ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

“ထံုစံအတိုင္း အရင္ အတိတ္ကာလကို ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေလာပိတ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတို႔၊ ေဇာ္ဂ်ီ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတို႔ဆုိရင္ ျဖတ္သာသြားတယ္၊ ျမင္သာျမင္ မၾကင္ရတဲ့ ဘ၀ အဲဒီလိုမ်ဳိးေပါ့။ အခုလည္း တာဆန္းေရကာတာ စီမံကိန္းလည္း ထင္သာျမင္သာမႈ မရွိဘူးဆိုေတာ့ ေကာင္းက်ဳိးေတြ ခံစားရမယ္လို႔ မေမွ်ာ္လင့္ပါဘူး” ဟု ၎က ဆိုသည္။

စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအေနႏွင့္ ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵမပါဘဲ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း မျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း ဦးစိုင္းေမာင္ႀကီးက ဆက္ေျပာသည္။

ေရကာတာ ေဆာက္လုပ္ေရး စီမံကိန္းႏွင့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ စက္႐ံု တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အနည္းဆုံး ေဒၚလာ သန္း ၆၀၀၀ ကုန္က်မည္ျဖစ္ၿပီး ေရကာတာ၏ အျမင့္သည္ ၂၂၈ မီတာ ျဖစ္ၿပီး အာရွတုိက္တြင္ အျမင့္ဆုံးေရကာတာ ျဖစ္မည္ဟု သိရသည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားဆုိင္ရာ ကြန္ယက္၏ မွတ္တမ္းအရ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရွိ အျမင့္ဆံုးဆည္ျဖစ္သည့္ ဧရာမ Three George Dam ထက္ပင္ ျမင့္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု သိရၿပီး ယင္းဆည္တည္ေဆာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကို ေဒသခံမ်ားအား အသိေပးျခင္း မရွိဟု ဆိုသည္။

၂၀၀၅ ခုႏွစ္က စစ္အစိုးရ ထုတ္ေ၀သည့္ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ မွတ္တမ္းစာအုပ္တြင္ “တာဆန္း (သံလြင္) အမည္တြင္မည့္ အဆုိပါ မဟာေရအား လွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းႀကီးမွ ထုတ္ယူရရိွမည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ပမာဏမွာ ၇၁၁၀ မဂၢါ၀ပ္ ျဖစ္ေပသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။

“သံလြင္ျမစ္၏ စြမ္းအားကုိ အသုံးခ်၍ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ထြန္းကားေအာင္ ႏုိင္ငံေတာ္က စြမ္းေဆာင္ေပးမည့္ မဟာ ေရအား လွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းႀကီး ျဖစ္သည္” ဟု ၎စာအုပ္တြင္ ေရးထားသည္။

လြန္ခဲ့သည့္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ရွမ္းသဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္ေသာ“ဘဝဇစ္ျမစ္ မျပတ္ေရးအတြက္ တင္းခံရျခင္း” (Roots and Resilience) အမည္ရိွ အစီရင္ခံစာတြင္ သံလြင္ျမစ္႐ိုးေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ တာဆန္း ေရကာတာ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား ဆင္းရဲဒုကၡ ေရာက္ေနရေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္မ်ားကပင္ လူဦးေရ တေသာင္းခြဲခန္႔သည္ ၎ေဒသမွ ဖယ္ေပးခဲ့ရၿပီး အမ်ားစုမွာ ထုိင္းႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးခဲ့ရေၾကာင္း အစီရင္ခံစာတြင္ ေရးသားထားသည္။

ယခင္ စစ္အစိုးရက လက္ထက္၌ တ႐ုတ္ႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ကုမၸဏီမ်ား ပူးေပါင္း၍ သံလြင္ျမစ္မႀကီးႏွင့္ ျမစ္လက္တက္မ်ားေပၚတြင္ ေရကာတာ ၇ ခုု တည္ေဆာက္ရန္ လ်ာထားခဲ့ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ကုမၸဏီမ်ား အဓိက တာ၀န္ယူ ေဆာက္လုပ္ေနသည့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ားမွ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား ပမာဏ ၃၅၆၄၀ မဂၢါ၀ပ္ထြက္ရွိရန္ ေမွ်ာ္လင့္ထားၿပီး အမ်ားစုကို တ႐ုတ္သို႔ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

လက္ရွိအခ်ိန္အထိ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ ကယားျပည္နယ္၊ မႏၲေလးတိုင္းႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္းမ်ားတြင္ ေဆာက္လုပ္ေနဆဲ ေရကာတာ စီမံကိန္း၂၁ ခုရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ကရင္ျပည္သူ႔ပါတီ (KPP) မွ တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး ဦးေစာမိုးျမင့္က “ဧရာ၀တီကုိပဲ လူေတြက အာ႐ုံစိုက္ၾကတယ္၊ သံလြင္ကိုေတာ့ လူေတြက ေမ့ေနၾကတယ္” ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။